DEAŞ toprakları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

DEAŞ topraklarının çekirdeği, örgütün önemli kentsel, kırsal ve çöl bölgelerini kontrol ettiği Irak (2017'ye kadar) ve Suriye'de (2019'a kadar) idi.[1] DEAŞ ayrıca Afganistan'da (Horasan Vilayeti), Batı Afrika'da (Batı Afrika Vilayeti) ve muhtemelen Sahra'da (Sahra Vilayeti), Somali'de (Somali Vilayeti),[2] Mozambik'te (Mozambik Vilayeti),[3] ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde (Orta Afrika Vilayeti) toprak kontrol ediyor [4] ve geçmişte Libya'da (Libya Vilayeti), Filipinler'de (Doğu Asya Vilayeti),[5] Mısır'da (Sina Vilayeti ve Mısır Vilayeti)[6] ve Yemen'de (Yemen Vilayeti) toprak kontrol ediyordu. Örgütün ayrıca herhangi bir toprak kontrol etmemesine rağmen Hindistan'da (Hindistan Vilayeti), Pakistan'da (Pakistan Vilayeti), Bangladeş'te (Bengal Vilayeti), Cezayir'de (Cezayir Vilayeti), Irak'ta (Irak Vilayeti), Tunus'ta (Tunus Vilayeti), Kafkasya'da (Kafkasya Vilayeti), Suudi Arabistan'da (Harameyn Vilayeti), Türkiye'de (Türkiye Vilayeti) ve Azerbaycan'da (Azerbaycan Vilayeti) isyancı hücreleri vardır.[1][7] Ayrıca 2014 tarihli bir videoda IŞİD, Kürt topraklarını ele geçirmeleri halinde Kürdistan Vilayeti yapacaklarını belirtti.[8] Mart 2019'un sonlarına doğru, Suriye'deki IŞİD bölgesi yalnızca Suriye Çölü'ndeki kuşatma altında 4.000 km2'lik bir cebe indirildi.[9] Bölge, Suriye hükûmet güçleri ve müttefikleri tarafından çevrildi.[9][10][11] Suriye ordusu cebe yönelik tarama operasyonları ve hava saldırıları gerçekleştirdi, ancak sınırlı bir başarı elde etti.[12][13]

2017'nin başlarında IŞİD, Irak ve Suriye'de yaklaşık 45.377 kilometrekare ve başka yerlerdeki 7.323 kilometrekare olmak üzere toplam 52.700 kilometrekarelik bir alanı kontrol ediyordu.[1] Bu, örgütün toplam 100.000 ile 110.000 kilometrekare arasında toprak kontrol ettiği 2014 sonlarındaki bölgesel zirvesinden önemli bir düşüşü temsil ediyor.[1][14][15] DEAŞ'ın toprakları 2014'ten bu yana neredeyse her ülkede, örgütün popüler olmaması ve örgüte karşı askerî harekâtların bir sonucu olarak önemli ölçüde azaldı.[1] DEAŞ propagandası, 282.485 kilometrekarelik bir toplamı iddia ediyor.[16]

IŞİD kontrolündeki toprakların çoğu, çok azalmış olsa da, ülkenin başka yerlerindeki izole ceplere ek olarak, doğu Suriye'deki çölde kalmaya devam ediyor.[1] Örgütün topraklarının, nüfusunun, gelirinin ve prestijinin büyük kısmı, bir zamanlar Irak ve Suriye'de sahip olduğu topraklardan geliyordu.[1] Afganistan'da DEAŞ çoğunlukla Pakistan sınırına yakın bölgeleri kontrol ediyor ve 2015 baharından bu yana topraklarının %87'sini kaybetti.[1] Libya'da, grup çoğunlukla hareketli bir isyancı güç olarak faaliyet gösteriyor ve tekrar terk etmeden önce yerleri işgal ediyor. [17] Mısır'da örgüt Şeyh Züveyd köyünün çevresinde 910 km2'lik bir toprak parçasını kontrol ediyor, bu Mısır topraklarının %1'inden daha azdır.[1] Her ne kadar bu alanın çoğu geri çekilmeler ve Boko Haram içinde DEAŞ yanlısı ve karşıtı gruplar arasındaki bölünme nedeniyle kaybedildiyse de, Nijerya'daki Boko Haram 2014 yılındaki zirvesinde (o sırada DEAŞ'a bağlıydı) 6.041 km2 toprak kontrol ediyordu.[1] Ancak 2019'un sonlarına doğru, DEAŞ'ın Afrika güçleri Nijerya'da bir kez daha geniş alanları ele geçirdi;[18] 2021 itibarıyla, DEAŞ'ın Afrika güçleri kontrol ettikleri bölgelerde hala kendi yönetimlerini sağlıyor.[19][20]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

DEAŞ'ın Dabık dergisinin beşinci sayısı, örgütün yeni vilayetler kurma sürecini açıkladı. Belirli bir bölgedeki cihatçı gruplar birleşik bir yapı içinde birleşmeli ve halifeye biat etmelilerdir. Gruplar, bir vali ve bir Şura Konseyi (dini liderlik) atamalı ve toprak kontrolünü sağlamlaştırmak ve DEAŞ'ın şeriat kanununu uygulamak için bir askeri strateji formüle etmelidir. Resmi olarak kabul edildikten sonra DEAŞ, grubu kendi vilayetlerinden biri olarak görür ve ona destek verir.[21] Dabık, Doğu Türkistan (Sincan), Endonezya ve Filipinler dahil olmak üzere bazı bölgelerde desteği kabul etti ve DEAŞ'ın buradaki destekçileriyle doğrudan ilişkiler kurduktan sonra sonunda bu bölgelerde vilayetler kuracağını iddia etti.[21]

Genel bakış[değiştir | kaynağı değiştir]

DEAŞ sözcüsü Ebu Muhammed el-Adnani, "Hilafetin otoritesinin genişlemesi ve birliklerinin bölgelerine gelmesiyle tüm emirliklerin, grupların, devletlerin ve örgütlerin yasallığı ortadan kalkar" dedi.[22] DEAŞ, bu nedenle, Suriye ve Irak'taki toprakları ele geçirdiği için, I. Dünya Savaşı sırasında Sykes-Picot Anlaşması'nda İtilaf Devletleri tarafından oluşturulan sınırları reddeder.[23][24][25] Long War Journal, mantıksal sonucun, örgütün Arap Yarımadası el-Kaidesi ve Mağrip el-Kaidesi gibi önceden var olan militan grupları, kendilerini geçersiz kılmamaları ve DEAŞ'a boyun eğmemeleri halinde gayri meşru sayacağı şeklinde yazıyor.[26]

Libya ve Mısır'daki yapılanmalar çok aktifken ve toprak kontrolü sağlamaya çalışırken, Cezayir ve Suudi Arabistan gibi diğer ülkelerdeki yapılanmalar daha az aktiftir ve güçlü bir varlığa sahip görünmüyor.[27][28]

Haziran 2015'ten bu yana, Somali, Bangladeş ve Filipinler gibi ülkelerdeki militanlardan açık bağlılık yemini almasına ve ardından resmi medya kanalları aracılığıyla bu bölgelerden açıklamalar ve videolar yayınlamasına rağmen DEAŞ tarafından resmi olarak ilan edilen başka bir vilayet bulunmamaktadır.[29][30][31] Analist Charlie Winter, bunun DEAŞ'ın mevcut vilayetlerinin çoğunun cansız performansından kaynaklandığını ve DEAŞ liderliğinin yeni üyeleri basitçe "hilafet askerleri" olarak tanımlıyor gibi göründüğünden olduğunu tahmin ediyor.[32]

"Hilafet" topraklarının kaybedilmesi, DEAŞ'ın yurt dışında daha fazla terör saldırısı düzenlemesine neden oldu.[33]

Belirli bölgesel iddialar[değiştir | kaynağı değiştir]

DEAŞ esas olarak Suriye ve Irak'ta toprak üzerine hak iddia etti ve her ülkeyi büyük ölçüde önceden var olan idari sınırlara dayalı olarak birden fazla vilayete böldü.[34][35] Grubun Suriye ve Irak dışındaki ilk toprak iddiaları, Ebu Bekir el-Bağdadi tarafından 13 Kasım 2014'te Libya (Barka Vilayeti, Trablus Vilayeti ve Fizan Vilayeti), Cezayir (Cezayir Vilayeti), Mısır (Sina Vilayeti), Yemen (Yemen Vilayeti) ve Suudi Arabistan'da (Harameyn Vilayeti) açıklandı.[36][37] 2015 yılında Afganistan-Pakistan sınırında (Horasan Vilayeti),[27] Kuzey Nijerya'da (Batı Afrika Vilayeti) [38] ve Kuzey Kafkasya'da (Kafkas Vilayeti) yeni vilayetler ilan edildi.[39]

Irak ve Suriye[değiştir | kaynağı değiştir]

2015 yılında Suriye ve Irak'ta IŞİD toprak kontrolünün zirvesi.[40]

Irak merkezli Mücahit Şura Meclisi, Ekim 2006'da Irak İslam Devleti'ni kurduğunu duyurduğunda, yedi Irak ili üzerinde hak iddia etti: Bağdat, Enbar, Diyala, Kerkük, Selahaddin, Ninova ve Babil'in bazı bölgeleri.[41]

Grup, adını Irak ve Şam İslam Devleti olarak değiştirip Nisan 2013'te Suriye'ye yayıldığında, ülkenin çoğunu kapsayan ve büyük ölçüde mevcut il sınırları boyunca uzanan dokuz il ilan etti: El Baraka (Haseke ili), El Hayr (Deyrizor ili), Rakka, Humus, Halep, İdlib, Hama, Şam ve Lazkiye.[42] Daha sonra, El Furat,[35][43][44] Felluce, Dicle ve El Cezire vilayetlerini oluşturarak kontrolü altındaki bölgeyi alt bölümlere ayırdı.[45][46] 9 Aralık 2017'de Irak askerî güçleri, Irak'ta IŞİD'e karşı savaşın kazanıldığını ve artık Irak'taki toprakları kontrol etmediklerini açıkladı. Haziran 2017'de IŞİD'e bağlı Halid bin Velid Ordusu kendilerini "Havran Vilayeti" olarak adlandırmaya başladı, bir ay sonra IŞİD medyası Suriye'deki tüm iddialarını "Şam Vilayeti" olarak adlandırmaya başladı.[47]

2018 yılının ortalarından bu yana DEAŞ, Levant'taki topraklarından basitçe Şam Vilayeti olarak söz ediyor ve Irak için de aynısını yaparak Irak Vilayeti olarak adlandırıyor, ancak yine de bu topraklardaki belirli bölgelere atıfta bulunmaya ve kullanmaya devam ediyor. Yemen ve Libya'daki iddialarla da aynısı yapılmıştır.[48]

Libya[değiştir | kaynağı değiştir]

2016 başlarında Libya'daki askeri durum:
Ensar eş-Şeriat DEAŞ

DEAŞ, Libya'yı doğuda Sirenayka, güneyde Fizan ve batıda Trablusgarp olarak üç vilayete ayırıp üzerinde hak iddia ediyor.[49][50]

2014 yılında, önde gelen bir dizi DEAŞ komutanı, Suriye iç savaşı ve Irak isyanında önemli bir savaşçı kaynağı olan Derne şehrine geldi. Birkaç ay boyunca, birçok yerel militan grubunu kendi liderlikleri altında birleştirdiler ve kendilerine karşı çıkan herkese savaş ilan ettiler, yargıçları, sivil liderleri, otoritelerini reddeden yerel militanları ve diğer muhalifleri öldürdüler. 5 Ekim 2014'te, o zamana kadar şehrin bir bölümünü kontrol eden militanlar, Ebu Bekir el-Bağdadi'ye biat etmek için toplandılar.[51][52] Şubat 2015'te DEAŞ güçleri Sirte kentinin bazı bölgelerini ele geçirdi. Sonraki aylarda Harava [53] ve Nafeliye gibi komşu kasabaları ele geçirmek için burayı bir üs olarak kullandılar.[54] DEAŞ, Sirte'yi yönetmeye ve onu kendi topraklarının başkenti olarak görmeye başladı.[55][56]

DEAŞ, rakip militanlarla yaşanan çatışmaların ardından Derne'nin büyük bölümünden sürüldüğü 2015 yılının ortalarından itibaren geri çekilmeye başladı,[57] aylarca aralıklı çatışmaların ardından, DEAŞ sonunda Libya'nın diğer bölgelerine yerleşti.[58] DEAŞ'ın Libya'daki lideri Ebu Nebil el-Anbari, Kasım 2015'te bir ABD hava saldırısında öldürüldü.[59] Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti, Mayıs 2016'da Sirte yakınlarında DEAŞ topraklarına karşı büyük bir saldırı başlattı ve [60][61] şehri Aralık 2016'da ele geçirdi.[62]

Mısır[değiştir | kaynağı değiştir]

Sina Vilayeti logosu

Mısırlı militan grup Ensar Beytu'l Makdis, Kasım 2014'te DEAŞ'a bağlılık yemini etmişti. El-Bağdadi'nin 13 Kasım'daki konuşmasının ardından grup, Twitter hesabında örgütü temsil ettiğini iddia ederek adını Sina Vilayeti olarak değiştirdi.[37] Grup, Sina'da saldırılar düzenledi.

29 Şubat 2017'de grup, Kıptî Hristiyanlara karşı bir propaganda videosunda Mısır Vilayeti'ni ilan etti.[63]

Suudi Arabistan[değiştir | kaynağı değiştir]

El-Bağdadi Kasım 2014'te Suudi Arabistan'da bir vilayet ilan ederek Suudi kraliyet ailesinin devrilmesi çağrısında bulundu ve krallığın ABD liderliğindeki DEAŞ karşıtı koalisyona katılımını eleştirdi.[37] Örgüt, ülkede Necd Vilayeti ve Hicaz Vilayeti adı altında saldırılar düzenledi.[64]

Yemen[değiştir | kaynağı değiştir]

DEAŞ, Kasım 2014'te Yemen Vilayeti'ni kurdu.[27][36] Yemen'de örgütün ilk saldırısı, Mart 2015'te Yemen'in başkentindeki iki Şii camiine intihar saldırısı düzenlediğinde gerçekleşti.[65] Aralarında Aden Vilayeti, El-Bayda Vilayeti, Hadramut Vilayeti, Şebve Vilayeti ve San'a Vilayeti de dahil olmak üzere adını Yemen'deki mevcut illerden alan en az sekiz DEAŞ vilayeti, saldırıların sorumluluğunu üstlendi.[38] 2015'te Yemen İç Savaşı'nın patlak vermesinin ardından DEAŞ, daha büyük ve daha yerleşik Arap Yarımadası el-Kaidesi'nin rekabeti karşısında ülkede büyük ölçüde varlık göstermek için mücadele etti. DEAŞ'ın Yemen'deki bölgesel hücrelerinin çoğu, kurulduğu günden bu yana görünür bir şekilde aktif değil ve grup, Irak ve Suriye'de olduğunun aksine toprak ele geçiremedi.[66] Örgüt, ayrıca liderlik kargaşası ve saflarından ayrılmalar yaşadı.[67]

Cezayir[değiştir | kaynağı değiştir]

Cund el-Hilafe adlı militan grubun üyeleri Eylül 2014'te DEAŞ'a bağlılık yemini etmişti.[68] Cezayir'deki DEAŞ, Eylül 2014'te Fransız turist Hervé Gourdel'in başını keserek ün kazandı.[27] 13 Kasım 2014'te Ebu Bekir el-Bağdadi, grubun adını DEAŞ ile bağlantılı diğer grupların yapısına uygun olarak "Cezayir Vilayeti" olarak değiştirdiğini duyurdu.[36][37] Cezayir güvenlik güçleri, Aralık 2014'te grubun lideri Halid Ebu Süleyman'ı ve Mayıs 2015'te düzenlenen bir baskında altı komutanından beşini öldürdü. O zamandan beri, grup önemli bir saldırı üstlenmedi ve büyük ölçüde sessiz kaldı.[69]

Afganistan ve Pakistan[değiştir | kaynağı değiştir]

29 Ocak 2015'te Hafız Said Han, Abdul Rauf ve bölgedeki diğer militanlar Ebu Bekir el-Bağdadi'ye bağlılık yemini etti. Han daha sonra Afganistan ve Pakistan'da tarihi Horasan bölgesinin adını taşıyan Horasan Vilayeti adlı yeni bir vilayetin valisi olarak atandı.[70][71][72]

DEAŞ, Güney Afganistan'da, özellikle Kandehar ve Helmend vilayetlerinde yerleşmeye çalıştı, ancak Taliban güçleri tarafından yenilgiye uğratıldı.[73][74][75] Nengrehar'ın bazı bölgelerinde bir dayanak oluşturabildiler ve Taliban'ın hoşnutsuz üyelerini saflarına kattılar.[76] Ağustos 2015'te Özbekistan İslami Hareketi lideri Osman Gazi, DEAŞ'a biat etti ve örgütünün Horasan Vilayeti'nin bir parçası olarak görülmesi gerektiğini açıkladı.[77]

Örgüt, 2016'da ABD kuvvetleri, Afgan hükûmeti [78] ve Taliban'dan gelen saldırıların ardından bazı bölgelerin kontrolünü kaybetti.[79] Hafız Said Han'ın 25 Temmuz 2016'da Afganistan'ın doğusunda ABD tarafından düzenlenen bir dron saldırısında öldürüldüğü bildirildi.[80]

2019'da örgüt yeni bir Pakistan vilayeti duyurdu.[81]

Nijerya[değiştir | kaynağı değiştir]

7 Mart 2015'te Boko Haram'ın lideri Ebubekir Şekau, örgütün Twitter hesabından yayınlanan sesli bir mesajla DEAŞ'a bağlılık sözü verdi.[82][83] Ebu Muhammed el-Adnani biadı memnuniyetle karşıladı ve bunu örgütün halifeliğinin Batı Afrika'ya genişlemesi olarak nitelendirdi.[84] Mart 2015 sonundan itibaren DEAŞ yayınları, Boko Haram üyelerinden Batı Afrika Vilayeti'nin üyeleri olarak bahsetmeye başladı.[38] Boko Haram, Nijerya ordusunun ve komşu güçlerin de yardımıyla Kuzey Doğu Nijerya'da ele geçirdikleri toprakların çoğundan uzaklaştırıldığı bir saldırıyla, biadı izleyen yıl içinde önemli toprak kayıpları yaşadı.[85] Boko Haram, 2016'da DEAŞ'ın Ebubekir Şekau liderliğindeki anlaşmazlıklar nedeniyle grubun yeni lideri olarak Ebu Musab el-Barnavi'yi atamasıyla bölünmüştü. Bu, Şekau ve bağımsız olarak çalışmaya devam eden destekçileri tarafından reddedildi.[86][87]

24 Ocak 2022'de küçük Gudumbali kasabası ele geçirildi ve vilayetin başkenti ilan edildi. Ancak, kasaba 26 Ocak'ta Nijerya birlikleri tarafından geri alındı.[88]

Kuzey Kafkasya[değiştir | kaynağı değiştir]

Suriye'deki IŞİD militanları 2014'te Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e tehditte bulundu: "İnşallah Çeçenistan'ı ve tüm Kafkasya'yı özgürleştireceğiz. Tahtınız zaten sallandı, tehdit altında ve size geldiğimizde düşecek, çünkü Allah hakikaten bizden yanadır." [89] 2015'in başlarında, Çeçenistan ve Dağıstan'daki Kafkasya Emirliği militan grubunun komutanları, Ebu Bekir el-Bağdadi'ye biat ettiklerini açıkladılar.[90][91] Haziran 2015'te çevrimiçi olarak yayınlanan bir sesli açıklamada, DEAŞ sözcüsü Ebu Muhammed el-Adnani biadı kabul etti ve Ebu Muhammed el-Kadari'yi (Rüstem Asildarov) yeni Kafkas Vilayeti valisi olarak atadı. Bölgedeki diğer militanları da Kadari'ye katılmaya ve onu takip etmeye çağırdı.[39][92] Örgüt, o zamandan beri ara sıra düşük seviyeli saldırılar gerçekleştirdi.[93] Rus güvenlik güçleri Aralık 2016'da Rüstem Asildarov'u öldürdü.[94]

Gazze[değiştir | kaynağı değiştir]

Şubat 2014'te Kudüs Çevresindeki Mücahit Şura Konseyi DEAŞ'a desteğini açıkladı.[95] 2 Nisan 2015'te bu grubun unsurları, İslam Ordusu üyeleri ve Ensar Beytu'l Makdis'in Gazze dalı [96][97] ile birlikte ağırlıklı olarak Gazze Şeridi'nde faaliyet gösterdiği için Gazze'deki DEAŞ olarak da bilinen Şeyh Ömer Hadid Tugayı'nı kurdu.[98]

Somali[değiştir | kaynağı değiştir]

Somali'de DEAŞ 2015'ten beri faaliyet gösteriyor ve yaklaşık 300 savaşçıdan oluşan küçük bir milis kuvveti olarak kalmasına rağmen, uzmanlar tarafından Puntland'ın hinterlandında bir dizi köyü kontrol etmesinin mümkün olduğu düşünülüyor.[2] Ayrıca, örgüt 2016 yılının sonlarında Kandala kasabasını bir aydan fazla bir süre boyunca ele geçirmeyi ve elinde tutmayı başardı. İlk başta Somali DEAŞ'ı, DEAŞ tarafından resmi olarak tanınmadı,,[99] ancak Aralık 2017'de bir vilayet olarak tanındı.

Filipinler[değiştir | kaynağı değiştir]

Filipinler Devlet Başkanı Rodrigo Duterte'nin Filipin Hava Kuvvetleri'ne Marawi Savaşı sırasında şehirdeki DEAŞ isyancılarına karşı hava saldırıları düzenlemesi emrini vermesinin ardından Marawi'de yanan bir bina

Ebu Seyyaf, DEAŞ'ın Filipinler'deki en güçlü yan kuruluşudur; DEAŞ'a bağlı başka bir grup da Maute grubudur. Her iki grup da 23 Mayıs 2017'de Marawi şehrinin bazı kısımlarını ele geçirmek için diğer DEAŞ üyeleriyle birlikte çalışarak Marawi Savaşı'nı başlattı.

16 Ekim'de DEAŞ'ın Güneydoğu Asya emiri Isnilon Hapilon, Maute grubunun kalan lideri Omar Maute ile birlikte Filipinler Silahlı Kuvvetleri tarafından öldürüldü. Daha önce, Maute grubunun eş lideri ve Omar'ın kardeşi Abdullah Maute ve diğer beş erkek kardeşi, devam eden karşı saldırılar tarafından etkisiz hale getirildi. Liderlerin ölümünden iki gün sonra Filipinler Silahlı Kuvvetleri, Malezyalı terörist ve üst düzey komutan Mahmud Ahmed'in de başka bir operasyonda öldürüldüğünün tahmin edildiğini söyledi.

Marawi Savaşı hükûmet tarafından 23 Ekim'de bitmiş ilan edildi, bu noktada katılan tüm militanlar başarıyla etkisiz hale getirildi ve DEAŞ'ın Asya'daki genişlemesi etkili bir şekilde engellendi. Hükûmet, savaştan sonra Maute grubunu ortadan kaldırdı.

Aralık 2017'de Maute grubunun kalıntıları, Isnilon Hapilon'un halefi olduğunu iddia eden Ebu Turaifie'nin etrafında toplanarak "Turaifie Grubu" adlı yeni bir grup oluşturmak için yeni üyeler almaya başladı.[100]

Demokratik Kongo Cumhuriyeti[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekim 2017'de, Kongo Demokrtik Cumhuriyeti'nde "Tektanrılılık ve Tektanrılılar Şehri" (MTM) grubunun bir parçası olduğunu ilan eden az sayıda militanı gösteren DEAŞ yanlısı kanallarda bir video ortaya çıktı. Grubun lideri, "Bu, Orta Afrika'daki İslam Devleti'nin Darü'l-İslam'ı" diyerek devam etti ve diğer benzer düşünen kişileri hükûmete karşı savaşa katılmak için MTM topraklarına seyahat etmeye çağırdı. Long War Journal, Kongo'daki bu DEAŞ yanlısı grubun çok küçük görünmesine rağmen, ortaya çıkışının DEAŞ sempatizanlarından kayda değer miktarda ilgi gördüğünü belirtti.[4] 24 Temmuz 2019'da, DEAŞ'ın Orta Afrika Vilayeti olarak ülkedeki varlığına atıfta bulunan ve savaşçıların Ebu Bekir el-Bağdadi'ye biat ettiğini gösteren bir video yayınlandı.[101]

Mozambik[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağustos 2020'de bir saldırı sırasında Mozambik'te Mocimboa da Praia kasabasının kontrolünü ele geçirdikten sonra, yerel DEAŞ isyancıları burayı eyaletlerinin başkenti ilan etti. Militanlar sonuç olarak Hint Okyanusu'ndaki birkaç adayı ele geçirerek daha da genişlediler ve Vamizi Adası en belirgin olanıydı.[3]

Hindistan[değiştir | kaynağı değiştir]

Şubat 2016'da faaliyete başlayan DEAŞ, Jammu & Keşmir şubesi aracılığıyla Hindistan ve Keşmir bölgesinde faaliyet göstermektedir.[102] Horasan Vilayeti, Jammu ve Keşmir'de yerel vilayet lideri İşfak Ahmed Sofi'nin öldürüldüğü çatışmaların ardından 11 Mayıs 2019'da Hindistan Vilayeti'ni ilan etti.[103]

Hindistan Mücahidlerinin eski bir üyesi olan Şafi Armar, DEAŞ'ın Hindistan'daki operasyon şefi oldu.[104] O ve kardeşi Sultan Armar, Hindistan'daki DEAŞ bağlantılı Ansar-ut Tevhid fi Bilad al-Hind ve Janood-ul-Khalifa-e-Hind'i kurdu.[105][106] Janood-ul-Khalifa-e-Hind, Şubat 2020'den beri DEAŞ yanlısı propaganda dergisi Sawt al-Hind'i yayınlıyor.[107]

Bangladeş[değiştir | kaynağı değiştir]

Bengal Vilayeti, DEAŞ'ın Bangladeş'teki vilayetidir, Bangladeş İslam Devleti örgütü aracılığıyla faaliyet göstermektedir ve Ekim 2015'ten bu yana ülkede saldırıları üstlenmektedir. Cemaat-ül-Mücahid Bangladeş'in bir kolu olan Neo-Cemaat-ül-Mücahid Bangladeş de şubesi olarak faaliyet göstermektedir.[108][109]

Bengal Vilayeti'nin ilk emiri Ebu İbrahim el-Hanif'in Japonya'da yaşayan Bangladeşli bir ekonomist olan Mohammad Saifullah Ozaki [ja] (Sajit Chandra Debnath, 1982 doğumlu) olduğuna inanılıyor. 2015 yılında Suriye'ye giden, IŞİD'e katılan ve İslamiyet'i kabul eden bir Hindudur, bildirildiğine göre 2016 Dakka saldırısına liderlik etti. 2019 yılında Irak'ta gözaltına alındı ve vilayetin yeni emiri Ebu Muhammed el-Bengali ilan edildi.[110]

Azerbaycan[değiştir | kaynağı değiştir]

2 Temmuz 2019'da, dünyanın dört bir yanındaki DEAŞ destekçilerinin ve savaşçılarının DEAŞ'a bağlılık yeminlerini yenilediğini gösteren bir dizi videonun parçası olarak, Azerbaycan'dan Kalaşnikof tarzı tüfeklerle silahlanmış üç savaşçının Ebu Bekir el-Bağdadi'ye bağlılık yemini ettiği bir video yayınlandı. Video, DEAŞ tarafından Azerbaycan Vilayeti olarak ilan edilerek resmen yayınlandı.[111]

Türkiye[değiştir | kaynağı değiştir]

Türkiye Vilayeti, resmi olarak Temmuz 2019'da DEAŞ yanlısı Türk cihatçıların örgüt lideri Ebubekir el-Bağdadi'ye biat edttiği bir video yayınlandığında ilan edildi. Nisan 2019'da grubun lideri Ebubekir el-Bağdadi'nin ikinci sefer videoda yer aldığı ve beş yıl sonra ilk kez göründüğü bir videoda, resmi tanıtımından önce de Türkiye vilayetine atıfta bulunuldu. Bağdadi, videoda farklı vilayetlere ait dosyalar tutuyordu. Örgüt, bir tanesinin Türkiye Vilayeti olarak etiketlendiğini iddia ediyor.[112][113][114]

İdari yapılanma[değiştir | kaynağı değiştir]

Vilayetler[değiştir | kaynağı değiştir]

DEAŞ'ın ana operasyon üssü, Suriye Demokratik Güçleri tarafından yeniden ele geçirildiği 2017 yılına kadar Suriye'deki Rakka bölgesiydi. Oradan, Levant, Asya ve Afrika'ya yayılmış vilayetlere emirler verildi. Rakka ile Şam, [115] Musul ile Irak ve Mocimboa da Praia ile Orta Afrika dışında bu vilayetlerin çok azı bir başkent ilan etti.[116] Örgüt, ayrıca Orta Asya, eski Osmanlı Balkanları, Güney Doğu Asya ve Afrika'nın kuzey kısmı da dahil olmak üzere Müslüman dünyasının tamamı üzerinde hak iddia ediyordu.[117][118] Bununla birlikte, diğer zamanlarda, eski dünyanın tamamında olduğu kadar yeni dünyanın da tamamında tanımsız vilayetler ile dünya hakimiyeti arzusu da dile getirildi.

Vilayet Şu ülke(ler)in parçası İdari bölümler/eski vilayet Kuruluş (vilayet olarak)
Cezayir  Cezayir Yok 13 Kasım 2014[36][37]
Azerbaycan  Azerbaycan
 Dağlık Karabağ
Yok 2 Temmuz 2019 [111]
Bahreyn[a]  Bahreyn
 Suudi Arabistan[b]
Yok Kasım 2014[120]
Bangladeş  Bangladeş Yok Eylül 2016
Kafkaslar[c]  Rusya
 Ermenistan
 Azerbaycan
 Dağlık Karabağ
 Gürcistan
 Abhazya
 Güney Osetya
Azerbaycan[121] 23 Haziran 2015[92][121]
Orta Afrika Kongo Demokratik Cumhuriyeti
 Kenya
 Mozambik
 Tanzanya[d][122]
Yok Ağustos 2018 öncesi[123]
Doğu Asya  Filipinler Yok 2014[111][124]
Gazze[e]  Filistin
 İsrail
Yok 2014[98][111]
Büyük Sahra  Mali
 Nijer
 Burkina Faso
Yok 15 Mayıs 2015[126]
HarameynKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)[f]  Bahreyn
 Suudi Arabistan[120]
BahreynKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme) 13 Kasım 2014[120]
HicazKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)
NecidKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)
HicazKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)  Suudi Arabistan Yok Kasım 2014[120]
Hindistan  Bangladeş
 Hindistan
 Pakistan
Horasan (kısmî) 11 Mayıs 2019[111]
Irak[g]  Irak
 Suriye (kısmî)
El-CenubKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)[h] 29 Haziran 2014[129]
Enbar
El-Bedya
BağdatKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)
Dicle
DiyalaKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)
FelluceKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)
Kerkük
Ninova
Selahaddin
Kuzey BağdatKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)
El-Furat
El-Cezire
El-Baraka (kısmî)
El-Hayr (kısmî)
Horasan  Afganistan
 Hindistan
 İran
 Pakistan
 Tacikistan
Hindistan 26 Ocak 2015[70][71][72]
Pakistan
LibyaKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)  Libya Sirenayka (Barka) 13 Kasım 2014[49]
Fizan
Trablus
Mısır  Mısır Yok Şubat 2017
NecdKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)  Suudi Arabistan Yok Kasım 2014[120]
Pakistan  Pakistan Yok 15 Mayıs 2019[130][131]
Sina  Mısır Yok 13 Kasım 2014[49][132][133]
Somali[i]  Somali
 Somaliland
Yok Aralık 2017 (Tanınma)
Suriye

(el-Şam)
[j]Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)[k]
 Suriye

 Irak (kısmi)

Birleşik Krallık Ağrotur ve Dikelya

 Kıbrıs Cumhuriyeti

 KKTC

 İsrail

 Ürdün

 Lübnan

 Filistin

Türkiye (kısmi)

Rakka 29 Haziran 2014[129]
Dimaşk (Şam)
İdlibKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)
Halep
Hama
Horan
Humus
el-Baraka
el-Hayr
el-Bedya (kısmi)
el-Furat (kısmi)
el-Cezire (kısmi)
TürkiyeKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)  Türkiye Yok Temmuz 2019[112][114]
Tunus  Tunus Yok 2015
Batı Afrika  Nijerya

 Kamerun

 Çad

 Nijer
Yok 2015[38][84]

2016 (Boko Haram ile bölünmeden sonra)[86]
YemenKaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; isimsiz ref içeriği olmalı (Bkz: Kaynak gösterme)  Yemen Sana'a 13 Kasım 2014[27][36]
Aden
Hadramut
el-Bayda
Lehic
Ma'rib
Şebve
Atak
Yeşil Tugay[138][l]

Bakanlıklar[değiştir | kaynağı değiştir]

Örgüt, bölgesel yönetimine ek olarak, el-Bağdadi'nin yönetimi altındaki yarı-devletin siyasi yönetimi için divanlar (bakanlıklar) kurdu,[140][141] bu bakanlıklar Ebu Eyyub el-Mısri'nin Irak İslam Devleti için kurduğu altyapıyı örnek alarak modellendi.[142]

Divan/Bakanlık Kuruluş Görev
Terbiye ve Talim Divanı[m](Eğitim ve Öğretim Bakanlığı) Temmuz 2014 Düzenli ve aşırılıkçı bir çerçevede eğitimden sorumludur.[143] İlk bakanı Reda Seyam'dı.
Hidamat Divanı

(Hizmet Bakanlığı)

Haziran 2014 Parklar ve yollar gibi kamusal alanların yönetiminden sorumludur. Örnek olarak Musul'un sanayi bölgesinde inşa edilen ve bölgedeki tıkanıklığı azaltan bir otoyol olan "Hilafet Yolu" verilebilir.[144]
Rikaz Divanı[n] ? Kârlı kaynakların işlenmesinden ve kullanılmasından sorumludur. Bilinen iki bölümü fosil yakıtları (örneğin petrol) ve eski eserleri yönetir.
Dâvah ve Mescit (ve Vakıf) Divanı ? Dâvah, cami ve dini personel yönetiminden sorumludur.
Sıhha Divanı

(Sağlık Bakanlığı)

Haziran 2014 Sağlık hizmetlerinden ve hastanelerden sorumludur. 2015 yılında İngiliz Ulusal Sağlık Servisi'nin kullandığı logodan esinlenerek oluşturulan bir logoya sahip bir "İslam Devleti Sağlık Servisi" kuruldu.[145] Tüm tıp fakülteleri Eğitim Bakanlığı yerine bu bakanlığa bağlıydı.
Kabile İlişkileri Divanı ? IŞİD'in çekirdek bölgesindeki göçebe kabilelerle uğraşmaktan sorumlu. Grup, El-Şeytat gibi aşiretlere yönelik mezalimler ve örgütün toprak kaybetmesinden sonra elde edilen belgeler, göçebe gruplara yönelik sert bir tavrı yansıtırken, diğer belgeler aynı gruplara organize erzak teslimatlarını gösteriyor. Bu divan, Makam olarak da bilinirdi.
Kamu Güvenliği Divanı ? Kamu güvenliği ve casusluk karşıtı operasyonlardan sorumludur.
Zekât Divanı Haziran 2014 Zekâtın toplanıp dağıtılmasından sorumludur.
Beyt-ül mal Divanı

(Hazine Bakanlığı)

? Örgütün finansmanından ve dinardan sorumludur. Musadara Divanı, kamulaştırmalardan sorumludur ve Orta Çağ İslam'ına dayanmaktadır.[146]
Hisba Divanı ? Hisba (dini polis) bu bakanlığa hizmet etti ve örgütün görüşleri çerçevesinde şeriatı kamuoyunda uygulamaktan sorumluydu.
Adalet Divanı ? Adli konuların (İslami mahkeme ile) ve aile ve evlilikle ilgili konuların uygulanmasından ve açıklığa kavuşturulmasından sorumludur. Bu divanın yöntemleri de Orta Çağ İslam'ına dayanmaktadır.
Halkla İlişkiler Divanı ? Örgütün halkla ilişkiler ile sorumlu divanıdır.
Ziraat Divanı

(Tarım Bakanlığı)

Haziran 2014 Tarım ve hayvancılığın düzenlenmesinden sorumludur. RAND tarafından yapılan bir araştırma, yeni yönetim altında ticari araç trafiğinin artmasıyla birlikte, DEAŞ yönetimindeki bölgelerde hasatların nispeten normal olduğunu ortaya koydu. Sadece toprak kaybı ve elektrik gibi kaynaklara erişimin kaybedilmesiyle hasat 2016 civarında bozulmaya başladı.[147]
Fetva ve Soruşturma Divanı ? Fetvaların yayınlanmasından ve açıklanmasından sorumludur. Ayrıca, yayın organı Maktabat el-Himme aracılığıyla eğitim kamplarında kullanılan metin medyasını yazdı ve yayınladı.
Askeriye Divanı ? İslam Devleti Ordusu'ndan ve onun yönetiminden, eğitiminden ve dağıtımından sorumludur.[146]
Medya Divanı[o][148] ? El-Hayat Medya Merkezi, el-Furkan Medya Vakfı, El-Bayan radyosu, Ecned Vakfı, El-Naba ve Maktabat el-Himme gibi DEAŞ'ın yayın organlarından sorumludur. Aynı zamanda Dabık, Darü'l İslâm, Konstantiniyye, İstok ve daha sonra Rumiye dergilerinin yayınlanmasından da sorumludur. Ayrıca, çevirilerden sorumlu bakanlıktır.
Fay' ve Ganimet Divanı[p] ? Savaşlardan elde edilen ganimetlerin idaresinden ve dağıtılmasından sorumludur.
Gayrimenkul Divanı ? Gayrimüslimlerden el konulan veya asıl sahipleri tarafından düzenli ve yeni savaşçıları veya sivilleri barındırmak için terk edilen gayrimenkullerden sorumludur.[149]

Not listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Some provinces existed only de facto as the Islamic State did not exercise control over these territories
  2. ^ Including Saudi Arabia’s Eastern Province in addition to the eponymous archipelago across from the city of al-Khubar[119][120]
  3. ^ Includes the Russian North Caucasus (mainly Islamic areas such as Dagestan or Chechnya), as well as Georgia, Armenia and Azerbaijan.[121]
  4. ^ A faction known as the "Islamic State in Somalia, Kenya, Tanzania, and Uganda" was set up in April 2016, but was only active in Somalia as well as Kenya for a short time.
  5. ^ The group operates in the Gaza Strip. However, it has laid claim to the entirety of Palestine, including areas under Israeli sovereignty and the West Bank, and has also operated outside of Gaza, such as in East Jerusalem.[125] It does not embrace Palestinian nationalism, however, but Pan-Islamism, and supports the idea of a wilayat encompassing the entirety of the Levant.[121]
  6. ^ Translated as the Province of the Two Holy Cities[127] or the Province of the Two Holy Sanctuaries
  7. ^ Since mid-2018, ISIL has referred to its territory in the Levant simply as Wilayat al-Sham and has done the same with Iraq calling it Wilayat al-Iraq, but still continues to acknowledge and use references to specific regions in those territories. This has also been done with its claims in Libya and Yemen.[48][128]
  8. ^ Formed from Karbala Governorate, Babil Governorate, Najaf Governorate, Al-Qādisiyyah Governorate, Maysan Governorate, Muthanna Governorate, Dhi Qar Governorate and Basra Governorate.
  9. ^ A Propaganda video under the name "Hunt Them Down, O Monotheists", used the name Wilayat al-Somal (Somalia Province).[134] Since then, however, the new name has not been consistently applied to the group by pro-IS media.[135]
  10. ^ The name Syria does not involve the country but the region of the Levant (Arabic: al-Sham), including the countries within this region where insurgencies have been present.[136][137]
  11. ^ The Islamic State controlled some territory outside of its wilayat under the Khalid ibn al-Walid Army until 2018, which administered its territory from Al-Shajara.
  12. ^ Alternatively, Luaa Akhdar/Ibb[139] or Luaa al-Akhdar[119]
  13. ^ Also known as the Diwan of Education or the Diwan of Education and Teaching of Islamic State.
  14. ^ Another official name is the Diwan of Resources, and it is also known as the Diwan of Natural Resources or the Diwan of Precious Resources.
  15. ^ Also known as the Diwan of Central Media or Ministry of Information (Şablon:Lang-ar).
  16. ^ Literally the Diwan of Spoils and Plunder.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h i j 'RAND: Rolling Back the Islamic State' Rolling Back the Islamic State 16 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b Harun Maruf (9 Haziran 2017). "Somali Officials Condemn Attacks, Vow Revenge". Voice of America. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2017. 
  3. ^ a b "ISIS take over luxury islands popular among A-list celebrities". News.com.au. 18 Eylül 2020. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  4. ^ a b Caleb Weiss (15 Ekim 2017). "Islamic State-loyal group calls for people to join the jihad in the Congo". Long War Journal. 18 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2017. 
  5. ^ Villamor (20 Temmuz 2017). "ISIS' Core Helps Fund Militants in Philippines, Report Says". The New York Times (İngilizce). 13 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2018. 
  6. ^ RAND, Rolling back the Islamic State, page 11
  7. ^ Shelly Kittleson (31 Aralık 2017). "Iraqi forces hunt down IS remnants in Hamrin Mountains". al-Monitor. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2018. 
  8. ^ "Chechen IS Militants In Kobani Vow To Save Kurds From Communism". www.rferl.org. 11 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2023. 
  9. ^ a b "Although they have been besieged by Russia, Iran, and the regime for two years, thousands of ISIS members are still within an area of 4000 km2 without any intention to launch a military operation against them". 23 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  10. ^ Trump says all Islamic State land lost in Syria, SDF says fight continues
  11. ^ "Trump's maps of the 'caliphate' disregard ISIS pockets near Syrian gov't areas". 14 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  12. ^ "Complete map update of Syrian War – End of February 2019". 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  13. ^ "Syrian army attacks Islamic State targets in desert: report". 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  14. ^ Eklund (28 Nisan 2017). "How conflict affects land use: agricultural activity in areas seized by the Islamic State". Environmental Research Letters. 12 (5): 054004. doi:10.1088/1748-9326/aa673a. 
  15. ^ @rcallimachi. "Twitter'da Rukmini Callimachi" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla.  Eksik ya da boş |numara= (yardım); Eksik ya da boş |tarih= (yardım)
  16. ^ Al-Yaqeen Media.
  17. ^ Trauthig 2020.
  18. ^ "IS Down But Still a Threat in Many Countries". Voice of America. 24 Nisan 2019. 10 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2019. 
  19. ^ Kunle Adebajo (21 Mayıs 2021). "How Did Abubakar Shekau Die? Here's What We Know So Far". Humangle. 29 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2021. 
  20. ^ Dulue Mbachu (17 Haziran 2021). "Death of Boko Haram leader doesn't end northeast Nigeria's humanitarian crisis". The New Humanitarian. 17 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  21. ^ a b Romain Caillet (December 2014). "ISIS'S GLOBAL MESSAGING STRATEGY FACT SHEET" (PDF). Institute for the Study of War. 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015. 
  22. ^ "'Deviant and Pathological': What Do ISIS Extremists Really Want?". NBC News. 3 Eylül 2014. 27 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2014.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  23. ^ Tran (30 Haziran 2014). "Isis announces Islamic caliphate in area straddling Iraq and Syria". The Guardian. 1 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2014. 
  24. ^ McGrath (2 Temmuz 2014). "Watch this English-speaking ISIS fighter explain how a 98-year-old colonial map created today's conflict". Los Angeles Times. GlobalPost. 21 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2014. 
  25. ^ Romain Caillet (27 Aralık 2013). "The Islamic State: Leaving al-Qaeda Behind". Carnegie Endowment for International Peace. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  26. ^ "Analysis: Islamic State snuff videos help to attract more followers". Long War Journal. Long War Journal. 17 Kasım 2014. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2014. 
  27. ^ a b c d e "Islamic State builds on al-Qaeda lands". BBC News. 30 Ocak 2015. 30 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015. 
  28. ^ "The Islamic State's Archipelago of Provinces". Washington Institute for Near East Policy. 14 Kasım 2014. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2014. 
  29. ^ "Islamic State in Somalia claims capture of port town". The Long War Journal. 26 Ekim 2016. 8 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2016. 
  30. ^ "How Bangladesh Became Fertile Ground for al-Qa'ida and the Islamic State". CTC Sentinel. 25 Mayıs 2016. 9 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2016. 
  31. ^ "The Islamic State grows in the Philippines". The Long War Journal. 24 Haziran 2016. 1 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2016. 
  32. ^ "Has the Islamic State Abandoned Its Provincial Model in the Philippines?". 22 Temmuz 2016. 28 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2017. 
  33. ^ Piazza (2021). "Terror after the Caliphate: The Effect of ISIS Loss of Control over Population Centers on Patterns of Global Terrorism". Security Studies. 30: 107-135. doi:10.1080/09636412.2021.1885729. ISSN 0963-6412. 
  34. ^ "ISIS Governance in Syria." (PDF). 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  35. ^ a b The ISIS Threat: The Rise of the Islamic State and their Dangerous Potential. United States Congress. 2015. ISBN 9781505837636. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  36. ^ a b c d e "The Islamic State's model". The Washington Post. 28 Ocak 2015. 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015. 
  37. ^ a b c d e "Islamic State leader urges attacks in Saudi Arabia: speech". Reuters. 13 Kasım 2014. 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. We announce to you the expansion of the Islamic State to new countries, to the countries of the Haramayn, Yemen, Egypt, Libya [and] Algeria 
  38. ^ a b c d "ISIS Global Intelligence Summary March 1 – May 7, 2015" (PDF). Institute for the Study of War. 10 Mayıs 2015. 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2015. 
  39. ^ a b "ISIS Declares Governorate in Russia's North Caucasus Region". Institute for the Study of War. 23 Haziran 2015. 4 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  40. ^ Fairfield (21 Mayıs 2015). "How ISIS Expands". The New York Times. New York. 23 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2020. 
  41. ^ "The Rump Islamic Emirate of Iraq". The Long War Journal. 16 Ekim 2006. 24 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2014. 
  42. ^ "ISIS' 'Southern Division' praises foreign suicide bombers". The Long War Journal. 9 Nisan 2014. 28 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2014. 
  43. ^ "تنظيم الدولة الإسلامية يعلن قيام "ولاية الفرات" على أراض سورية وعراقية". France 24 (Arapça). 31 Ağustos 2014. 6 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2014. 
  44. ^ Aymenn Jawad Al-Tamimi (10 Eylül 2014). "Islamic State "Euphrates Province" Statement: Translation and Analysis". aymennjawad.org. 6 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2014. 
  45. ^ "The Islamic State" (PDF). The Soufan Group. 28 Ekim 2014. 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015. 
  46. ^ "Islamic State Announces Creation of Second New Province in Northern Iraq". SITE Intelligence Group. 19 Şubat 2015. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2015. 
  47. ^ @Terror_Monitor. "#SYRIA #IslamicState Claims Killing/Wounding Dozens Of #SAA Soldiers In Repelling An Attempted Advance In The Countryside Of #Daraa. #TerrorMonitor" (Tweet) – Twitter vasıtasıyla. ; Eksik ya da boş |numara= (yardım); Eksik ya da boş |tarih= (yardım)
  48. ^ a b Al-Tamimi (26 Eylül 2018). "Islamic State Shifts From Provinces and Governance to Global Insurgency". Global Observatory. 6 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2018. 
  49. ^ a b c "Islamic State Sprouting Limbs Beyond Its Base". The New York Times. 14 Şubat 2015. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2015. 
  50. ^ "ISIS atrocity in Libya demonstrates its growing reach in North Africa". CNN. 17 Şubat 2015. 19 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2015. 
  51. ^ "Libyan city is first outside Syria, Iraq to join ISIS". Haaretz.com. 10 Kasım 2014. 12 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2014. 
  52. ^ "The Islamic State of Libya Isn't Much of a State". Foreign Policy. 17 Şubat 2015. 9 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015. 
  53. ^ Hassan Morajea (6 Haziran 2015). "Libyan gains may offer ISIS a base for new attacks". Washington Post. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015. 
  54. ^ "IS said to have taken another Libyan town". Times of Malta. 10 Şubat 2015. 12 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2015. 
  55. ^ "The Islamic State's Burgeoning Capital in Sirte, Libya". Washington Institute of Near East Policy. 6 Ağustos 2015. 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2015. 
  56. ^ "ISIS shifts to Libya". The Washington Free Baecon. 12 Ocak 2016. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2016. 
  57. ^ "Libya officials: Jihadis driving IS from eastern stronghold". Associated Press. 30 Temmuz 2015. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2015. 
  58. ^ "Islamic State in retreat around east Libyan city: military". Reuters. 20 Nisan 2016. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2016. 
  59. ^ Martin Pengelly (14 Kasım 2015). "Islamic State leader in Libya 'killed in US airstrike'". The Guardian. 14 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2015. 
  60. ^ "Libyan security forces pushing Islamic State back from vicinity of oil terminals". www.reuters.com. 31 Mayıs 2016. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2016. 
  61. ^ "Libyan brigades capture air base from Islamic State south of Sirte: spokesman". Reuters. 4 Haziran 2016. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 
  62. ^ "Libyan forces clear last Islamic State hold-out in Sirte". Reuters. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2016. 
  63. ^ "#Egypt: #ISIS 'Misr' released video "And fight the polytheists collectively.." focusing primarily on Egypt's #Coptic Christians". 19 Şubat 2017. 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 
  64. ^ al-Shihri (7 Ağustos 2015). "Saudi Arabia mosque bombing that killed 15 claimed by 'new' Islamic State group". The Age. 8 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2015. 
  65. ^ "Yemen crisis: Islamic State claims Sanaa mosque attacks". BBC News. 20 Mart 2015. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2015. 
  66. ^ "ISIS Fails to Gain Much Traction in Yemen". The Wall Street Journal. 28 Mart 2016. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016. (abonelik gereklidir)
  67. ^ "More Islamic State members reject governor of Yemen Province". Long War Journal. 28 Aralık 2015. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2015. 
  68. ^ "With Cash And Cachet, The Islamic State Expands Its Empire". NPR. 18 Kasım 2014. 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  69. ^ "If at First You Don't Succeed, Try Deception: The Islamic State's Expansion Efforts in Algeria". Jamestown Foundation. 13 Kasım 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
  70. ^ a b "IS announces expansion into AfPak, parts of India". Hindustan Times. 29 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015. 
  71. ^ a b "Pakistani Taliban emir for Bajaur joins Islamic State". The Long War Journal. 2 Şubat 2015. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  72. ^ a b "Afghanistan drone strike 'kills IS commander Abdul Rauf'". BBC News. 14 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  73. ^ "ISIS reportedly moves into Afghanistan, is even fighting Taliban". 12 Ocak 2015. 13 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  74. ^ "ISIS, Taliban announced Jihad against each other". The Khaama Press News Agency. 20 Nisan 2015. 6 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2015. 
  75. ^ "Taliban leader: allegiance to ISIS 'haram'". Rudaw. 13 Nisan 2015. 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2015. 
  76. ^ Lynne O'Donnell (8 Eylül 2015). "Islamic State group loyalists eye a presence in Afghanistan". Associated Press. 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2015. 
  77. ^ "IMU Declares It Is Now Part Of The Islamic State". Radio Free Europe/Radio Liberty. 6 Ağustos 2015. 27 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2015. 
  78. ^ "Air strikes hit Islamic State in Afghanistan under new rules: U.S." Reuters. 14 Nisan 2016. 8 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2016. 
  79. ^ "Taliban Captures IS Bases in Afghanistan". Voice of America. 5 Ocak 2016. 15 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2016. 
  80. ^ "IS leader in Afghanistan killed, US believes". BBC News. 12 Ağustos 2016. 6 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  81. ^ "Islamic State Announces 'Pakistan Province'". VOA News. 16 Mayıs 2019. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  82. ^ "Nigeria's Boko Haram pledges allegiance to Islamic State". BBC news. BBC. 7 Mart 2015. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2015. 
  83. ^ Adam Chandler (9 Mart 2015). "The Islamic State of Boko Haram? :The terrorist group has pledged its allegiance to ISIS. But what does that really mean?". The Atlantic. 10 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  84. ^ a b "IS welcomes Boko Haram allegiance: tape". AFP. 12 Mart 2015. 5 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2015. 
  85. ^ "Boko Haram's Buyer's Remorse". Foreign Policy Magazine. 20 Haziran 2016. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2016. 
  86. ^ a b "Boko Haram in Nigeria: Abu Musab al-Barnawi named as new leader". BBC News. 3 Ağustos 2016. 11 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2016. 
  87. ^ "Behind Boko Haram's Split: A Leader Too Radical for Islamic State". Wall Street Journal. 15 Eylül 2016. 7 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2016. (abonelik gereklidir)
  88. ^ "Troops battle ISWAP in Borno, dislodge caliphate HQ, recover Gudumbali". Daily Post. 26 Ocak 2022. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  89. ^ "Islamic State militants want to fight Putin". The Washington Post. 6 Eylül 2014. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  90. ^ "What Caused the Demise of the Caucasus Emirate?". Jamestown Foundation. 18 Haziran 2015. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  91. ^ "Caucasus Emirate and Islamic State Split Slows Militant Activities in North Caucasus". Jamestown Foundation. 13 Şubat 2014. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2015. 
  92. ^ a b "Two North Caucasus Rebel Leaders Face Off in Islamic State–Caucasus Emirate Dispute". The Jamestown Foundation. 26 Haziran 2015. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2015. 
  93. ^ "IS's North Caucasus Affiliate Calls For Recruits To Join It In Daghestan". Radio Free Europe/Radio Liberty. 3 Ekim 2015. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  94. ^ "Russian security service says killed North Caucasus Islamic State 'emir'". AFP. 4 Aralık 2016. 17 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2017. 
  95. ^ "Gaza Salafists pledge allegiance to ISIS". Al-Monitor. Gaza City, Gaza Strip. 27 Şubat 2014. 6 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2014.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  96. ^ "Egyptian group claims it killed the Three Israeli Teens". Vocative. 1 Temmuz 2014. 12 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2015.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  97. ^ "Egypt attack: Profile of Sinai Province militant group". BBC News. BBC Monitoring. 30 Ocak 2015. 7 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2015. 
  98. ^ a b "ISIS: We Are Operating in Gaza". Vocative. 9 Haziran 2014. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2015.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  99. ^ Warner (2017).
  100. ^ "Maute recruitment continues around Marawi – AFP". ABS-CBN Corporation. 15 Aralık 2017. 1 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2018. 
  101. ^ "New video message from The Islamic State: "And The [Best] Outcome Is For The Righteous – Wilāyat Wasaṭ Ifrīqīyyah"". jihadology.net. 24 Temmuz 2019. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  102. ^ "Islamic State Jammu & Kashmir - (Islamic State / ISJK / ISISJK)". Terrorism Research and Analysis Consortium. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  103. ^ Islamic State claims province in India for first time after clash in Kashmir 18 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  104. ^ "Shafi Armar: 26-year-old sought to set up ISIS module in every Indian state - Oneindia News". www.oneindia.com. 4 Şubat 2016. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  105. ^ "Janood-ul-Khalifa-e-Hind / Army of Caliph of India (Islamic State India/ ISI / ISISI)". Terrorism Research and Analysis Consortium (İngilizce). 20 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2022. 
  106. ^ "Ansar-ut Tawhid fi Bilad al-Hind (AuT)". Terrorism Research and Analysis Consortium (İngilizce). 20 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2022. 
  107. ^ "Islamic State propaganda in India". Observer Research Foundation. 16 Nisan 2020. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  108. ^ "Islamic State Bangladesh (ISB, ISISB) -- Abu Jandal al-Bangali". Terrorism Research and Analysis Consortium. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  109. ^ IS names new emir in Bengal issues threat to carry out attacks in India and Bangladesh 18 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  110. ^ "Ex-Ritsumeikan professor held in Iraq for terrorist recruitment". The Asahi Shimbun (İngilizce). 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  111. ^ a b c d e "New video message from the Islamic State: "And the [Best] Outcome is for the Righteous – Azerbaijan"". 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  112. ^ a b "Baghdadi is Back—and Vows the Islamic State Will be, Too". The New Yorker. 29 Nisan 2019. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  113. ^ Islamic State Turkey province video claims new wilayah in old turf 18 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Defense Post
  114. ^ a b "IS Decentralizing into 'Provinces' in Bid to Return". Voice of America. 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  115. ^ Rasheed (2015).
  116. ^ "ISIS attacks surge in Africa even as Trump boasts of a '100-percent' defeated caliphate". Washington Post. 18 Ekim 2020. 27 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  117. ^ "ISIS map of areas it wants to take over by 2020 includes India". India Today. 2015. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  118. ^ "What ISIS and the 'caliphate' mean for Pakistan - DAWN.COM". 3 Temmuz 2014. 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  119. ^ a b "Where the Black Flag of ISIS Flies". PBS. 13 Mayıs 2016. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  120. ^ a b c d e f "'Wilayat Haramayn': Confronting Islamic State in Saudi Arabia". The Jamestown Foundation. 7 Nisan 2017. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  121. ^ a b c d Contextualizing Radicalization Across the World (PDF). The Centre for Security Studies. 2020. 20 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  122. ^ Warner & Hulme (2018).
  123. ^ Robert Postings (30 Nisan 2019). "Islamic State recognizes new Central Africa Province, deepening ties with DR Congo militants". Defense Post. 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2019. 
  124. ^ "Philippine Terror Group Abu Sayyaf May Be Using ISIS Link For Own Agenda". International Business Times. 25 Eylül 2014. 10 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2015.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  125. ^ Schwartz, Sharona (28 Haziran 2015). "A Chilling Message Was Sent to Christians from the 'Islamic State in Palestine'". TheBlaze: A group calling itself the "Islamic State in Palestine" spread fliers in east Jerusalem warning Christians who live there to brace themselves for "revenge," an Israeli television station reported Israel's Channel 10 television reported Thursday that it was the first time such a leaflet attributed to the Islamic State group was distributed threatening Christian residents of Jerusalem. The text of the message vowed to take "revenge" on "heretics". 9 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2015. 
  126. ^ "Mali-Sahel: lutte de positionnement des groupes jihadistes". Radio France Internationale (Fransızca). 6 Aralık 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2019. 
  127. ^ Pellegrino, Chiara (23 Aralık 2015). "A Brief History of ISIS "Provinces"". 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  128. ^ al-Tamimi, Charlie Winter, Aymenn (27 Nisan 2019). "ISIS Relaunches as a Global Platform". The Atlantic. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  129. ^ a b "Isis rebels declare 'Islamic state' in Iraq and Syria". BBC News. 30 Haziran 2014. 30 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2014. 
  130. ^ "ISIS announces new India and Pakistan provinces, casually breaking up Khorasan". The Defense Post. 15 Mayıs 2019. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2019. 
  131. ^ "IS Delineates "Khorasan Province" from "Pakistan Province" in Attack Claims, One Involving Targeted Killing in Rawalpindi". Jihadist Threat. SITE Intelligence Group. 24 Kasım 2021. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  132. ^ Fahmy (16 Şubat 2015). "Egypt strikes back at Islamic State militants after beheading video, killing dozens". The Age. 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2019. 
  133. ^ "Sinai Province: Egypt's most dangerous group". BBC News. 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2015. 
  134. ^ Thomas Joscelyn; Caleb Weiss (27 Aralık 2016). "Islamic State video promotes Somali arm, incites attacks during holidays". Long War Journal. 14 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2017. 
  135. ^ Anzalone (2018), s. 16.
  136. ^ "Presence of ISIS in occupied Cyprus". European Parliament. 30 Eylül 2015. 12 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2021. 
  137. ^ Hogeback, Jonathan. "Is It ISIS or ISIL?". Encyclopaedia Britannica. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  138. ^ Joshua Koontz (6 Mayıs 2015). "Desknote: The Growing Threat of ISIS in Yemen". criticalthreats.org. American Enterprise Institute. 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2017. 
  139. ^ "Anticipating Islamic State group's next move" (PDF). Oxford Analytica. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  140. ^ Arvisais (2020). "Education in conflict: how Islamic State established its curriculum". Journal of Curriculum Studies. 52 (4): 498-515. doi:10.1080/00220272.2020.1759694. 
  141. ^ "The Evolution in Islamic State Administration: The Documentary Evidence". Perspectives on Terrorism. Terrorism Research Initiative. 9 (4): 117-129. 2015. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  142. ^ "ISIS Administrative and Territorial Organization". Washington, D.C.: Near East and South Asia Centre for Strategic Studies. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  143. ^ Education in Mosul under the Islamic State (ISIS): 2015–2016 (PDF). Mosul: Iraqi Institution for Development. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  144. ^ "The ISIS Files: When Terrorists Run City Hall". New York Times. 4 Nisan 2018. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  145. ^ "Islamic State NHS-style hospital video posted". BBC. 24 Nisan 2015. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  146. ^ a b Historical Dictionary of Islamic Fundamentalism. Rowman & Littlefield. 20 Eylül 2017. ISBN 9781538106709.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  147. ^ ISIS: A History. Princeton University Press. 2 Kasım 2021. ISBN 9780691211923. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  148. ^ "Ideological Infighting in the Islamic State" (PDF). Perspectives on Terrorism. 2019. ISSN 2334-3745. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Kasım 2022.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  149. ^ The Islamic State's Rebel Governance: A Combined Approach of Conceptual Classification and Qualitative Analysis of Administrative Documents (PDF). University of Trier. 2021. 30 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2022.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

Alıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]