Vikipedi:Hizmetli duyuru panosu/İtirazlar/Nanahuatl'ın Mskyrider tarafından engellenmesi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İçerik silindi İçerik eklendi
Mukaddime (mesaj | katkılar)
Gökhan (mesaj | katkılar)
88. satır: 88. satır:
# Asagida biraz daha detay yazacagim ama bu konuda sure tartismasi yada oy saymadigimizi hatirlatmak isterim. [[Kullanıcı:Citrat|Citrat]] ([[Kullanıcı mesaj:Citrat|mesaj]]) 13.55, 7 Ağustos 2021 (UTC)
# Asagida biraz daha detay yazacagim ama bu konuda sure tartismasi yada oy saymadigimizi hatirlatmak isterim. [[Kullanıcı:Citrat|Citrat]] ([[Kullanıcı mesaj:Citrat|mesaj]]) 13.55, 7 Ağustos 2021 (UTC)
# Aşağıda detaylı şekilde gerekçelerimi yazdım. [[Kullanıcı:Mukaddime|'''Mukaddime''']]<sup>[[Kullanıcı mesaj:Mukaddime|ileti]]</sup> 23.16, 12 Ağustos 2021 (UTC)
# Aşağıda detaylı şekilde gerekçelerimi yazdım. [[Kullanıcı:Mukaddime|'''Mukaddime''']]<sup>[[Kullanıcı mesaj:Mukaddime|ileti]]</sup> 23.16, 12 Ağustos 2021 (UTC)
# Engelleme kararında usül açısından bir sıkıntı görmüyorum. Bu bakımdan Mskyrider'a sanki kural hatası yapmışçasına saldırılması yanlış. Engelin gerekçesiyle ilgili olarak da: "#2-Karşıtlık ve rahatsızlık verme: #13-[[VP:N]], [[VP:İÜYYKÜD]] ve [[VP:TA]]" daha önce dile getirilen ihlaller. Nana uyarılmadı demek doğru değil. Nana Vikipedi'yi en çok yoran kullanıcılardan biri. Burada katkıları tartışmıyoruz. --[[Kullanıcı:Gökhan|Gökhan]] ([[Kullanıcı mesaj:Gökhan|mesaj]]) 18.55, 15 Ağustos 2021 (UTC)




Sayfanın 18.55, 15 Ağustos 2021 tarihindeki hâli

Ön not

Bu tartışmaya özgü olarak, bu süreç için bir sayfa oluşturulmasına dair emsal da olmamasından dolayı bir ön not düşmek istiyorum.

Nanahuatl'ın Mskyrider tarafından süresiz engellenmesi ve kullanıcının engelleyen hizmetliye itirazının sonuçsuz kalması üzerine Nanahuatl tarafından tüm hizmetlilere itiraz yapılmış durumdadır. Kendisinin aktif engeli bulunması nedeniyle süreç sayfasını ben başlatıyorum ve yorumlarını da buraya taşıyacağım. Hizmetlilerin tamamına nötr bir e-posta yollayacağım ve e-posta metnini aşağıda paylaşacağım.

Süreç özeti: Emsaller doğrultusunda politikada bulunan bölüm uyarınca bu tartışma gerçekleştirilmektedir. Bu sayfanın oluşturulmasından itibaren, önerildiği üzere tartışma iki hafta boyunca açık kalacaktır. Mskyrider'ı dışarıda tutarak, işlemin iptal edilmesi yönünde fikir belirten hizmetli sayısı, işlemin muhafazası (iptal edilmemesi) yönünde görüş belirten hizmetli sayısından en az bir fazla ise, bu sürenin sonunda işlem iptal edilecektir.

Topluluk üyelerine: Bürokrat tartışmalarında da yapıldığı üzere, bu sayfa hizmetliler arasında tartışmanın gerçekleşebilmesi için tartışma süresi boyunca tam koruma altına alınacaktır. Süreçle ilgili yorumlar tartışma sayfasında yapılabilir, elbette dilendiği gibi hizmetliler pinglenerek.

Hizmetlilere: Tartışma sonunda kapatmayla ilgili karmaşa oluşmaması açısından, buradaki kafa sayma prensibine uyacak şekilde iptal, muhafaza veya tarafsız olarak görüş belirtmek çok önemli. Aşağıda bunun için üç bölüm bulacaksınız, burada uygun yere imzanızı atarak görüşünüzü belirtebilirsiniz. Ancak bunun bir tartışma olması elbette çok önemli, işlemin önemi ve toplulukta yaratmış olduğu etki açısından özellikle her görüşün "Gerekçeler ve tartışma" bölümünde gerekçelenidirilerek verilmesi ve tartışma gerçekleştirilmesi topluluk güveniniin korunması açısından çok önemlidir.

--Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 20.44, 2 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]

Hizmetlilere gönderilen e-posta metni

Hizmetlilere gönderilecek olan e-posta metni aşağıdaki gibidir. Mskyrider haricinde hizmetlilerin tamamına gönderdiğimde aşağıya saati not düşeceğim. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 21.43, 2 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]

Değerli Vikipedi hizmetlisi,

2 Ağustos 2021 tarihinde Kullanıcı:Nanahuatl, hizmetli Kullanıcı:Mskyrider tarafından süresiz olarak engellenmiştir. İşlemle ilgili itiraz, politika gereği tüm hizmetlilerin katılımına açık bir tartışmaya sunulmuştur. Konuyla ilgili nihai kararın alınabilmesi açısından, tüm hizmetlilerin tartışmaya katılması (veya ilgili sayfada katıl[a]mayacağını bildirmesi) önem arz etmektedir. Tartışma 16 Ağustos 2021 günü saat 20.44'e kadar (UTC) devam edecektir. Tartışmanın bağlantısı aşağıdadır:

https://tr.wikipedia.org/wiki/Vikipedi:Hizmetli_duyuru_panosu/%C4%B0tirazlar/Nanahuatl%27%C4%B1n_Mskyrider_taraf%C4%B1ndan_engellenmesi

Bu mesajın bir kopyası tüm hizmetlilere gönderilmiştir.

Saygılarımla,

Seksen iki yüz kırk beş

İtiraz edilen işlem

  • Bağlantı: [1]
  • Tarih ve saat: 2 Ağustos 2021, 16.26 (UTC)
  • Gerçekleştiren hizmetli: Mskyrider
  • İşleme müdahil diğer hizmetli(ler): YOK
  • Özet: Kullanıcı:Nanahuatl, "#2-Karşıtlık ve rahatsızlık verme: #13-VP:N, VP:İÜYYKÜD ve VP:TA ihlâleri" gerekçesiyle süresiz engellenmiştir.

İtiraz detayları

  • İtiraz gerçekleştiren kullanıcı: Nanahuatl
  • İşlemi gerçekleştiren hizmetliye itiraz: Özel:KalıcıBağ/25931050#Engelleme
  • İtirazı tüm hizmetlilere sunma tarih ve saati: 2 Ağustos 2021, 19.24 (UTC)
  • İtiraz tartışması sonu: 16 Ağustos 2021, 20.44 (UTC)
  • Tüm hizmetlilere seslenme tarih ve saatleri:
    • Ping, mesaj sayfası: 2 Ağustos 2021, 17.46 (UTC), 2 Ağustos 2021, 19.24 (UTC)
    • Ping, bu sayfa:
    • E-posta: 2 Ağustos 2021, 22.08 (UTC)

İtirazı gerçekleştiren kullanıcının yorumları

Özel:KalıcıBağ/25931050#Engelleme sayfasından kalıcı olarak, Kullanıcı mesaj:Nanahuatl sayfasından aktif olarak erişilebilir. Kullanıcı mesaj sayfasında buraya eklenmesini istediği yorumları yazabilir, buraya aktarılacaktır. Aktarılması konusunda sorumluluk alıyorum, ancak elbette diğer hizmetli arkadaşlar da yapabilirler. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 20.44, 2 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]


Öncelikle bu engeli veren Mskyrider'ın yazdıklarını irdeleyelim:

  1. "Mart-Nisan aylarında altıncı hizmetlilik adaylığının başarısız olmasından sonra Haziran-Temmuz aylarında da bu sefer denetçi adaylığının başarısız olmasını takiben öncelikle denetçiler olmak üzere öncelikle denetçiler olmak üzere, olumsuz görüş bildirenleri bilinçli ve süregelen bir itibarsızlaştırma ile birlikte taciz etme eylemlerine girişmen [...]": Yanlış
    Her iki adaylıkta da Eldarion'un yorumu gelmedi. Dolayısıyla kendisi "olumsuz görüş bildiren" birisi değil.
    Konu burada "denetçiler" ise, her iki denetçi de hizmetlilik başvurumda görüş belirtmedi, denetçilik başvurusunda belirtti. Kendilerine de bir hakaret etmedim, kendileri de duydukları bir rahatsızlıktan bahsetmediler zaten.
    Olumsuz görüş bildiren kullanıcılar arasında, burada engelin hatalı olduğunu belirten K:Justinianus mevcut. Seksen iki yüz kırk beş mevcut, o dönem hizmetli adayıydı, bende aday gösterildim, kendisi olumsuz görüş belirtti, kendisinin başvurusunu desteklemeye devam ettim. Hizmetlilik adaylığında 13, denetçilik başvurusunda 11 olumsuz görüş var. Buradaki kullanıcıların hiçbiriyle herhangi bir anlaşmazlığım olmadı adaylıkların ardından. "Oldu" diyen de gösterebilir olduysa.
    Benim denetçi adaylığımın başarılı olup olmaması, Eldarion'un gerek etkin olmaması gerekse sürekli olarak denetçilik hataları yapması ile ilgisiz. Başarılı olsam da Eldarion'un durumu aynı başarısız olsam da.
    "İtibarsızlaştırma" ile ne kastedildi bilmiyorum dahi. Yanlışları dile getirmek ise kabul ediyorum, yanlışları dile getiriyorum ve getirmeye devam da edeceğim, zira burayı daha iyi bir yer hâline getirmeye çalışıyorum.
    Denetçilik başvuru metnimde zaten denetçilerin hatalı davranışlarından söz etmiştim. Yani "orada karşı oldular, ondan sonra onlara taktım" durumu söz konusu değil. Bu konu 2016'da dahi konuşuluyor ve mevcut denetçilerden Elmacenderesi de yeni denetçi olmasına hem şiddetle karşı çıkıyor hem de "bu işi benden başka kimse yapamaz" diyordu (K:Kibele'den alıntı). Mesela hemen orada Eldarion'un üslubu da görülebiliyor, oldukça nazik...
  2. "[...] özellikle Eldarion için bir nevi linç kampanyası yaratmaya çalışman [...]": Yanlış
    Kendisinin denetçilik yetkilerinin alınması teklifinde bulundum, isteyen katılır isteyen katılmaz. Özellikle de ilgili teklifte "naçizane, bu gibi başvurular zaman zaman aday kullanıcı sanki podyuma çıkmış da "atış serbest" gibi algılanabiliyor. Örneğin hizmetli adaylıklarında, nasılsa aday diye her aklımıza geleni söyleyebilme hakkını kendimizde görebiliyoruz. Eldarion'un yetkilerinin geri alması teklifi sunsam da bunun, denetçi yetkilerinin ötesinde kendisinin eleştirilmesi yönüne evrilmesini doğru bulmuyorum" diyerek zaten bunun olmaması yönünde çaba gösterdim.
  3. "Vikipedi'ye yaptığın katkıları göz önünde bulundurduğumda kâr-zarar terazisinin ibresinin zarara doğru döndüğünü gözlemledim [...]": Yanlış
    Vikipedi katkılarına atıfta bulunulmuş, ben de bulunayım: An itibarıyla aktif 6 seçkin madde adaylığının 4'ü bana ait. An itibarıyla büyük oranda katkıda bulunduğum 36 seçkin madde, 39 seçkin liste, 17 kaliteli madde mevcut. Bu da demek oluyor ki mevcut seçkin maddelerimizin %17'si benden çıkma. Ne demek bu? Yaklaşık 4 yıl boyunca, yaklaşık her 1,5 ayda bir, benim elimden çıkmış bir maddenin ana sayfada "haftanın seçkin maddesi" diye sergilenmesi demek. Bunu kendimi övmek için falan söylemiyorum -ki gurur duyarım, o başka-, "kâr-zarar terazisi" için diyorum. Bir ansiklopedide, kaliteli ansiklopedi maddeleri yazmak kâr değilse, kâr nedir?
    Seçkin içeriği, 470 bin kadar değişikliği, açtığım 3800 küsur maddeyi bir kenara bırakalım hadi. Kendi bireysel emeklerimi yani. Vikipedi:Vikibahar 2021 gibi, yüzlerce madde kazandığımız bir etkinlik var ve bu etkinliği son birkaç yıldır burada ben organize ediyorum. Üstelik tabi bilinmez, Türkiye'de olmadığım için, ödül dağıtımı kısmında gerekirse sabahın 5'inde iletişim kurmak zorunda kaldığım, fellik fellik ödül dağıtımı yapabilecek birilerini ve banka hesaplarını aradığım, sürekli çıkan sorunlarla boğuştuğum bir sorumluluk. Bunları da hiçbir zaman dile getirmedim zaten, yalnızca herhangi bir gecikme/hata olunca özür dileyip anlayış bekledim. Bu mudur "kâr-zarar terazisi?"
    O terazideki zarar nedir? Eldarion en basitinden, ne gibi bir zarar görmüştür? Kendisinin linç edilmemesi için çaba göstermişim zaten, kendisinin şahsına yönelik de bir şey dememişim (o bana dedi bakın, ona karşı dahi demedim). Kim zarar gördü? Zarar gören Eldarion'un denetçilik yetkilerini taşıması mı? O bir zarar değil yalnız, Vikipedi'nin iyiliğine olacaktır o.
  4. "Vikipedi'ye katkı sağlamaya çalışanları kasten ve maksatlı olarak engellemeye çalışıyorsun": Yanlış
    E yukarıda örnekler verdim, yarışmalar organize etmişim (tek o da değil tabi, o sadece örnek), iş birliklerinin başında olmuşum. Toplu mesaj gönderme yetkisi bene neden var sizce? Ben söylemiyorum, siz bulun :) Kim katkı yapmaya çalışmış da engellemişim? Yahu "katkı yapmaya çalışanı engelleme zarar vericidir" politikasını çeviren benim. Kendim çevirdim o metni, bizzat :) O çalışanı engelleme, "hasetlik" tanımı yapan "kişisel hırs" diye alenen hakaret eden Mskyrider olmasın sakın? Ne kişisel hırsı abi?.. NanahuatlEfendim? 22.04, 2 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  • @Seksen iki yüz kırk beş, yazdıklarına cevabımdır, aktarabilirsen sevinirim:
    1. Bana karşı onlarca, yüzlerce hakaret yapıldıv e yapılıyor. Bunlara karşı hakaret etmeden yanıt vermeye çalışıyorum ama o kadar aşırı olmaya başladı ki bu durum, artık sabrımın sınırları zorlanıyor, yazarken ellerim titriyor. Bana hakaret olunca bir şey yok, ben üslubumu korumaya çalışırken suçlu. Biri geliyor "hayırlı işler" diyor, birisi "yok Asyalı biriyle Asyalı olmayan birini karıştırmak pek olası değil" diyor yanlış okuyarak, sonra geliyor başkası başka bir algı yapıyor. Artık yeter. En son sana da yazdım, artık yeter. Sizin şamar oğlanınız değilim ben, yetti da. Önüne gelen Nanahuatl da Nanahuatl, bir düşün yakamdan. Elli defa dedim, haraket etmeyin, bırakın katkı yapayım. Bırakmıyorsunuz. Yardım istemiyorum, destek istemiyorum, gölge etmeyin yeter diyorum, bırakmıyorsunuz. Ben de insanım, sabrımın sınırlarını zorlayıp mobbing yapıyorsunuz. Her fırsatta bana hakaret eden Esc2003 gibi Kibele gibi isimler ortada fink atarken, ilk fırsatta buraya katkı yapmaya çalışan beni ezmeye ve sindirmeye çalışıyorsunuz. Artık yeter, sabrım taştı, kabak tadı verdi. Yanlışlıkla, elimin çarpmasıyla yazdığım bir harf bile sorgulandı burada, düzgün yazdıklarım saçma sapan cinsiyetçi yerlere bile çekilmeye çalışıldı. Artık yeter. Sizin şamar oğlanınız değilim ben.
    2. 82145, artık trol olmadığını ispat etmen için bana ya da verimli her kullanıcıya (@Sakhalinio Basak dahi) bir şeyler demekten vazgeç. Anladık trol değilsin, anladık, o zamanki "arkadaşların" (arkadaşın değildim, öyle algı yapılmıştı) artık yanında değil. Anladık. Trol değilsin, ama bunu ispat etmenin yolu benden geçmiyor. Bundan da vazgeçmeni öneririm. Burada "engele itiraz süreci başlatalım" deyip de ben tarafsızım, bakın bakın artık trol değilim mesajını vermekten, beni kullanmaktan vazgeç, rica ediyorum.
    3. Yazdıklarına gelirsem, yarısı boş, diğer yarısı da hatalı. Birilerinin izinden gitmeye çalışıyorsun, kim oldunu da biliyoruz. Ama beni ezmeye çalışmaktan vazgeç artık. Ben, senin tarafsız ve trol olmayan bir kullanıcı olduğunu ispat edebileceğin bir sıçrama tahtası değilim.
    4. Şikayet etmek benim hakkım, yetkilerin geri alması talebinde bulunmak benim hakkım, burada sorumluluğunu yerine getiremeyenler olunca Meta'ya gitmek benim hakkım. Oldu canım, hakaret yapılsın, Nanahuatl alttan alsın. Almadı mı? Trol. Kukla diyelim, aksini ispat etmeye mi çalışsın? Trol. Sorumluluklarını yerine getirmeyen mi oldu? Nanahuatl derse troldür. Artık burama kadar geldi, yeter da. Yeter. Yeter.
  • @Superyetkin, Vikiçizer, Khutuck, Sabri76 gibi hizmetliler var, neredesiniz? Toplu linç artık yetti. Kimse artık kendini Vikipedi'nin koruyucu meleği sanıp, biz gariban halka üstten bakan hizmetli istemiyor. Kimse kırk yılda bir lütfederek buraya uğrayan, yok öyle zorluklardan geçtik bunları yapıyoruz diyen hizmetli istemiyor. Burası bir ansiklopedi ise kim ansiklopedi yazıyor, kim yazamayıp da linç, boş iş, lak lak peşinde artık bir ayırt edin. Benim verdiğim ortada, falancanın verdiği ortada. Orada adı geçenlerin hepsini toplasanız bir Nanahuatl etmiyor, iki kere iki dört. Ben ayrıcalık istemiyorum, adalet istiyorum, adalet. Burada adalet falan kalmadı artık. Katkı yapmayanlar, katkı yapanlara adeta savaş açmış durumda, katkı yaptırmamaya çalışıyor. Burama (boynumu işaret ederek) kadar geldi artık, yeter. Linç linç linç, yeter. NanahuatlEfendim? 01.24, 4 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]

İşlemi gerçekleştiren hizmetlinin yorumları

Özel:KalıcıBağ/25931050#Engelleme sayfasında incelenebilir. Eklemek istediği noktaları K:Mskyrider burada veya aşağıda belirtebilir. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 20.44, 2 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]

Hizmetlilerin görüşleri

İşlemin iptali yönünde görüş bildiren hizmetliler:

  1. Nanahuatl'ın kullanıcı mesaj sayfasındaki Mskyrider'ın gerekçeleri arasında "Eldarion için bir nevi linç kampanyası yaratmaya çalışma" ibaresinin eklemesini başlı başına bir fecaat olarak görüyorum. Bir kullanıcının sorumluluklarını yerine getirmediği ve aktif olmadığını iddia ettiği bir denetçiye dair tartışma açmasında hiçbir kasıt göremiyorum. Hizmetli ve denetçi oylamalarında başarısız olmasının Nanahuatl'da "ben olamıyorsam kimse olamasın" algısı yarattığının iddia edilmesini şaşkınlıkla okudum. Bu engelin diğer vikipedistlerin hizmetlilere olan güvenini sarsıcı ve kendilerini sindirilmiş hissedebilecekleri bir durum yarattığının altını çizmek istiyorum. Neticede verilen süresiz engelin topluluğumuz için utanç verici bir engel olduğunu düşünüyorum.--Śαвяí¢αи76ileti 23.46, 2 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  2. Aşağıda Khutuck tarafından yer verilen görüşlere katılıyor, bu engel kapsamında da ifade edilen kâr-zarar dengesi bağlamında, bu konuya daha fazla zaman ayırmanın kişisel olarak açık bir israf olması nedeniyle ayrıca ekleyeceğim bir husus bulunmadığını bildiriyorum. Dr. Coalmesaj 20.44, 4 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  3. Mskyrider'den hala engel hakkında detaylı bir açıklama gelmedi. Gelecek gibi de durmuyor. Seksen iki yüz kırk beş de oldukça detaylı bir analiz yapmış ancak dediklerine genel olarak katıldığımı söyleyemiyorum. Bu denli uzun ve bu şekilde verilmiş bir engel için elle tutulur bir sebep göremediğimden mütevellit engelin kaldırılması gerektiği kanaatindeyim. ‒ToprakM  16.23, 5 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  4. Nanahuatl'a verilen engelin herhangi bir somut gerekçeye dayanmadığı kanısındayım. Engel kararının, topluluğun desteğiyle seçilen ve sorumluluklarını bu güveni zedelemeyecek biçimde kullanması beklenen hizmetlilerin "keyfi" eylemlere imza atmasının önünü açma gibi yıkıcı bir etkisi olacağını; bu durumun Vikipedi gibi gönüllülük temelli projeler için tümüyle zararlı sonuçlar doğuracağını; bu nedenle engelin kaldırılması gerektiğini düşünüyorum. --Superyetkinileti 18.13, 5 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  5. @Khutuck'ın, @Sabri76'nın, @Dr. Coal'in, @ToprakM'in, @Superyetkin'in görüşlerine temel olarak katıldığımı belirtmekle yetineceğim, aktif olmakta zorlanıyorum, bu konuyla ilgili okuma yapmak bile çok zamanımı aldı. Engelleme politikasının güncellenmesi ve modern bir sistemin yerleşmesi gerekliliği hala devam ediyor, @Khutuck'ın "Hizmetliler, denetçiler açık ve hesap verebilir olmak zorundadır." sözü aslında uygulamada olan bir düsturumuz. (Bu arada Khutuck, sanırım bu listede senin de adının sıralanmış olman gerekiyor). Şu an @Dr. Coal gibiyim. Bu engel kaldırıldıktan sonra, -aktif de olabilirsem- bu tip engelleme tarzının yanlışlığını bol bol metre metre yazarak konuşuruz. --Vikiçizer (mesaj) 19.13, 6 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  6. @Vikiçizer hatırlatma için teşekkürler. Görüşlerim aşağıda mevcuttur. —Khutuckmsj 19.40, 6 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]

İşlemin muhafazası yönünde görüş bildiren hizmetliler:

  1. Aşağıdaki gerekçem doğrultusunda. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 23.53, 3 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  2. Asagida biraz daha detay yazacagim ama bu konuda sure tartismasi yada oy saymadigimizi hatirlatmak isterim. Citrat (mesaj) 13.55, 7 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  3. Aşağıda detaylı şekilde gerekçelerimi yazdım. Mukaddimeileti 23.16, 12 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  4. Engelleme kararında usül açısından bir sıkıntı görmüyorum. Bu bakımdan Mskyrider'a sanki kural hatası yapmışçasına saldırılması yanlış. Engelin gerekçesiyle ilgili olarak da: "#2-Karşıtlık ve rahatsızlık verme: #13-VP:N, VP:İÜYYKÜD ve VP:TA" daha önce dile getirilen ihlaller. Nana uyarılmadı demek doğru değil. Nana Vikipedi'yi en çok yoran kullanıcılardan biri. Burada katkıları tartışmıyoruz. --Gökhan (mesaj) 18.55, 15 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]


Tarafsız veya çekilen hizmetliler:

  1. Görüşüm her iki (muhafaza edilsin veya kalksın) seçeneğe de uymuyor zaten oy da kullanmıyorum. Buraya imza atıyorum ki müdahilliğim gözüksün. Vincent Vega mesaj? 09.11, 12 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]

Gerekçeler ve tartışma

  • Defalarca etiketlenmiş olmama istinaden birkaç şey söyleme gereksinimi duyuyorum. Mskyrider, anlaşıldığı üzere detaylı bir geçmiş analizi yapmış veya bütün bu süre boyunca kullanıcıyı takip etmiş ve en nihayetinde engel vermeye karar vermiş. Nanahuatl'ın duruma tepki göstermesi oldukça anlaşılır ve aksi beklenemez bir durum. Ancak tezcanlı olunmasını ve kısa aralıklara defalarca hizmetlilere etiket atmasını doğru bulmuyorum. Kimseyi hele ki bu kadar yeni bir tartışmada acele ettirerek görüş bildirmeye zorlayamayız.
Gel gelelim asıl engel konusuna. Öncelikle Eldarion'a bir linç kampanyası yapıldığına kesinlikle katılmıyorum. Köy çeşmesindeki tartışmayı güncel olarak takip ediyorum ve neredeyse emsalsiz bir tartışma olmasına rağmen oldukça doğru ilerlediği kanaatindeyim. Bir kullanıcıya topluluk tarafından verilen hak elbette ki topluluk tarafından geri alınabilir. Ortada yanlış bir hareket veya nezaket ihlali göremiyorum. Mskyrider'in engel hakkında detay vermemesinden ve engeli genel davranışa dayandırmasından dolayı engel hakkında daha fazla yorum yapamayacağım. Ancak engelin veriliş tarzını -burada kendimi vurgulamak istiyorum- kesinlikle ve kesinlikle doğru bulmuyorum. Bir kullanıcı ne olursa olsun, davranış açıkça değişmeyecek olsa dahi engellenmeden önce uyarılması gerekir. Bu en azından iyi niyet varsaymak adına önemlidir. Zira kimseye "sen kasten böyle yapıyorsun, amacın bu" der gibi engel veremeyiz. Kimseyi ne kadar takip edersek edelim asla tanımıyoruz. Şu durumda Mskyrider engel hakkında daha fazla detay vermeden engel mutlaka kaldırılmalı diyemiyorum. Ancak Seksen iki yüz kırk beş'in dediklerine katılıyorum. Bu konu kesinlikle daha detaylı bir şekilde tartışılmalı.
Ayrıca her şeyden bağımsız bir ek olarak, e-posta engeli verildiğini görüyor ve bunun ivedilikle kaldırılması gerektiğini düşünüyorum. Zira Nanahuatl'ın e-postaları kötüye kullandığını gösteren bir durum yok. Özel bir durum olmadığı müddet e-posta hakkının alınmasına kesinlikle karşıyım. (Ek: Bu mesajı bu sayfanın varlığından bihaber olmam nedeniyle Nanahuatl'ın mesaj sayfasından göndermiştim. Oradan buraya aktarıyorum.)ToprakM  21.41, 2 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  • Yorum Yorum Elle tutulur ve objektif sebep göstermeden en çok katkıda bulunan kullanıcılardan birini engellemek, ardından da iletişime kapalı ve yaptım olducu yaklaşım sergilemek kullanıcıların Vikipedi hizmetlilerine ve süreçlerine olan güvenini yerle bir eder, Vikipedi'ye ölçülemez zarar verir. Topluluğun anında yaptığı itirazlar ve karara ne kadar sert karşı çıktığı ortada; görüş bildiren 10'dan fazla kullanıcıdan biri bile engeli desteklemiyor, ben de aynı fikirdeyim. Vikipedi topluluğu 2008'deki trol dolu yer değil artık; topluluğumuz gayet olgunlaştı, herkes sistemin nasıl çalışması gerektiğinin ve ansiklopediye nasıl katkı sağlanacağının (kar-zarar dengesinin) farkında. Engelin ivedilikle kaldırılması gerekiyor, 14 günlük tartışmada hizmetliler arasında kullanıcıya süresiz engel gerektiği konusunda fikir birliği çıkarsa yeniden engelleriz. --Khutuckmsj 22.34, 2 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
    @Khutuck: Şu ana dek yazan kullanıcılar tarafından son derece makul endişeler dile getirilmiş olsa da (bunların esasına dair yorumu bilahare yapacağım, detaylı yapmak lazım), bunlara bireysel bazda yaklaşmak ve argümanları değerlendirmek, bunu "topluluğun görüşü" olarak almaya kıyasla daha makul geliyor bana, zira ortada bir seçim yanlılığı olduğunu da düşünmek lazım. Şöyle ki: Böylesi bir engellemeye olumsuz yaklaşacak kullanıcılar hemen ve sert şekilde görüşlerini dile getirme eğilimindeyken, olumlu yaklaşabilecek kullanıcılar ise geriye çekilme eğiliminde oluyorlar genelde, bu örneğin 2012 engellerinde net gözlenen bir durumdu. Burada mutlaka böyle demiyorum, ancak böyle olması pekâlâ mümkün. Tabii ki topluluktan gelen tepkiler gözardı edilsin demeye kesinlikle çalışmıyorum (bunu demeye çalışsam özellikle pingleyerek tartışma sayfasına yorum eklenmesini istemezdim) ancak ilk anda gelen tepkilerle "topluluk tepkisi"ni birbirinden ayırmak, direkt söylenenlerin niteliğine bakmak lazım diye düşünüyorum (ki buna ve engelin esasına dair düşüncelerimi aktaracak vaktim/enerjim şu anda mevcut değil). --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 22.50, 2 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  • Detaylı bir değerlendirme hazırlıyorum kendi adıma, topluluğun aktif olarak dikkati burada olduğundan not düşmek istedim. —Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 11.13, 3 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]

Nanahuatl Vikipedi için çok, çok değerli bir kullanıcı. Nanahuatl'ın 12 yıllık sürede buraya yaptığı katkılara herhangi bir noktada ulaşmanın hayalini kurmam bile mümkün değil. Nanahuatl'ın yazdığı seçkin/kaliteli içeriği toplasanız kendi başına ansiklopedi cildi kadar kitap olur. Nanahuatl'ın Vikibahar yarışmalara harcamış olduğu emeği kendim yürüttüğüm projelere harcamış olsam, şimdiye beş defa bitirmiş üstüne de zafer turu atmış olurdum.

Bunu söyleyerek başlamak istedim, zira tartışma sayfasında görebildiğim kadarıyla engellemeye gösterilen tepkilerin önemli bir kısmı, Nanahuatl'ın çalışkanlığından, Vikipedi'ye yapmış olduğu uçsuz bucaksız katkılardan dem vuruyor. Bunu tartışan, bunun farkında olmayan biri olduğunu düşünmüyorum, nitekim engeli veren Mskyrider da Nanahuatl ile hatırı sayılır sayıda ortak SM çalışmasına imza atmış bir kişi.

Sorun şu ki, burada bir engelleme verilip verilmemesini inceleyeceksek, başlamamız gereken nokta Nanahuatl'ın Vikipedi'ye genel olarak kattıkları değil. Mskyrider burada bir süreç engeli vermiş. Dolayısıyla bunun yerinde olup olmadığını tartışmak için başlamamız gereken yer, önce bir bütün olarak bu sürecin incelenmesi, sonra detaylarına bakılması ve en sonunda da bunun genel katkı profiliyle karşılaştırılması.

Mskyrider bir süreç engeli vermiş dedik, bu kendisinin verdiği ilk süreç engeli değil. Daha önce Koc61, Seksen iki yüz kırk beş (!) ve Ahmet Turhan gibi çeşitli süreç engelleri vermiş bir hizmetli. Bunlara dört diğer hizmetliyle beraber imza attığı 2012 toplu engellerini de ekleyebiliriz, ki bunlar yalnızca benim buradaki varlığım süresince birinci elden şahitlik ettiklerim. 2012'deki Vito Genovese'den dinleyelim: "Mskyrider, bugüne kadar Mulazimoglu, Orijinnal, Koc61, Seksen iki yüz kırk beş gibi trol engellerini tek başına verdi. Bunun için çok yıpratıldı ama neyse ki yılmadı ve Vikipedi için bir emniyet subabı gibi görev gördü. Topluluğun ona duyduğu güveni bir an bile boşa çıkarmadı ve projenin iyiliği için neyi gerekiyorsa onu yaptı." "Trol" kelimesini sevmediğimi, spesifik veya yapıcı bulmadığımı hizmetlilik başvurumda söylemiştim, burada da kullanmayacağım, ancak verilen bu engelleme, aynı durumun devamı olarak görülmelidir.

Mskyrider, vermiş olduğu hemen her süreç engelinde topluluktan sert tepkilerle karşılaşmıştır, bu engellerin tamamını da önceden bir uyarı olmadan vermiştir. Burada verilen tepkiler, özellikle "denetçiler eleştirilemez mi", "kelle koltukta mı katkı yapacağız", "benim için Vikipedi'nin artık bir anlamı kalmadı" tepkileri, 2012'de benim süresiz engellenmeme verilen tepkileri hatırlatmaktadır. Bunun neden böyle olduğuna dair daha detaylı bir değerlendirmeye gireceğim. Mskyrider'ın engel verirkenki yoğurt yiyişi eleştirilebilir, ben de eleştirebilirim, örneğin verdiği bu engellerin tamamında, sürecin detaylı bir dökümünü sunmaktan kaçındı, nispeten kısa açıklamalarla yetindi, daha fazlasına gerek olmadığını savundu. Ben (bu mesajdan da anlaşıldığı üzere!) detayı seven, en az 10 sayfa yazmazsa ölecek bir tabiatta olan biriyim, dolayısıyla böyle yapmazdım; ancak bunu eleştirebilecek olmamız, verilen engelin teknik olarak meşru olduğunu, hizmetli yetkileri içerisinde tamamen kabul edilebilir olduğu gerçeğini değiştirmemektedir. Üstelik, Mskyrider'ın verdiği önceki engeller de Vikipedi için olumlu sonuçlar vermiştir. Koc61 engellemesinin Vikipedi'yi rahatlatmadığını savunacak biri yoktur diye düşünüyorum. Benim engellenmemin haklı olduğunu ve bugün buraya bu şekilde katkı vermemi sağladığını da defalarca ifade ettim. Ahmet Turhan engeline dair tartışma sayfasında hâlen birtakım şüpheler dile getirilse ve uzunluk açısından ben de biraz fazla olduğunu düşünsem de, günlük olarak kullanıcıyla muhatap olan kullanıcılar defalarca bu engelin haklılığından ve Vikipedi'ye olumlu etkisinden dem vurmuşlardır. Bu nedenle Mskyrider bu şekilde bir engel verdiğinde ilk tepkimiz asla "Ne münasebet! Alalım hizmetliliğini!" olmamalıdır.

Burada bir parantez açmak isterim, Khutuck yukarıda Türkçe Vikipedi topluluğunun artık 2008 yılındaki gibi olmadığını söylemişti. 2008'de burada değildim, ancak engellenmiş olduğum 2012 yılıyla, son birkaç aydır Vikipedi'de yaşananlar arasında ciddi paralellik görmekteyim. Politikalara daha spesifik atıfta bulunmamız, çeşitli konularda olgunlaşmış olmamız, temel topluluk dinamikleri veya davranışsal örgü analizi konusunda anlam ifade etmemektedir.

Haddini aşan uzunluktaki bu girizgâhtan sonra, genel analize geçelim.

Mskyrider'ın incelemiş olduğu sürecin, Nanahuatl'ın altıncı hizmetlilik başvurusundan itibaren başlamış olduğu görülüyor. Dikkate alacağım olayları, kronolojik bir sıralamaya yerleştirmek istiyorum.

  1. 5 Nisan-19 Nisan: Başarısız hizmetlilik başvurusu
  2. 2 Mayıs-16 Mayıs: Vito Genovese'nin gözetmenlik başvurusu
  3. 3 Mayıs: "Kişisel bilgilerin ifşa edilmesi", "temiz başlangıç isteğine saygı duyulmaması" gerekçeleriyle Kibele'nin süresiz engellenmesi talebi
  4. 15 Mayıs: Kibele'ye dair, aslen HDP'de yapılan şikâyet
  5. 16 Mayıs: K:Vincent Vega'nın uyguladığı, Kibele ile Nanahuatl arasında etkileşim engeli
  6. 23 Mayıs: Vito Genovese'nin gözetenlik başvurusuna dair tartışma
  7. 20 Haziran-6 Temmuz: Başarısız denetçilik başvurusu
  8. 5 Temmuz: Kendisine dair denetçi isteği
  9. 20 Temmuz: Eldarion'un denetçi yetkilerinin geri alınması teklifi
  10. 28 Temmuz: Denetçi isteğinin Uncitoyen tarafından sonuçlandırılması
  11. 2 Ağustos: Açıkça Elmacenderesi'nin denetçilik hakkını kötüye kullandığını iddia eden Meta başvurusu
  12. 2 Ağustos: Uncitoyen'e Eldarion'la ilgili verdiği cevap. Burada Uncitoyen'e de yönelik suçlayıcı ifadeler: "Üçünüz kendi aranızda denetleyin tabi, buraya hiçbiriniz de bakmasın. Dostlar alış verişte görsün :) Bir dediğiniz bir dediğinizi tutsa ne güzel olurdu ah... Size güvendik, sorumluluk verdik, düzgün bir şekilde yapın lütfen."

Görülebileceği üzere, denetçilik başvurusundan itibaren üç denetçiye de yönelik giderek artan bir perdeden ifadeler, bu konuda yoğun bir hareketlilik gözlemlenmektedir. Burada haklı veya haksız olduğu hakkında yorum yapmıyorum, ancak Occam'ın usturası, bu hareketliliğin en makul açıklamasının başarısız geçen denetçilik başvurusu olduğunu düşündürtmektedir. "Mikro" incelemeye dolayısıyla Nanahuatl'ın denetçilerle ilgili yakın zamandaki hareketlerinden başlayacağım, çerçeveyi kurduktan sonra yukarıda yer alan diğer konulara döneceğim.

Öncelikle, Nanahuatl'ın denetçilik başvurusunda Uncitoyen'e yönelik kurmuş olduğu ifadeleri buraya aktaralım:

Siz denetçiler sorumluluklarını yerine getirseydi ben aday olmayı düşünmüyordum dahi, bunun altını özellikle çizmek isterim. Her zaman olduğu gibi elimi taşın altına sokmaya çalışıyorum :) Yoksa ben de denetçi olmaya ölüp bitmiyorum, ne sorumlular sorumluluklarını yerine getiriyor doğru düzgün ne de sorumlu olmak isteyenlere izin veriliyor. Ben böyle algılıyorum artık.

Bu yorumun tarihi 23 Haziran 2021, henüz teknik çakışmalar, kukla konuları vs. gündeme gelmeden yapılmış bir yorum. Üç denetçinin de sorumluluklarını yerine getirmedikleri, yeni denetçilerin seçilmesini engelleyecek şekilde bir nevi "cabal" oluşturdukları iddiasının, 2 Ağustos tarihinde Uncitoyen'e yapılan yorumla benzerliği göze çarpmaktadır. Denetçilerin iyi niyetli olmayan, gücü yalnızca kendilerine saklamaya yönelik hareket ettiklerine dair iddialar, görülebileceği üzere Nanahuatl'ın masumiyetini kanıtlama çabasından bağımsızdır.

Ben burada şunu son derece kayda değer buluyorum. Nanahuatl'ın itiraz metninde işaret ettiği üzere, denetçilerin yeni denetçi seçimine dair muhafazakâr yorumları ve buna karşı oluşan tepki yeni bir durum değil, Uncitoyen'in denetçi seçilmesi öncesi çeşitli kullanıcılar tarafından Elmacenderesi ve Eldarion'a yönelik dile getirilmiş bir durum. Bununla birlikte, Uncitoyen'in denetçilik başvurusunda bu iki denetçi herhangi bir olumsuz yorumda bulunmamış ve yeni denetçi seçimine engel olmamıştır, ki bu da ilgili düşüncenin yanlışlanması için yeterlidir. En dikkat çekicisi, günümüzde bu sefer de yeni seçilmiş denetçi Uncitoyen'in de bu suçlamaların odağına oturtulmasıdır. Bu, bana bu suçlamaların arkasında herhangi bir rasyonel neden-sonuç ilişkisi olmaktan ziyade, denetçi pozisyonunun kendisine dair bir hasmane tutum olduğunu sezdirmektedir.

Şimdi, Nanahuatl'ın masumiyetini ispatlamak için açmış olduğu denetçi isteğine bakalım.

Önce, davanın materyaliyle ilgili birkaç not düşmek isterim. Burada, Nanahuatl, Soner Turhan 0202 hesabıyla bir bağlantısı olmadığına, bunun bir başka kukla/vandal serisinin parçası olduğuna dair son derece önemli davranışsal bulgular ortaya koymakta. Soner Turhan 0202 hesabının silinmiş katkılarına baktığımda, bu davranışsal izin daha da büyük boyutlarda olduğunu gözlemliyorum. Bu olay günümüzde olmuş olsaydı ve Soner Turhan kukla hesaplarını takip ediyor olsaydım, ördek testi karşılandığı için bunu diğer Soner Turhan hesaplarıyla bağlantılı bir kukla hesap olarak engeller ve Nanahuatl ile ilgili değişikliklerini bir trollük örneği olarak değerlendirirdim. Bu noktada, benim de denetçilerimize bir eleştiri getirmem gerekir. Burada teknik açıdan incelenecek bir veri olmasa dahi, davranışsal izin net bir şekilde ortada bağlantı olmadığını düşündürdüğünün daha açık şekilde ifade edilmesi gerekiyordu diye düşünüyorum.

Bununla birlikte, orijinal denetçi isteğine baktığımızda, zaten denetçi isteğinin "Nanahuatl kukla ustasıdır" diye kapatılmadığını görüyoruz. İlgili çakışma bulguları günümüzde denetçiliği bırakmış olan Sadrettin tarafından topluluğa bildirildikten sonra, Elmacenderesi herhangi bir engel işlemi uygulanmamasına, yani pratikte Nanahuatl'ın kuklacı olmadığına kanaat getirmiştir. Kısacası, Nanahuatl bu olay sonrası bir hak ihlali yaşamamıştır. Olayın tekrar gündeme gelmesi Nanahuatl'ın denetçilik başvurusunda olmuştur, ki Elmacenderesi burada esasen Soner Turhan olayından değil, başka teknik çakışmalardan bahsettiğini vurgulamıştır. Ancak olayın denetçilik başvurusunda tekrar gündeme gelmesini bir hak ihlali, bir mağduriyet olarak değerlendirmemiz mümkün değildir. Denetçi olabilmek bir hak değildir, bu olağanüstü derecede hassas yetki için yapılan bir başvuruda en ufak bir soru işaretinin dahi -adil olsun ya da olmasın- gündeme gelmesi kaçınılmazdır ve normal karşılanmalıdır.

Şimdi, denetçi isteğinde Nanahuatl'ın taleplerine bakalım. Denetçi isteği masumiyetin ispatı gerekçesiyle yapılmış, bu uygun bir gerekçe. Burada kullanıcı, teknik çakışma tespit edilen tarihlerde nerede olduğunu kanıtlayabileceğini belirtmiş ve aklanabilmesi için kendisiyle ilgili teknik verilerin denetçiler tarafından kamuya açık bir şekilde açıklanması talebinde bulunmuş. Uncitoyen, teknik olarak bunun mümkün olmadığını belirterek davayı sonuçlandırmış (dediğim gibi, burada davranışsal izle ilgili de bir değerlendirme gerekiyordu diye düşünüyorum). Ve evet, Uncitoyen talebi sonuçlandırmış, yani tartışma sayfasında etkin bir masumiyet ispatı davası olduğu söylenmesi hatalı olmuş. Bunun üzerine Nanahuatl'ın denetçilerin yetkilerini kötüye kullandığıyla ilgili imaları şiddet kazanıyor:

Ben izin veriyorum özel bilgilerimin açık bir şekilde paylaşmasına. Yok eğer ortada bir kanıt yoksa ve bu kanıtlar yalnızca "çakışma oldu" şeklinde ise, ilgili çakışmayı tespit ettiğini söyleyen kullanıcıyla alakalı olarak bunu başka bit boyuta taşıyacağım.
Bu durum artık bir "iftira"ya dönüşmüş vaziyette ve kesinlikle kabul edilemez bir şey. İlgili denetlemeyi yapanın bu yetkileri istismar etmesi anlamına gelir ki Vikipedi'deki değil denetçiliği, komple üyeliği falan kalmaz bu durumda. Ben ispat edebileceğimi düşünüyorum zira kendimin, neyin ne olduğunu biliyorum. Sizin ispatınız "evet bunlar aynı"dan öteye gidemiyor (ne veri varsa benim hakkımda açıklanmasına izin veriyorum dediğim gibi).
Kafalar kuma gömülüyor görüldüğü üzere, kendileri çıkarmazsa onları oradan çıkaracak birileri vardır mutlaka. Yok öyle suç atıp, iftira atıp sonra sessiz kalmak artık, alttan alma ve sürekli iyi niyet varsayma dönemi geçti benden.

Sonrasında ise, konu Meta'ya taşınıyor. Burada, Elmacenderesi'nin yetkilerini istismar ettiğini açıkça ifade ediyor:

I just want to prove my innocence and when it's proved, I can clearly say that this is a CU abuse, a clear abuse of Elmacenderesi.

Sonrasında ise kâhyalar tarafından denetçi isteği reddediliyor ve bunun gibi kötüye kullanım iddialarının araştırılmasıyla ilgili Vakıf tarafından görevlendirilmiş bir komisyon olan Ombudsman Komisyonuna yönlendiriliyor. Burada bir parantez açalım, denetçilerin kötüye kullanım iddialarının araştırılması vakıf tarafından son derece ciddiye alınan bir konu ve bu konu için tam gizlilik içerisinde çalışan özel bir komisyon kurulmuş durumda. İddiaların aksine, denetçiler dokunulmaz falan da değil, hatta örneğin ben bir hizmetli olarak topluluğun beni nasıl azledebileceğiyle ilgili net kriterler sağlamasam çok daha "dokunulmaz"ım, zira denetçiler Vakıf tarafından faaliyetleri üzerinde belki de en fazla kontrol bulunan kullanıcılar. Ombudsman Komisyonuna yönlendirildikten sonra Nanahuatl'ın cevabı şu şekilde oluyor:

they basically ignore, there is no way to prove my innocence. What am I suppose to do?

Buradan anladığım şu ki, Nanahuatl bu konuyu daha önce aslında zaten Ombudsman Komisyonuna bildirmiş, ancak ya cevap alamamış ya da aldığı cevaptan memnun kalamamış. Bunun topluluğun nezdinde gerçekleşen tartışmada bahsinin geçmediğini ekleyelim.

Burada çok temel bir sorun var: Nanahuatl denetçilerden yerine getirilmesi imkânsız taleplerde bulunuyor. Talebin yerine getirilmesinin imkânsız olmasının sebeplerini şöyle açıklayalım:

  1. Nanahuatl kendi verilerinin açıklanmasına izin verebilir, ancak söz konusu veriler bir başka kullanıcı hesabı ile teknik çakışma içeriyor. Bu olayda Nanahuatl'ın verilerinin açıklanması, aynı zamanda Soner Turhan'ın da verilerinin açıklanması gerek. Soner Turhan hesabından bu konuda verilmiş bir izin mevcut değil, e zaten hem Elmacenderesi'nin kararı hem de Nanahuatl'ın gösterdiği bulgular burada iki farklı kişi olduğunu söylüyor. Bu durumda verilerin açıklanması Vakfın Gizlilik Politikası'nın asla affedilemeyecek bir ihlali anlamına geliyor elbette, böylesi bir durumda da bunu açıklayan denetçi tartışmasız yetkisini istismar etmiş oluyor ve acilen yetkilerinin alınması (ve hatta EP#7'den engellenmesi) gerekiyor.
  2. Veriler yalnızca 90 gün boyunca saklanıyor, dolayısıyla tekrar verilere erişilip kontrol edilmesi mümkün değil. "Denetçiler bir yerlerde saklıyordur" diye düşünen arkadaşlar varsa, Vakıf ile sözleşmelerinde veri güvenliğiyle ilgili nasıl kurallar var bilemiyorum ancak denetçiler Vakıf sunucularından silinmiş olan kişisel verilerimizi bir yerlerde saklıyorsa, bununla ilgili veri güvenliği açısından ciddi sorularım olacaktır. Saklanmıyorsa, veri güvenliği açısından iyi bir uygulamaya imza atılıyor demektir.

Buradaki bir diğer dikkat çekici nokta ise, teknik çakışmayı tespit eden ve topluluğa ilk bildiren denetçinin Sadrettin olmasına karşın, Elmacenderesi'nin denetçilik yetkilerini kötüye kullandığının iddia edilmesi. Hâlbuki 2016'daki denetçi isteğinde "onaylanmış" ibaresini Sadrettin yerleştirirken, Elmacenderesi aktif olarak "evet var böyle bir şey ama ben kuklacı olduğunu düşünmüyorum" diyor. Burada endişe verici bir tutarsızlık var.

Toparlayalım. Burada Nanahuatl, denetçilerden yerine getirilmesi imkânsız bir talepte bulunuyor. Bu talep yerine getirilemeyince de, ortada bir yetki istismarı, kafaları kuma gömme, âdeta gelmiş geçmiş tüm denetçilerden kendisine karşı bir komplo olduğunu düşündürecek ithamlarda bulunuyor. Konuyu Meta'ya taşıyor, ve evet, Mskyrider'ın da belirttiği üzere, yukarıdaki alıntılarda denetçileri itibarsızlaştırıyor.

Üstelik, kötüye kullanım iddiasında bulunurken, bu kötüye kullanım iddiasını cevaplamak için tam zamanlı çalışan bir kurula başvurarak şikâyetini resmî ve adil bir yoldan, gizli verilerin de güvenilir ellerde incelenmesine izin vererek bildirmek yerine; bunu toplulukta güvensizlik ortamı oluşturacak bir şekilde yapıyor. Ombudsman Komisyonu zaten topluluğumuzda varlığı bilinen, Elmacenderesi'nin defalarca bahsettiği ve Nanahuatl'ın varlığından mutlaka haberdar olduğunu düşündüğüm bir mecra, dolayısıyla bu yolu tercih etmek yerine neden topluluğu kaosa sürükleyecek bir yoldan "hak aradığını" anlamlandırmam mümkün değil. Eğer yukarıdaki mesajı yanlış anlamadıysam, Nanahuatl bu resmî yoldan faydalanmaktan kasıtlı olarak imtina ediyor veya başvurduğu resmî mecrada soruşturmaya meşru bir zemin görülmüyor, olayların topluluk nezdinde gelişmesini özellikle istiyor. Hâlen de kâhyalar tarafından adres gösterilmesine rağmen "ben ne yapayım, burada sıkıştım, yapacak bir şeyim yok" gibi söylemlerde bulunuyor.

Talebe geri dönecek olursak, birisi neden yerine getirilmesi imkânsız bir talepte bulunur ve bu yerine getirilmeyince kötüye kullanım iddiasına başvurur? Bunun iki sebebi olabilir. Birincisi, konuyla ilgili bilgi yetersizliğidir. Bu da başlı başına bir sorundur, zira toplulukta sözü Nanahuatl kadar itibar gören bir kullanıcı denetçilere dair bilgisizce bu şekilde ithamlarda bulunuyorsa, bu ithamlar daha tecrübesiz veya ilgisiz arkadaşlarımızın algılarına mutlaka sirayet edecektir. Fille züccaciye girip ortalığı kırıp döktükten sonra "Ama filin bunu yapacağını kestiremiyordum!" demenin bir faydası yok.

İkincisiyse, bunların bilinmesine rağmen bunun kasıtla yapılmasıdır. Maalesef ben bunun ciddi bir olasılık olduğu görüşündeyim. Özellikle iki numarada belirttiğim 90 günde silinme mevzusu, VP:Denetçiler sayfasında çok açıkça belirtilmiştir ve geçmişte Nanahuatl'ın da katıldığı topluluk tartışmalarında gündeme gelmiştir (örneğin). Dolayısıyla Nanahuatl'ın bunu bilmemesine ihtimal vermiyorum. Benzer şekilde, verilerinin paylaşılması için kendi iznini verirken, bunun için Soner Turhan'ın da izninin gerekeceğini düşünememesini da düşük bir ihtimal olarak değerlendiriyorum.

Özetle; ısrarla ve bilinçle resmî yol yerine topluluğu infiale sürükleyecek bir masumiyet ispatı yolu seçilmesi; yetkileri kötüye kullanım iddialarının teknik çakışmayı esas tespit eden ancak istifa etmiş denetçiye değil, hâlen etkin olan, Nanahuatl'a olumsuz oy vermiş ancak zamanında ortada kuklacılık olmadığına karar vermiş denetçiye yöneltilmesi; büyük bir ihtimalle yerine getirilmesi imkânsız olduğu bilinerek ısrarlı taleplerde bulunulması ve bunların imkânsız olduğu bildirildiğinde kötüye kullanım iddialarının gündeme getirilmesi; bana bu denetçi isteğinin masumiyet ispatından ziyade mevcut denetçileri hedef alma maksatlı açıldığını düşündürtmektedir. "Ne yapabilirim, yapacağım hiçbir şey yok! Sistem bana karşı adaletsiz, denetçiler birbirini kolluyor!" dedikten sonraki adım, "Bakın, bunlar birbirini kolluyor! Yapacağım bir şey yok, en azından topluluk karar versin!" diyerek Elmacenderesi'nin yetkilerinin alınması girişiminde bulunmaktır, ki nitekim yorumlarda da bunun zemini açıkça hazırlanmıştır.

Eldarion'a ilişkin denetçilik yetkilerinin geri alınması önerisine geçelim.

Bakınız arkadaşlar, burada Eldarion'un savunmasını yapmayacağım. Örneğin orada gösterilen Kullanıcı:Turgut46'nın engellenmesi ve üzerine hiçbir açıklama yapılmaması olayı, Vikipedi'nin açık ve şeffaf topluluk kültürüne kesinkes aykırı bir olaydır, son derece endişe vericidir ve Eldarion'un topluluğa açıklamada bulunması mutlaka gereklidir. Turgut46 bu konuda kötüye kullanım endişelerine dair çok ciddi ifadelerde bulunmuştur, bunların üzerine aslında zamanında eğilmemiz lazımdı da, mademki geç kaldık ve şimdi tekrar gündeme geldi, mutlaka uygun ve sağlıklı bir süreçte ilgilenmemiz lazım, Turgut46'nın o dönemki tecrübelerini ve düşüncelerini daha da detaylı paylaşması lazım. Aynı tartışmada Kullanıcı:Justinianus tartışmaya kullanıcı adının hakkını verecek derecede hakkaniyetli yaklaşmış, son derece makul gözlemlerde bulunmuş ve kötüye kullanıma dair endişelerini toplulukla paylaşmış. Evet, konuşmamız lazım, dile getirmemiz lazım. Tartışma sayfasına sorulmuş "denetçiler insanüstü mü, onları eleştirmek engel sebebi mi" diye. Kesinlikle hayır! Örneğin bu iki kullanıcıyı örnek verdim, bu arkadaşlara denetçilerle ilgili düşüncelerinden dolayı herhangi bir hizmetli arkadaşın yaptırımda bulunacağını düşünmüyorum, ancak bulunulursa ilk ve en şiddetli itirazda bulunanlardan biri olduğumu göreceksiniz. Hatta bu konuyla ilgili konuşulması gerekebilecek daha fazla olay da vardır, bunları konuşmalıyız.

Denetçilerle seçimlerindeki yüksek beklentilerim ve hassasiyetim biliniyordur, bu konuda K:Thecatcherintherye'ın çok isabetli bir yorumu vardı o tartışmada: Hani şimdi biz yüksek standartlarda seçiyoruz ya bu kullanıcıları, topluluk kültürünün oturmadığı zamanlarda seçilen bu kullanıcıların sorgulanması normal minvalinde bir yorumdu. Denetçilik konusundaki düşüncelerim şöyle: Yetkilerin en hassası olan denetçiliği yürüten kullanıcılara topluluğun aktif güven sahibi olması çok önemli. Diyelim ki bir kullanıcı 25 yaşında denetçi seçildi, şu anda teoride 60 sene boyunca hiçbir güvenoyuna tabi olmadan en hassas verilere erişimi mümkün. Ben bunun sağlıklı bir durum olduğunu düşünmüyorum, çokça Vikide de böyle değil zaten. Mevcut iki denetçimizle ilgili de soru işaretlerinin akılda kolay oluşmasının sebebi, zaten esasen onların seçildiği oylamalarda etkin isimlerle şu anda etkin isimlerin tamamen farklı olmasıdır. Bu nedenle denetçilerin periyodik olarak -örneğin 5 yılda bir- güvenoyundan geçmesi gerektiğini düşündürdü bana bu yaşadığımız süreç. Şu anda yaşadığımız sürecin etkisinden kurtulup madde katkılarıyla motivasyonumu toparladıktan sonra da bu yönde topluluğa açık bir beyin fırtınası başlatacağım.

Esas konuya dönecek olursak, evet, içerik olarak Eldarion tartışmasında bahsedilenlere dair bir eleştirim yok. Ancak 2011/2012 yıllarında gerçekleşen sorunlu işlemlere dair bu ani sorgulamanın, kullanıcının başarısız denetçilik başvurusundan hemen sonra, yukarıda bahsettiğim sorunlu "masumiyet ispatı"yla eşzamanlı olması ve Uncitoyen'e yöneltilen temelsiz ithamlarla birlikte gerçekleşmesi, çok net bir davranışsal örgü oluşturmaktadır. Üstelik, tartışmada Nanahuatl'ın yapmış olduğu yorumlar, bu talebin kullanıcının zihninde kendi başarısız başvurularında üzerine çullanma olarak algıladığı durumla ilişkilendiği ve yukarıdaki yorumlarda da olduğu üzere üç denetçinin beraber hedef alındığı açıkça görülmektedir:

Başkaları hata yapınca "hata yaptı, çullanın" diye hareket edilirken (mesela ben), mükemmeliyet aranırken, Vikipedi'nin gelişimine aksatıcı yönde ve sürekli hatalar yapan bir denetçi mevcut. Bu iyi niyetini, bu "uzun yıllar katkıda bulunmuş ve projenin gelişimi için olağanüstü çaba göstermiş" yorumunu başka yerlerde de görmek lazım @Victor Trevor, eğer samimiysen :)
Zaman zaman görüyoruz "biz her şeyi araştırıyoruz, yok efendim aylar sürüyor, yok efendim bir milyon e-posta ile uğraşıyoruz"... Değil efendim, örneklerine defalarca şahit olduk, oluyoruz da. Öyle araştıran biri, beni gidip de oradaki yıllanmış vandalla eşleştirmez.
Üçünüz kendi aranızda denetleyin tabi, buraya hiçbiriniz de bakmasın. Dostlar alış verişte görsün :) Bir dediğiniz bir dediğinizi tutsa ne güzel olurdu ah... Size güvendik, sorumluluk verdik, düzgün bir şekilde yapın lütfen.
3 denetçi var ama sorumluluğunu doğru düzgün yapan yok ne yazık ki artık, iş o boyuta geldi. Ağır geliyorsa istifa edilebilir, yapılmak istenmiyorsa istifa edilebilir, vakit ayrılamıyorsa istifa edilebilir. Atla deve de değil, altı üstü Vikipedi denetçiliği :) İlla ki yapacak, yapabilecek birileri aday olacaktır.

Benzeri tekrarlanan "İlla ki yapacak, yapabilecek birileri aday olacaktır." cümlesine özellikle dikkat çekmek istiyorum. Bu mesajların tamamında "Siz denetçiler bu işi yapamıyorsunuz, bakın ben sizin ipliğinizi pazara çıkardım, ben bu işi sizden daha iyi yaparım, azledilirseniz yerinizi de doldururum." alt metni bulunmaktadır.

Bir diğer nokta, topluluğun doğal gündeminde olmayan, köy çeşmesinde yer almasına rağmen ilgi göstermediği bu talebe, Nanahuatl'ın denetçilik başvurusunda oy veren herkesi pingleyerek çağırmasıdır. Başvuruda almış olduğu olumlu oy sayısı, olumsuza kıyasla fazla olduğundan, bu aslında oransal olarak kendisine destek verme eğiliminde olacak kullanıcılara seslenme niteliği taşımaktadır.

Daha da üzücü olanı, bu başvuruda, yukarıda bahsettiğim algının topluluğa sirayet ettiğini gözlemlemektir. Örneğin K:Kadıköylü'nün "Vikipedi'nin acilen koltuk sevdası mantalitesinden kurtulması gerekiyor." cümlesini büyük bir üzüntüyle okudum. Bu tarz söylemler, Vikipedi tarihinde Mulazimoglu gibi, Koc61 gibi kendisini "yönetime muhalif" olarak tanımlayan kullanıcılardan görmeye alışık olduğumuz şeyler, dün bunun adı "oligopedi"ydi, bugün "koltuk sevdası", ama "zübük hizmetli", "zübük denetçi" motifi maalesef her daim mevcut (@Khutuck: 2012'yle paralel kurmamda bu çok önemli bir faktör). Kırılmadım, çünkü benzer imalarda ben de yıllar önce bulunmuştum ve bu şekilde ilmek ilmek örülen algıların nasıl çok sayıda kullanıcıyı bu şekilde söylemlere itebileceğini bizzat kendim tecrübe etmiştim.

Bu bulgular üzücüdür, çünkü bahsettiğim üzere, gerçek ve makul birtakım bulgularla algılar şekillenmektedir. Evet, denetçilerin güvenoyunu gerçekten konuşmalıyız. Evet, Turgut46 gerçekten bunu konuşurken tecrübelerinden bahsetmeli, Eldarion'un yapmış olduğu hataları açıkça konuşabilmeliyiz. Ancak mevcut şartlarda Nanahuatl topluluğu öylesi bir ortama sürüklüyor ki, en çalışkan ve değerli devriyelerimizden biri dahi "koltuk sevdası" gibi bir yorumda bulunuyor.

Yukarıda açıklanan tüm diğer bulgular ve denetçilere, yetkinliklerine dair her fırsatta üst perdeden tekrarlanan VP:N/VP:İÜYYKÜD ihlali niteliğindeki söylemler, sanki Vikipedi bir siyaset meydanıymış gibi "seçtik ama çalışmıyorsunuz" minvalinde imalar, Eldarion'a dair bu girişimin bona fide bir yapıya sahip olmadığını düşündürmektedir. Başarısız olan denetçilik başvurusunu müteakiben, kullanıcının sistematik olarak mevcut denetçileri hedef alarak bir güvensizlik ve kaos ortamı yaratmaya çalıştığı, bu yönde topluluğun algılarını şekillendirdiği, mevcut denetçilerden Eldarion ve Elmacenderesi'nin azli için zemin hazırlandığı ve bu aziller durumunda oluşacak boşluğa seçilecek yetkin, topluluğun haklarını savunan kullanıcı pozisyonuna ise kendisini yerleştirdiği görülmektedir.

Yukarıda birtakım başka örneklerden de bahsetmiştim, bunlardan bir diğeri de Kibele'yle ilgili kişisel bilgilerin ifşası tartışmasıydı. Bunun hassas bir konu olduğunun son derece farkında olsam da, mevcut tartışmada kullanıcı haklarıyla ilgili konuların açıkça gerekçelendirilmesi ihtiyacından dolayı detaya gireceğim, ilgili kullanıcılardan peşinen özür dilerim. Burada, yaşanan olayda Vikipedi:Temiz başlangıç isteğine saygı duyulmadığı için Kibele'nin engellenmesi yönünde bir talep mevcuttu. Bu, benim gerçekten Vikipedi hayatımda gördüğüm en büyük manipülasyonlardan biriydi. Zira temiz başlangıç politikasının ilk cümleleri aşağıdaki gibidir:

Temiz başlangıç, kullanıcının yeni bir hesapla yeni bir başlangıç yapmak için eski bir hesabı kullanmayı bırakmasıdır. Temiz bir başlangıç yapmak için en yaygın iki neden, geçmiş hataları tecrübe ederek düzeltmek veya tacizden kaçınmaktır. Eski hesap açıkça durdurulmalı ve yeni hesap, diğer kullanıcıların hesabı tanımasına ve tanımlamasına olanak tanıyan kalıpları veya davranışları sergilemekten kaçınmalıdır.

Söz konusu örnekteki durumun bununla uzaktan yakından ilgisi dahi olmadığı tartışma kaldırmayacak derecede ortadadır ve doğrudan politikanın ilk cümlesinde yer alan bir tanımın, helede Nahahuatl gibi "politikaları ben yazıyorum" diye haklı söylemleri olan bir kullanıcı tarafından bilinmediğinin düşünülmesi mümkün değildir. Nanahuatl, hizmetlilik başvurusunun hemen üzerine gelen bu tartışmada, topluluk üyelerini açıkça yanıltma vazifesi gören yorumlar yapmış ve tıpkı denetçilere yaptığı gibi, kendi talebi doğrultusunda hareket etmeyen hizmetlilerin görevlerini yerine getirmediği hakkında keskin ifadeler kullanmıştı. Alalım aşağıya örnekleri:

@Kemalcan, Vikipedi:Temiz başlangıç diye bir yönergemiz var. Kullanıcılar, birtakım nedenlerden ötürü eski hesaplarını, kullanıcı adlarını geride bırakarak sıfırdan başlama hakkına sahipler. Vikipedi'nin sağladığı bir hak bu. İşbu kullanıcı, eski kullanıcı hesabını komple terk etmiş durumda, Viki içi değil dışı nedenlerden ötürü.
Siz hizmetlileri biz bunun için seçtik, tekrar ediyorum, haklarımız korunsun diye seçtik. "Kendini korur bize gerek yok" ne demek? Sizin sorumluluğunuz bu!

Bakınız, burada yine bir ayrım yapmak istiyorum. Kullanıcı:Justinianus, aynı tartışmada hukuki bilgisine de dayanarak kişisel verilerle ilgili görüşlerini aktarmış ve bu konuda keskin bir pozisyon ortaya koymuştu. Burada kendisinin yorumuna katılmasam da, Nanahuatl için kurduğum cümlelerin hiçbiri Justinianus için geçerli asla olamaz, çünkü tamamen tutarlı bir şekilde kişisel düşünceleri doğrultusunda olması gerekeni açıkladığı mesajlar söz konusu.

Kısacası, kullanıcı bu olayda yönergeleri çok açık bir şekilde yanlış yorumlayarak topluluk üyelerini kışkırtmış, kendisine hizmetlilik başvurusunda olumsuz oy veren bir kullanıcının engellenmesine dair girişimde bulunmuştur. Bu tartışmada kendisine ters görüş bildiren hizmetlileri ise hedef aldığı durumlar ayrıca görülebilmektedir. Eldarion, bu tartışmada kendisine karşı çıkmış olan bir hizmetliydi.

Bu tartışmada kendisine karşı çıkmış olan Vito Genovese'nin bürokratlık başvurusunun kapatılması sürecindeki yorumları, çıkarcılık suçlamaları ve bunları müteakiben Vito'nun katkılarına ara vermesi, Nanahuatl'ın yakın zamandaki yıkıcı etkisinin çok önemli bir örneğidir. Bu tavrın kendi hizmetlilik başvurusunun başarısız olmasıyla ilgili bir tatminsizliğe dayandığıyla ilgili direkt veriler, Nanahuatl'ın yorumunda yer almaktadır:

E ne diyeyim ne yapayım @Vikiçizer? :D İşin ucu kendi çıkarımıza dönünce "ama kurallar açık değil" oluyor, esnetiliyor. Gel düzeltelim denilince de yanaşılmıyor, engel konuluyor. Şimdiye kadar herkesin uyguladığı bir şey, bu tip tartışmaları bürokratlar kapatıyor. Öncesinde de böyle olmuş, yıllarca. Aday kullanıcı kendisi dahi öyle yapmış. Ama şimdi burada birden o kaldırılıyor, "yok ama öyle yazmıyor zaten" oluyor. E o zaman yıllarca yanlış oldu da kimse ses etmedi mi? E yanlış şimdi tespit edildiyse, oyunun ortasında kural mı değişti. Hani hizmetlilik başvuruları kapatılırken olumlu ve olumsuz gerekçeler tek tek incelenecekti, ne oldu ona? Falanca adaylıkta incelendi de benimkinde niye incelenmedi? Ben anlamıyorum cidden... Eeee yetti artık ama.

Bunlara ek olarak, Kibele'yle ilgili şikâyetinin giderek perde arttırarak üstü örtülü bir süresiz engel talebine dönüşmesi ve sonunda iletişim yasağıyla sonuçlanması, yukarıdan incelenebilir. Hizmetlilik başvurusunda kendisine olumsuz oy veren K:Kingbjelica'nın, Nanahuatl'ın kendisine ilişkin faaliyetlerinin, sürekli pinglerinin direkt sonucu olarak Vikipedi'yi bırakması, topluluğun dikkatinden kaçan bir durum oldu. Bu değerli kullanıcımız, hizmetlilik başvurusu öncesinde Nanahuatl ile birebir olarak iş birlikleri yapmakta, saatlerce kitaplar taramaktaydı. Denetçilik isteğinde, ilk isteği başlatan Kullanıcı:Esc2003'ün denetçilerle danışıklı dövüş içerisinde olduğuna dair yanlışlanması iddiasının aksine imkânsız (emailleşme off-wiki olabilir), mesnetsiz suçlamaları da oldu.

Yukarıda belirttiğim bulgular, Nanahuatl için yeni değil, 2012'de 6 aylık engel aldığı sürecin doğal bir uzantısıdır. Bu nedenle de yeni bir uyarı zaten söz konusu değildir, çünkü bu engel, o engele binaen verilmiş ikinci bir engeldir. 2012 engelleriyle tamamen aynı temalar işlenmekte, "iş yapmayan hizmetliler", "iş yapmayan denetçiler", "kullanıcının haklarını savunan Nanahuatl" motifleri varlığını sürdürmekte, sistematik olarak denetçiler itibarsızlaştırmakta ve kullanıcının "karşısında" yer alanlar ya Vikipedi'yi bırakma, ya da politikalara tamamen ters süreçlerle hedef tahtasına oturtulma noktasına gelmektedir. Söz konusu toplu engellemelerde, Nanahuatl hatalı olduğunu kabul etmemiş olan tek kullanıcıdır. Bu nedenle de aynı davranış örgülerinin nüksetmesi maalesef şaşırtıcı olmayan bir durumdur.

Evet, Nanahuatl'ın çok değerli katkıları bulunmaktadır. Ancak saf sonuççu bir yaklaşımla "mademki bu kadar katkısı var, o zaman ne isterse yapabilir" tavrının alınması mümkün değildir. Bir noktada deontoloji de devreye girmelidir: Bir noktada, söz konusu olan Nanahuatl olsa bile o davranış örgüsü engelleme getirmelidir. 2012'deki engellemede, Nanahuatl'ın katkı yoğunluğu özellikle dikkate alınmış, bana ve Bermanya'ya süresiz engel verilirken, Nanahuatl'a 6 ay engel verilmişti. Bu noktada, sorunlu davranışların, katkılardan bağımsız değerlendirilmesi daha sağlıklı olacaktır.

Nasıl ki benim engellenmem zamanında toplulukta infiale yol açmış, en tecrübeli kullanıcılardan bazılarının Vikipedi'den ayrılmasına yol açmışsa, bugün de aynı tepkileri görmek, ortada büyük bir haksızlık olduğunun, meyve veren ağacın taşlandığının düşünülmesi, maalesef şaşırtıcı bir durum değildir. Yapılan ihlaller ve yanıltıcı davranışlar, teknik bilgi ve detaylı değerlendirmeyle ancak görülecek cinstendir ki topluluk üyelerini bu noktada bunları incelemek yerine katkılara bakarak tepki verdikleri için suçlamak asla mümkün değildir. Görüleceği üzere bu yönde tepkiye yol açacak olan algılar zaten tartışmalarda tekrarlanarak oturtulmuştur. Meyve veren ağaçlar, Vikipedi politika ve yönergelerinin üzerinde değildir, Vikipedi herhangi bir bireyden daha büyüktür. Süresiz engel, sonsuz engel değildir; Nanahuatl'ın tekrar Vikipedi'ye katkıda bulunması, ben nasıl süresiz engellenip hizmetli olduysam onun da neredeyse oy birliğiyle hizmetli/denetçi olması, bu süreçlerin kullanıcıların Vikipedi'den ayrılmasıyla sonuçlanmaması, herhangi bir engelin nihai amacıdır. Katkıların israf olacağı, yok sayıldığı düşüncesi gerçeği yansıtmamaktadır.

Bu doğrultuda, Nanahuatl'ın uzunca bir süre engellenmesi gerektiği görüşündeyim. Bu engelin süresiz olmasının şart olmadığı görüşündeyim, ancak daha önce 6 aylık engel olduğundan, en az 1 yıl, optimal olarak daha uzun bir süre olmalıdır. Süresiz engel optimal olmayabilir ancak kabul edilebilirdir, zira benim şu an burada yazıyor olmamın da gösterdiği gibi, süresiz engel, sonsuz engel değildir, sorunun düzeldiği an kaldırılacak engeldir. Bu nedenle oyumu işlemin muhafazasından yana kullanıyorum.

Son olarak, önemli not: Nanahuatl'ın engelinin hizmetli tartışması sonucu kaldırılması durumunda, bu görüşüm ışığında Nanahuatl'ı bireysel olarak ilgilendiren hizmetli işlemlerini, buradaki gibi hizmetli tartışmaları hariç olmak üzere, en az iki yıllık bir süreyle gerçekleştirmeyeceğimi beyan ve taahhüt ediyorum. Aksi kanımca etik dışı bir durum oluşturacaktır. Bu yöndeki taahhütümü Nanahuatl'ın açık izni dışında bozmam durumunda buradaki güvenoyu süreci herhangi bir ön şart olmadan işletilebilir.

Tartışmanın doğru bir zeminde başlaması ve Nanahuatl'ın kendini ifade edebilmesi için yaptığım çalışmadan sonra bunu da yazmak epeyi yordu. Bu noktadan sonra tartışmaya tek dahlim taahhüt ettiğim üzere Nanahuatl'ın yorumlarını buraya taşımak yönünde olacaktır. Daha fazlasını yapmam mümkün değil, zira belirttiğim üzere benim de motivasyonumu toparlamam gerekmekte.

Buraya kadar okuyan herkese teşekkürler.

--Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 23.53, 3 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]

  • @Seksen iki yüz kırk beş Detaylı yazın için teşekkürler, bu kadar emekle 2 KM çıkartabilirdin :) Kronolojik sırayla 12 olay belirtmişsin ama bunların yarısından fazlasında Nanahuatl sadece istekte bulunmuş, tartışma başlatmış, mesela hizmetli adayı olmuş, denetçi adayı olmuş, kendisi hakkında suçlamalara karşı "gelin beni denetleyin" diye denetçi isteği başlatmış. Listeye bakınca "Bu adam 6 ayda 12 defa karakolluk olmuş" sonucu çıkıyor ama bu karakol ziyaretlerinin ikisinde başkomiserlik için form doldurmaya gitmiş, birinde uzaklaştırma emri istemiş, birkaçında ifade vermeye gitmiş.
Nanahuatl ve Seksen de dahil olmak üzere belli kullanıcıların 2012'de engellenmesini destekledim, bugün ise Vikipedi'ye katkısı bireysel çabalarının üzerine çıkan (Vikibahar, kaliteli/seçkin içerik incelemeleri, kaynağım yok diyene kitapla koşma) aynı kullanıcıların Vikipedi'de kalmasını, hizmetli/denetçi olmasını desteklemekten de çekinmem. Ancak hatalı işlem varsa karşı çıkmak da görevimdir.
@Seksen iki yüz kırk beş biraz seni hedef alıyor gibi yazacağım, lütfen kusuruma bakma ama daha etkili bir anlatım bulamadım. Yazdığın metinde çok sayıda niyet okuma mevcut. Örneğin "Benzeri tekrarlanan "İlla ki yapacak, yapabilecek birileri aday olacaktır." cümlesine özellikle dikkat çekmek istiyorum. Bu mesajların tamamında "Siz denetçiler bu işi yapamıyorsunuz, bakın ben sizin ipliğinizi pazara çıkardım, ben bu işi sizden daha iyi yaparım, azledilirseniz yerinizi de doldururum." alt metni bulunmaktadır." demişsin, bu çok açık bir niyet okuma, bu tartışmada yeri olmaması lazım. Biri benim hakkımda "Khutuck görevini yapmazsa yerini dolduracak biri bulunur" derse "bunun benim yerimde gözü var" diye düşünmem, cevabım "ya doğru diyorsun, isim ver de uygunsa ben de destek vereyim" şeklinde olur, "VP:İNOV felan" derim. Kullanıcıları "burada tartışma var" diye çağırmak suç değildir. "Yapamayan bıraksın" demek suç değildir; topluluk benim hizmetli, SİS, bot operatörü, teknik vb. herhangi bir konuda başarısız olduğumu düşünüyorsa bırakmamı istesin, bırakayım.
Hizmetliler, denetçiler açık ve hesap verebilir olmak zorundadır. Bir engel verilecekse somut gerekçelere dayanmalı, topluluğun endişelerini açıkça gidermelidir. Elimde banhammer ile kafasını çıkartan herkesi engelleme yetkim olması bunu kullanabileceğim anlamına gelmez.
Normalde bu tarz tartışmalara katılmam ve uzun uzun yazmam ama bu tartışma benim Viki'ye döndüğüm 2019 ortasından beri, neredeyse iki yıldır büyük emekler verdiğim çalışmalara çok büyük zarar verecek. Engel açılmadan önce seçkin ve kaliteli maddeler üzerine odaklandığım herkesin malumu, bu alanda en büyük desteği aldığım kullanıcı Nanahuatl oldu. KM/SM yazan her kullanıcının en büyük engeli ve en büyük destekçisi, KMA/SMA'ların "bölüm sonu canavarı" görevini yaptı, iki senedir Vikibahar için çaba sarf ediyor. Nerede ortada kalan bir iş olsa "ucundan tut" dememize kalmadan koşan, durumdan vazife çıkaran bir kullanıcı. Bu kadar çabanın sonucunda kukla iddiasında kendini aklamaya çalıştığı, sistemde daha büyük görevler almaya çalıştığı, sistemin çalışmayan taraflarını sorguladığı ve geliştirmeye çalıştığı için "düzen bozan" durumuna koyulması hiç uygun değil.
2007-2008'de Vikipedi'nin çöp olmasını engelleyen sert ve tepeden inmeci yapı, 2021'deki Vikipedi'nin ahengini bozar ve Vikipedistlerin çalışma isteğini kırar. Vikipedi'deki her kullanıcının, hizmetli veya denetçi fark etmez, yaptığı işlemler sorgulanabilir olmalıdır. Topluluğun son 2 yılda aldığı mesafeyi, kaliteli içerik üretme yarışımızı, büyümemizi baltalayacak hareketler ansiklopedi yazma çabamıza aykırıdır ve sonuna dek karşısında dururum.
Açıkçası bu tartışmalardan gına geldi. Ben bir çok durumda "bas engeli geç" diye düşünüp, "ama katkısı var, problemi çözelim" diye vazgeçerken yaptığım projelerde en çok emeği ve desteği olan, en çok ansiklopedi kullanıcının keyfe göre engellenmesine seyirci kalamayacağım. Adetim olmamasına rağmen sağduyusuna güvendiğim hizmetlilerden birkaçı olan @Sakhalinio, Dr. Coal, Vincent Vega, Superyetkin, Vikiçizer, HakanIST'e de sesleneceğim (diğerleri gücenmesin). Görüşlerinizi belirtin, hizmetlilere karşı sarsılan güveni toparlayalım, madde yazmaya geri dönelim. --Khutuckmsj 01.34, 4 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
@Khutuck, hiç sıkıntı yok, bu şekilde daha etkili anlatım olduğuna katılıyorum. Ufak bir not düşmek istedim yalnızca, yanlış anlaşılmaması adına. Liste bölümü, kullanıcının engellenmesine teker teker gerekçe oluşturan olayları sıralamıyor. Denetçilik başvurusu yapmış olması elbette kendi başına engel gerekçesi olamaz örneğin. Çeşitli boyutları incelenen olayları, daha iyi takip edilebilmesi için sıralıyor yalnızca. Bu nedenle de bir "karakol listesi" değil elbette. --Seksen iki yüz kırk beş / GGT (mesaj) 02.01, 4 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
Ben buradayım Khutuck sadece verileri toparlamaya çalışıyorum. Şimdi benim tespit ettiğim bazı tespitler de benden evvel yazılmış, görüşümü revize ederek yayınlayacağım. Vincent Vega mesaj? 05.55, 4 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
  • Herseyden once sik dile getirilen bir sikayete parmak basmak istiyorum; neden uyari verilmedi. Rapsar'in (yeni Nanahuatl) belkide Vikipedi'de en fazla uyarilan katilimci olduguna dikkat cekmek isterim. Ayrica herkesin cezanin suresi uzerinde tartistigini da, yani Rapsar'in cignedigi (#2,13-VP:N, VP:İÜYYKÜD ve VP:TA ihlâleri) tartismadiginida belirteyim. Biraz Vikipedi'de bulunan kisi Rapsar'in uzun bir engel hikayesi oldugunu ve bunlarin hepsinin de yukarida Mskyrider'in yazdigi nedenlerden koken aldigini gorecektir. Bunun aksini iddia edenlerin, olay sanki bugun olmus gibi yorum yaptigini hayretle karsiliyorum. Bu ne ani, ne de gerekcesiz bir engeldir; hele uyarisiz hic degil. Ama beni rahatsiz eden konu bu degil, Mskyrider adina yazilanlari da yakistiramiyorum. Aramizda hic kimse, ki eski katilimcilari da hatirliyorum, Mskyrider kadar objectiv ve Vikipedi'nin temellerine hakim karar vermemektedir. Bir cok hizmetlilerin "pratik" yonlere kaydigini, bunu sanki "normal"mis gibi algiladigini da biliyorum; keza bu tartismada bu cok net gorluyor. Evet, Vikipedi'nin purusuz isleyisi icin hizmetliler pratik davranabilirler ama temel kurallar ve presipleri esnetmek soz konusu olamaz. Cok net ifade edeyim, Rapsar "zararina" gore "cok katkili" diye bir fikir olmasi mumkun degil. Bir kullanicinin zarar vermesi, ozellikle baska kullanicilara, hic bir kosulda kabul edilebilinecek bir sey degildir. Rapsar'in fikirlerinde ve ozellikle katkilarinda "esnek olmadigi", bunun icin de diger kullanicilara (fikirlere degil) tavir takindigi gercegini kimse yatsiyamaz. Rapsar hakli (destekcileri icin soyluyorum) veya degil bu yaklasimi kullanamaz. Vikipedi, ne Rapsar'in ne de baska birinin ozel projesi degildir. Daha once de boyle dusunenler oldu (hatta bunun icin ansiklopedi bile actilar) ama bu dusunusu takip etseydik Vikipedi cok bastan sapardi dogrultusundan. Ben ne guzel Vikipedi katkilarla ilerliyor ama fikrine katilmiyorum. Vikipedi'nin esas gelisimi dusunce farkliliklari, farkli bakis, hatta duzenlemelerle mumkundur; herkesin bu konuda biraz dusunmesini rica ediyorum. Rapsar'in bu temel konulari anlamadigi tartismalarda yazdiklarindan gayet net anlasiliyor. - Ozetle bu kullanicinin uzaklastirdigi bir cok kisiyi koruyamamis olmak da beni rahatsiz ediyor. Bunlari bilen kullanicilar bu engelin gec bile kaldigini gorecektir. Saygilar, Citrat (mesaj) 14.31, 7 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
@Citrat "herkesin cezanin suresi uzerinde tartistigi" gibi bir durum yok, sanırım tartışmayı okumadınız; yukarıda ve tartışma sayfasında görüş belirten kullanıcıları büyük çoğunluğu engele temelden karşı. Ayrıca Nanahuatl'ın kullanıcı adı değişeli seneler oluyor, eski kullanıcı adının kullanılmaması için de defalarca ricada bulundu; yaklaşık on yıldır pek aktif olmadığınız için gözünüzden kaçmış olabilir, hatırlatmak isterim. --Khutuckmsj 17.57, 8 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
Khutuck, ne soyledigin dogru ne de soylem tarzin, bunu olayi kisisellestirmene bagliyorum. Tek soyleyecegim belki de sen cok yakindan baktigin icin bazi seyleri gozden kaciriyorsun olacak. Konuya odaklanalim! Citrat (mesaj) 00.38, 9 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]
@Citrat Sabri76 "utanç verici bir engel" demiş, Dr. Coal "bu konuya daha fazla zaman ayırmanın (...) açık bir israf" olduğunu söylemiş, ToprakM "engel için elle tutulur bir sebep göremediğimden" demiş, Superyetkin "engelin herhangi bir somut gerekçeye dayanmadığı kanısındayım" demiş, benim yazdıklarım da yeterince açık, Vikiçizer de bu görüşlere katılmış. Seksen farklı yönde düşünüyor. Engelin kaldırılması yönünde görüş bildiren yedi hizmetlinin yazdıklarından "herkesin cezanin suresi uzerinde tartistigi, ihlâleri tartismadigi" sonucunu çıkartmak objektif şekilde hatalı. Katılıyor musun? --Khutuckmsj 01.45, 9 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]

Kişisel saiklerden ötürü gecikmiş olan (normalde bu tip olaylara önlerden müdahil olmayı yeğlerim) yorumumdan ötürü özür diliyorum, çok ama çok ters bir vakte denk geldi bu durum benim açımdan.

Elimden geldiğince açık, net ve yüksek dozda eleştirel bir dilde yazacağım. Konu hassas fakat kim bundan alınır acaba endişesini bu yorum bazında unutmam gerekiyor, zira topluluğumuzun kutuplaşmaya doğru gittiğini, kurban ve günah keçisi arandığını gözlemliyorum ve ben bunun önüne geçilmesini önemli buluyorum. Zira seçilirken de sessiz kalmayacağımı ifade etmiştim. Fakat bununla birlikte kafam allak bullak oldu desem yeridir, hizmetli yorumları; onlara cevaplar, kullanıcı yorumları onlara cevaplar verilen linkler, linkler, linkler... Ben Vikipedi’ye kafa dağıtmak, stres atmak için giren kullanıcıyken, Vikipedi benim için asıl stres kaynağı oldu çıktı.

Başlamadan önce diyorum ki ben bu yorumun başından sonuna gerek Nanahuatl, gerek Mskyrider’le tüm ikili ilişkilerimi askıya alıyor ve tüm ikili görüşmelerimi unutuyorum. Sadece iki gözümle okuduklarımı ve incelediklerimi değerlendirerek durum tespiti yapmaya çalışacağım. Niyet okuma olarak gördüğünüz yerler olursa, peşinen özür diliyorum.

Uzun yazmaya alışık değilim, hatta sıkça eleştirdiğim bir şeydir; bir baştan bir sondan veya tekrar eden kısımlar olursa kusuruma bakmayınız.

Nanahuatl diğer kullanıcılarımızın da belirttiği üzere gerek Viki içi, gerek Viki dışı projeye uzun yıllar katkı sağlamış bir kullanıcı. Ben gerek kişisel saiklerle, gerek Viki dışı yaşamın bana sunduğu olanaklarla hayatım boyunca onun kadar aktif olabileceğime inanmıyorum. Nanahuatl bu yeteneğinden (bence doğru kelime bu) ötürü gayri ihtiyari olarak ve dahi istemeden kitleleri (bakınız kullanıcıları demiyorum bildiğiniz kitleleri) peşinden sürükleme kapasitesine sahip (okuduğunuz yazı bir süreç içinde hazırlandı ve bu paragraf yazıldığında daha mesaj sayfası o kadar dolu değildi bu fikrimi doğrular bir çok gelişme gerçekleşti). Bu kapsamda engelden bağımsız olarak ilk ve en önemli eleştirim, kullanıcıların Nanahuatl’ın bu durumu dolayısıyla projeyi bırakmalarıyla ve Nanahuatl’ın bu durumun önüne geçmemesiyle alakalı. Önemli olan proje ise, katkılarımız ise Vikipedi’ye katkı vermek ise bilginin özgürce paylaşılabilmesi ve her kesimce ulaşılabilir kılınması ise kimsenin kişisel saiklerle projeden kopmasını isteyemeyiz. Bu durumu desteklemek son derece hatalı. Kişiler kendi kararlarıyla Vikipedi’ye katkı vermekten her zaman çekilebilir fakat bu olay bazında konuşmak gerekirse, başka bir kullanıcıya uygulanan işlem dolayısıyla projeye ara vererek veya bırakarak katkılarını sonlandırmaları en basit tabirle tehlikeli ve üzücü bir durum. Aşağıda da belirtmiş olduğum üzere bu tarz projelerde hiç kimse vazgeçilmez değildir, olamaz. Nanahuatl da, bende, atıyorum Vito Genovese de veya Maurice Flesier de, siz de; kısaca herkes bu eksende değerlendirilmelidir. Diğer taraftan bu durum benim açımdan kullanıcı olarak vereceğim kararlar ve yorumlar için bir baskı unsuru mudur, hayır değildir; bir başka kullanıcı ne düşünür bilmiyorum.

1.Nanahuatl uzun yıllar katkı vermesinin de kendisine sağladığı tecrübe ve özgüvenle evet fevri davranışa doğru gidebilecek tutumları ve açık sözlülüğü söz konusu. Yeni kullanıcılar ve dahi tecrübeli kullanıcılar bu konuda daha geri durabiliyor. Tabii ki eleştiri herkesin hakkıdır. Fakat eleştirirken karşıdakinin itham etmeden ve durumu olaydan şahıslara kişiselleştirmeden yapılması gerekiyor. Bu noktada hataları var. Bilgi güçtür evet fakat kendisinin de kimi zaman eleştiri aldığı “sadece benim bildiğim doğrudur” yaklaşımından da kurtulması gerekiyor. Bu durum yeni kullanıcılar üzerinde olumsuz bir etki oluşturmazken, nispeten eski kullanıcılar üzerinde bir rahatsızlık oluşturmakta. Yine bu konuyla ilgili olarak benim gördüğümde gerçekten üzüldüğüm Nanahuatl’ın 6.adaylığıyla ilgili şu iletiyi de buraya koyayım. Kingbjelica iki gün sonra şu değişiklikle] yarı emekliye ayrıldı. Nanahuatl’ın bilgisi, tecrübesi ve daha önemlisi eleştirilen tarzından ötürü tartışmalardaki alevi kimi zaman bende dahil (bkz. özet) bir çok kullanıcıyı yakabilecek nitelikte ve sertlikte. Bu durum uzun bir süreç içinde gerçekleştiğinde de ister istemez rahatsızlık veriyor ve sistematik olduğu düşünülüyor. Her zaman dediğim gibi iletişim çift taraflı bir süreçtir ve bir kullanıcının anlaşılması karşı tarafın seni anladığı kadar olabilmekte.
2.Mobbing nedir? Bakalım; Mobbing psikolojik şiddet, topluca saldırma, rahatsızlık veya sıkıntı verme anlamına gelmektedir. Mobbingde kişiler arası güç dengesizliği olmalıdır. Dolayısıyla ben bu olayda daha önce burada da bahsettiğim üzere bir mobbing görmüyorum. Hangimizin hizmetli olsun, denetçi olsun, gözetmen olsun gücü Nanahuatl’dan farklı? Ben böyle bir fark göremiyorum. Esasında bu mobbing olayında sadece kendisine karşı değil, Vikipedi içinde kimseye karşı bu tarz bir yaklaşım göremiyorum. Keza Vito Genovese’nin kendisine uyguladığı 14 Temmuz 2020 tarihli engelleme sonrası gerçekleşen tartışmada bir çok hizmetli engelin kaldırılması yönünde kullanıcının arkasında durdu. Bu kısmın tartışma sayfasına bakalım, buyrun. Yani ben toplu halde ve çeşitli mecralardan ve şekillerde yüklenme, kıyım, baskılama tespit edemedim. Zaten Nanahuatl’da öyle tepkilere boyun eğecek, kenara çekilecek bir kullanıcı değil; bu itiraz süreci de bunun kanıtı. Tüm bunlardan ötürü ne Nanahuatl’ın kendisinin, ne de diğer kullanıcılarımızın “mobbing ve yıldırma var” argümanlarını bir kenara koymak mecburiyetindeyim. Evet, birbirine yakın olan iki adaylık süreci başta olmak üzere yıpratıcı bir dönem geçirdi ve geçiriyor.
3.Açılış paragrafında da belirttiğim üzere Nanahuatl evet gününün ciddi bir kısmını buna ayıran, katkı sayısı ve temposu yüksek, bununla da genellikle övünen (bkz.alt satırlar) bir kullanıcı. Bu sebeple de eleştirilere maruz kalmakta. Burada şunu unutmamak gerekir, yakın gelecekten bakalım Ahmet Turhan’da engelli olmadığı dönemde gayet aktif bir kullanıcı. Konumuz düşünce tarzı, yöntem veya katkı profili değil, sadece aktiflik çalışkanlık açısından bakalım iki kullanıcıya lütfen. Kısacası Vikipedi için ben dahil ‘’’kimse vazgeçilmez değildir.’’’ Hiç birimiz buradan ayrıldığında ortalık yangın yerine dönmez. Ne bileyim Vincent Vega gider Mincent Mega gelir, Anerka gider Canerka gelir, Superyetkin gider Hiperyetkin gelir. Gönüllülük esasına dayalı projelerde veya meslek dallarında bu daima böyledir. Bir kullanıcının ihlal gerçekleştirdiği sabit ise (tartıştığımız konu şu an tam da bu) bu durumu sadece “katkıları çok fazla”, “bu kullanıcı KM yazarı” diyerek göz ardı edemeyiz. Tek done bu olamaz, olmamalıdır. Katılırsınız veya katılmazsınız ama farzı misal 24 saatinin 20 saati boş olup 10 saat buraya katkı veren bir kullanıcı ile 24 saatinin 6 saati boş olup 3 saat buraya katkı veren kullanıcı benim gözümde eşdeğerdir. Eğer WMF çalışanı değilsek “viki on, dünya off” tarzı bir yaklaşıma hiç birimiz sahip olamayız değil mi?
4.Nanahuatl’ın denetçi adaylığından sonra masumiyet kanıtı gerekçesiyle açtığı, bu davadaki Meta’ya taşıma beyanı ve buradaki fevri ifadesiyle denetçiler üzerinde bir baskı unsuru yaratmıştır. (Bu değerlendirme kişiseldir, ben denetçi olsam adaylıktaki olumsuz olaylardan sonra şahsen baskı hissederdim). Dikkatimi çeken bir hususta ilgili meta sayfasında kullanıcının kendi IP’sini denetlenmesi talebi hususunda “…note, however, that requesting a CheckUser in these circumstances is sometimes part of the attempt to disrupt” ifadesi de mevcut. Denetçilerin bu ifade kaynaklı da bir baskı hissedebileceklerini düşünüyorum. Şimdi Nanahuatl henüz bir denetçi adaylığından çıktı, bu demek oluyor ki politikayı biliyor yani 90 günden önceki teknik verilerin bulunamazlığına hakim. Denetçilerin net bir açıklama yapamamasını ben bu noktada doğal karşılamak zorundayım, keza ellerinde veri yok. İkinci olarak doğrudur, yanlıştır demiyorum zira en ufak bir temasımız dahi olmadı ne genelden ne ikili (özetle tanımam) buradaki Eldarion hakkındaki teklif de denetçiler üzerinde ayrı bir baskı unsurudur (bunu Eldarion’a yönelik bir linç olarak görmüyorum). Keza Elmacenderesi’nin oluşturduğu bu silinme adaylığı da Elmacenderesi’nin takip edildiğini gösteren bir ayrıntı olarak karşımıza çıkıyor ve bu durum da e.c. üzerinde bir baskı unsuru benim nazarımda. Eldarion hakkındaki başvuruda “ne alakası var, denetçi aktif değil azlini istiyor” veya SAS için “KD olmayan bir madde denk gelmiş adaylık açılmış ne alakası var” gibi yaklaşımda bulunacak kullanıcılara küçük bir hatırlatma yapmak istiyorum, bu engelin Meta’ya taşınır taşınmaz uygulanmasını zamanlama açısından manidar buluyorsak, bu adaylıkları ve teklifleri de aynı eksende değerlendirmemiz gerektiği kanaatindeyim.
5.Burada hassas olan bir husus var. Geçmişten günümüze denetçiler, gözetmenler veya hizmetlilere karşı bir “kırmızı kuvvet” algısı söz konusu. “Yetkili üstündür” anlayışı yıkılabilmiş değil. Dolayısıyla bu tarz hizmetli işlemlerine karşı itirazlar sanki alttan üste doğru bir “isyan” havasında gerçekleşmekte. Buna gerek var mı? Aynaya bakıyorum, bişey göremiyorum. Aynı gemide değil miyiz? Ben yetişemedim, arşivlerden okudum eski kullanıcılar bu tarz bölünmelerin olduğu dönemleri daha iyi bilirler mutlaka. Konuyu nereye getireceğim; neden diğer kullanıcılarımız kendilerini tedirgin hissediyor? Yorumlarda görüyorum bu tarz ifadeler. Madde yazarı olmazsa hizmetlinin ne anlamı var? Hizmetli olmazsa sağda solda ayrık otu gibi biten vandalları kim engelleyecek? Biz hepimiz bir bütünün parçaları değil miyiz? Nanahuatl’ın burada da dediği gibi trol ve vandal olmayanların engellenme konusunda endişeye kapılmasına gerek bulunmuyor. Herkes kendisini zaten biliyor değil mi? Ben şahsen şimdi, hadi madem bazı kullanıcılar nazarında kırmızı kuvvetlerdenim, hizmetliyim diye şimdiyi geç (kaldı ki hizmetli olarak bir diğer hizmetliye de yaptırım uyguladım, geçmişte engel örnekleri de var, neyse) hizmetli değilken dahi hiç böyle bir endişeye kapılmadım. Herkes kendisini bildiği sürece müsterih olabilir, olmalıdır.
6.Kurallar pratikte hiç bir zaman %100 net olmaz/olamaz. Bu eşyanın tabiatı gereğidir çünkü evrilen ve gelişen yapılardaki dinamikliği yakalamak hele bizim gibi güç bela karar alınan projelerde mümkün değildir. Tüm kuralların bulunduğu, davranışların tamamının karşılığının yazdığı bir platform ancak bir ütopyadır. Dolayısıyla bu gibi durumlarda kurallarda “gri bölgeler” oluşur. Gri bölgelerde yapılan eylemlere olumlu veya olumsuz eleştiriler daima olur çünkü yoruma açıktır. Bu gri bölgelerde hareket etmek kuralların içindedir fakat sonuçlar siyah bölgede olabilir. Biz bu gri bölgeleri ilkesel olarak iyi niyet varsayarak beyaz alana yakınlaştırıyoruz;
a. Şimdi mevcut olayda örneğin Eldarion’un yetkilerinin alınması hususundaki teklif tamamen kurallarımıza uygun. Fakat bu başvurunun zamanlaması, devam eden dava ve bu davaya bakabilecek üç denetçiden ikisinin olumsuz oy vermesinden sonra gerçekleşmesi olayı benim açımdan beyaz bölgeden griye eviriyor. 90 günden önceki verilere ulaşılamıyor yani denetçilerin vereceği karar kesinlikle muğlak olarak. Bu muğlak kararı verebilecek üç denetçiden ikisinin vereceği tüm kararlar adaylıkta yapılan tartışma göz önüne alınarak haklı sebeple “şaibeli” itham edilebilir, kalan tek denetçi için de başvuruda bulunuldu e sonuç? Kazan kazan sarmalının oluşması en muhtemel durum.
b. Kendisi hakkındaki açtığı davada toplamda 5 defa “Meta’ya başvuracağım” tarzı ifadeler mevcut. Evet Meta’ya başvurmak tamamen kurallarımıza uygundur, fakat ortada ciddi bir gerilim varken ve davaya bakan denetçilerde adaylık dolayısıyla zan altındayken bunu tekrar tekrar belirtmek ne denli yerinde bir hareket? Burada amaç Meta’ya başvurmak mı, yoksa denetçileri Meta gücüyle bastırmak mı? Her kullanıcı Meta’ya gerektiğinde olumlu veya olumsuz konularda başvurabilir bu konuda bir sıkıntı yok. Her Meta’ya giden kullanıcı haklı çıkacak diye de bir kural yok. Ben Nanahuatl’ın yerel denetçi ve Meta politikalarını gayet iyi bildiğini düşünüyorum. Bu durum da beni bu olayı gri bölgeye çekmeme yol açıyor. Bu denetçiler de etten kemikten oluşan duyguları ve düşünceleri olan birer insan sonuçta.
7.Gelelim engelin veriliş şekline. Engeller ceza değil, Vikipedi’yi koruma amaçlı olduğu için evvelinden bir ikazda bulunulur. İlgili politikalar, EP ve diğer teamüller hatırlatılır ve kullanıcı katkılarına politikalar gereğince dikkat etmesi hususunda ikaz edilir. Nanahuatl ve onun ayarındaki kullanıcılar için bu tip bir ikazda bulunulması benim şahsi kanaatimce gereksizdir. Sebep politikalara olan hakimiyet. Ha bu ikaz yapılsa ne olurdu, hiç bir zararı olmazdı. Ama bu ikazda bulunulmaması engeli uygulayan Mskyrider’in hedef tahtasına konulması için bir gerekçe değil. Çok üzücü, çok sert yorumlar görüyorum hakkında. Bunları da zaten ilk cümlelerimde bahsettiğim bölünmenin bir parçası olarak değerlendirmek gerek. Evet engelin izahat olarak Mskyrider daha kapsamlı bir açıklama yapsaydı belki kullanıcıların eleştirileri bu denli sert olmayacaktı, ben olsam öyle yapardım. Mskyrider’in susturmaya yönelik bir işlem uyguladığını ise hiç düşünmüyorum zira öyle olsa idi mesaj sayfası değiştirme hakkını da derhal alabilirdi teknik olarak buna imkanı var. Doğrusu ben bu susturma olayına da inanmıyorum. Fakat iletişime önem veren bir kullanıcı olarak Mskyrider’in bu tartışma süreci içerisinde aldığı eleştirilere veya topluluktan gelen bilgi taleplerine yanıt vermesi gerektiği kanaatindeyim. Hizmetlilerce zor tabir ettiğim şekilde verilen ve topluluğumuzca önem verilecek engellerde hesap vermek önemli bir zorunluluk. Asgari yönden Mskyrider engelin muhafazası veya kaldırılmasıyla ilgili açıklamaları tamamlandıysa bunu belirtmesi doğru olacaktır. Şeffaflık ve hesap verilebilirlikle ilgili endişelere katılıyorum.

Tüm bunları değerlendirerek üzerine Nanahuatl’ın katkı profili, prosedür ve politika bilgisi göz önüne alınarak eleştirel sınırların aşılmış durumda olduğunu ve hizmetli adaylığıyla başlayan süreç sonrasında belirli kullanıcılara yönelik baskının arttığını değerlendiriyorum. Bir ihlal söz konusu evet fakat engelin süresiz olmasının ağırlığı yarar/zarar terazisindeki hakkaniyet çizgisinin zarar kısmına kaymasına sebep olmakta. İşin özü bu engel kararı zaman açısından ağırdır fakat aynı zamanda bir ihlal söz konusudur.

Nanahuatl bu eleştirilerimi zaman içinde anlayacaktır. Keşke kafam az erken çalışsaydı da tüm bunları ona bu engel sürecinden önce söyleseydim, süreç bu noktaya gelmeseydi keza imkanım da vardı. Bu sebeplerle makul ve abartılı olmayan bir soğuma süreci sonrasında Nanahuatl’ın konu hakkında tekrar itirazda bulunmasının uygun olacağını düşünüyorum. Mskyrider’ın da engel gerekçesinin devamında "...daha fazla zaman kaybetmemek adına engelleme kararımdan dönmeyeceğimi bildiriyorum, eğer mantıklı bir açıklama gelmez ise" dediğini görüyorum, tüm kapılar kapalı değil. Nanahuatl’da bu açıklama var ama şu an haksızlığa uğradığı ve kendisiyle uğraşıldığı düşüncesine fazlasıyla takılmış durumda. Bir kılıç gibi keskin ve bu durumun yorumlarını olumsuz etkilediğini düşünüyorum. Tecrübeli kullanıcıların katkılarına daha doğrusu sağlıklı katkılarına her daim ihtiyaç duyacağız.

Bu ek notu (sataşmayı) espri yeteneğine ve samimiyetine güvendiğim Khutuck için dayanamayacağım yazıyorum :) Khutuck belki ben bu incelemeyi yapana dek daha önce yazmayı becerememe rağmen tam 3 KM yazardım lakin bir üst paragrafta bahsettiğim üzere bu durumun çözüme kavuşması, topluluk olarak birlikteliğimiz elde edebileceğimiz KM’den daha önemli. Hizmetliler bunun için burada sonuçta. Evet belki dediğim bu soğuma sürecinde 1-2 KM kaybederiz, belki 1000 madde daha artar onay bekleyen değişiklikler, belki de bir uluslararası etkinliğe Türkçe Vikipedi olarak katılmayız ama yenilenmiş, dinlenmiş ve zinde bir Nanahuatl elde ederiz.

Eleştirilere elbette açığım lakin zaman kısıtımdan ötürü ivedi bir geri dönüşüm olamayabilir. Vakit ayırarak okuduğunuz için teşekkürler, alınacak her karara saygılı olduğumu topluluğumuza saygıyla bildiririm. Vincent Vega mesaj? 09.10, 12 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]


Epey bir süredir Vikipedi katkılarıma ara vermiştim, 10 yıldan beri giderek sıklaşan bir Vikimola’lar süreci içine girdiğimi farkettiğim için hizmetlilik görevinden artık istifa mı etsem diye düşünmeye başladığım bir süreçte önce arada bir ziyaretlerimde gördüğüm pinglerle, sonra Seksen tarafından tüm hizmetlilere gönderilen mail ile bir süredir Vikipedi’de yeniden bir çatışma trafiği yaşanmaya başladığını gördüm. 10 yıldan beri hep aynı yoğunlukta olmasa da sık sık görmeye alıştığımız bir davranışlar zinciri. Sahnede yine Nanahuatl’ın olması beni çok şaşırtmadı. Gerçekten insanı yoran, çalışma şevki bırakmayan bir çatışma süreci.

Engel nedeni

Mskyrider’ın Nanahuatl’a verdiği süresiz engellemenin gerekçeleri şunlar: “ısrarla ve sürekli belli kişi/kişilere eleştiri dozajını aşan bir saldırıda bulunma” (madde 2) ve “nezaket sınırını aşmak ve katılımcılar üzerinde alaylı yorumlarda bulunmak” (V:N’den dolayı madde 13)

Bu gerekçelerle normal olarak yeni bir kullanıcıya önce sadece uyarıda bulunulur, sonra 24 saat engel uygulanır, giderek bu engelin süresi artırılır. Nihayetinde değişen bir şey yok ise süresiz engel verilebilir. Ben de geçen yıllar içerisinde Nanahuatl’e birkaç defa uyarıda bulunduğumu biliyorum. Bazıları benim dahil olmadığım tartışmalar olduğu için engel uygulayabileceğim durumlar olsa da, kendisiyle başka konularda anlaşmazlıklar yaşamış olduğum için ve bu tür engellerin ardından genellikle bir itiraz kampanyası açıldığını bildiğim için engel vermekten hep kaçınmıştım. Kısacası Nanahuatl’ın tartışma ve çalışma tarzını epeyce bildiğimi düşünüyorum.

Konuya dönersek, bizden sorulan şey Mskyrider’in gerekçeleri haklı mı, değil mi, eğer haklıysa verilen engel süresi uygun mu? Öncelikle Seksen’e teşekkür ederim, eğer olayların akışını bize detaylı şekilde aktarmamış olsaydı, bunları tespit etmek, bulup çıkarmak, bağlantılarını kurmak bir cangılda dolaşmaya benzeyecekti. Ancak tabii ki Seksen’in 3 Ağustos tarihinde yazdıklarında hatalar veya yanlış yorumlar olabilir. Bu yüzden 4 Ağustos’ta cevap veren Nanahuatl ve Khutuck’ün yazdıklarını da birlikte değerlendirmek gerekiyor.

Seksen’in değerlendirmesi

Seksen olaylar zincirini Nanahuatl’ın 6. Hizmetlilik başvurusunun olumsuz sonuçlanmasından, yani 19 Nisan 2021’den başlatıyor. 20 Haziran’daki başarısız olan denetçilik başvurusu sonrasında ise denetçilere dönük bir kampanyaya girmiş olduğunu, mevcut denetçilerden Eldarion ve Elmacenderesi’nin azli için zemin hazırlamaya çalıştığını detaylı şekilde açıklıyor. Ardından topluluk üyelerini Kibele’ye karşı kışkırttığını ve Vito Genovese’ye dönük saldırıları ile onun katkılarına ara vermesine, yine Kingbjelica’ya uyguladığı sürekli taciz ile Vikipedi’yi terketmesini sağladığını aktarıyor.

Aslında Nanahuatl’ın davranış izini takip etmek benim de önceki yıllarda aklımdan geçmişti, zira önceki yıllarda da Nanahuatl’ın tacizlerinden dolayı Vikipedi’yi bıraktığını söyleyen başka Vikipedistler ve hizmetliler olmuştu. Ancak ben o kadar zamanı böyle bir şeye ayırabilecek durumda olmadığımı farkettim ve vazgeçtim. Dolayısıyla Seksen’in analizi benim tanıdığım Nanahuatl’dan (o zamanlar Rapsar idi) farklı bir tablo ortaya koymuyor.

Mskyrider’ın engel kararına karşı çıkanların görüşleri

Seksen’in bu süreç değerlendirmesine cevap veren Khutuck şu cevabı vermiş:

“Kronolojik sırayla 12 olay belirtmişsin ama bunların yarısından fazlasında Nanahuatl sadece istekte bulunmuş, tartışma başlatmış, mesela hizmetli adayı olmuş, denetçi adayı olmuş, kendisi hakkında suçlamalara karşı "gelin beni denetleyin" diye denetçi isteği başlatmış. Listeye bakınca "Bu adam 6 ayda 12 defa karakolluk olmuş" sonucu çıkıyor ama bu karakol ziyaretlerinin ikisinde başkomiserlik için form doldurmaya gitmiş, birinde uzaklaştırma emri istemiş, birkaçında ifade vermeye gitmiş.”

Khutuck Seksen’in madde madde verdiği linklerin sanki bir “suç çetelesi”ymiş gibi gösterildiğini söylemiş, Seksen de bu listenin kullanıcının engellemesine gerekçe olan olaylar olmadığını, olayların nasıl akmış olduğunu gösterdiğini söylemiş. Khutuck’ün aradığı şu “karakol listesi”ne ben de baktım. Nanahuatl’ın çok sayıda engel almış olduğunu biliyordum ama bunlara genel olarak bir bakayım dedim, tabii ki bir kişinin engel listesi tek başına bir şey ifade etmeyebilir ama yine de incelenmesi yararlı olur. Nanahuatl en çok Nezaket ihlalinden (4 defa) engel almış. Vito Genevese tarafından 14 Temmuz 2012’de, Citrat tarafından 5 Aralık 2018’de, Elmacenderesi tarafından 26 Ocak 2020’de ve son olarak da Mskyrider tarafından 2 Ağustos 2021’de. 2 defa (2015 ve 2020)’de Kibele ve Mskyrider tarafından yoğun geri dönüş nedeniyle engel verilmiş. 2012’de toplu kaos girişimi yaratma sürecinde de Seksen’in açıkladığı gibi katkılarından dolayı (aslında gelecekteki olası katkılarından dolayı demek daha doğru olur, aşağıda değineceğim. Ki bu hafifletme nedeninin tamamen yanlış bir gerekçe olduğu şu anda ortaya çıkmış durumda) diğer kişilere süresiz engel verilirken Nanahuatl’a 6 ay engel verilmiş.

Yukarda Seksen’in anlatmaya çalıştığı faaliyetleri engellemek de, engel vermek gerçekten zor bir iştir. Çoğu zaman herşey bir “hakkın kullanılması” gibi görünür, hatta birçok durumda “masumiyet ispatı” gibi bir görüntü verilir. Bazen ise sadece bir taraf hatalı değildir, süreç karşılıklı olarak yükselir ve kimin haklı kimin haksız olduğunu anlamak zor hale gelir. Ancak Nanahuatl’ın böyle birçok çatışmanın içinde olması sadece onun aktif olması ile açıklanabilecek bir şey değil. Zira iletişim içinde olan kişiler çatışmaları nasıl ivmelendirdiğini (bunu Vincent Vega nazik ve dikkatli bir şekilde açık sözlülük, fevri davranış diye tanımlamış) deneyimlemiştir. Bu davranış örgüsü hizmetlilerin elini ayağını bağlayan bir şeydir. Bu yüzden de Nezaket ihlali gibi bir miktar masum görünen bir gerekçeyi kullanmayı tercih ederler. Nanahuatl’ın faaliyet örgüsü Seksen’in yukarda açıklamaya çalıştığı gibidir ve dolayısıyla tek başına engel listesinden anlaşılabilecek bir şey değildir.

Khutuck, Seksen’in olay kronolojisini aktardığı 12 maddeyi eleştirip, bence çok daha önemli olan kısımlara, yani Nanahuatl’ın denetçilere karşı bir taciz faaliyetine girişmiş olmasına, onları görevlerini yerine getirmemekle suçlamalarına ve bunun üzerinden azledilmelerini sağlamaya çalışmasına, denetçilere karşı başvurabileceği itiraz yollarını kullanmak yerine topluluğa dönerek bir kışkırtma faaliyetine girişmesine, Kibele’ye karşı, Vito Genovese’ye karşı, sonra Kingbjelica’ya karşı taciz faaliyetini sürdürmesine ilişkin değerlendirme yapmamış. Aslında ortada çok ciddi suçlamalar bulunmasına karşın “Bir engel verilecekse somut gerekçelere dayanmalı, topluluğun endişelerini açıkça gidermelidir” demiş. Benzer şekilde Mskyrider’ın engel kararına karşı çıkan diğer hizmetliler de “somut ve elle tutulur gerekçeye dayanmıyor” (Superyetkin), “elle tutulur bir sebep yok” (Toprak M.) olarak değerlendirmiş. Hatta Dr. Coal “bu konuya zaman ayırmanın bile israf olduğunu”, Sabrican76 ise Nanahuatl’ın yaptıklarını bir “linç kampanyası” olarak değerlendirmenin bir fecaat olduğunu söylemiş. Ancak detaylarıyla açıklanan bu faaliyet örgüsünün kendisine, içeriğine dair bir karşı çıkışta bulunmamışlar, öyle olmadı şöyle oldu dememişler. Sadece engele karşıyız, anlatılan olaylar arasında bağlantı yok, faaliyet örgüsünde hiç bir kasıt yok (Sabrican76), engel kaldırılsın demişler ama suçlamalar hala orta yerde duruyor. Bunların üzerine konuşulmadan, sanki bu faaliyet tarzı gayet normalmiş de verilen engel bir felaketmiş gibi kısa açıklamalarla yetinilmiş, halbuki topluluğu kışkırtma ve taciz faaliyetleri açık bir şekilde açıklanmış durumda. Taciz somut ve elle tutulur birşeydir, topluluğu bir kişi yada kişilere karşı kışkırtmaya çalışma somut ve elle tutulur bir şeydir. Daha somut ne olabilir ki?

Engelleme politikası ne zaman ve kime karşı uygulanır

Halbuki Mskyrider’ın gerekçeleri ve Seksen’in yaptığı açıklamalar olayın üzerinde daha ciddi şekilde durmayı gerektiren cinsten. Ancak bu gerekçelere ve açıklamalara karşı çıkışların gerekçelerinden yola çıkarsak aslında Engel politikasının bazı maddelerin aslında tamamen kullanılmaması gerektiği sonucuna bile varabiliriz. Örneğin karşıtlık ve rahatsızlık vermek maddesinde şöyle deniyor: “ısrarla ve sürekli belli kişi veya kişilere saldırıda bulunan”lar engellenir.

Yukarda belirttiğim gibi Nanahuatl’ın Nisan 2021 ile Ağustos 2021 arasındaki faaliyet örgüsü “ısrarla ve sürekli belli kişi ve kişilere saldırılarda bulunma” şeklinde. En azından bunu yanlışlayacak bir kanıt getirilebilmiş değil. Ancak Nanahuatl’ın davranış örgüsü sadece bu döneme ait bir şey değil. Bundan 10 yıl önceki tartışmalarda dahi aynı şeyin söz konusu olduğunu Ahzaryamed ile Akhilleus’un şu yazışmasında da görebilirsiniz. Ben de Vikipedi’de aralıklarla da olsa geçen 10 yıllık dönemde Nanahuatl’ın bu tür faaliyetlerine şahit oldum. Bu davranış örgüsünü tespit edebilmek yukarda belirttiğim gibi oldukça meşakkatli bir iştir, saatlerce değil günlerce çalışmayı ve takibi gerektirir.

Dolayısıyla Nanahuatl’a engel verilmesi yerinde bir önlemdir, daha da kötüsü Nanahuatl’ın bu davranış örgüsü birçok hizmetli tarafından dahi sanki normal birşeymiş gibi görülmeye başlandı. Diğer kullanıcılar da aynı şeyi tekrarlamakta bir beis görmeyecek ve Vikipedi bir savaş alanı ve kaos ortamı olmaktan kurtulamayacaktır. Bence asıl olarak engelin kaldırılması Vikipedi’ye büyük bir zarar verir.

Asıl gerekçe olmasa bile bazı hizmetliler tarafından engelin Nanahuatl’ın eşsiz katkıları olan bir kullanıcı olduğu için kaldırılması gerektiği argümanı da kullanılıyor. Halbuki katkı sayısının Vikipedi temel politikaları karşısında hiçbir önemi yoktur. Nasıl ki en çok vergiyi veren işadamı ile en az vergiyi veren işçisi kanun önünde aynı sayılmak zorunda ise Vikipedi’de de engel gerekçeleri herkes için aynıdır. Bu konuya birkaç kişi daha değinmiş olduğu için fazla girmeye gerek yok ama bu yolun açılmasında 2012’de verilen kararda Rapsar’a “daha yapacak çok şeyi olduğu” gibi bir gerekçe ile süresiz değil 6 aylık uzaklaştırma verilmiş olması bence önemli bir etken. Vito Genovese 2012’de ortak kararlarını açıklarken kendisinin böyle bir talepte bulunduğunu ve diğer hizmetlileri ikna ettiğini yazmış. Aynı açıklamada yarar-zarar dengesi üzerinden yapılan yorumlama da bence talihsizdir. (10 yıl sonra dönüp baktığımızda tüm kullanıcıların engellerinin kaldırılmış olduğunu, hatta Seksen’in hizmetli seçildiğini görüyoruz. Yarar-zarar dengesi üzerinden bir de şimdi bakalım.)

Sonuç olarak

Elmacenderesi’nin Nanahuatl’ın denetçilik başvurusunda belirtiği şu görüşü vurgulamak isterim: “Burada psikolojik bir harp dönmekte, yıldırma politikaları ile kullanıcılar uzaklaştırılmakta. Oldukça fazla kullanıcı bu tarz eylemlerden dolayı bu sayfaları terk etti, oy veren yeni kullanıcıların bu geçmişe hakim olmadıkları belli.”

Seksen’in ifadelerini de tekrar alıntılamak istiyorum: “Başarısız olan denetçilik başvurusunu müteakiben, kullanıcının sistematik olarak mevcut denetçileri hedef alarak bir güvensizlik ve kaos ortamı yaratmaya çalıştığı, bu yönde topluluğun algılarını şekillendirdiği, mevcut denetçilerden Eldarion ve Elmacenderesi'nin azli için zemin hazırlandığı ve bu aziller durumunda oluşacak boşluğa seçilecek yetkin, topluluğun haklarını savunan kullanıcı pozisyonuna ise kendisini yerleştirdiği görülmektedir.” Yine Nanahuatl'in Kibele'ye dönük faaliyetine dönük olarak Seksen’in şu ifadeleri: “kullanıcı bu olayda yönergeleri çok açık bir şekilde yanlış yorumlayarak topluluk üyelerini kışkırtmış, kendisine hizmetlilik başvurusunda (denetçilik başvurusu olacak aslında) olumsuz oy veren bir kullanıcının engellenmesine dair girişimde bulunmuştur.”

Bu iki kişinin ve aynı şekilde engeli veren Mskyrider’in aynı noktadan bir değerlendirme yapıyor olması bence oldukça önemli. Ben de aynı gerekçelere katılıyorum. Nanahuatl Vikipedi’de yıkıcı bir faaliyet yürütmekte ve projeye tahmin edilenden de öte bir zarar vermekte.

Vikipedi sıradan kişilerin gönüllü olarak katkıda bulundukları bir yer ve birlikte çalışmanın zevkini alarak bir sinerji yaratabildikleri bir yer olabilir. Böyle bir yer olmasının önündeki en büyük engel iletişim ortamını bozan, zehirleyen, çatışma ve savaş ortamına çeviren bir faaliyet tarzı. Nanahuatl’ın Vikipedi’deki iletişim tarzı iletişim ortamını bozan, çatışma, teşhir, taciz, kışkırtma biçiminde bir davranış örgüsüyle bunu engelleyen bir tarz. Dolayısıyla verilen sürekli engel kararını doğru buluyorum.

Ancak bundan daha da önemli olan şey Nanahuatl’ın davranış tarzında sorun görmeyen ya da görse de onun katkı sayısı ile bunu önemsizleştiren bakış açısı. Bence bu yaklaşım bizi daha da tehlikeli bir noktaya götürebilir.

Mukaddimeileti 23.13, 12 Ağustos 2021 (UTC)[yanıtla]