Fatiha Suresi

Fatiha Suresi, (Arapça:سورة الفاتحة) Kur'an'daki ilk suredir. İslami inanışa göre Mekke döneminde 5. sure olarak indiği kabul edilir. Toplam yedi ayettir.

Özellikleri

Kur’anın ilk suresi olduğu için “başlangıç” anlamına “Fâtiha” adını almıştır. Fatiha Suresi ayrıca ikinci ayetinin başlangıcına binaen Elham olarak anılır.

Sûrenin ayrıca, “Ümmü’l-Kitab” “es-Seb’ul-Mesânî” (Tekrarlanan yedi âyet)1, “el-Esâs”, “el-Vâfiye”, “el-Kâfiye”, “el-Kenz”, “eş-Şifâ”, “eş-Şükr” ve “es-Salât" gibi başka adları da vardır.

Kuran’ın içeriğinin öz olarak Fatiha’da bulunduğuna inanılır. Zira övgü ve yüceltilmeye layık tek Allah’ın varlığı, hâkimiyeti, tek ilah oluşu, tapınmanın ancak ona yapılıp ondan yardım isteneceği, bu surede özlü bir şekilde ifade edilir.

Fatiha suresi aynı zamanda bir dua ve yakarıştır.

Fatiha Suresi'nin Kuran'ın Bir Özeti olması düşüncesi

Fatiha Suresi'nin ilk sure olarak Kuran 'ın başında yer alması; Sure’nin içeriğinde, Kuran’ın genel öğretisinin bir özetinin yer alması olarak açıklanmıştır. Bu düşünce ile ilgili olarak Fatiha Suresi, tek övgü ve yönelişin Allah'a yapılması gerektiğinden bahsetmektedir.
Övgü'nün Allah'a ait olduğunun söylenmesi, 34. Sure olan Sebe Suresinde de tekrarlanır: Hamd (Övgü), göklerdeki ve yerdeki her şey kendisinin olan Allah’a mahsustur. Hamd ahirette de O’na mahsustur. . .

Diyanet İşleri Başkanlığı'nın meali;
Hamd (Övgü), Âlemlerin Rabbi (Efendisi), Rahman, Rahîm, hesap ve ceza gününün (ahiret gününün) maliki Allah’a mahsustur. (Allahım!) Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz. Bizi doğru yola, kendilerine nimet verdiklerinin yoluna ilet; gazaba uğrayanlarınkine ve sapkınlarınkine değil.

Fatiha Suresi'nin ilk ayeti Besmele midir?

Ana madde: Besmele

Besmelenin okunuşu: “Bismillahirrahmanirrahim.”
Anlamı: "Rahmân (ve) rahîm (olan) Allah'ın adıyla."

Fatiha Suresi'nin başında bulunan Besmele'nin İslam'da özel bir yeri vardır. Tevbe suresi hariç bütün surelerin başlangıcında bulunmaktadır. Ayrıca Neml suresinin 30. ayetinde de zikredilir. Ancak besmelenin her surenin bağımsız bir ayeti mi yoksa tüm surelerin başında okunan tek bir ayet mi olduğu tartışmalı bir meseledir.

Geçerli görüşe göre besmele sadece Fatiha suresi ve dolayısıyla da Kuran’ın ilk ayetidir. Çünkü bu sayede surenin ayet sayısı yediye tamamlanır ve Hicr suresi 87. ayetteki ifade tasdik edilir: "Andolsun ki, biz sana tekrarlanan yedi âyeti ve yüce Kur'an'ı verdik" (Hicr, 87).
Nitekim Fatiha besmele ile birlikte yedi ayettir, her namaz rekatında tekrarlanır ve ikişerli bir zincir oluşur.

Her ne kadar Diyanet İşleri Başkanlığı Fatiha Suresi'ni 7 ayet olarak kabul etmekte ise de; Diyanet İşleri'ne bağlı olan Türkiye Cumhuriyeti Cami’lerinde, cemaat ile birlikte namaz kılınırken imam besmeleyi içinden okumaktadır. İmam fatiha suresi'nin diğer altı ayetini ise sesli okur.

Toplu kılınan namazlarda Fatiha Sonunda söylenen âmin

Cemaat ile kılınan namazlarda Fatiha Suresi okunduktan sonra, Kuran’da bulunmayan ve Yahudilikten (İbranice) hristiyanlığa da geçmiş olan Âmin sözü gelenek olarak cemaatçe söylenmektedir. Bir rivayete göre Muhammed âmin sözcüğü konusunda şunu söylemiştir:

"İmam 'âmin' deyince, sizde 'âmin' deyin. Zira her kimin âmini meleklerin âminine denk gelirse, o kişinin geçmiş günahları affedilir."

(bkn. Âmin)

Hadislerde

Müslim'in, Âlâ b. Abdurrahman yolu ile Ebu Hureyre'ye dayandırarak bildirdiğine göre İslam peygamberi Fatiha suresini şöyle açıklamıştır: "Yüce Allah şöyle buyurur: "Ben namazı kendim ile kulum arasında ikiye böldüm. Yarısı bana ve öbür yarısı kuluma aittir. Kulum istediğine kavuşacaktır."
Kul, "Elhamdü lillâhi rabbilalemin" dediği zaman, Allah, "Kulum bana hamd etti" der. Kul, "Errahmanirrahim" dediği zaman, Allah, "Kulum, bana övgü sundu" der. Namaz kılan kul, "Maliki yevmiddin" dediği zaman, Allah "Kulum benim şanımın yüceliğini ifade etti" der.
Namaz kılan kul, "İyyake na'budu veiyyake nestein" dediği zaman, Allah, "Bu söz hem bana ve hem de kuluma aittir. Kuluma istediği verilecektir" der. Kul, "İhdinessıratal müstakim, sıratallezine en'amte aleyhim, gayrilmağdubi aleyhim veleddallin" dediği zaman, Allah, "Bu söz tamamen kulumla ilgilidir, ona istediği verilecektir" der."

Üç Kulhü bir Elham

Ana madde: Üç Kulhü bir Elham

Fatiha Suresi namaz haricinde okunduğunda genellikle İhlâs Suresi de üç defa tekrarlanır. Bu dörtlemeye halk arasında genellikle "üç Kulhü bir Elham" denir. Fatiha ve İhlâs surelerinin beraber okunması suretiyle İslam'daki Allah kavramı ana hatlarıyla özetlenmiş olur.

Dış bağlantılar

• Fatiha Suresi Seslendirmeleri(Farklı İmamlardan)
• Fatiha Suresi
• Fatiha Suresi wav fomatında dinle