İçeriğe atla

Birleşik Krallık'ın posta tarihi ve posta pulları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İngiliz Siyah Penisi genellikle dünyanın ilk posta pulu olarak kabul edilir.

Bu 'Birleşik Krallık'ın posta tarihi ve posta pulları nın bir araştırmasıdır.

Birleşik Krallık'ın posta tarihi enaz iki ayrı durumdan dikkate değerdir. İlki, 1840 yıllarında posta pullarının taıtımıyla ve ikincisi Britanya İmparatorluğu boyunca yeterli posta sistemini kurmasıyla ki böylece dünyada bugünkü ulusal posta sistemini yayarak.

İlk yıllar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hikâye 12. yüzyılda İngiltere kralı I. Henry (İngiltere) ile başlar. Kendisi hükûmetin postalarını taşıması için kuryeler atamıştı. O zaman özel kişiler kendi kendi anlaşmalarını yapmak zorunda kalmıştı. İngiltere kralı III. Henry (İngiltere), kuryeler için üniformalar sağlamıştı. I. Edward (İngiltere), kuryelerin atalarını değiştirebilmeleri için "posta evleri" kurmuştu. II. Edward (İngiltere) yönetimi elyazımı olan "Haste, post haste" (Acele, acele posta) ilk "posta işaretlemesi" ni gördü.

VIII. Henry, I. Elizabeth (İngiltere) Thomas Randolph'u "Baş postane müdürü" olarak atadığında, 1516 yılında "Kraliyet postası"nı Brian Tuke'ı "postahane amiri" olarak atayarak yarattı. I. Charles (İngiltere) idaresi altındaki baş posta müdürü Thomas Witherings zamanında Kraliyet postası düzenli posta yolu sistemleri ve kadrosuyla halka verilebilirdi (1635). Bu zamandan 1839 - 1840 posta reformlarına kadar posta alıcılarının posta ücretlerini ödemeleri (göderilme zamanında peşin ödemeleri mümkün olduğu halde) çok geneldi.

1661 yılında, II. Charles made Henry Bishop'u ilk "Genel postane müdürü" yaptı. Müşterilerin mektupların gecikmelerine ait şikâyetlerinde cevap olarak Bishop, Londra'daki genel postane ofisinde ve yurt dışı bölümlerinde ay ve günü içinde barındıran küçük bir daireyi ("Bishop işareti")ni tanıttı. Ve kısa süre sonra bu sistem Scotland, (Edinburgh) ve İrlanda, (Dublin)'de adopte edildi. Bunu takip eden daha sonraki yıllarda posta sistemi altı yoldan genişleyerek ülkeyei kaplayan bir ağa ulaştı. Postaneler büyük ve küçük kasabaların her ikisinde de kuruldu. Onların her biri kendi posta işaretlerine sahip oldular.

İngiliz parası üzerine not

[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiliz para birimi pound sterlin'dir. Latin harfleriyle £ (libre:453,6 gr)ile sembolize edilir. 1971 yılı Şubat ayaına kadar yirmi şilin'lere bölündü (20s. veya 20/-). Bu ifade eski uzunluk s den türer. Her iki sembolde Latin ismi solidus a dayanır. Her bir şilin on iki pense (12d) bölündü. Buradaki d denarius u tanımlar. 1971 yılından beri pound kalır fakat bir yüzlük birime bölünür. Bu yüzlük birim birkaç yıldır "new pence" (yeni pens) olarak adlandırılır. Şimdi pens p sembolü ile ifade edilir.

Posta pulları

[değiştir | kaynağı değiştir]

1839 ve 1840 "Büyük Postane Reformu" Rowland Hill tarafından postanelerin sürekli kayıplarını tersine dödürmek için savunuldu. Hill, Parlemetoya mesafeye bakılmaksızın 1/2 oz (£1,18/kg) için 4d düz bir ücret alınmasına ikna etti ve bu 5 Aralık, 1839'da uygulamaya geçti. Bu hemen bir başarıydı ve 10 Ocak 1840 "Uniform Penny Post" mektubun peşin ödenmesinde 1d ve eğer ücret alıcıdan tahsil edilecekse 2d uygulamasına başladı. Bu uygulama ile insanlar paraya dokunmadan "yapışkan etiket" kullamak suretiyle mektuplarını göderebiliyorlardı ve 6 Mayıs tarihine göre "Penny Black" dünyanın kullanılan ilk posta pulu hâline geldi.

Pullar ilk durumda yalnız Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı içinde kullanıyordu. Bu nedenle ülkenin ismi dizayn içinde içerilmiyordu [1], Kraliçe'nin resmi pulun üzerinde görülüyordu. Posta ücreti ile ödenmiş satılan zarflar ülkenin ismi ile işaretleniyordu. 1951 yılında özel anma pulu olan Britanya Festivali 'Britain' ismini doğal olarak takip ediyordu.

Bir perfore olmuş Penny Red, harfler dört köşede, 1871 tarihinde veya daha sonra basıldı.

Kısa süre sonra siyah rengin pul için iyi bir seçim olmadığı görüldü. Herhangi bir (damgalanmadan) sonra işaretler zor görülüyordu ve 1841 den sonra ve ileriye doğru pullar kiremit kırmızısı renginde basıldı. "Kırmızı Peni" kullanımı bir on sene devam etti.

Viktorya çağı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Viktorya dönemi deneme patlaması gördü. Makas kullanarak pulların kâğıt tabakadan ayrılmasının kesim yetersizliği rouletting (Archer Roulette) ve daha sonra perfore ile denemlere esin kaynağı oldu. Perfore 1854 yılında standart uygulama hâline geldi. 1847, 1 şilin (£0.05) ilk "İngiliz kabartmalı posta pulu" hâline geldi (sekizgen biçimli). Bunu sonraki yıllarda on penili pullar ve altı penili pullar (£0.025) takip ediyordu (1854).

üç pens yüzey renk tonu baskılı,1873

"Surface-printed" (Yüzey baskılı) pullar ilk defa 1855 yılında dört peni pul formunda görüldü. Bu pullar De La Rue tarafından basılmış ve daha sonra standart tip hâline gelmiştir. 1/2d (halfpenny:yarımpeni) ve 1 1/2d (penny halfpenny (peni ve yarım peni) - pennyhaypny veya threehapence olarak telaffuz edidi) oyma pullar 1870 yılında basıldı ve bunlar Viktorya tipinin son oymalarıydı. Daha sonra 1913 yılına kadar görülmeyecekti. 1860 ve 1870 li yılların Surface-printed pullarının hepsi ayni Viktorya profilini kullandı. Fakat farklı çerçeveler, watermarks ve köşe harfleri kullanıldı.

A 5 şilin (kısaltma 5/- veya 5s.) (£0.25) pul ilk defa 1867 yılında görüldü, bunu 1887 yılında 10 şilin (£0.50) ve 1 paund değerli pullar takip etti ve 1882 yılında a 5-paund pulla sonuçlandı.

"Penny Lilac" (açık mor Peni) 1881; her bir köşede 16 nokta

Bu sırada, Perkins Bacon basım sözleşmesiyle Kırmızı Peni basımı sona erdi. Yeni düşük renk tonlular surface-printed de idi; kare çerçevede 1880 yılında basılan ilki bir peni "Venedik kırmızısı" idi. Mamafih, 1881 yılının "Gümrük ve dahili vergiler kanunu" paragrafı yeni pulları zorunlu kılıyordu. Ayni yıl Fiskal pul ve "Peny Lilac" (Açık mor Peni) pulları basıldı. Bu pullar üzerinde "POSTAGE AND INLAND REVENUE" (posta ücreti ve dahili vergi) ifadesi yazılıydı. Bu pullar Viktorya döneminin bakiyesi sonucu olarak standart posta pulu olarak mevcudiyetini devam ettiriyordu. Daha sonraki basım POSTAGE & REVENUE ifadesi yazımlı oldu ve bu da sonra POSTAGE REVENUE şeklini aldı.

2½ eski pens (twopenny halfpenny:iki buçuk peni) 1883/4 ün popüler olmayan renk tonu serisi

1883 ve 1884 "kaçak mürekkep" kullanımlı pulları gördü. Bunlar oldukça düz dizaynlı, düşük renk tonlu açık mor ve yüksek renk tonlu yeşil idiler. Çünkü yalnız bu renkler elde edilebiliyordu. Onlar amaçlarında başarılıydılar (oldukça az pul kullanımını sürdürdü, onların renkleri canlılığını kaybediyordu), onlar halk tarafından sevilmediler.

5d. "Jubilee" (jubile) 1887, ilk İngiliz pulları içinde iki renkte basılacak pullar

Viktorya'nın son büyük basımı 1887 yılı on iki dizayn sıralı bir set ½d. den 1s e "Jubilee issue" (jubile basımı) ydı ve iki renkli olarak veya renkli kâğıt üzerine çok basıldı. (Jubile yılında basılmış olmasına rağmen onlar özel bir nedenle basılmış değildi ve anma pulları da değildi)

Tahtan çekilme ve savaş

[değiştir | kaynağı değiştir]

VII. Edward'ın tahtan çekilmesinden önce dört pulluk bir set 1936 yılında basılmıştı. VI. George'un taç giyme töreni bir hatıra ile işaretlenmişti; bir "omnibus basımı" nın kısmı İmparatorluktaki her bir koloniyi içeriyordu. Yeni sonlandırmalar bir kral profilini solid arka plan rengi üzerine şekilendiriyordu.

VI. George 2½d. 1937

Postacılığın yüzyılı 1940 yılında Viktorya ve VI. George'u yana yana gösteren altılı bir set ile kutlanıyordu. Takip eden yıllarda, savaş zamanı gereksinimleri pul basımını etkiliyordu. 1937 yılı pulları az mürekkeple basılıyor ve önemlice yakıcı gölgeler sonuçlanıyordu. Savaş sonrası basımlar barışa dönüş hatıralarını Gümüş jübile [2], 1948 Yaz Olimpiyatları (1948) ve Dünya Posta Birliği'nin (UPU) 75nci yıldömümünü (1949) içeriyordu.

1950 yılında bütün düşük tonlu renkler değiştirildi. 1951 yılı yüksek değerli bir seri (2s 6d, 5s, 10s, £1) ve Britanya Festivali için iki hatıra gördü.

20. yüzyıl başları

[değiştir | kaynağı değiştir]
VII. Edward 1d. 1902

İngiltere Kralı VII. Edward tahta geçtiğinde, yeni bir pul gerekli oldu. Yaklaşım mamafih çok tutucuydu. Jubilee çercevelerinin coğu kullanılıyordu ve kralın resmi hala tek profildi. Edward'ın hükümdarlık süresi çok kısa sürdü. Bu nedenle dizaynda büyük değişiklik yoktu. Fakat "chalk-surfeced paper" (tebeşir kaplanmış kâğıt) tanıtıldı. (Kağıtın bu tipi yüzey gümüş ile ovalandığında ortaya çıkarılabilir ki bir siyah işaret bırakır.)

V. George 1½d. 1912, 1928 yılında Wootton Wawen, Warwickshire kullanıldı.

Aksine, VI. George'un pulları ilkinden bile yenilikçiydi. İlk basım yarım peni ve peni değerlerinde yapıldı. Önceki hükümdarlık döneminde kullanılan renklerle ayniydi. Ana dizayn görüntüsü ayni kalmasına rağmen, (resim için merkezi bir elips, süs türünden bir çerçeve, değer yazısı altta ve taç üstte) bir üç çeyrek portre ilk defa kullanılıyordu. Bundan sonra dizayn standart profiline geri döndü.

Britanya'nın ilk "anma pulu" 1924 yılında "İngiliz İmparatorluk Sergisi" için yayımlandı. Geniş formatlı iki pul görkemli duruş şekliyle bir aslanı gösteriyordu. Bu pullar 1924 ve daha sonra 1925 yılllarında iki defa basıldı. Her bir yılın pulu basım yılı ile kaydediliyordu. Anma pulu ikinci seti 1929 yılında Dünya Posta Birliği(UPU)'nin o yıl Lonra'da yapılan 9. kongresini işaretliyordu.

Modern çağ

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kraliçe II. Elizabeth 3d "Wilding serisi" 1952

II. Elizabeth babasının yerine 1952 yılında geçtiğinde, yeni bir pula gereksinim duyulur. Sonuç İngiliz sosyete fotoğrafçısı Dorothy Wilding'in (10 Ocak 1893- 9 Şubat 1976) çekmiş olduğu Kraliçe II. Elizabeth'in portresine bağlanır.

Wildingler 1967 yılına kadar kullanılr. Bunun yerini "Machin serisi" alır. Machin dizaynı çok basittir, Kraliçe portresi solid bir arka plan rengi üzerinde ve çok popülerdir. Bu stil 2008 yılına göre İngiliz pulunda hala bulunmaktadır. Onlar pek çok farklı renkte basılmışlardır ve ilave olarak yeni nominal değerlerin ondalık sisteme göre değerlenmesi gerekmektedir.

Bölgesel yayımlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

1958 yılı başlarında bölgesel yayım Kanal Adaları, İnsan Adası, Kuzey İrlanda, İskoçya, Galler'de tanıtıldı. Bu basımlar ayrı ayrı ülkelerdeki postanelerde satıldığında yalnızca Birleşik Krallık içinde geçerliydi.

İngiliz yurt dışı posta servisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aşağıdaki liste İngiliz yurt dışı posta servisleri olup bunların çoğu zamanı geldiğinde bağımsızlık konusu olacaktır:

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Birleşik_Krallık%27ın_posta_tarihi_ve_posta_pulları&oldid=33808476" sayfasından alınmıştır