Norman Borlaug: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 06.55, 27 Haziran 2019 tarihindeki hâli

Norman Ernest Borlaug (25 Mart 1914 - 12 Eylül 2009), Amerikalı tarımbilimci, bitki patolojisti ve yardımseverdir. Gelişmiş tarım teknolojisiyle dünyadaki açlık sorununu yenmeyi amaçlayan Yeşil Devrim'in öncülerinden, 1970 Nobel Barış Ödülü sahibidir.

Hayatı

Minnesota Üniversitesi'nde bitki biyolojisi ve ormancılık öğrenimi gören Borlaug, 1941'de aynı üniversitede bitki patolojisi dalında doktora derecesini aldı. 1944-1960 arasında Rockefeller Vakfı'nın Meksika'da uyguladığı Meksika Tarım Programı'nda araştırmacı olarak çalıştı. Campo Atizapan'daki bir araştırma istasyonunda tahıl bitkilerinin ıslahıyla uğraştı ve ürün verimi yüksek olan yeni ırklar geliştirdi. Borlaug'un Meksika hükümetiyle çalıştığı süre içinde, Meksika'nın buğday üretimi üç katına çıktı; 1960'ların ortalarında ithal edilen cüce buğday, Pakistan ve Hindistan'ın buğday üretiminde yüzde 60'lık bir artışa yol açtı. Borlaug ayrıca, triticale adıyla bilinen bir buğday-çavdar melezi geliştirdi.

1960-1963 arasında Amerika Kıtası Gıda Bitkileri Programı'nın, 1964-1979 arasında Meksika'daki Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezinin yöneticiliğini yapan Borlaug, tarım, nüfus kontrolü ve besin kaynakları konusundaki birçok oturum ve komiteye de danışman olarak katılmıştı. 1986'da Dünya Gıda Ödülü'nü başlattı. Asya ve Afrika'daki tarım üretiminin artışı için çalışmış olan Borlaug, dünyadaki açlık sorununun biyoteknoloji ile ortadan kalkacağını savunmaktaydı. 1970'te, "Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi", "özellikle Asya ve Latin Amerika'daki gıda üretimine etkisi olan Yeşil Devrim'e yaptığı katkılarından dolayı" Nobel Barış Ödülü'nün sahibi oldu.^[1]

Kaynakça

^ "The Nobel Peace Prize 1970" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1] "The Nobel Peace Prize 1970" (İngilizce). Nobel Vakfı. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
 [[Dosya:Norman Borlaug.jpg|thumb|Norman Ernest Borlaug]]
-'''Norman Ernest Borlaug''' ([[25 Mart]] 1914 - [[12 Eylül]] 2009), [[Amerikalılar|Amerikalı]] tarımbilimci, bitki patolojisti ve yardımsever. Gelişmiş tarım teknolojisiyle dünyadaki açlık sorununu yenmeyi amaçlayan Yeşil Devrim'in öncülerinden, 1970 [[Nobel Barış Ödülü]] sahibidir.
+'''Norman Ernest Borlaug''' (25 Mart 1914 - 12 Eylül 2009), [[Amerikalılar|Amerikalı]] tarımbilimci, bitki patolojisti ve yardımseverdir. Gelişmiş tarım teknolojisiyle dünyadaki açlık sorununu yenmeyi amaçlayan Yeşil Devrim'in öncülerinden, 1970 [[Nobel Barış Ödülü]] sahibidir.
+== Hayatı ==
-[[Minnesota Üniversitesi]]'nde [[bitki biyolojisi]] ve [[ormancılık]] öğrenimi gören Borlaug, 1941'de aynı üniversitede [[bitki patolojisi]] dalında doktora derecesini aldı. [[1944]]-[[1960]] arasında [[Rockefeller Vakfı]]'nın [[Meksika]]'da uyguladığı Meksika Tarım Programı'nda araştırmacı olarak çalıştı. Campo Atizapan 'daki bir araştırma istasyonunda tahıl bitkilerinin ıslahıyla uğraştı ve ürün verimi yüksek olan yeni ırklar geliştirdi. Borlaug'un Meksika hükümetiyle çalıştığı süre içinde, [[Meksika]]'nın [[buğday]] üretimi üç katına çıktı; [[1960'lar]]ın ortalarında ithal edilen ''cüce'' buğday, [[Pakistan]] ve [[Hindistan]]'ın buğday üretiminde yüzde 60'lık bir artışa yol açtı. Borlaug ayrıca, ''triticale'' adıyla bilinen bir [[buğday]]-[[çavdar]] melezi geliştirdi.
+[[Minnesota Üniversitesi]]'nde [[bitki biyolojisi]] ve [[ormancılık]] öğrenimi gören Borlaug, 1941'de aynı üniversitede [[bitki patolojisi]] dalında doktora derecesini aldı. 1944-1960 arasında [[Rockefeller Vakfı]]'nın [[Meksika]]'da uyguladığı Meksika Tarım Programı'nda araştırmacı olarak çalıştı. Campo Atizapan'daki bir araştırma istasyonunda tahıl bitkilerinin ıslahıyla uğraştı ve ürün verimi yüksek olan yeni ırklar geliştirdi. Borlaug'un Meksika hükümetiyle çalıştığı süre içinde, [[Meksika]]'nın [[buğday]] üretimi üç katına çıktı; 1960'ların ortalarında ithal edilen ''cüce'' buğday, [[Pakistan]] ve [[Hindistan]]'ın buğday üretiminde yüzde 60'lık bir artışa yol açtı. Borlaug ayrıca, ''triticale'' adıyla bilinen bir [[buğday]]-[[çavdar]] melezi geliştirdi.
-[[1960]]-[[1963]] arasında Amerika Kıtası Gıda Bitkileri Programı'nın, [[1964]]-[[1979]] arasında [[Meksiko]]'daki Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi'nin yöneticiliğini yapan Borlaug, tarım, nüfus kontrolü ve besin kaynakları konusundaki birçok oturum ve komiteye de danışman olarak katılmıştı. 1986'da Dünya Gıda Ödülü'nü başlattı. [[Asya]] ve [[Afrika]]'daki tarım üretiminin artışı için çalışmış olan Borlaug, dünyadaki açlık sorununun [[biyoteknoloji]] ile ortadan kalkacağını savunmaktadır.
+-1963 arasında Amerika Kıtası Gıda Bitkileri Programı'nın, 1964-1979 arasında [[Meksika]]'daki [[Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi]]nin yöneticiliğini yapan Borlaug, tarım, nüfus kontrolü ve besin kaynakları konusundaki birçok oturum ve komiteye de danışman olarak katılmıştı. 1986'da Dünya Gıda Ödülü'nü başlattı. [[Asya]] ve [[Afrika]]'daki tarım üretiminin artışı için çalışmış olan Borlaug, dünyadaki açlık sorununun [[biyoteknoloji]] ile ortadan kalkacağını savunmaktaydı. 1970'te, "Uluslararası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi", "özellikle [[Asya]] ve [[Latin Amerika]]'daki gıda üretimine etkisi olan [[Yeşil Devrim]]'e yaptığı katkılarından dolayı" [[Nobel Barış Ödülü]]'nün sahibi oldu.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1970/index.html | başlık = The Nobel Peace Prize 1970 | yayıncı = [[Nobel Vakfı]] | dil = İngilizce | arşivurl = http://web.archive.org/web/20160417110619/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1970/index.html | arşivtarihi = 17 Nisan 2016}}</ref>
+== Kaynakça ==
+{{kaynakça}}
 {{Nobel Barış Ödülü}}

g t d Nobel Barış Ödülü sahipleri
1901-1925	1901 Dunant \ Passy 1902 Élie Ducommun \ Gobat 1903 Cremer 1904 Uluslararası Hukuk Enstitüsü 1905 von Suttner 1906 Roosevelt 1907 Moneta \ Renault 1908 Arnoldson \ Bajer 1909 Beernaert \ d'Estournelles 1910 Uluslararası Barış Bürosu 1911 Asser \ Fried 1912 Root 1913 La Fontaine 1914 1915 1916 1917 Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1918 1919 Wilson 1920 Bourgeois 1921 Branting \ Lange 1922 Nansen 1923 1924 1925 Chamberlain \ Dawes
1926-1950	1926 Briand \ Stresemann 1927 Buisson \ Quidde 1928 1929 Kellogg 1930 Söderblom 1931 Addams \ Butler 1932 1933 Angell 1934 Henderson 1935 von Ossietzky 1936 Saavedra Lamas 1937 Cecil 1938 Nansen Uluslararası Mülteciler Ofisi 1939 1940 1941 1942 1943 1944 Uluslararası Kızılhaç Komitesi 1945 Hull 1946 Balch \ Mott 1947 Friends Service Council \ Amerikan Dostluk Hizmet Komitesi 1948 1949 Orr 1950 Bunche
1951-1975	1951 Jouhaux 1952 Schweitzer 1953 Marshall 1954 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 1955 1956 1957 Pearson 1958 Pire 1959 Noel-Baker 1960 Lutuli 1961 Hammarskjöld (ölümünden sonra) 1962 Pauling 1963 Uluslararası Kızılhaç Komitesi \ Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Birliği 1964 King 1965 UNICEF 1966 1967 1968 Cassin 1969 Uluslararası Çalışma Örgütü 1970 Borlaug 1971 Brandt 1972 1973 Lê Đức Thọ (ödülü reddetti) \ Kissinger 1974 MacBride \ Satō 1975 Saharov
1976-2000	1976 B. Williams \ Corrigan 1977 Uluslararası Af Örgütü 1978 Sedat \ Begin 1979 Teresa 1980 Pérez Esquivel 1981 Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği 1982 Myrdal \ García Robles 1983 Wałęsa 1984 Tutu 1985 Nükleer Savaşın Önlenmesi için Uluslararası Hekimler 1986 Wiesel 1987 Arias 1988 Birleşmiş Milletler Barış Gücü 1989 Gyatso 1990 Gorbaçov 1991 Su Çi 1992 Menchú 1993 Mandela \ de Klerk 1994 Peres \ Rabin \ Arafat 1995 Pugwash Konferansları \ Rotblat 1996 Belo \ Ramos-Horta 1997 Kara Mayınlarının Yasaklanması için Uluslararası Kampanya \ J. Williams 1998 Hume \ Trimble 1999 Sınır Tanımayan Doktorlar 2000 Kim
2001-günümüz	2001 Annan \ Birleşmiş Milletler 2002 Carter 2003 Ebadi 2004 Maathai 2005 Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu \ el-Baradey 2006 Grameen Bank \ Yunus 2007 Gore \ Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli 2008 Ahtisaari 2009 Obama 2010 Liu 2011 Johnson Sirleaf \ Gbowee \ Karman 2012 Avrupa Birliği 2013 Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü 2014 Satyarthi \ Yusufzay 2015 Tunus Ulusal Diyalog Dörtlüsü 2016 Santos 2017 Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması için Uluslararası Kampanya 2018 Mukwege \ Murad 2019 Abiy Ahmed Ali 2020 Dünya Gıda Programı 2021 Maria Ressa \ Dmitri Muratov 2022 Ales Bialiatski \ Memorial \ Sivil Özgürlükler Merkezi 2023 Nergis Muhammedi