Kılıçkaya, Yusufeli
| Kılıçkaya | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Kılıçkaya Kılıçkaya'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Yusufeli |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1276 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 806 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08890 |
Kılıçkaya, Artvin ilinin Yusufeli ilçesine bağlı bir köy.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Kılıçkaya köyünün eski adı Ersis'tir.[3] 1928 tarihli köy listesinde de Ersis (ارسیس) olarak geçer.[4]
Ersis köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Kılıçkaya köyünün sınırları içindeki kaleler bu dönemden kalmış olmalıdır. Eskiden ayrı bir köy olan ve Solporek veya Solverik olarak da bilinen Soleki (სოლექი) de bugünkü Kılıçkaya sınırları içinde bulunuyordu.[5]
Ersis köyü, 1574 tarihli Osmanlı tahrir defterine göre Peterek nahiyesinin köylerinden biriydi. Nüfusu 289 haneden oluşuyordu. Bu defterde kayıtlı olan ve bugün Kılıçkaya köyünün sınırları içinde kalan Solek / Soleki adında bir başka köyde bulunuyordu. Çoruh Nehri kıyısında bulunan bu köyden geriye sadece kalesi (Soleki Kalesi) kalmıştır. Soleki köyünün nüfusu ise 20 haneden oluşuyordu. Sonraki kayıtlarda bu köyün adına rastlanmamaktadır. Osmanlı idaresinin askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 nüfus sayımında Ersis'te 186 hanede 504 erkek kaydedilmişti. Erkek sayısı kadar kadın eklenince köyün nüfusunun yaklaşık 1.008 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Bu sırada Ersis, Çıldır Eyaleti'nin Kiskim sancağına bağlıydı.[6]
Ersis köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Ersis (ارسیس) adıyla Artvin vilayetine bağlı Yusufeli kazasının merkez nahiyesindeki köylerden biriydi.[4] 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetine bağlı Yusufeli kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 2.201 kişiden oluşuyordu.[7] 1945 genel nüfus sayımında Ersis köyü, yeni kurulmuş olan Ersis nahiyesinin idari merkeziydi. Ersis nahiyesi 13 köyü kapsıyordu ve toplam nüfusu 9.416 kişiden oluşuyordu.[8] Ersis Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Kılıçkaya olarak değiştirilmiştir.[9] 1965 genel nüfus sayımında Kılıçkaya köyünün nüfusu 2.198 kişiden oluşuyordu ve bu nüfus içinde 901 kişi okuma yazma biliyordu. Bu tarihte Ersis nahiyesinin adı Kılıçkaya bucağı olarak değiştirilmişti. Kılıçkaya bucağı 11 köyü kapsıyor ve toplam nüfusu 9.822 kişiden oluşuyordu. Bu nüfus içinde 2.901 kişi okuma yazma biliyordu.[10]
Cumhuriyet kurulduktan sonra belediye statüsü alarak beldeye dönüşen kasabanın belediye statüsü, nüfusunun 2000 kişinin altına düşmesi üzerine 2013 yılında sona erdi.[11]
Kılıçkaya köyü sınırları içinde Ersis Kalesi ve Soleki Kalesi dışında yıkık eski bir hamam bulunmaktadır.[12]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Köy, Yusufeli ilçe merkezine 22 km, Artvin il merkezine 120 km uzaklıktadır.[13]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre belde/köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 806[2] |
| 2020 | 831[2] |
| 2019 | 852[2] |
| 2018 | 1.068[2] |
| 2017 | 1.036[2] |
| 2016 | 1.082[2] |
| 2015 | 1.113[2] |
| 2014 | 1.199[2] |
| 2013 | 1.462[2] |
| 2012 | 1.953[13] |
| 2011 | 1.212[13] |
| 2010 | 1.277[13] |
| 2009 | 1.307[13] |
| 2008 | 1.027[13] |
| 2007 | 1.139[13] |
| 2000 | 2.659[13] |
| 1990 | 2.762[13] |
| 1985 | 2.198[13] |
| 1980 | 2.025[13] |
| 1975 | 2.025[13] |
| 1970 | 2.183[13] |
| 1965 | 2.178[13] |
| 1960 | 2.193[13] |
Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]
Belediye başkanlığı[değiştir | kaynağı değiştir]
| Seçildiği yıl | Belediye başkanları[13] |
|---|---|
| 2009 | Erdoğan Gazihan (CHP) |
| 2004 | Selçuk Fırıncı (AKP) |
| 1999 | Selçuk Fırıncı (DYP) |
| 1994 | Selahattin Turhan (DYP) |
| 1989 | Tuncay Özaslan (SHP) |
| 1984 | Tuncay Özaslan (SODEP) |
| 1977 | Tuncay Özaslan (CHP) |
| 1973 | Tuncay Özaslan (CHP) |
| 1968 | Tuncay Özaslan (BĞMSZ) |
| 1963 | Ali Osman Ergüner (AP) |
Sadiye Hanım, 1930 yılında Kılıçkaya Belediyesine Belediye Başkanı seçilerek, "Türkiye’nin İlk Kadın Belediye Başkanı" olmuş iki yıl bu görevi yürütmüştür.[14]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Kilickaya, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2019.
- ^ a b c d e f g h i j "Artvin Yusufeli Kılıçkaya Köy Nüfusu". Nufusune.com. 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 115, ISBN 978-605-5708-85-6.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 82.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 99 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
- ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, I. cilt, s. 306-307, ISBN 9786058624818.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 170.
- ^ 1945 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1953, s. 161.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 649". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 90.
- ^ "İşte Kapatılacak 559 Belde !". kamudan.com. 10 Ekim 2012. 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 71, 99. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-8-7
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Kılıçkaya Belediyesi". YerelNet.org.tr. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2018.
- ^ "Sadiye Hanım". www.08haber.com. 08Haber.com sitesi, 5 Aralık 2012. 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2017.