Vedat Türkali
| Vedat Türkali | |
|---|---|
| Doğum |
Abdulkadir Pirhasan 13 Mayıs 1919 Samsun, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm |
29 Ağustos 2016 (97 yaşında) Yalova, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Çoklu organ yetmezliği |
| Milliyet | Türk |
| Alma mater | İstanbul Üniversitesi |
| Meslek | Yazar, şair |
| Evlilik | Merih Pirhasan (e. 1942) |
| Çocuk(lar) |
Deniz (d. 1944) Barış (d. 1951) |
Vedat Türkali (d. 13 Mayıs 1919, Samsun - ö. 29 Ağustos 2016, Yalova), Türk senarist, şair ve roman yazarı.
Asıl adı Abdulkadir Pirhasan'dır.[1] Samsun Lisesi'nde okuduktan sonra 1942 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nden mezun olmuştur. Aynı yıl eşi Merih Pirhasan'la evlenmiştir.
Maltepe Askeri Lisesi ve Kuleli Askeri Lisesi'nde edebiyat öğretmenliği yaptıktan sonra 1951'de siyasi eylemleri sebebiyle tutuklanmış; 9 yıl ceza almış 7 yıl sonunda koşullu olarak serbest kalmıştır.
Gar Yayınları'nı Rıfat Ilgaz ile kurduktan sonra, 1960'ta Dolandırıcılar Şahı ile senaristliğe başlamıştır. Senaristliğine devam eden Türkali, 1965'te yönetmenliği denemiştir.
Bir Gün Tek Başına ve Mavi Karanlık gibi romanları Türk edebiyatının en büyük eserleri arasına girmiş; daha sonra da Yeşilçam Dedikleri Türkiye ve Tek Kişilik Ölüm romanlarını da yazmıştır.
Mihri Belli'nin yakın arkadaşı ve Atıf Yılmaz'ın arkadaşı ve akrabasıdır. TKP'nin eski üyelerindendir. 2002 seçimlerinde DEHAP'dan aday olarak aktif siyasete atılmıştır.
Vedat Türkali, oyuncu Deniz Türkali ve yönetmen Barış Pirhasan'ın babası, Deniz Türkali'nin kızı şarkıcı Zeynep Casalini'nin dedesidir. Türk edebiyatının usta isimlerinden olan Vedat Türkali, 29 Ağustos 2016 Pazartesi günü saat 06.00'da Yalova'da tedavi gördüğü hastanede hayata veda etti. Türkali, Cumhuriyet tarihinde birçok olaya şahitlik etmişti.[2] Bir süredir Yalova'da tedavi gördüğü bir hastanede 97 yaşında yaşamını yitirmiştir.
Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1965 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Senaryo Ödülü, Karanlıkta Uyananlar
- 1970, TRT Oyun Ödülü (Dallar Yeşil Olmalı)
- 1974, Milliyet Yayınları Roman Yarışması Birincilik Ödülü
- 1976, Orhan Kemal Roman Armağanı
- 2009 Sinema Yazarları Derneği (SİYAD) Onur Ödülü [3]
- 2016, Beyaz Martı Edebiyat Onur Ödülü[4]
Başlıca eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bir Gün Tek Başına (roman, 1974)
- Eski Şiirler, Yeni Türküler (şiirler, 1979)
- Üç Film Birden (senaryolar, 1979)
- Mavi Karanlık (roman, 1983)
- Eski Filmler (senaryolar, 1984)
- Bu Gemi Nereye (yazılar, anılar, 1985)
- Dallar Yeşil Olmalı (oyun, 1985)
- Tek Kişilik Ölüm (roman, 1989)
- Özgürlük İçin Kürt Yazıları (yazılar, 1996)
- Güven (roman, 1999)
- Komünist (anı, 2001)
- Yeşilçam Dedikleri Türkiye (roman, 2001)
- Bu Ölü Kalkacak (oyun, 2002)
- Dallar Yeşil Olmalı (oyun, 2002)
- Kayıp Romanlar (roman, 2004)
- Yalancı Tanıklar Kahvesi (roman, 2009)
- Bitti Bitti Bitmedi (roman, 2014)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Vikisöz'de Vedat Türkali ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- ^ "Vedat Türkali, İstanbul'da eşi Merih Pirhasan'ın mezarının yanında toprağa verilecek". Hürriyet. 4 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2016.
- ^ Vedat Türkali, 29 Ağustos 2016'da hayatını kaybetti.
- ^ "SİYAD - Türk Sineması Ödülleri". Sinema Yazarları Derneği. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2016.
- ^ Beyaz Martı Ödülü Vedat Türkali'nin, Cumhuriyet, Erişim tarihi: 17 Mayıs 2016
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Altın Portakal Yaşam Boyu Onur Ödülü sahipleri
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler
- 1919 doğumlular
- Samsun doğumlular
- 20. yüzyıl Türk roman yazarları
- 21. yüzyıl Türk roman yazarları
- Orhan Kemal Roman Armağanlı yazarlar
- İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde öğrenim görenler
- 2016 yılında ölenler
- Yalova'da ölenler
- Türk senaristler
- 20. yüzyıl Türk şairleri
- 21. yüzyıl Türk şairleri