Havuzlu, Yusufeli
| Havuzlu | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Havuzlu Havuzlu'nun Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Yusufeli |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 2509 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 38 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08820 |
Havuzlu, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Havuzlu köyünün eski adı Oker veya Okar'dır.[3] Bu adın Gürcüce Oheri'den (ოხერი) geldiğini belirten kaynaklar bulunmaktadır.[4] Nitekim 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde Osmanlıların Gürcülerden ele geçirdiği topraklarda Ohera (ოხერა) adını taşıyan başka köyler bulunmaktadır.[5] Havuzlu köyünün adı, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnameside ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Oker / Okar (اوقر) biçiminde yazılmıştır.[6][7] Oheri, terk edilmiş, virane hale gelmiş yer demektir.
Oheri ya da Okar, tarihsel Gürcistan'ın güneybatı topraklarında yer alan Tao bölgesinin köylerinden biridir. Birleşik Gürcistan Krallığı'ndan sonra bu bölgeye hakim olan ve bir Gürcü devleti olan Samtshe-Saatabago yönetimi altındayken 16. yüzyılın ortasında köyü Osmanlılar ele geçirdi. Ardından Oheri Livane sancağına bağlandı.
Oheri, Osmanlı idaresinin vergi tahsil etme ve askere alama amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespiti sırasında, Çıldır Eyaleti'ne bağlı Livane-i Ulya sancağının Kavkaseti nahiyesinin bir köyüydü. Bu tespitte köyde 60 hane ve 156 erkek yazılmıştır. Köyün toplam nüfusunu bulmak için erkek sayısı kadar kadın eklemek gerekir ve bunun sonucunda köyde 312 kişinin yaşadığı ortaya çıkar. Bu tarihte hane başına ortalama 5,2 kişi düşüyordu.[3]
Oheri, 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde Trabzon vilayetinin Lazistan sancağına bağlı Livana kazının köyü olarak geçer. Köyde 58 hane 180 kişi tespit edilmiştir. Osmanlı idaresinin bu tarihte de sadece erkek nüfusu tespit ettiği bilinmektedir. Kadın nüfusu da eklenince köyde 360 kişinin yaşadığı ortaya çıkar. Hane başına düşen ortalama kişi sayısı bu tarihte 6,2 kişiye yükselmiştir. Hem 1835 tespitine hem de 1876 tespitine göre köydeki aile yapısının kalabalık olmadığı söylenebilir. Tarımla geçindiği bilinen köyde salnamedeki kayıtlara göre kaynak varlığı 30 öküz, 50 inek, 80 at, 100 keçi ve 12 koyundan oluşuyordu.[8] 1878’de Livane kazası Rusya’ya kalınca, Oheri köyü Kiskim kazasına bağlandı.
Oheri, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Artvin vilayetinin Yusufeli kazasının merkez nahiyesinin bir köyüydü.[9] 1940 genel nüfusu sayımında "Okar" olarak yazılmış olan köy, Çoruh vilayetinin Yusufeli kazasının merkez nahiyesinin bir köyü olarak kaydedilmişti ve köyde 578 kişi yaşıyordu.[10] Oheri, Oker ya da Okar adı "yabancı kökten geldiği" için 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Havuzlu olarak değiştirildi.[11] Bununla birlikte köyün eski adı yeni adıyla birlikte bir süre daha "Havuzlu (Okar)" biçiminde resmî kayıtlarda kullanıldı.[12]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Havuzlu köyü, Artvin il merkezine 83 km, Yusufeli ilçe merkezine 22 km uzaklıktadır.[13]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 38[2] |
| 2019 | 40[2] |
| 2018 | 35[2] |
| 2017 | 53[2] |
| 2016 | 61[2] |
| 2015 | 76[2] |
| 2014 | 77[2] |
| 2013 | 86[2] |
| 2012 | 82[2] |
| 2011 | 85[2] |
| 2010 | 85[2] |
| 2009 | 84[2] |
| 2008 | 81[2] |
| 2007 | 83[2] |
| 2000 | 92[13] |
| 1990 | 217[13] |
| 1985 | 244[13] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Havuzlu, Turkey Page". Fallingrain.com. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Yusufeli Havuzlu Köy Nüfusu". Nufusune.com. 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 347, ISBN 9786058624818.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 490, ISBN 9789941478178.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958) s. 234, 429". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2021.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 358, ISBN 9789157871117.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 82.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 359, ISBN 9789157871117.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 83.
- ^ "1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 170" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Mart 2022.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 735". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Nisan 2021.
- ^ a b c d "Havuzlu Köyü". YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Havuzlu, Yusufeli için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
- YerelNET 21 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.