Damad Hasan Paşa

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Moralı Damad Hasan Paşa
Osmanlı Sadrazamı
Görev süresi
17 Kasım 1703 - 28 Eylül 1704
Hükümdar III. Ahmed
Yerine geldiği Kavanoz Ahmed Paşa
Yerine gelen Kalaylıkoz Hacı Ahmed Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum Mora
Ölüm Mayıs 1713
Rakka

Moralı Damad Hasan Paşa, (d.? Mora - o. Mayıs 1713, Rakka) III. Ahmed saltanatında, 17 Kasım 1703 - 28 Eylül 1704 tarihleri arasında 10 ay 11 gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Mora doğumlu idi.[1] Ne zaman girdiği tam belli olmamakla beraber Enderun'da eğitim gördüğü bilinmektedir.[2]

Cebeci olarak çıkma yaptı. Sonra çuhadar-ı şehriyârî oldu. 1684'te silahdarlığa yükseldi. Kasım 1687'de vezirlik verilerek Mısır valiliğine gönderildi. 1690'da bu görevden azedildi. 1690'dan sonra sırasıyla Bursa mutasarrifi ve İzmit mutasarrfi yapıldı. 1691'de IV. Mehmet'in kızı olan ve III. Ahmed'in kızkardeşi olan Hatice Sultan ile evlenip saraya damat oldu. Aynı yıl Boğaz Muhafızı görevine getirildi. 1693'te Sakız Muhafızı oldu. Fakat 1694'te üstün kuvvetlerle adaya hücum eden Venediklilere adayı teslim etmek zorunda kaldı. Bu nedenle bir müddet tutuklandı. Ama sonra Kefe sancağı ve muhafızlığı verildi, Bu arada beşinci vezir olarak da şereflendirildi. II. Mustafa'nın Avusturya Seferleri sırasında Edirne muhafızlığı görevi yaptı ve rikab-ı humayun kaymakamı oldu. 1696'da Halep valisi ve 1697'de ise Konya valisi unvanı verildi. Ama oralara gitmeyip Amcazade Hüseyin Paşa'nın Macaristan seferinde bu unvanları taşıyarak katıldı. Sefer dönüşünde 1698'de bu unvanlardan azledilip ikinci vezirlik verildi ve İstanbul Kaymakamlığı'na getirildi.[2]

Eniştesi olduğu III. Ahmet'in tahta çıkmasından sonra 1703'te çıkan 1703 Edirne Vakası olaylarında Damat Hasan Paşa önemli rol oynadı. 1703'te bostancılar saray bahçesinde bir eylem başladılar. Bu isyancıların tümü bir hattı humayun ile yeniçeri ocağına aktarıldı ve bu hattı humayuna uymayanların idam edileceği ilan edildi. Bu eylemi teşvik ettikleri anlaşılan Yeniçeri Ağası idam edildi ve İstanbul kadısı sürgüne gönderildi. Sadrazam olan Kavanoz Ahmed Paşa da bu görevden uzaklaştırıldı. 17 Kasım 1703'te sadrazam olarak Moralı Damat Hasan Paşa sadrazamlık görevine atandı. Damat Hasan Paşa sadrazam olarak III. Ahmed'in otoritesini sağlamak ve bu nedenle isyancılarin elebaşılarını elemine etmek büyük çabalar verdi. Aldığı gayet sert idare tedbirleri ve önlemlerine rağmen devlet otoritesi ve İstanbul'da asayiş ancak 1704 başlarında sağlanabildi.[2]

Bu sırada yeni bir para reformu yapmaya da önem verdi. Düşük ayarlı akçeler piyasadan toplatıldı ve yeni basılan çil akçeler tedavüle sokuldu.

28 Eylül 1704 tarihinde azledildi ve karısı Hatice Sultan ile birlikte emekli olarak İzmit'e sürgüne gönderildi. Ama çok geçmeden affedilip eşi ile tekrar İstanbul'a getirildi. Ağustos 1707'de ikinci defa Mısır valisi yapıldı. Ekim-Kasım 1708'de Trablusşam valisi tayin edildi. 1712 başlarında Anadolu'da eşkiya teftişi ve tenkili görevi ile uğraştı. Sonra da aynı yıl Anadolu beylerbeyi ve ardından Rakka valisi görevine tayin edildi.[1]

Mayis 1713'te Rakka'da ortaya çıkan bir veba salgınında öldü.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.I s.146 [1]
  2. ^ a b c Yayın Kurulu "Hasan Paşa (Damat)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.543 ISBN 975-08-0072-9

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Danışmend, İsmail Hami, (1971) Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul: Türkiye Yayınevi,
  • Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
  • Yayın Kurulu "Hasan Paşa (Damat)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.543 ISBN 975-08-0072-9
  • Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.I s.146 [2]
Siyasi görevi
Önce gelen:
Kavanoz Ahmed Paşa

Osmanlı Sadrazamı

17 Kasım 1703 - 28 Eylül 1704
Sonra gelen:
Kalaylıkoz Hacı Ahmed Paşa