VI. Mithridatis: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
temel/yazım/ulam ind./şablon(cite web) çeviri dzn., değiştirildi: bir kaç → birkaç AWB ile
3. satır: 3. satır:
| adı = '''VI. Mitridat'''
| adı = '''VI. Mitridat'''
| başlık = Pontus Kralı
| başlık = Pontus Kralı
| resim = [[Dosya: Mithridates VI Louvre.jpg|200px|]]
| resim = [[Dosya:Mithridates VI Louvre.jpg|200px]]
| altyazı =
| altyazı =
| hüküm süresi = MÖ 120 - MÖ 63
| hüküm süresi = MÖ 120 - MÖ 63
34. satır: 34. satır:
'''VI. Mitridat''' veya '''VI. Mithridates''', ([[Yunanca]] Μιθριδάτης, d. [[MÖ 132]] – ö. [[MÖ 63]], veya Eupator Dionysius ile Büyük Mithridates), [[Pontus]] kralı olarak Anadolu'da MÖ 120 - MÖ 63 yıllarında hüküm sürdü.
'''VI. Mitridat''' veya '''VI. Mithridates''', ([[Yunanca]] Μιθριδάτης, d. [[MÖ 132]] – ö. [[MÖ 63]], veya Eupator Dionysius ile Büyük Mithridates), [[Pontus]] kralı olarak Anadolu'da MÖ 120 - MÖ 63 yıllarında hüküm sürdü.


[[Roma Cumhuriyeti]]'ne karşı en başarılı ve zeki düşmanı sayıldı. Küçük yaşta öz annesinin kenisini zehirlemek istemesinden dolayı çeşitli zehirler geliştirmiştir. İlk zehir bilimci sayılır{{fact}} ve tarihte ilk biyolijik silahları kullanan kişidir{{fact}}. Düşmanlarının yemeklerine kendi yaptığı zehirleri katarak ölmelerini sağlamıştır.
[[Roma Cumhuriyeti]]'ne karşı en başarılı ve zeki düşmanı sayıldı. Küçük yaşta öz annesinin kenisini zehirlemek istemesinden dolayı çeşitli zehirler geliştirmiştir. İlk zehir bilimci sayılır{{fact}} ve tarihte ilk biyolijik silahları kullanan kişidir{{fact}}. Düşmanlarının yemeklerine kendi yaptığı zehirleri katarak ölmelerini sağlamıştır.


Roma Cumhuriyetinin dönemindeki en başarılı komutanları olan [[Sulla]], [[Lucullus]] ve [[Pompey]] ile Mitridatik Savaşlar adı verilen 3 seferde karşılaşmıştır.
Roma Cumhuriyetinin dönemindeki en başarılı komutanları olan [[Sulla]], [[Lucullus]] ve [[Pompey]] ile Mitridatik Savaşlar adı verilen 3 seferde karşılaşmıştır.


== Mitridatik Savaşlar ==
== Mitridatik Savaşlar ==
'''Birinci Mitridatik''' Savaş MÖ 88 - MÖ 84 yılları arasında Sulla'nın ordusu ile Mitridat arasında gerçekleşmiştir. Sulla, zafer kazandığı bir kaç çarpışmanın ardından, Roma'da rakibi olan general Gaius Marius'un güç kazandığı haberini almış ve hızlı bir barış antlaşması ayarlayarak Roma'ya dönmüştür. İki tarafın da üstünlük sağlayamadığı bu savaşın sonunda Sulla, Lucius Licinius Murena'yı anadoludaki kuvvetlerinin başına bırakmıştır. Mitridates, kısa süreceğini öngördüğü bu barış dönemini ordusunu kuvvetlendirmek için kullanmıştır.
'''Birinci Mitridatik''' Savaş MÖ 88 - MÖ 84 yılları arasında Sulla'nın ordusu ile Mitridat arasında gerçekleşmiştir. Sulla, zafer kazandığı birkaç çarpışmanın ardından, Roma'da rakibi olan general Gaius Marius'un güç kazandığı haberini almış ve hızlı bir barış antlaşması ayarlayarak Roma'ya dönmüştür. İki tarafın da üstünlük sağlayamadığı bu savaşın sonunda Sulla, Lucius Licinius Murena'yı anadoludaki kuvvetlerinin başına bırakmıştır. Mitridates, kısa süreceğini öngördüğü bu barış dönemini ordusunu kuvvetlendirmek için kullanmıştır.


'''İkinci Mitridatik''' Savaş, Murena'nın MÖ 83 yılında Mitridat'a saldırmasıyla başlamıştır ve iki yıl sürmüştür. Bu savaşta büyük bir zafer kazanan Mitridat, lehine olan bir barış antlaşması elde etmiştir.
'''İkinci Mitridatik''' Savaş, Murena'nın MÖ 83 yılında Mitridat'a saldırmasıyla başlamıştır ve iki yıl sürmüştür. Bu savaşta büyük bir zafer kazanan Mitridat, lehine olan bir barış antlaşması elde etmiştir.


İkinci Mitridatik Savaş'tan on yıl sonra, Roma'nın [[Bitinya]]'yı(Günümüzdeki Bursa ve Zonguldak arasındaki bölge) ilhak etme kararı almasının ardından '''Üçüncü Mitridatik Savaş''' başlamıştır. On yıl süren bu savaşta önce [[Lucullus]] ve ardından [[ Pompey]] Mitridat'ın karşısına çıkmıştır. Mitridat, önceleri Pontus krallığı civarında muhabereler kazansa da sonunda Pompey'e ağır şekilde yenimiştir. Bu yenilginin ardından en önemli müttefiği olan Ermenistan kralı 2. Tigranes'in desteğini de kaybeden Mitridat ve Gürcistan üzerinden o sırada oğlunun yönetiminde olan Azov bölgesine kaçmak zorunda kalmıştır.
İkinci Mitridatik Savaş'tan on yıl sonra, Roma'nın [[Bitinya]]'yı(Günümüzdeki Bursa ve Zonguldak arasındaki bölge) ilhak etme kararı almasının ardından '''Üçüncü Mitridatik Savaş''' başlamıştır. On yıl süren bu savaşta önce [[Lucullus]] ve ardından [[Pompey]] Mitridat'ın karşısına çıkmıştır. Mitridat, önceleri Pontus krallığı civarında muhabereler kazansa da sonunda Pompey'e ağır şekilde yenimiştir. Bu yenilginin ardından en önemli müttefiği olan Ermenistan kralı 2. Tigranes'in desteğini de kaybeden Mitridat ve Gürcistan üzerinden o sırada oğlunun yönetiminde olan Azov bölgesine kaçmak zorunda kalmıştır.


== Ölümü ==
== Ölümü ==
67. satır: 67. satır:
* [[IV. Mitridat (Pontos)|IV. Mitridat]] (170-150 MÖ)
* [[IV. Mitridat (Pontos)|IV. Mitridat]] (170-150 MÖ)
* [[V.Mitridat (Pontos)|V. Mitridat]] (150-121 MÖ)
* [[V.Mitridat (Pontos)|V. Mitridat]] (150-121 MÖ)
* [[VI. Mitridat]] (121-63 MÖ)
* VI. Mitridat (121-63 MÖ)
* [[II. Farnekes]] ''(Tek [[Bosporus Kralı|Bosporus Kralığı]])'' (63-47 MÖ)
* [[II. Farnekes]] ''(Tek [[Bosporus Kralı]]ğı)'' (63-47 MÖ)
* [[Pergamonlu Mitridat|VII. Mitridat]] (47-46 MÖ)
* [[Pergamonlu Mitridat|VII. Mitridat]] (47-46 MÖ)
* [[Dareios (Pontus)|Dareios]] (39-37 MÖ)
* [[Dareios (Pontus)|Dareios]] (39-37 MÖ)
83. satır: 83. satır:
[[Kategori:Pontus kralları]]
[[Kategori:Pontus kralları]]
[[Kategori:Antik çocuk hükümdarlar]]
[[Kategori:Antik çocuk hükümdarlar]]



{{Link SM|fi}}
{{Link SM|fi}}

Sayfanın 19.24, 16 Haziran 2014 tarihindeki hâli

Şablon:Hükümdar bilgi kutusu VI. Mitridat veya VI. Mithridates, (Yunanca Μιθριδάτης, d. MÖ 132 – ö. MÖ 63, veya Eupator Dionysius ile Büyük Mithridates), Pontus kralı olarak Anadolu'da MÖ 120 - MÖ 63 yıllarında hüküm sürdü.

Roma Cumhuriyeti'ne karşı en başarılı ve zeki düşmanı sayıldı. Küçük yaşta öz annesinin kenisini zehirlemek istemesinden dolayı çeşitli zehirler geliştirmiştir. İlk zehir bilimci sayılır[kaynak belirtilmeli] ve tarihte ilk biyolijik silahları kullanan kişidir[kaynak belirtilmeli]. Düşmanlarının yemeklerine kendi yaptığı zehirleri katarak ölmelerini sağlamıştır.

Roma Cumhuriyetinin dönemindeki en başarılı komutanları olan Sulla, Lucullus ve Pompey ile Mitridatik Savaşlar adı verilen 3 seferde karşılaşmıştır.

Mitridatik Savaşlar

Birinci Mitridatik Savaş MÖ 88 - MÖ 84 yılları arasında Sulla'nın ordusu ile Mitridat arasında gerçekleşmiştir. Sulla, zafer kazandığı birkaç çarpışmanın ardından, Roma'da rakibi olan general Gaius Marius'un güç kazandığı haberini almış ve hızlı bir barış antlaşması ayarlayarak Roma'ya dönmüştür. İki tarafın da üstünlük sağlayamadığı bu savaşın sonunda Sulla, Lucius Licinius Murena'yı anadoludaki kuvvetlerinin başına bırakmıştır. Mitridates, kısa süreceğini öngördüğü bu barış dönemini ordusunu kuvvetlendirmek için kullanmıştır.

İkinci Mitridatik Savaş, Murena'nın MÖ 83 yılında Mitridat'a saldırmasıyla başlamıştır ve iki yıl sürmüştür. Bu savaşta büyük bir zafer kazanan Mitridat, lehine olan bir barış antlaşması elde etmiştir.

İkinci Mitridatik Savaş'tan on yıl sonra, Roma'nın Bitinya'yı(Günümüzdeki Bursa ve Zonguldak arasındaki bölge) ilhak etme kararı almasının ardından Üçüncü Mitridatik Savaş başlamıştır. On yıl süren bu savaşta önce Lucullus ve ardından Pompey Mitridat'ın karşısına çıkmıştır. Mitridat, önceleri Pontus krallığı civarında muhabereler kazansa da sonunda Pompey'e ağır şekilde yenimiştir. Bu yenilginin ardından en önemli müttefiği olan Ermenistan kralı 2. Tigranes'in desteğini de kaybeden Mitridat ve Gürcistan üzerinden o sırada oğlunun yönetiminde olan Azov bölgesine kaçmak zorunda kalmıştır.

Ölümü

Üçüncü Mitridatik savaşı kaybetmesinin ardından Anadolu'da barınma şansı kalmadığını anlayan Mitridat, o güne değin müttefiği olan 2. Tigranes'in sığınma talebini reddetmesinin ardından bugünkü Gürcistan üzerinden, oğlunun idaresindelki Azov bölgesine gitmiştir. Ülkedeki iktidarı direnişle karşılaşmadan ele geçirmesinin ardından savaş hazırlıklarına karşı çıkan oğlu Machares'i idam ettrimiştir.

MÖ 63. yılında babasına karşı isyan çıkaran 2. Farnakes'in eline düşmemek için sarayında intihar etmiştir. Ömrü boyunca geliştirdiği ve adını verdiği zehire karşı bağışıklık kazanma yöntemi olan Mitridatizm ustası olduğu için, kendini zehirleme çabaları boşa çıkmış ve kendini yakın korumasına öldürtmek zorunda kalmıştır.

VI. Mitridat zamanında Pontus topraklarının gelişimi
Koyu pembe renk devraldığı toprakları, pembe renk fethettiği yerleri, yeşil renk ise müttefiki Ermenistan topraklarını gösterir
Önce gelen:
V. Mitridat
Pontus Krallığı
MÖ 120 - MÖ 63
Sonra gelen:
II. Farnekes

Ayrıca bakın

Pontus Kralları

Şablon:Link SM