Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi Merkez Komutanlığı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Arap Sosyalist Baas Partisi Ulusal Komutanlığı ile Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye Bölgesel Şubesi Bölge Komutanlığının 2018 yılında birleştirilmesiyle kurulan Arap Sosyalist Baas Partisi Merkez Komutanlığı, Suriye'deki Baas Partisi örgütünün ve Suriye liderliğindeki Baas hareketinin yönetim organıdır. Eski Bölge Komutanlığı (ArapçaAl-Qiyada Al-Qutriyya), bölgenin tam anlamıyla bir Arap devleti anlamına geldiği Baas ideolojisinden kaynaklanmaktadır.[1] Suriye Anayasası'na göre, Merkez Komutanlığın devlet başkanı adayı gösterme yetkisi var.[2] Anayasa, Merkez Komutanlık genel sekreterinin Suriye devlet başkanı olduğunu belirtmezken, Baas Partisinin de üyesi olduğu Ulusal İlerici Cephenin (UİC) tüzüğü; devlet başkanı ve genel sekreterin, UİC başkanı olduğunu belirtir. Ancak bu, herhangi bir yasal belgede belirtilmemiştir.[2] 1964'te yapılan 1. Olağanüstü Bölge Kongresi, Merkez Komutanlık genel sekreterinin aynı zamanda devlet başkanı olmasına karar verdi.[3] Görevdeki sekreter Emin el-Hafız devlet başkanı oldu ve başbakanlık görevini sürdürdü.[3]

1965 yılında yapılan 2. Bölge Kongresi'nde Askeri Komite, Bölge Komutanlığı bölge sekreterinin re'sen devlet başkanı olduğu yönünde bir karar alarak Ulusal Komutanlığın yetkilerini zayıflattı.[4] Sekreterliğe; başbakanı, kabineyi, başkomutanı ve önde gelen askeri komutanları atama yetkisi verildi.[4] Hafız Esad'ı iktidara getiren 1970 Düzeltici Devrim'den önce, yerel parti liderliği Baas Partisi üyeleri tarafından seçilirdi; Esad iktidara geldiğinde Merkez Komutanlığı tüm parti yetkililerini atamaya başladı.[5] Beşşar Esad döneminde bu politika tersine çevrildi ve parti üyeleri yeniden yerel parti liderliğini seçebildi, ancak adayların parti liderliği tarafından onaylanması gerekiyordu.[5]

Merkez Komutanlığı resmen Bölgesel Kongreye karşı sorumludur.[5] Merkez Komutanlığın Ulusal Komutanlığa bağlı olması gerekiyordu ve resmi medya, hükûmetin Baas ideolojisine bağlılığını vurgulamak için bunu böyle gösteriyor.[5] Hafız Esad'ın iktidara gelmesinden bu yana Ulusal Komutanlık, Merkez Komutanlığa bağlı oldu.[5] Salah Cedid liderliğindeki Askeri Komite ile Eflakçılar arasındaki bölünmeden - ve ardından gelen 1966 Suriye Darbesi'nden - önce, Ulusal Komutanlık önde gelen parti organıydı.[5] Merkez Komutanlığı bugün Suriye'de son derece güçlü kurumdur.[6]

Genel Sekreter, Merkez Komutanlığın tüm toplantılarına başkanlık eder.[7] Genel Sekreter yoksa, onun yerine Genel Sekreter Yardımcısı geçer.[7] Genel Sekreter Yardımcısı, Genel Sekreter ile istişare ederek toplantının gündemini belirler.[7] Beşşar Esad döneminde Merkez Komuta toplantılarında bir dereceye kadar açıklığa izin verilir.[7] Üyelerin karmaşık konuların her bir yönünü tartışmasına izin verilir ve üyeler belirli politikaları ve bunların nasıl uygulandığını eleştirebilir.[7] Ancak Beşşar Esad bir tarafı destekliyorsa tartışmada o taraf galip gelecektir.[7] Karar vermeden önce Merkez Komutanlığına danışan ve onların görüşlerini dikkate alan babası Hafız'ın aksine, Beşşar Esad'a bağlı Merkez Komutanlık giderek daha fazla otomarik onaylayıcı bir kurum haline geliyor.[7]

Başkanlar ve bürolar[değiştir | kaynağı değiştir]

Üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu listeye sadece 1. Bölge Kongresi'nde (Eylül 1963'te yapılan) ve sonrasında Bölge Komutanlığına seçilen üyeler dahildir. Suriye Bölgesel Şubesi 1958'de feshedildi (ve bu nedenle Suriye Bölgesel Şubesi tarafından ayrı bir varlık olarak kabul edildi), böylece Suriye, Mısır ile birlikte Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni kurabildi.[1] Suriye Bölgesel Şubesi Eylül 1963'te resmen yeniden kuruldu.[1]

1-10. Bölge Komutanlıkları Üyeleri
Ad Görev Başlangıcı Görev Sonu Dönem(ler) Görev Süresi
eş-Şufi, HammudHammud eş-Şufi 5 Eylül 1963 1 Şubat 1964 1 149 gün
el-Hekim, HalidHalid el-Hekim 5 Eylül 1963 1 Şubat 1964 1 149 gün
el-Etâsî, NureddinNureddin el-Etâsî 5 Eylül 1963 1 Şubat 1964 4 2 yıl, 105 gün
27 Mart 1966 13 Kasım 1970 4 4 yıl, 231 gün
Nevfal, MahmudMahmud Nevfal 5 Eylül 1963 1 Şubat 1964 1 149 gün
Ebu Salih, AhmedAhmed Ebu Salih 5 Eylül 1963 1 Şubat 1964 1 149 gün
Ubeyd, HamidHamid Ubeyd 5 Eylül 1963 19 Aralık 1965 4 167 gün
Esad, HafızHafız Esad 5 Eylül 1963 4 Nisan 1965 4 1 yıl, 211 gün
27 Mart 1966 10 Haziran 2000 8 34 yıl, 75 gün
Rabbah et-Tavil, MuhammedMuhammed Rabbah et-Tavil 5 Eylül 1963 19 Aralık 1965 4 2 yıl, 105 gün
27 Mart 1966 13 Kasım 1970 4 4 yıl, 231 gün
el-Hafız, EminEmin el-Hafız 1 Şubat 1964 19 Aralık 1965 3 2 yıl, 321 gün
Cedid, SalahSalah Cedid 1 Şubat 1964 19 Aralık 1965 4 1 yıl, 321 gün
27 Mart 1966 13 Kasım 1970 4 4 yıl, 231 gün
el-Eysami, ŞibliŞibli el-Eysami 1 Şubat 1964 17 March 1965 1 1 yıl, 44 gün
Ümran, MuhammedMuhammed Ümran 1 Şubat 1964 4 Nisan 1965 1 1 yıl, 62 gün
el-Cundi, AbdülkerimAbdülkerim el-Cundi 1 Şubat 1964 4 Nisan 1965 1 1 yıl, 62 gün
1 Ağustos 1965 19 Aralık 1965 1 140 gün
27 Mart 1966 31 Mart 1969 3 3 yıl, 4 gün
el-Aşuri, FehmiFehmi el-Aşuri 1 Şubat 1964 4 Nisan 1965 1 1 yıl, 62 gün
el-Ali, SulaymanSulayman el-Ali 1 Şubat 1964 4 Nisan 1965 1 1 yıl, 62 gün
ez-Zubi, MuhammedMuhammed ez-Zubi 1 Şubat 1964 19 Aralık 1965 3 1 yıl, 321 gün
27 Mart 1966 Eylül 1966 1 158 gün
el-Cundi, SamiSami el-Cundi 1 Şubat 1964 4 Nisan 1965 1 1 yıl, 62 gün
Şiyye, CemilCemil Şiyye 1 Şubat 1964 19 Aralık 1965 3 1 yıl, 321 gün
27 Mart 1966 Eylül 1966 1 158 gün
Zuayyin, YusufYusuf Zuayyin 1 Şubat 1964 19 Aralık 1965 3 1 yıl, 312 gün
27 Mart 1966 13 Kasım 1970 4 4 yıl, 231 gün
el-Cayyuş, MahmudMahmud el-Cayyuş 1 Şubat 1964 4 Nisan 1965 1 1 yıl, 62 gün
Talib, el-Velidel-Velid Talib 1 Şubat 1964 4 Nisan 1965 1 1 yıl, 62 gün
Hadad, HabibHabib Hadad 4 Nisan 1965 1 Ağustos 1965 1 119 gün
27 Mart 1966 13 Kasım 1970 4 4 yıl, 231 gün
Rüştüm, MustafaMustafa Rüştüm 1 Şubat 1964 4 Nisan 1965 1 1 yıl, 303 gün
27 Mart 1966 28 Eylül 1968 3 2 yıl, 185 gün
31 Mart 1969 13 Kasım 1970 1 1 yıl, 227 gün
Şuman, AdesanAdesan Şuman 4 Nisan 1965 1 Ağustos 1965 1 119 gün
Talas, MustafaMustafa Talas 1 Ağustos 1965 19 Aralık 1965 1 140 gün
28 Eylül 1968 9 Haziran 2005 9 36 yıl, 251 gün
Hatum, SelimSelim Hatum 1 Ağustos 1965 19 Aralık 1965 1 140 gün
İd Aşavi, MuhammedMuhammed İd Aşavi 1 Ağustos 1965 19 Aralık 1965 1 140 gün
27 Mart 1966 31 Mart 1969 4 3 yıl, 4 gün
Habaş, MervanMervan Habaş 1 Ağustos 1965 19 Aralık 1965 1 140 gün
27 Mart 1966 13 Kasım 1970 4 4 yıl, 231 gün
el-Cusem, FayizFayiz el-Cusem 1 Ağustos 1965 19 Aralık 1965 1 140 gün
27 Mart 1966 28 Eylül 1968 3 2 yıl, 185 gün
Hayzah, HişamHişam Hayzah 1 Ağustos 1965 19 Aralık 1965 1 140 gün
Süveydini, AhmedAhmed Süveydini 27 Mart 1966 Şubat 1968 2 2 yıl, 185 gün
Huseyin, KamilKamil Huseyin 27 Mart 1966 Eylül 1966 1 158 gün
Makhus, İbrahimİbrahim Makhus 27 Mart 1966 13 Kasım 1970 4 4 yıl, 231 gün
el-Mikdad, AbdülhamidAbdülhamid el-Mikdad Eylül 1966 13 Kasım 1970 3 4 yıl, 73 gün
Murad, HadithadHadithad Murad Eylül 1966 13 Kasım 1970 3 4 yıl, 46 gün
Said Talib, MuhammedMuhammed Said Talib Eylül 1966 13 Kasım 1970 3 4 yıl, 73 gün
Naysah, AdilAdil Naysah 28 Eylül 1968 31 Mart 1969 1 184 gün
el-Kabbani, HamidHamid el-Kabbani 28 Eylül 1968 13 Kasım 1970 2 2 yıl, 46 gün
Şeyh Kasım, AhmedAhmed Şeyh Kasım 31 Mart 1969 13 Kasım 1970 1 1 yıl, 227 gün
Kancu, EnisEnis Kancu 31 Mart 1969 13 Kasım 1970 1 1 yıl, 227 gün
İbrahim, AbdülhanifAbdülhanif İbrahim 13 Kasım 1970 7 Ocak 1980 3 9 yıl, 18 gün
Camil, NaciNaci Camil 13 Kasım 1970 Mart 1978 2 7 yıl, 108 gün
Huleyfâvî, AbdurrahmanAbdurrahman Huleyfâvî 13 Kasım 1970 7 Ocak 1980 3 9 yıl, 18 gün
Haddam, AbdülhalimAbdülhalim Haddam 13 Kasım 1970 9 Haziran 2005 6 34 yıl, 208 gün
el-Ahmar, AbdullahAbdullah el-Ahmar 13 Kasım 1970 9 Haziran 2005 6 34 yıl, 208 gün
Ali el-Halabi, MuhammedMuhammed Ali el-Halabi 13 Kasım 1970 7 Ocak 1980 3 9 yıl, 18 gün
el-Eyyübi, MahmudMahmud el-Eyyübi 13 Kasım 1970 15 Nisan 1975 2 4 yıl, 153 gün
7 Ocak 1980 20 Ocak 1985 1 5 yıl, 50 gün
Haydar, MuhammedMuhammed Haydar 13 Kasım 1970 Ağustos 1975 2 4 yıl, 261 gün
el-Hatib, AhmedAhmed el-Hatib 13 Kasım 1970 15 Nisan 1975 2 4 yıl, 153 gün
Talib Hilal, MuhammedMuhammed Talib Hilal 13 Kasım 1970 14 Mayıs 1971 1 182 gün
er-Raddavi, DavudDavud er-Raddavi 13 Kasım 1970 14 Mayıs 1971 1 182 gün
el-Yusufi, FehmiFehmi el-Yusufi 13 Kasım 1970 7 Ocak 1980 3 9 yıl, 18 gün
Adil, AbdülkerimAbdülkerim Adil 13 Kasım 1970 15 Nisan 1975 2 4 yıl, 153 gün
Cabir Bacbuc, MuhammedMuhammed Cabir Bacbuc 14 Mayıs 1971 7 Ocak 1980 2 8 yıl, 201 gün
el-Kafri, CabiCabi el-Kafri 14 Mayıs 1971 15 Nisan 1975 1 3 yıl, 336 gün
el-Ahmed, AbdullahAbdullah el-Ahmed 14 Mayıs 1971 7 Ocak 1980 2 8 yıl, 201 gün
Şanan, MuyibMuyib Şanan 14 Mayıs 1971 7 Ocak 1980 2 8 yıl, 201 gün
Sanddikni, GeorgeGeorge Sanddikni 14 Mayıs 1971 7 Ocak 1980 2 8 yıl, 201 gün
Milhim, EdibEdib Milhim 14 Mayıs 1971 15 Nisan 1975 1 3 yıl, 336 gün
en-Nayib, İsamİsam en-Nayib 14 Mayıs 1971 15 Nisan 1975 1 3 yıl, 336 gün
el-Hayrat, TahaTaha el-Hayrat 14 Mayıs 1971 7 Ocak 1980 2 8 yıl, 201 gün
Muşarika, ZüheyirZüheyir Muşarika 15 Nisan 1975 9 Haziran 2005 3 30 yıl, 55 gün
Esad, RıfatRıfat Esad 15 Nisan 1975 8 Şubat 1998 3 22 yıl, 299 gün
Diyab, AhmedAhmed Diyab 15 Nisan 1975 20 Ocak 1985 2 9 yıl, 280 gün
Hadid, MahmudMahmud Hadid 15 Nisan 1975 7 Ocak 1980 1 4 yıl, 230 gün
Esad, YusufYusuf Esad 15 Nisan 1975 7 Ocak 1980 1 4 yıl, 230 gün
el-Hasan, AhmedAhmed el-Hasan 15 Nisan 1975 7 Ocak 1980 1 4 yıl, 230 gün
Hasan, NahibNahib Hasan 15 Nisan 1975 7 Ocak 1980 1 4 yıl, 230 gün
İskender Ahmed, AhmedAhmed İskender Ahmed 7 Ocak 1980 29 Aralık 1983 1 4 yıl, 28 gün
eş-Şihabi, HikmetHikmet eş-Şihabi 7 Ocak 1980 Temmuz 1998 2 18 yıl, 212 gün
Nasır, NasruddinNasruddin Nasır 7 Ocak 1980 20 Ocak 1985 1 5 yıl, 50 gün
Kaddura, AbdülkadirAbdülkadir Kaddura 7 Ocak 1980 9 Haziran 2005 3 25 yıl, 190 gün
Hamdun, ValidValid Hamdun 7 Ocak 1980 9 Haziran 2005 3 25 yıl, 190 gün
Salih, TevfikTevfik Salih 7 Ocak 1980 21 Haziran 2000 2 20 yıl, 203 gün
Nasır, İzzeddinİzzeddin Nasır 7 Ocak 1980 21 Haziran 2000 2 20 yıl, 203 gün
ez-Zubi, MahmudMahmud ez-Zubi 7 Ocak 1980 21 Haziran 2000 2 20 yıl, 203 gün
Hamadi, SaidSaid Hamadi 7 Ocak 1980 21 Haziran 2000 2 20 yıl, 203 gün
Tannus, VahibVahib Tannus 7 Ocak 1980 21 Haziran 2000 2 20 yıl, 203 gün
el-Kasım, AbdurraufAbdurrauf el-Kasım 7 Ocak 1980 21 Haziran 2000 2 20 yıl, 203 gün
el-Lati, İlyasİlyas el-Lati 7 Ocak 1980 20 Ocak 1985 1 5 yıl, 50 gün
Kaddah, SülaymanSülayman Kaddah 7 Ocak 1980 9 Haziran 2005 2 25 yıl, 190 gün
Kabalan, AhmedAhmed Kabalan 7 Ocak 1980 21 Haziran 2000 1 20 yıl, 203 gün
Eyüb, AbdurrezakAbdurrezak Eyüb 20 Ocak 1985 21 Haziran 2000 1 15 yıl, 153 gün
Dergham, AhmedAhmed Dergham 20 Ocak 1985 9 Haziran 2005 2 20 yıl, 140 gün
Nasır, FayizFayiz Nasır 20 Ocak 1985 9 Haziran 2005 2 20 yıl, 140 gün
Ehtarini, RaşidRaşid Ehtarini 20 Ocak 1985 21 Haziran 2000 1 15 yıl, 153 gün
Esad, BeşşarBeşşar Esad 21 Haziran 2000 Günümüz 2 23 yıl, 292 gün
Miru, Muhammed MustafaMuhammed Mustafa Miru 21 Haziran 2000 9 Haziran 2005 1 5 yıl, 0 gün
Naci el-Utri, MuhammedMuhammed Naci el-Utri 21 Haziran 2000 8 Temmuz 2013 2 13 yıl, 17 gün
eş-Şara, FarukFaruk eş-Şara 21 Haziran 2000 8 Temmuz 2013 2 13 yıl, 17 gün
Yasin, Selim SaidSelim Said Yasin 21 Haziran 2000 8 Aralık 2001 1 1 yıl, 170 gün
Haneydi, İbrahimİbrahim Haneydi 21 Haziran 2000 9 Haziran 2005 1 5 yıl, 0 gün
Ebu Şamat, FarukFaruk Ebu Şamat 21 Haziran 2000 9 Haziran 2005 1 5 yıl, 0 gün
Bereket, HiyabHiyab Bereket 21 Haziran 2000 9 Haziran 2005 1 5 yıl, 0 gün
el-Buz, ValidValid el-Buz 21 Haziran 2000 9 Haziran 2005 1 5 yıl, 0 gün
el-Hüseyin, MuhammedMuhammed el-Hüseyin 21 Haziran 2000 8 Temmuz 2013 2 13 yıl, 17 gün
Şaddud, MacidMacid Şaddud 21 Haziran 2000 9 Haziran 2005 1 5 yıl, 0 gün
Said Beheytan, MuhammedMuhammed Said Beheytan 21 Haziran 2000 8 Temmuz 2013 2 13 yıl, 17 gün
Türkmani, HasanHasan Türkmani 9 Haziran 2005 18 Temmuz 2012 1 8 yıl, 29 gün
İhtiyar, HişamHişam İhtiyar 9 Haziran 2005 20 Temmuz 2012 1 8 yıl, 29 gün
bin Hamid Adi, UsameUsame bin Hamid Adi 9 Haziran 2005 8 Temmuz 2013 1 8 yıl, 29 gün
Tevfik Huri, YasirYasir Tevfik Huri 9 Haziran 2005 8 Temmuz 2013 1 8 yıl, 29 gün
Canbiyeh, BassamBassam Canbiyeh 9 Haziran 2005 8 Temmuz 2013 1 8 yıl, 29 gün
Davud Eliya, SaidSaid Davud Eliya 9 Haziran 2005 8 Temmuz 2013 1 8 yıl, 29 gün
Satayhi, HeysemHeysem Satayhi 9 Haziran 2005 8 Temmuz 2013 1 8 yıl, 29 gün
Fakuş, ŞahinazŞahinaz Fakuş 9 Haziran 2005 8 Temmuz 2013 1 8 yıl, 29 gün
Nadir el-Halki, VailVail Nadir el-Halki 8 Temmuz 2013 3 Temmuz 2016 1 2 yıl, 361 gün
Cihad el-Laham, MuhammedMuhammed Cihad el-Laham 8 Temmuz 2013 6 Haziran 2016 1 2 yıl, 334 gün
Sa'ati, Muhammed AmmarMuhammed Ammar Sa'ati 8 Temmuz 2013 22 Nisan 2017 1 10 yıl, 275 gün
Hamis, İmadİmad Hamis 8 Temmuz 2013 22 Nisan 2017 1 10 yıl, 275 gün
Şaban Aziz, MuhammedMuhammed Şaban Aziz 8 Temmuz 2013 Günümüz 1 10 yıl, 275 gün
Hilal, HilalHilal Hilal 8 Temmuz 2013 Günümüz 1 10 yıl, 275 gün
Şafi, AbdünnâsırAbdünnâsır Şafi 8 Temmuz 2013 22 Nisan 2017 1 2 yıl, 177 gün
el-Maşlab, AbdulmotiAbdulmoti el-Maşlab 8 Temmuz 2013 22 Nisan 2017 1 3 yıl, 288 gün
Musa, FayruzFayruz Musa 8 Temmuz 2013 22 Nisan 2017 1 3 yıl, 288 gün
eş-Şufi, RakanRakan eş-Şufi 8 Temmuz 2013 22 Nisan 2017 1 3 yıl, 288 gün
el-Ahmed, YusufYusuf el-Ahmed 8 Temmuz 2013 2017 1 3 yıl, 288 gün
el-Ahmed, NecimNecim el-Ahmed 8 Temmuz 2013 22 Nisan 2017 1 3 yıl, 288 gün
el-Miftah, HalefHalef el-Miftah 8 Temmuz 2013 22 Nisan 2017 1 3 yıl, 288 gün
Arnus, HüseyinHüseyin Arnus 8 Temmuz 2013 Günümüz 1 10 yıl, 275 gün
Ali, MalikMalik Ali 8 Temmuz 2013 22 Nisan 2017 1 3 yıl, 288 gün
Abbas, Hediye HalefHediye Halef Abbas 22 Nisan 2017 13 Kasım 2021 1 4 yıl, 205 gün
el-Freyc, Fehd CasimFehd Casim el-Freyc 22 Nisan 2017 Günümüz 1 6 yıl, 352 gün
Bilal, MuhsinMuhsin Bilal 22 Nisan 2017 Günümüz 1 6 yıl, 352 gün
Dahalallah, MehdiMehdi Dahalallah 22 Nisan 2017 Günümüz 1 6 yıl, 352 gün
el-Humsi, HudaHuda el-Humsi 22 Nisan 2017 Günümüz 1 6 yıl, 352 gün
eş-Şufi, YasirYasir eş-Şufi 22 Nisan 2017 Günümüz 1 6 yıl, 352 gün
Sibali, AmmarAmmar Sibali 22 Nisan 2017 Günümüz 1 6 yıl, 352 gün
Sabbah, HammudaHammuda Sabbah 22 Nisan 2017 Günümüz 1 6 yıl, 352 gün

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Bibliyografya[değiştir | kaynağı değiştir]

Dergiler ve makaleler
Kitaplar