İşvara
| Makale serilerinden |
 |
İşvara (Sanskrit: ईश्वर IAST: Īśvara) Hinduizmde Mutlak Varlık, Mutlak Benlik; Yüce Tanrı'dır.[1][2] Hindu felsefesinde İşvara; Yüce Benlik, Hükümdar, Rab, kral, kraliçe veya koca anlamına gelebilir.[3] Orta Çağ Hindu metinlerinde, Hinduizm ekolüne bağlı olarak İşvara; Tanrı, Yüce Varlık, kişisel Tanrı veya özel Benlik anlamına gelir.[4]
Vaişnavizm'de İşvara, Vişnu ile eş anlamlıdır.[5] Şaivizm'de ise Şiva'nın bir lakabıdır.[6][7][8][9] Birçok Geleneksel Bhakti hareketlerinde, belirli Hinduizm ekollerinde birden fazla figür, tekil olan ve tek bir kişi olan İşvara'nın farklı suretleri olarak kabul edilebilir. Arya Samaj ve Brahmoizm gibi günümüzün mezhep hareketlerinde tek Tanrı şeklini alır.[10] Hinduizmin Yoga ekolünde "bireysel tanrı" veya "ruhsal ilham" anlamındadır.[11]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]İşvara kelimesinin kökü, "yetenekli" ve "sahibi, hükümdarı, şefi" anlamına gelen īś- (ईश, İş) kelimesinden gelir. İşvara kelimesinin ikinci kısmı, bağlama bağlı olarak "en iyi, mükemmel, güzel", "seçim, dilek, kutsama, nimet, hediye" ve "talip, sevgili, bir kızla evlenmek isteyen kişi" anlamına gelen vara'dır .[12] Bileşik kelime olan İşvara, kelimenin tam anlamıyla "en iyinin sahibi, güzel", "seçimlerin, nimetlerin hükümdarı" veya "taliplerin başı, sevgili" anlamına gelir.
Bir kavram olarak, eski ve Orta Çağ Sanskritçe metinlerinde İşvara, çeşitli şekillerde Tanrı, Yüce Varlık, Yüce Benlik, Vişnu, Şiva, bir kral veya bir hükümdar, bir koca, aşk tanrısı, Rudralardan biri ve 'on bir' sayısı anlamına gelir.[8][9][13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ian Whicher, The Integrity of the Yoga Darsana, State University of New York press, 978-0791438152, pages 82–86
- ^ Mircea Eliade (2009), Yoga: Immortality and Freedom, Princeton University Press, 978-0691142036, pages 73–76
- ^ Monier Monier Williams, Sanskrit-English dictionary, Search for Izvara 4 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., University of Cologne, Germany
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;riepeisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Oliver Leaman (2000), Eastern Philosophy: Key Readings, Routledge, 978-0415173582, page 251
- ^ Lord Śiva's Song: the Īśvara Gītā. Andrew J. Nicholson, Laurie Searl. 2014. ISBN 978-1-4384-5102-2. OCLC 880450730.
- ^ Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. ss. 235, 379-380. ISBN 978-0-14-341421-6.
- ^ a b "Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary". IITS Koeln. s. 171. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023.
- ^ a b James Lochtefeld, "Ishvara", The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 1: A–M, Rosen Publishing. 0-8239-2287-1, page 306 Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: ":1" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ RK Pruthi (2004), Arya Samaj and Indian Civilization, 978-8171417803, pages 5–6, 48–49
- ^ Lloyd Pflueger, Person Purity and Power in Yogasutra, in Theory and Practice of Yoga (Editor: Knut Jacobsen), Motilal Banarsidass, 978-8120832329, pages 38–39
- ^ Arthur Anthony Macdonell (2004), A Practical Sanskrit Dictionary, Motilal Banarsidass, 978-8120820005, page 270
- ^ Apte Sanskrit-English dictionary, Search for Izvara 6 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., University of Cologne, Germany