Hasan bin Zeyd'ül-Alevi
| Makale serilerinden |
 |
Hasan bin Zeyd’ûl-Alevî, İmam Zeyd'in oğlu Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn’in torunudur. 785 yılında Taberistan'da başlattığı hûruç hareketiyle nâm salmıştır.
Zeydî-Alevîliğin Türkistan’a doğru yayılması
Hicrî 98 / M. 717 yılında “Yezid bin Mühelleb” Taberistan, Gürgan ve etrafındaki şehirleri fethettikten sonra bu muhitlerde Abbâsîler’den El-Mansur devrine kadar kırk sene boyunca aralıksız olarak Alevîlik propagandaları yürütüldü. Hicrî 138 / M. 756 yılında ise Sinbâd (Sünbâd/Sonpâth) adındaki bir Mecûsî İslâm âkideleri üzerinde bozguncu etkiler yaratan ve pek çok kişiyi peşinden sürükleyen yeni bir mezhep ortaya atmıştı.[1]
“Hasan bin Zeyd’ûl-Alevî” önderliğindeki Taberistan İsyânı
Bu hadiseden otuz yıl sonra M. 785 yılında “Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn’in torunu Hasan bin Zeyd’ûl-Alevî” Taberistan’da “Hanedân-ı Ehl-i Beyt” nâmına dâvetlerine başladı. Hattâ “Benî Bâdüsîyân” nâmıyla meşhur “Rüstemdad” hükümdârı “Abd’ûr-Rahmân ibn Rüstem” de Hasan bin Zeyd’ûl-Alevî’ye tâbi olanlar arasındaydı.
Feridun’un oğlu Bâdüsyân’ın Hasan bin Zeyd’ûl-Alevî’ye verdiği destek
Deylem, Âmül ve bütün Taberistan şehirlerinde “Alevîlik” propagandalarının şiddetli bir şekilde devam ettiği bu devirde “Rüstemdarlar’dan Feridun’un oğlu Bâdüsyân” hükümdârlık makâmına geçince Abbâsîler’in aleyhine fa’aaliyetler sürdürmekte olan ihtilâlcilerin önderi Hasan bin Zeyd bin Ali’ûl-Alevî’ye de büyük ihsânlarda bulunmuştu.[1]
Kaynakça
- ^ a b Balcıoğlu, Tahir Harimî, Mezhep Cereyanları – Alevîler’in mühim fa’aliyete geçmeleri ve Türkistan’a Alevî dâîlerinin yayılmaları, Sayfa 50, Hilmi Ziyâ Neşriyâtı, Ahmet Sait Tab’ı, 1940.
