Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/Eylül 2024
- 36. Hafta
Dali, Güney Kafkas halklarının mitolojisindeki bir tanrıçadır. Özellikle Svan efsanelerinde görülmekle beraber, Megreller gibi diğer Güney Kafkas halklarında da Dali'ye eş değer kabul edilen figürler bulunmaktadır. Dali, dağ keçisi ve geyik gibi vahşi dağ hayvanlarının koruyuculuğunu yapan bir av tanrıçasıdır. Dali'nin yasaklarına itaat eden avcılar avlarında başarıya ulaşırken; kurallarına uymayanlar cezalandırılır. Dali, efsanelerde çoğunlukla altın saça ve parlayan cilde sahip güzel ve çıplak bir kadın olarak tasvir edilir. Efsanelerde bazen sevdiği hayvanların şeklini alan Dali, genelde sürüsünden ayırt edilecek bazı işaretler taşır. Söylentilere göre dağların yüksek kısımlarındaki bir oyukta yaşar ve kayalıklarda yaşayan toynaklı av hayvanlara göz kulak olur. Farklı karakterlerini ve ilişkilerini yansıtan birçok farklı bölgesel lakapla isimlendirilmiş olan Dali; Svan halk hikâyelerinde insanlardan sevgililer edinip kıskançlıktan öldüren, Svanların kültürel kahramanı Amirani'nin aralarında bulunduğu çocuklar doğuran ve sonrasında rakibi Aziz Yorgi ile çatışan biri olarak betimlenmektedir. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 37. Hafta
Soy gaz veya asal gaz, standart şartlar altında her biri, diğer elementlere kıyasla daha düşük kimyasal reaktifliğe sahip, kokusuz, renksiz, tek atomlu gaz olan kimyasal element grubudur. Helyum (He), neon (Ne), argon (Ar), kripton (Kr), ksenon (Xe) ve radon (Rn) doğal olarak bulunan altı soy gazdır ve tamamı ametaldir. Her biri periyodik tablonun sırasıyla ilk altı periyodunda, 18. grubunda (8A) yer alır. Grupta yer alan oganesson (Og) için ise önceleri soy gaz olabileceği ihtimali üzerinde durulsa da günümüzde metalik görünümlü reaktif bir katı olduğu öngörülmektedir. Soy gazlar, belirli ekstrem şartlar haricinde çok düşük reaktifliğe sahiptir. Bu inert yapıları sayesinde, kimyasal reaksiyon istenmeyen durumlarda kullanılmaya uygundur. Soy gazların özellikleri, atom yapısının modern teorileri ile açıklanmaktadır. En dış elektron kabukları tamamen değerlik elektronlarla dolu olduğundan dolayı reaksiyona girme eğilimleri düşüktür ve bu nedenle birkaç yüz soy gaz bileşiği elde edilebilmiştir. (Devamı...)
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 38. Hafta
Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/38. Hafta 2024
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 39. Hafta
Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/39. Hafta 2024
gör – tartış – değiştir – geçmiş
- 40. Hafta
Vikipedi:Haftanın seçkin maddesi/40. Hafta 2024
gör – tartış – değiştir – geçmiş