Vikipedi:Biçem el kitabı/Listeler

Bu yönerge, Türkçe Vikipedi'nin Biçem El Kitabı'nın bir parçasıdır.

Yönerge, kullanıcıların uyması istenen genel olarak kabul edilmiş bir standart oluşturmaktadır; ancak kullanıcıların yönergenin uygulanması konusunda sağduyu ile hareket etmesi beklenir ve bazı durumlarda istisnalar söz konusu olabilir. Bu sayfada yapılacak önemli düzenlemelerin fikir birliğini yansıtması gerekir. Şüpheye düştüğünüz durumlarda, konuyu ilk önce tartışma sayfasında gündeme getirin.

Kısayol

VP:L

Listelerin amacı

Vikipedi'deki listelerin 3 ana amacı vardır:

Bilgi: Liste, değerli bir bilgi kaynağı olabilir. Bu durum, özellikle iyi yapılandırılmış listeler için geçerlidir. Örneğin tarih sırasına göre dizilmiş listeler, konuya göre ayrılmış listeler veya açıklamalı/tanımlı listeler.
Erişim: Eğer kullanıcı, aklında belirli bir araştırma amacı olmadan geziniyorsa, büyük ihtimalle "Ayrıca bakınız" listelerini kullanacaktır. Eğer belirli bir amaçları varsa ve ne aradıklarını tam olarak biliyorlarsa, büyük ihtimalle "ara" kutusunu kullanacaklardır. Eğer ne aradıklarını biliyorlarsa, ama nasıl yazıldığını veya jargondaki adını bilmiyorlarsa, muhtemelen ilgili maddeler listelerini kullanacaklardır.
Geliştirme: Bazı listeler Vikipedi'nin gelişimi için kullanışlıdır. "... ile ilgili listeler" hangi maddelerin yazıldığını, hangilerinin henüz yazılmadığını göstermeleri açısından faydalıdır.

Kategoriler gibi, listeler de içerdikleri maddelerdeki değişikliklerin kolay takip edilebilmesini sağlayan "İlgili değişiklikler" özelliğine sahiptir. listelerdeki bu özellik sayesinde, kategorilerden farklı olarak, listeden silinen maddeler de görünebilir. Daha genel olarak, listelerdeki ilgili değişiklikler, kategorilerin aksine, bir sayfa geçmişine sahiptir.

Listedeki maddelerle ilgili kriterler

Daima listedeki elemanlar için kullanılan kriterleri belirtin

Listelere ilişkin olası problemleri önlemek için dahil etme kriterleri Vikipedi:Doğrulanabilirlik ile uyumlu olmalıdır. Bu şu demektir, eğer bir kişi X olarak listeleniyorsa, o kişi güvenilir yayımlanmış bir kaynakta X olarak belirlenmiş, tanımlanmış olmalıdır. Ayrıca Vikipedi:Özgün araştırmalara yer vermemek ilkesini de dahil etme kriterlerini seçerken göz ardı etmeyiniz: önemli olarak doğrulanamayacak veya genel olarak kabul görmemiş yeni kriterler üretmektense genel olarak kabul görmüş bir kriteri tercih ediniz.

Listeler her zaman, özellikle de zor veya tartımalı konularda önemli ve saygın kaynaklarca yapılmış tanımlamalara dayanan eleman kriterlerini belirten kesin ifadeler içermelidir. Tanımlamaların kendilerinin tartışmalı olduğu durumlara dikkat ediniz. Vikipedi'deki birçok liste herhangi bir eleman kriteri belirtilmeden oluşturulmuştur ve editörler sadece listenin isminden yola çıkarak nelerin eklenmesi, dahil edilmesi gerektiğini varsayarlar. Bir listeye nelerin eklenebileceği "bariz gözükse" dahi açıkça belirtmek ima etmek veya vurgulamaktan daha yararlıdır.

Liste tarzları

Vikipedi'de, 3 temel liste tasarımı vardır:

Sırasız listeler

Format şudur:

== Liste başlığı ==

* Örnek 1
* Örnek 2
* Örnek 3

Liste başlığı

Örnek 1
Örnek 2
Örnek 3

Tarz açısından, liste ögeleri büyük harfle başlamalıdır. Sonunda ise nokta, virgül veya noktalı virgül bulunmamalıdır. Ancak, eğer liste ögesi bir veya daha fazla tam cümleden oluşuyorsa sonuna nokta konur.

Bu tarz uzun listeler veya hem bağlantı hem de açıklayıcı metin içeren girdi listeleri için uygundur. Ayrıca madde zaten birkaç başlık ve/veya alt-başlığa sahipse bu tarz uygundur.

Başlık doğrudan değişiklik noktası sağlar, eğer bölüm değişikliğini aktif edilirse. Aynı zamanda listeyi saptayabilecek otomatik içindekiler tablosu sunar. Bununla birlikte, bu gerekli değildir.

Birçok Vikipedist bu tarzı daha kolay okunabilir bulur.

Sıralı (numaralı) listeler

Üsttekine benzer şekilde fakat # sembolü kullanarak bir numaralı liste oluşturabilirsiniz. Format şöyledir (Numaralandırmanın düzgün biçimde sıralı olması için liste öğelerinden hiçbirinin boş bir satırla ayrılmamış olması gerekir):

== Liste başlığı ==

# Örnek 1
# Örnek 2
# Örnek 3

Liste başlığı

Örnek 1
Örnek 2
Örnek 3

Akıcı veya yatay listeler

Format şudur:

Liste başlığı: örnek 1, örnek 2, örnek 3

Tanım listeleri

Format şudur:

; Terim 1 : Tanım 1
; Terim 2 : Tanım 2
; Terim 3 : Tanım 3

Terim 1: Tanım 1
Terim 2: Tanım 2
Terim 3: Tanım 3

Aşağıdaki gibi yapmacık listeler yerine, gerçek tanım listeleri kullanınız

* Terim &mdash; Tanım

Terim — Tanım

veya

* '''Terim''': Tanım

Terim: Tanım

Çoğu durumda, tanım listelerinin yerine tablo kullanılması daha uygundur.

Tablolar

Listeleri görüntülemek için tablo kullanmak (gereksiz karmaşık kodlar içermesi ve üzerinde değişiklik yapılmasının zorluğu nedeniyle) göz korkutucu olmasına rağmen, üçten fazla sütuna gerek duyulması gibi durumlarda kullanılması yarar sağlar. Bakınız Yardım:Tablo.

Liste türleri

Bir liste tek başına bir madde olabileceği gibi, bir maddenin içinde de geçebilir.

Liste maddeleri, veya "bağlantı listeleri"; belirli bir konuyla ilgili maddelere yönlendirme yapan bağlantı listeleridir. (Kişiler, yerler veya bir olayın zaman çizelgesi gibi)
Bu tipteki maddeler daima X'in listesi veya X'in zaman çizelgesi başlığını taşır.
The title and bullet style or vertical style is common for this type of list. These Wikipedia entries follow the Wikipedia:Lists (stand-alone lists).
Madde içindeki listeler, ya maddenin akışı içinde yer alırlar, ya da maddenin sonuna eklenirler. Bu listeler ilgili maddelere erişim veya bilgi vermek için kullanışlıdırlar.

Bu tip listelere örnek olarak "Ayrıca bakınız", "İlgili maddeler", "Kaynakça" ve "Dış bağlantılar" alt başlıkları verilebilir.

Uyarı metinleri

Tamamlanmamış listelerin başına veya sonuna şu şablonu ekleyiniz:

{{eksik liste}}

Bu liste eksiktir, maddeyi geliştirerek yardımcı olabilirsiniz.