Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri
 | |
 Bosna-Hersek |
 Türkiye |
|---|---|
| Diplomatik Misyon | |
| Bosna-Hersek'in Ankara Büyükelçiliği | Türkiye'nin Saraybosna Büyükelçiliği |
| Temsilcilik | |
| Büyükelçi Adis Alagiç | Büyükelçi Sadık Babür Girgin |
Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri, Bosna-Hersek ile Türkiye arasındaki karşılıklı ilişkileri ifade eder. Bosna-Hersek bir güneydoğu Avrupa ülkesi iken, Türkiye İstanbul çevresindeki Balkan yarımadasında küçük bir Avrupa kesimi olan bir Küçük Asya ülkesidir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 29 Ağustos 1992'de başladı.[1] Bosna-Hersek'in Ankara ve İzmir'de iki elçilik misyonu ve İstanbul'da bir konsolosluk misyonu varken, Türkiye'nin Saraybosna’da bir elçilik ve Mostar’da bir konsolosluk misyonu var.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Balkanlara yönelik Osmanlı müdalesinden sonra Bosna bölgesiyle Osmanlı İmparatorluğu arasındaki bağlar nedeniyle önemli ilişkiler kuruldu. Osmanlı hakimiyetinden sonra Bosna'da önemli miktarda Türk nüfus bulunmuştur. Çoğu Türk, Avusturya-Macaristan bu bölgeyi işgal ettikten sonra Bosna-Hersek'ten ayrıldı. Bölgede, I. Dünya Savaşı'nın sonucu resmen Osmanlı dönemini sona erdirdi.
Bosna-Hersek Sosyalist Cumhuriyeti dönemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin 1945 yılında kurulduğunda, federal cumhuriyeti oluşturan ülkelerden birisi olarak bu sosyalist cumhuriyet yapısı da kurulmuştur. 1990 yılı ile beraber Yugoslavya SFC devlet yapısı çözülünce, sosyalist sistemin yerine pazar ekonomisi uygulanmıştır. Bu dönemde sosyalist cumhuriyet de bağımsızlığını ilan etmiştir. Bağımsızlık talebinin Belgrad idaresi tarafından geri çevrilmesi sonrasında ülkede savaş çıkmıştır. 1 Mart 1992 tarihinden 14 Aralık 1995 tarihine kadar sürmüş olan Bosna Savaşı sırasında Bosna-Hersek'te 100.000-110.000 kişi hayatını kaybetmiş, 2 milyon kadar insan da yerini yurdunu terk etmek zorunda kalmıştır.
Bosna Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye, 6 Şubat 1992'de Bosna Hersek'i bağımsız bir devlet olarak kabul ederken, her iki ülke de 29 Ağustos 1992'de diplomatik ilişkiler kurdu. 22 Temmuz 1995'te Türkiye Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, her iki ülkenin de Bosna-Hersek ve Hırvatistan'ın Sırp kuvvetlerine karşı savunmasına katılmasını sağlayan anlaşmayı imzaladığı zaman Bosna-Hersek ile Hırvatistan arasında arabuluculuk yaptı.[2]
Savaş sonrası ilişkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bosna-Hersek İslam toplumunun başkanı Mustafa Cerić, “Türkiye bizim annemiz, öyleydi, öyle kalacaktır” dedi.[3] Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, 11 Temmuz 2012 tarihinde Srebrenitsa Katliamı'nın Srebrenitsa'daki anma törenlerine katıldığı zaman, Aliya İzzetbegoviç'in kendisini hastanede ziyaret ederken, "Bosna, size emanet, buralar Osmanlı’nın bakiyesidir" dediğini söylemiştir.[4] Son yıllarda Boşnak politikacılar arasında Türk nüfuzu artıyor. Erdoğan, iki büyük Boşnak siyasi partisinin, Demokratik Eylem Partisi'nin ve Bosna-Hersek Sosyal Demokrat Partisi'nin uzlaştırılması konusundaki gayretiyle bilinmektedir.[5]
Boşnak çoğunluğa sahip birçok Boşnak kentinde Osmanlı politikacılarının isimlerini taşıyan caddeler bulunmaktadır. Saraybosna'nın merkezinde Sokollu Mehmed Paşa'nın[6] adını ve Bihać'ta Kanuni Sultan Süleyman'ın adını taşıyan caddeler yer almaktadır.[7]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Dates of Recognition and Establishment of Diplomatic Relations". Ministry of Foreign Relations of Bosnia and Herzegovina. 19 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2012.
- ^ Ivo Pukanić (10 Haziran 2003). "Ante Gotovina: "Spreman sam razgovarati s haaškim istražiteljima u Zagrebu"" [Ante Gotovina: "I am ready to talk to ICTY investigators in Zagreb"]. Nacional (weekly) (Hırvatça). 24 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2012.
- ^ Borić, Faruk (21 Ekim 2011). "Zukorlić daje Sandžak za BiH". Dani (Boşnakça). 27 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2012.
- ^ "Tayyip Erdogan: Alija mi je ostavio Bosnu u amanet". Bitno (Boşnakça). 11 Temmuz 2012. 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2012.
- ^ Bjelica-Šagovnović, Sanja (18 Ekim 2012). "Erdogan miri Tihića i Lagumdžiju". Dnevni list. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012.
- ^ "Osnovne škole" (Boşnakça). Sarajevo Center Municipality. 27 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2012.
- ^ "Bilter 19.05.2009" (Boşnakça). Ministry of Interior of Una-Sana Canton. 19 Mayıs 2009. 26 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2012.
| Amerika |  | ||
|---|---|---|---|
| Asya | |||
| Avrupa | |||
| Çokyönlü ilişkiler |
| ||
| Diplomatik misyonlar | |||
