Batı Çölü Savaşı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Batı Çölü Savaşı
Kuzey Afrika Cephesi, II. Dünya Savaşı
Tarih11 Haziran 1940 – 4 Şubat 1943
(2 yıl, 7 ay, 3 hafta ve 3 gün)
Bölge
Sonuç Müttefik Zaferi
Taraflar
Birleşik Krallık Birleşik Krallık
Britanya Hindistanı İngiliz Hindistanı
Özgür Fransa Özgür Fransa
Avustralya Avustralya
Güney Afrika Cumhuriyeti Güney Afrika Birliği
Yeni Zelanda Yeni Zelanda
Yunanistan Krallığı Yunanistan Krallığı
İtalya Krallığı İtalya
Nazi Almanyası Almanya
Komutanlar ve liderler

Birleşik Krallık Archibald Wavell
Birleşik Krallık Claude Auchinleck
Birleşik Krallık Harold Alexander
Birleşik Krallık Richard O'Connor
Birleşik Krallık Alan Cunningham

Birleşik Krallık Bernard Montgomery

İtalya Krallığı Italo Balbo
İtalya Krallığı Rodolfo Graziani
İtalya Krallığı Italo Gariboldi
İtalya Krallığı Ettore Bastico
İtalya Krallığı Ugo Cavallero
Nazi Almanyası Erwin Rommel

Nazi Almanyası Georg Stumme
Güçler
220.000 620.000
Kayıplar
35.476 öldürüldü 32.342 öldürüldü


Batı Çöl harekâtı (Çöl Savaşı) Mısır ve Libya çöllerinde gerçekleşti ve İkinci Dünya Savaşı'nın Kuzey Afrika harekâtının bir parçasıydı. Askeri operasyonlar Haziran 1940'ta İtalya'nın savaş ilanı ve Eylül ayında İtalya'nın Libya'dan Mısır'ı işgal etmesiyle başladı. İngilizlerin Aralık 1940'ta beş günlük bir baskını olan Pusula Harekatı o kadar başarılı oldu ki, İtalyan 10. Ordusu'nun yok edilmesine yol açtı.Gelecek iki ay boyunca. Benito Mussolini, Trablus'a küçük bir Alman kuvveti gönderen Adolf Hitler'den yardım istedi. İtalya'nın Akdeniz ve Kuzey Afrika'daki ana Mihver gücü olması nedeniyle resmi olarak İtalyan komutası altındaydı.

1941 baharında Rommel, limandaki Tobruk kuşatması dışında Müttefikleri Mısır'a geri iten Sonnenblume Operasyonunu yönetti. 1941'in sonunda Mihver kuvvetleri Crusader Harekâtı'nda yenilgiye uğratıldı ve tekrar El Agheila'ya çekildi. 1942'nin başlarında Mihver kuvvetleri Müttefikleri tekrar geri püskürttü, ardından Gazala Muharebesi'nden sonra Tobruk'u ele geçirdi ancak düşmanlarını yok etmeyi başaramadı. Mihver güçleri Mısır'ı işgal etti ve Müttefikler, Sekizinci Ordu'nun iki savunma savaşı yaptığı El Alamein'e çekildi ve ardından Ekim 1942'de İkinci El Alamein Muharebesi'nde Mihver kuvvetlerini mağlup etti. Sekizinci Ordu, Mihver kuvvetlerini Libya'dan, Meşale Harekatı ile Müttefik Birinci Ordu tarafından batıdan işgal edilen Tunus'a sürdü. Tunus harekatında geri kalan Mihver kuvvetleri Mayıs 1943'te birleşik Müttefik kuvvetlere teslim oldu.

İngiliz Batı Çöl Kuvvetleri, 1941'in başlarında, Alman birlikleri ve İtalyan takviye kuvvetleri geldiğinde Libya'nın fethini tamamlamak yerine Yunanistan'a kuvvet göndermek için azaltılmıştı. Doğu Afrika Harekâtı'nın sona ermesinden sonra serbest bırakılan İngiliz Milletler Topluluğu ve İmparatorluk birlikleri Mısır'a gönderildi ve hayatta kalan İngiliz Milletler Topluluğu birlikleri yaz aylarında Yunanistan, Girit ve Suriye'den geri döndü. 1941'in sonlarından itibaren Sekizinci Ordu'ya ABD malzemeleri ve tankları da dahil olmak üzere artan miktarda ekipman ve personel geldi. Mihver Devletleri, Kuzey Afrika'daki kara ve hava kuvvetlerinin büyüklüğünü sınırlayan tedarik kısıtlamalarının üstesinden asla gelemedi ve çöl savaşı, Barbarossa Operasyonu'yla hızlı şekilde Sovyetler Birliği'nin işgali başarılamadığında Almanya için daha az önem arz eden bir cepheye döndü.[1]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "North Africa campaigns | Maps, Battles, Combatants, & Significance | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 5 Mart 2024. 9 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2024.