Aşçısu (Alkamergen)
| Aşçısu Ащысу | |
|---|---|
 Aşçısu nehrinin Alkamergen Gölü'ne döküldüğü yer, Sentinel-2 uydu görüntüsü.
| |
| Konum | |
| Ülke(ler) |  Kazakistan
|
| Şehir(ler) | Musa Shormanov |
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | Ayr Dağları, Kazakistan Yaylaları 49°59′50″K 75°05′23″D / 49.99722°K 75.08972°D |
| Kaynak rakımı | 633 m (2.077 ft) |
| Ağız | Alkamergen Gölü 51°07′17″K 76°37′50″D / 51.12139°K 76.63056°D |
| Ağız rakımı | 176 m (577 ft) |
| Yükseklik farkı | 457 m (1.499 ft) |
| Uzunluk | 348 km (216 mi) |
| Havza alanı | 7.420 km2 (2.860 sq mi) |
| Debi | 0,44 metreküp/saniye (16 cu ft/s) (Musa Shormanov seviyesinde) |
| Sol kolları | Zhylandybulak |
Aşçısu (Kazakça: Ащысу; Rusça: Ащысу), Kazakistan'nın Karagandı Eyaleti’ne bağlı Buhar-Zhyrau ilçesi ve Pavlodar Eyaleti’ne bağlı Bayanaul ilçesinden akan bir nehirdir.
Nehir yolu[değiştir | kaynağı değiştir]
Aşçısu, Ayr Dağları'nın kuzeybatı yamaçlarından doğmaktadır. Kazakistan Yaylaları'nın kuzeyindeki tepelik arazide önce doğu, sonra kuzeybatı yönünde akar. Zhanatilek köyü ve Tuzkol Gölü yakınlarında Kızıltau'ın doğusundan akar. Musa Shormanov köyünden (eskiden Tendik) sonra, 7,5 km (4,7 mi) genişliğinde bir vadi içinde kuzeydoğuya ve daha sonra tamamen doğuya döner. Bayanaul Sıradağları'nın kuzeyinden, 51°06′44″K 75°51′29″D / 51.11222°K 75.85806°D'deki Zharkol ve daha doğudaki Sulysor da dahil olmak üzere bir dizi tuz gölü içinden akar. Sonunda Alkamergen (Алқамерген) gölüne ulaşır ve batı kıyısından göle giriş yapar (bazı kaynaklara göre daha doğuda bulunan Sharkol tuz gölü'ne dökülür).[1][2][3]
Hidroloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Aşçısu, neredeyse tamamen kuzeydoğu Kazakistan'daki Pavlodar Eyaletinden akmaktadır. Nehrinin uzunluğu 348 kilometre (216 mi) ve havza alanı 7.420 kilometrekare (2.860 sq mi)'dir. Esas olarak kar sulanrın erimesiyle beslenmektedir. Nehrin ana kolu Zhylandybulak'tır. İlkbahar taşkınları sırasında nehrin suyu tazedir, ancak yaz aylarında akış kesilir ve nehir acı/tuzlu su havuzlarına ayrılır.[3][4]
Havzanın çevresindeki otlak alanlar büyükbaş yetiştiriciliği için uygun bir ortam sunmaktadır. Nehir Kasım ve Nisan ayları arasında donmaktadır.[3]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "M-43 Topographic Chart (maps.vlasenko.net) (Rusça)". 20 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.
- ^ Google Earth
- ^ a b c Kazakhstan National Encyclopedia Vol. 1 / Ch. ed. A. Nysanbayev. — Almaty: « Kazakh encyclopedia» , 1998 ISBN 5-89800-123-9
- ^ Ащису (река в Павлодарской обл.) (Aşçısu, Pavlodar bölgesindeki nehir) 11 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Büyük Sovyet Ansiklopedisi in 30 vols. — Ch. ed. Aleksandr Prohorov. - 3rd ed. - M. Soviet Encyclopedia, 1969-1978. (Rusça)
