Hüseyin Avni Paşa

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hüseyin Avni Paşa
Osmanlı Sadrazamı
Görev süresi
15 Şubat 1874 - 26 Nisan 1875
Hükümdar Abdülaziz
Yerine geldiği Şirvanizade Mehmed Rüşdi Paşa
Yerine gelen Ahmed Esad Paşa
Kişisel bilgiler
Doğum 1819
Gelendost, Isparta, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm 15 Haziran 1876 (57 yaşında)
İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Bitirdiği okul Harbiye Mektebi
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Osmanlı İmparatorluğu
Hizmet yılları 1837-1876
Rütbesi Müşîr
Çatışma/savaşları Kırım Savaşı
Hüseyin Avni Paşa'nın Süleymaniye Camii haziresinde bulunan mezarı, İstanbul

Hüseyin Avni Paşa (Osmanlıcaحسين عونى پاشا, d. 1819 - ö. 15 Haziran 1876), Osmanlı devlet adamı ve asker. Sultan Abdülaziz saltanatında 15 Şubat 1874 - 26 Nisan 1875 tarihleri arasında bir yıl iki ay dokuz gün süreyle sadrazamlık görevinde bulundu. Sultan Abdülaziz'e karşı yapılan darbe sonrası düzenlenen toplantı sırasında toplantıyı basan Kolağası Çerkes Hasan tarafından suikast sonucu öldürüldü.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Hüseyin Avni, 1819 yılında Isparta'nın Gelendost İlçesinde doğdu. Babasının adı Eşekçi Ahmed idi.[1] Öğrenimi için, babası tarafından İstanbul'a yollandı. Çorlulu Ali Paşa Medresesi'nde müderris olan dayısının yanına sığındı. Medresede Kur'an ve Arapça okudu. 1837 Temmuzunda nefer(er) olarak Harbiye'nin hazırlık sınıfına alındı. 8 ay sonra imtihanla onbaşı, 1839 Temmuzunda çavuş, sonra başçavuş oldu. 1842'de Mekteb-i Fünun-i Harbiyye-i Şahane'yi bitirerek 21 yaşında mülazım (teğmen) rütbesini aldı. 1849'da erkan-ı harb kolağası (kurmay kıdemli yüzbaşı) rütbesiyle 28 yaşında Harb Akademisi'nden çıktı.

Hüseyin Avni, 1852 Haziranında binbaşı rütbesi ve "bey" unvanı alarak Harbiye'ye taktik öğretmeni tayin edildi. 12 Haziran 1853'te yarbay rütbesiyle Şumnu'ya, sonra Sofya 'ya gönderildi. Daha sonra Vidin'deki tümenin kurmay başkanlığına getirildi. Çatana zaferi üzerine Padişah Sultan Abdülmecid, Hüseyin Avni Bey'e altın kabzalı kılıç, albay rütbesi verdi. Sonra mirliva (general) olarak Kars'a, oradan Şumnu'ya gönderildi. 1858'de Mekteb-i Harbiye kumandanı, sonra mekatib-i askeriyye (askerî okullar) kumandanı oldu. Ocak 1868'de askeri şura reisi, Temmuz 1863'te müşir (mareşal) rütbesiyle Birinci Ordu Kumandanı oldu. Rumlar ayaklanınca, 7 Mart 1867'de Girit'e yollandı. 29 Kasım 1867'de Girit Eyalet Valisi oldu. 9 Şubat 1869'da Serasker olarak ilk defa imparatorluk hükûmetine girdi.

15 Şubat 1874 - 26 Nisan 1875 tarihleri arasında sadrazam oldu.

30 Mayıs 1876 tarihinde yapılan ve Midhat Paşa'yla birlikte padişah Abdülaziz'in tahttan indirilmesiyle sonuçlanan hükûmet darbesinin liderlerinden biriydi.[2] Ancak 15 Haziran 1876 gecesi Mithat Paşa'nın Beyazıt'taki evinde bir hükûmet toplantısına katılırken devrik padişah Abdülaziz'in kayınbiraderi Çerkes Hasan'ın konağa yaptığı baskın sırasında Hariciye Nazırı Mehmed Raşid Paşa ile beraber Çerkes Hasan tarafından öldürüldü.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Gençosman, Kemal Zeki (1976). Yakın tarihimizde rüşvet ve yolsuzluk olayları. ŞDL Yayınları. s. 87. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2021. 
  2. ^ Yılmaz Öztuna, 2. Bir Darbenin Anatomisi -

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Buz, Ayhan (2009) "Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
  • Danişmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi
  • Kuneralp, Sinan (1999) Son Dönem Osmanlı Erkan ve Ricali (1839 - 1922) Prosopografik Rehber, İstanbul:ISIS Press,, ISBN 9784281181.
  • İnal, İbnülemin Mehmet Kemal, (1964) Son Sadrazamlar 4 cilt, Ankara: Millî Eğitim Basimevi, (Dergah Yayinevi 2002) (Google books [1]12 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.,
  • Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: [2]7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Hüseyin Avni Paşa . 11 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Siyasi görevi
Önce gelen:
Şirvanizade Mehmed Rüşdi Paşa

Osmanlı Sadrazamı

15 Şubat 1874 - 26 Nisan 1875
Sonra gelen:
Ahmed Esad Paşa