Yusuf Kemal Tengirşenk: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
1. satır: 1. satır:
{{Makam sahibi bilgi kutusu
{{Makam sahibi bilgi kutusu
|isim = Yusuf Kemal Tengirşenk
|isim = Yusuf Kemal Tengirşenk
|resim = Yusuf Kemal Tengirşenk.jpg
|resim = Yusuf Kemal Tengirşenk.jpg
|resim_büyüklüğü =
⚫
|makam = [[Türkiye dışişleri bakanları listesi|TBMM Hariciye Vekili]]
⚫
|makam = [[Türkiye adalet bakanları listesi|Türkiye Adalet Bakanı]]
⚫
|dönembaşı = 16 Mayıs 1921
⚫
|dönembaşı = 27 Eylül 1930
|dönemsonu = 25 Ekim 1922
|dönemsonu = 25 Mart 1933
⚫
|öncegelen = [[Ahmet Muhtar Mollaoğlu]]
⚫
|öncegelen = [[Mahmut Esat Bozkurt]]
⚫
|sonragelen = [[İsmet İnönü]]
⚫
|sonragelen = [[Şükrü Saraçoğlu]]
⚫
|makam1 = [[Türkiye adalet bakanları listesi|Türkiye Adalet Bakanı]]
⚫
|makam1 = [[Türkiye dışişleri bakanları listesi|TBMM Hariciye Vekili]]
⚫
|dönembaşı1 = 27 Eylül 1930
⚫
|dönembaşı1 = 16 Mayıs 1921
|dönemsonu1 = 25 Mart 1933
|dönemsonu1 = 25 Ekim 1922
⚫
|öncegelen1 = [[Mahmut Esat Bozkurt]]
⚫
|öncegelen1 = [[Ahmet Muhtar Mollaoğlu]]
⚫
|sonragelen1 = [[Şükrü Saraçoğlu]]
⚫
|sonragelen1 = [[İsmet İnönü]]
⚫
|makam2 = [[Türkiye Büyük Millet Meclisi]]<br />1., 2., 3., 4., 5., 6. ve 8. dönem milletvekili
|sıra2 =
⚫
|seçim_bölgesi2 = 1920 – Kastamonu<br />[[1923 Türkiye genel seçimleri|1923]] – Sinop<br />[[1927 Türkiye genel seçimleri|1927]] – Sinop<br />[[1931 Türkiye genel seçimleri|1931]] – Sinop<br />[[1935 Türkiye genel seçimleri|1935]] – Sinop<br />[[1939 Türkiye genel seçimleri|1939]] – Sinop<br />[[1946 Türkiye genel seçimleri|1946]] – Sinop
|makam2 =
⚫
|partisi = [[Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti]]<br> [[Cumhuriyet Halk Partisi]]<br> [[Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi]]
|dönembaşı2 =
⚫
|doğum_tarihi = 1878
|dönemsonu2 =
⚫
|doğum_yeri = [[Boyabat]], [[Sinop (il)|Sinop]]
|öncegelen2 =
⚫
|ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|1969|4|15|1878|1|1}}
|sonragelen2 =
⚫
|ölüm_yeri = [[Ankara]], [[Türkiye]]
|sıra3 =
|makam3 =
|dönembaşı3 =
|dönemsonu3 =
|öncegelen3 =
|sonragelen3 =
⚫
|makam4 = [[Türkiye Büyük Millet Meclisi]]<br />1., 2., 3., 4., 5., 6. ve 8. dönem milletvekili
⚫
|seçim_bölgesi4 = 1920 – Kastamonu<br />[[1923 Türkiye genel seçimleri|1923]] – Sinop<br />[[1927 Türkiye genel seçimleri|1927]] – Sinop<br />[[1931 Türkiye genel seçimleri|1931]] – Sinop<br />[[1935 Türkiye genel seçimleri|1935]] – Sinop<br />[[1939 Türkiye genel seçimleri|1939]] – Sinop<br />[[1946 Türkiye genel seçimleri|1946]] – Sinop
⚫
|doğum_tarihi = 1878
⚫
|doğum_yeri = [[Boyabat]], [[Sinop (il)|Sinop]]
⚫
|ölüm_tarihi = {{ölüm tarihi ve yaşı|1969|4|15|1878|1|1}}
⚫
|ölüm_yeri = [[Ankara]], [[Türkiye]]
|doğum_adı =
⚫
|partisi = [[Cumhuriyet Halk Partisi]]<br /> [[Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi]]
|eşi =
|çocukları =
|ilişkiler =
|yaşadığı_yer =
|öğrenim =
|meslek = Akademisyen, Siyasetçi
|dini = [[Sünni İslam]]
|imza =
}}
}}
⚫
'''Yusuf Kemal Tengirşenk''' (ismi bazı kaynaklarda '''Tengirşek''' şeklinde geçer) ([[1878]], [[Boyabat]], [[Sinop (il)|Sinop]] - [[15 Nisan]] [[1969]], [[Ankara (il)|Ankara]]) [[Osmanlı]] [[Meclisi Mebusan]]'ında ve [[TBMM]]'nin ilk dönemlerinde milletvekilliği, ayrıca farklı hükümetlerde İktisat, Hariciye ve Adliye Vekilliği görevleri yürütmüş, yüz yıla yaklaşan ömrünün son 40 yılını akademisyen olarak sürdürmüş bir siyasetçidir.


== Gençliği ve Eğitim Hayatı ==
⚫
'''Yusuf Kemal Tengirşenk''' (ismi bazı kaynaklarda '''Tengirşek''' şeklinde geçer) ([[1878]], [[Boyabat]], [[Sinop (il)|Sinop]] - [[15 Nisan]] [[1969]], [[Ankara (il)|Ankara]]) [[Osmanlı]] [[Meclisi Mebusan]]'ında ve [[TBMM]]'nin ilk dönemlerinde milletvekilliği, ayrıca farklı hükümetlerde İktisat, Hariciye ve Adliye Vekilliği görevleri yürütmüş, yüzyıla yaklaşan ömrünün son 40 yılını akademisyen olarak sürdürmüş bir siyasetçidir.
⚫
Kadı naibi Hasan Raci Efendinin oğludur. [[Kuleli Askeri İdadisi]]'ne girdiyse de sağlık nedenleri ile Askeri Tıbbiye'ye geçti. Burada öğrenimine devam ederken rejime muhalif bazı arkadaşlarını ele vermediği için hapsedildi. [[Fizan]]'a sürülmek üzereyken sakatlığı ve bazı girişimler üzerine çürüğe ayrıldı. Bir süre memleketinde kaldıktan sonra tekrar [[İstanbul]]'a gelerek [[Hukuk Mektebi]]'ne girdi. [[1904]] yılında mezun oldu. Daha sonra Paris Hukuk Fakültesi Siyasi ve İktisadi Bilimler Bölümü'nde doktorasını verdi.


== Memurluk Hayatı ==
⚫
[[1878]]'de [[Boyabat]]'a bağlı [[Çampaşasakızı]] köyü'nde doğmuştur. Kadı naibi [[Hasan Raci Efendi]]nin oğludur. Önce [[Kuleli İdadisi]]ne girmiş, sağlık nedenleri ile Askeri [[Tıbbiye]]'ye geçmiş, burada öğrenimine devam ederken rejime muhalif bazı arkadaşlarını ele vermediği için hapsedilmiş, [[Fizan]]'a sürülmek üzere iken sakatlığı ve bazı girişimler üzerine çürüğe ayrılmıştır. Bir süre memleketinde kaldıktan sonra tekrar [[İstanbul]]'a gelerek [[Hukuk Mektebi]]'ne girmiştir. [[1904]]'de mezun olmuş, daha sonra Paris Hukuk Fakültesi Siyasi ve İktisadi Bilimler Bölümü'nde doktorasını vermiştir.
⚫
1898 yılında Boyabat Mal Müdürü Refikliğine tayin edildiyse de, 1899 yılında istifa etti. Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra 1904 yılında avukatlığa başladı. Aynı zamanda fakültede [[Ceza Hukuku]] muallim muavinliğine, daha sonra da muallimliğe tayin edildi. [[1908]] yılında [[II. Meşrutiyet]]'in ilanı ile [[Kastamonu]] mebusu seçildi. Ancak kısa bir süre sonra, [[7 Kasım]] [[1908]] tarihinde mebusluktan istifa etti. 1908-1909 yılları arası [[İstanbul Barosu]] başkanlığında, [[30 Eylül]] [[1909]] - [[31 Ağustos]] [[1914]] tarihleri arasında [[Avrupa]]'da Talebe Müfettişliği görevinde bulundu. [[1 Haziran]] [[1915]] tarihinde Umumi Müfettişliğe, 23 Kasım 1915 tarihinde Adliye Nezareti Müsteşarlığı'na tayin edildi.


== Siyasi Hayatı ==
⚫
1898'de Boyabat Mal Müdürü Refikliğine tayin edilmiş, 1899 da istifa etmiştir. Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra 1904'de avukatlığa başlamış, aynı zamanda fakültede [[Ceza Hukuku]] muallim muavinliğine, daha sonra da muallimliğe (eğitmenliğe) tayin edilmiştir. [[1908]]'de [[II. Meşrutiyet]]'in ilanı ile [[Kastamonu]] mebusluğuna seçilmiş, ancak kısa bir süre sonra, [[7 Kasım]] [[1908]]'de istifa etmiştir. 1908-1909 yılları arası [[İstanbul Barosu]] başkanlığında, [[30 Eylül]] [[1909]] - [[31 Ağustos]] [[1914]] tarihler arasında [[Avrupa]]'da Talebe Müfettişliğinde bulunmuştur. [[1 Haziran]] [[1915]]'de Umumi Müfettişliğe, [[23 Kasım]] 1915 de [[Adliye Nezareti]] [[Müsteşar]]lığına tayin edilmiştir.
⚫
[[I. Dünya Savaşı]]'nın sona ermesiyle toplanan [[Son Osmanlı Mebusan Meclisi]]'ne tekrar Kastamonu Mebusu olarak seçildi. İstanbul'un işgal edilmesi üzerine [[Ankara]]'ya gelerek Büyük Millet Meclisine katıldı. Hariciye Vekili [[Bekir Sami Kunduh|Bekir Sami Bey]] ile birlikte delege olarak [[Moskova]]'ya gitti. Daha sonra TBMM Delege Heyeti Başkanı olarak, [[Ali Fuat Paşa]] ve [[Dr. Rıza Nur]] ile birlikte tekrar Moskova'ya giderek [[TBMM]] Hükûmeti adına [[16 Mart]] [[1921]] tarihinde [[Moskova Antlaşması]]'nı imzaladı. TBMM mebusları tarafından [[30 Mart]] [[1920]] tarihinde Adliye Vekili, [[15 Mayıs]] [[1921]] tarihinde Hariciye Vekili seçildi. [[2 Ekim]] [[1922]] tarihinde vekillik görevinden istifa etti. 1923'de Türkiye'nin Birleşik Krallık büyükelçisi olarak atandıysa da büyükelçilik ile milletvekilliğinin bir arada yapılamayacağına dair alınan karar üzerine milletvekilliğini tercih etti. [[1930]] yılında ikinci defa Adliye Vekilliği'ne tayin edildi. [[1933]] yılında istifa etti.


== Akademik Hayatı ==
⚫
[[I. Dünya Savaşı]]'nın sona ermesiyle tekrar Kastamonu Mebusu olmuş, İstanbul'un işgal edilmesi üzerine [[Ankara]]'ya gelerek Büyük Millet Meclisine katılmıştır. Hariciye Vekili [[Bekir Sami Kunduh|Bekir Sami Bey]] ile birlikte [[murahhas]](delege) olarak [[Moskova]]'ya gitmiş ve daha sonra ikinci bir defa, Heyeti Murahhas Reisi sıfatıyla, Moskova'ya giderek [[Ali Fuat Paşa]] ve [[Dr. Rıza Nur]] ile birlikte [[TBMM]] hükümeti adına [[16 Mart]] [[1921]]'de [[Moskova Antlaşması]]nı imzalamıştır. [[30 Mart]] [[1920]]'de Adliye Vekili, [[15 Mayıs]] [[1921]]'de Hariciye Vekili seçilmiştir. [[2 Ekim]] [[1922]]'de vekillik görevinden istifa etmiş, 1923'de [[Londra Büyükelçileri|Londra Temsilciliği]]'ne tayin olmuş, ancak bilahare sefirlik ile milletvekilliğinin bir arada yapılamayacağına dair alınan karar üzerine milletvekilliğini tercih etmiştir. [[1930]]'da ikinci defa Adliye Vekilliğine tayin edilmiş, [[1933]]'de istifa etmiştir.
⚫
1950 yılında siyaseti bıraktı. [[Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi]]'nde Ekonomi Profesörü oldu. Bu görevden emekli oldu.<ref>[http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/324/3223.pdf]</ref> [[6 Ocak]] [[1961]] - [[25 Ekim]] [[1961]] tarihleri arasında Temsilciler Meclisi'nde [[Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi]] Temsilcisi olarak görev yaptı.


15 Nisan 1969 tarihinde Ankara'da vefat etti.
⚫
Siyaseti bıraktıktan sonra [[Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi]]'nde Ekonomi Profesörü olmuş, bu görevden emekli olmuştur. <ref>[http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/38/324/3223.pdf]</ref> [[1961]]'de 27 Mayıs Temsilciler Meclisi'nde [[Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi]] Temsilciliği ([[6 Ocak]] [[1961]] - [[25 Ekim]] [[1961]]) yapmıştır. 1969 yılında ölmüştür.


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==

Sayfanın 19.12, 18 Eylül 2015 tarihindeki hâli

Yusuf Kemal Tengirşenk
Türkiye Adalet Bakanı
Görev süresi
27 Eylül 1930 - 25 Mart 1933
Yerine geldiği Mahmut Esat Bozkurt
Yerine gelen Şükrü Saraçoğlu
TBMM Hariciye Vekili
Görev süresi
16 Mayıs 1921 - 25 Ekim 1922
Yerine geldiği Ahmet Muhtar Mollaoğlu
Yerine gelen İsmet İnönü
Türkiye Büyük Millet Meclisi
1., 2., 3., 4., 5., 6. ve 8. dönem milletvekili
Seçim bölgesi 1920 – Kastamonu
1923 – Sinop
1927 – Sinop
1931 – Sinop
1935 – Sinop
1939 – Sinop
1946 – Sinop
Kişisel bilgiler
Doğum 1878
Boyabat, Sinop
Ölüm 15 Nisan 1969 (91 yaşında)
Ankara, Türkiye
Partisi Cumhuriyet Halk Partisi
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi
Mesleği Akademisyen, Siyasetçi
Dini Sünni İslam

Yusuf Kemal Tengirşenk (ismi bazı kaynaklarda Tengirşek şeklinde geçer) (1878, Boyabat, Sinop - 15 Nisan 1969, Ankara) Osmanlı Meclisi Mebusan'ında ve TBMM'nin ilk dönemlerinde milletvekilliği, ayrıca farklı hükümetlerde İktisat, Hariciye ve Adliye Vekilliği görevleri yürütmüş, yüz yıla yaklaşan ömrünün son 40 yılını akademisyen olarak sürdürmüş bir siyasetçidir.

Gençliği ve Eğitim Hayatı

Kadı naibi Hasan Raci Efendinin oğludur. Kuleli Askeri İdadisi'ne girdiyse de sağlık nedenleri ile Askeri Tıbbiye'ye geçti. Burada öğrenimine devam ederken rejime muhalif bazı arkadaşlarını ele vermediği için hapsedildi. Fizan'a sürülmek üzereyken sakatlığı ve bazı girişimler üzerine çürüğe ayrıldı. Bir süre memleketinde kaldıktan sonra tekrar İstanbul'a gelerek Hukuk Mektebi'ne girdi. 1904 yılında mezun oldu. Daha sonra Paris Hukuk Fakültesi Siyasi ve İktisadi Bilimler Bölümü'nde doktorasını verdi.

Memurluk Hayatı

1898 yılında Boyabat Mal Müdürü Refikliğine tayin edildiyse de, 1899 yılında istifa etti. Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra 1904 yılında avukatlığa başladı. Aynı zamanda fakültede Ceza Hukuku muallim muavinliğine, daha sonra da muallimliğe tayin edildi. 1908 yılında II. Meşrutiyet'in ilanı ile Kastamonu mebusu seçildi. Ancak kısa bir süre sonra, 7 Kasım 1908 tarihinde mebusluktan istifa etti. 1908-1909 yılları arası İstanbul Barosu başkanlığında, 30 Eylül 1909 - 31 Ağustos 1914 tarihleri arasında Avrupa'da Talebe Müfettişliği görevinde bulundu. 1 Haziran 1915 tarihinde Umumi Müfettişliğe, 23 Kasım 1915 tarihinde Adliye Nezareti Müsteşarlığı'na tayin edildi.

Siyasi Hayatı

I. Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle toplanan Son Osmanlı Mebusan Meclisi'ne tekrar Kastamonu Mebusu olarak seçildi. İstanbul'un işgal edilmesi üzerine Ankara'ya gelerek Büyük Millet Meclisine katıldı. Hariciye Vekili Bekir Sami Bey ile birlikte delege olarak Moskova'ya gitti. Daha sonra TBMM Delege Heyeti Başkanı olarak, Ali Fuat Paşa ve Dr. Rıza Nur ile birlikte tekrar Moskova'ya giderek TBMM Hükûmeti adına 16 Mart 1921 tarihinde Moskova Antlaşması'nı imzaladı. TBMM mebusları tarafından 30 Mart 1920 tarihinde Adliye Vekili, 15 Mayıs 1921 tarihinde Hariciye Vekili seçildi. 2 Ekim 1922 tarihinde vekillik görevinden istifa etti. 1923'de Türkiye'nin Birleşik Krallık büyükelçisi olarak atandıysa da büyükelçilik ile milletvekilliğinin bir arada yapılamayacağına dair alınan karar üzerine milletvekilliğini tercih etti. 1930 yılında ikinci defa Adliye Vekilliği'ne tayin edildi. 1933 yılında istifa etti.

Akademik Hayatı

1950 yılında siyaseti bıraktı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde Ekonomi Profesörü oldu. Bu görevden emekli oldu.[1] 6 Ocak 1961 - 25 Ekim 1961 tarihleri arasında Temsilciler Meclisi'nde Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Temsilcisi olarak görev yaptı.

15 Nisan 1969 tarihinde Ankara'da vefat etti.

Kaynakça

  1. ^ [1]
Siyasi görevi
Önce gelen:
Ahmet Muhtar Mollaoğlu 		TBMM Hariciye Vekili
16 Mayıs 1921 - 25 Ekim 1922 		Sonra gelen:
İsmet İnönü
Önce gelen:
Mahmut Esat Bozkurt 		Türkiye Adalet Bakanı
27 Eylül 1930 - 25 Mart 1933 		Sonra gelen:
Şükrü Saraçoğlu
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yusuf_Kemal_Tengirşenk&oldid=16095879" sayfasından alınmıştır