İçeriğe atla

Aşçısu Nehri

Koordinatlar: 49°55′17″N 79°00′47″E / 49.921389°K 79.013056°D / 49.921389; 79.013056
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Ashchysu Nehri sayfasından yönlendirildi)
Aşçısu
Ащысу (Kazakça)
Ащысу (Rusça)
Nükleer deneme sonucu, Şağan ve Aşçısu nehirlerinin birleştiği yerin kuzeyinde oluşan yuvarlak şekilli göl (sağ üst köşe) — Kaynak, — Ağız, Kazakistan
Nükleer deneme sonucu, Şağan ve Aşçısu nehirlerinin birleştiği yerin kuzeyinde oluşan yuvarlak şekilli göl (sağ üst köşe)
Kazakistan üzerinde Aşçısu Nehri
Aşçısu Nehri
Aşçısu Nehri
— Kaynak, — Ağız, Kazakistan
Konum
Ülke(ler)  Kazakistan
Eyalet(ler) Abay
İlçe(ler) Abay, Jarma, Ayagöz, Semey Akimliği
Şehir(ler) Üşbiik
Genel bilgiler
Aktığı yer ŞağanİrtişObiKara Denizi
Birleşim (kaynak) Arbalı ve Kosbulak Nehirlerinin birleşmesiyle
Kaynak Cengiztau, Kazakistan Yaylaları[1]
48°30′59″N 80°48′40″E / 48.516341°K 80.811025°D / 48.516341; 80.811025
Kaynak rakımı 873 m (2.864 ft)
Ağız Şağan[2]
49°55′17″N 79°00′47″E / 49.921389°K 79.013056°D / 49.921389; 79.013056
Ağız rakımı 304 m (997 ft)
Yükseklik farkı y. 568 m (1.864 ft)
Uzunluk 349 km (217 mi)
Havza alanı 18.100 km2 (7.000 sq mi)
Debi 0,34 metreküp/saniye (12 cu ft/s)

Aşçısu (KazakçaАщысу; RusçaАщысу), Kazakistan'da Abay eyaletinin Abay, Jarma ve Ayagöz ilçelerinden akan bir nehirdir. İrtiş havzasında yer alan Şağan'ın sağ koludur.[3]

Aşçısu'nun kaynakları Kazak Yaylaları'nın doğu kesiminde, Cengiztau'ın kuzeydoğu yamaçlarında, Ayagöz şehrinin yaklaşık 30 km (19 mi) kuzeybatısında yer alır. Arbalı (Арбалы) ve Kosbulak (Қосбұлақ) Nehirlerinin birleşmesiyle oluşur.[1] Başlangıçta batıya doğru ilerler, sonra güneybatıya doğru kıvrılır ve Üşbiik'i geçer. Son kısımlarında kuzeybatıya doğru ilerler ve Semey şehrinin (eskiden Semipalatinsk) 110 km (68 mi) güneybatısında Şağan'ın sağ kıyısıyla buluşur.[4]

Abay üzerinde Aşçısu Nehri
Aşçısu Nehri
Aşçısu Nehri
— Kaynak, — Ağız, Abay Eyaleti

Nehir 349 km (217 mi) uzunluğunda ve havza alanı 18.100 km2 (7.000 sq mi)'dir. Aşçısu çoğunlukla karla beslenir ve yaz aylarında sık sık kurur.[5][6]

Nükleer deneme

[değiştir | kaynağı değiştir]

Nehrin ağız yeri, Semipalatinsk Test Alanı [en] kompleksinin Balapan sahasında yer almaktadır. Ocak 1965'te bir rezervuar oluşturmak için yapılan deneysel bir nükleer patlama sonucunda bir göl oluşmuştur.[7]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "Sovyet haritasındaki kaynak yeri (haritada: Ащысу) (Rusça) 1:200.000". 5 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2023. 
  2. ^ "Sovyet haritasındaki ağız yeri (haritada: Ащысу) (Rusça) 1:500.000". 5 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2023. 
  3. ^ Google Earth
  4. ^ "M-44 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça)". 3 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2023. 
  5. ^ Ащису (река в Семипалатинской обл.) (Aşçısu, (Semipalatinsk bölgesindeki nehir) 4 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Büyük Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols. — Ch. ed. Aleksandr Prohorov. - 3rd ed. - M. Soviet Encyclopedia, 1969–1978. (Rusça)
  6. ^ Ащысу (Aşçısu) // Kazakistan Ulusal Ansiklopedisi. — Almatı: Kazak Ansiklopedisi, 2004 (Rusça). — Т. Cilt I. — ISBN 9965-9389-9-7. (Cc-by-3.0)
  7. ^ "International Nuclear Information System (INIS)" (PDF). 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]