I. Mehmed

I. Mehmet Çelebi (Osmanlı Türkçesi: چلبی محمد, I.Mehmet veya Çelebi Mehmet)(d. 1389, Bursa – ö. 26 Mayıs 1421, Edirne). 5. Osmanlı Sultanıdır.

Fetret Dönemi

Çelebi Mehmet veya Mehmet Çelebi olarak anılır. 1402'de Ankara Savaşı sonucu babası Yıldırım Bayezid, Timur'a yenik ve esir düştükten sonra Osmanlı Devleti 11 yıl süren bir Fetret Dönemi geçirdi. Bu devirde Yıldırım Bayezid'in oğulları Emir Süleyman , İsa Çelebi, Musa Çelebi ve Çelebi Mehmet taht savaşlarına giriştiler. Çelebi Mehmet 1403 ile 1413 arasında Timur yüksek egemenliği altında Amasya da, Amasya-Tokat-Sivas bölgesi (Rumiye-i Suğra) emirliğini yaptı. Kardeşler arasında çeşitli savaşlardan sonra en nihayet 1413 de Çelebi Mehmet kardeşi Musa Çelebi'yi Çamurlu Derbent Savaşı'nda yenerek tek başına Osmanlı Devleti idaresini alarak Fetret Devri'ni kapattı. 1413'ten sonra tek padişah olarak hüküm sürdü. Kardeşi Musa Çelebi ile savaşırken Karamanoğlu Mehmet Bey Bursa'yı kuşatmış, Bursa Subaşısı İvaz Paşa kazdırılan lağımları ateşe vererek kuşatmayı kırmıştır. Çelebi Mehmet, Bursa'ya gelerek askerlerini toplayıp Akşehir'i aldı. Buradan Konya Ovası'nda Karamanoğlu Mehmet Bey'le savaştı ve onu yendi. Oğlu Mustafa Çelebi ile beraber esir aldı. Yinede onların canlarını bağışladı. Karamanoğlu'na Eskişehir, Kırşehir, Beyşehir, Sivrihisar'ı ve Niğde'yi verip, hilat giydirip, sancak verdi. Mehmed Çelebi, Fetret Devrini biteren sultan olduğundan Osmanlı Devleti'nin 2.kurucusu diye de anılmaktadır.

Saltanatı

I. Mehmet

Çelebi Mehmet buradan Edirne'ye geri döndü. Tuna nehrini aşarak Eflak şehri Giurgiu'da bir hisar yaptırdı. Mehmet Çelebi, hisara Yerkökü adını verdi. Kale gerçekten bu yerlere kök salmayı kolaylaştıracaktı. (Zamanla 'Yerkökü' adı 'Yerköy'e dönüşmüştür.) Buradan tekrar Anadolu'ya geçip Samsun'u aldı. Bu ahalide oturan, Timur'dan kalan Tatarlar'ı Rumeli'ye sürdü.Ayrıca bu dönemde Venedikliler ile ilk deniz savaşı yapıldı.Osmanlı yenildi ve böylece Osmanlı'nın donanmasının gelişmediği görüldü.

Karaburun civarlarında Börklüce Mustafa, Manisa yakınlarında Torlak Kemal, Rumeli'de Zagra'da Şeyh Bedrettin'in çıkardığı ayaklanmaları bastırıp isyancıları idam ettirdi.Ayrıca Börklüce'nin Bizans'a sığınmasıyla Osmanlı Bizans'a vergi vermiştir. Yaşadığı savaşlarda toplam 42 adet kılıç, ok, ve mızrak yarası almıştır. Bursa'daki Yeşil Türbe'de gömülüdür. Yerine oğlu II. Murat geçmiştir. Edirne Sarayiçi'ndeki Eski Sarayı yaptırdı, kardeşlerinden Emir Süleyman'ın temelini attığı Eski Cami'yi de tamamlatmıştır. Saruhanoğulları beyliğine son vermiştir.

Hayatı

Sultan Mehmed Çelebi, 1389 yılında Bursa'da doğdu. Babası Yıldırım Bayezid, annesi de Germiyanoğullarından Devlet Hatun'dur. Orta boylu, yuvarlak yüzlü, beyaz tenli, kırmızı yanaklıydı. Kuvvetli bir vücuda sahipti. Gayet hareketli ve cesurdu. Güreş yapar ve çok kuvvetli yay kirişlerini bile çekebilirdi. Padişahlığı süresince bizzat 24 savaşa katılan Mehmed Çelebi, bu savaşlarda kırka yakın yara aldı. Başında kullanmış olduğu sarık, altın işlemeli kavuğu ile gayet güzel görünürdü. İçi kürklü ve yakası dik olan bir kaftan giyinirdi.

Sultan Mehmed Çelebi Müslümanlara karşı göstermiş olduğu adaleti, aynı zamanda Hıristiyan topluluklara karşı da gösterirdi. İyi bir idareci ve politikacıydı. Tahsilini Bursa Sarayı'nda tamamladı. Daha sonra babası tarafından Amasya sancakbeyliğine tayin edildi ve bu sırada devlet işlerini öğrendi.

Fetret Devri'nden sonra Anadolu'daki beylikleri tekrar bir araya toplamayı başaran Sultan Mehmed Çelebi'ye Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci kurucusu gözüyle de bakılabilir.

Sultan Mehmed Çelebi 26 Mayıs 1421 de Edirne'de vefat etti. Ölüm haberi gizlendi. Osmanlı Padişahları arasında ölümü gizlenen ilk padişah o oldu. Cenazesi Bursa'ya getirilerek Yeşil Türbe'ye defnedildi.

Erkek Çocukları: Mustafa Çelebi, İkinci Murad, Ahmed, Yusuf, Mahmud. Kız Çocukları: Fatma ve Selçuk Hatun.

Ailesi

Eşleri

1. Şehzade Kumru Hatun: Amasyalı bir Paşa’nın torunu.
2. Emine Hatun: Dulkadiroğlu Mehmed Suli Bey'in kızı. II.Murad'ın annesi.

Erkek çocukları

Erkek çocuklarının sayısının onsekiz kadar olduğu bildirilmektedir. Adları bilinenler şunlardır:

1. Mehmed Çelebi
2. Ahmed Çelebi
3. II. Murad
4. Kasım Çelebi
5. Küçük Mustafa Çelebi
6. Mahmud Çelebi
7. Yusuf Çelebi
8. Orhan Çelebi

Kız çocukları

Dokuz kızından adları bilinenleri şunlardır:

1. Selçuk Sultan (1407-1485): Çandaroğulları'ndan İsfendiyar Bey'in oğlu İbrahim Bey'le evli. Eşinin ölümünden sonra Bursa'da yaşamıştır.
2. Sultan Hanım (ö. 1444):Kasım Bey'le evli.
3. Hafsa Hatun (ö. 1443):Çandarlı İbrahim Paşa'nın oğlu Mahmud Çelebi'le evli. Mekke'de hac sırasında ölmüştür.
4. Aişe Hatun:Karamanoğulları'ndan İbrahim Bey'le evli
5. Hadice
6. İncu

Önce gelen: Fetret Devri

Osmanlı Hanedanı 1413–1421

Sonra gelen: II. Murat