Sodyum perklorat

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Sodyum perklorat
Sodyum perkloratın iskelet formülü
Tanımlayıcılar
CAS numarası 7601-89-0
PubChem 522606
EC numarası 231-511-9
UN numarası 1502
ChEBI 132103
RTECS numarası SC9800000
SMILES
InChI
ChemSpider 22668
Özellikler
Molekül formülü NaClO4
NaClO4.H2O (monohidrat)
Molekül kütlesi 122.44 g mol−1
Görünüm Beyaz kristal katı
Koku Kokusuz
Yoğunluk 2.4994 g/cm3
2.02 g/cm3 (monohidrat)
Erime noktası

468°C ((bozunur, susuz)
130 °C (monohidrat))

Kaynama noktası

482°C ((bozunur, monohidrat))

Çözünürlük (su içinde) 209.6 g/100 mL (25 °C, susuz)
209 g/100 mL (15 °C, monohidrat)
Tehlikeler
GHS piktogramları GHS03: Oksitleyici GHS07: Zararlı GHS08: Sağlığa zararlı
GHS İşaret sözcüğü Tehlike
NFPA 704
NFPA 704.svg
0
2
1
Parlama noktası 400°C
LD50 2 - 4 g/kg (tavşan, oral)
Benzeyen bileşikler
Diğer anyonlar
Sodyum klorür
Sodyum hipoklorit
Sodyum klorit
Sodyum klorat
Diğer katyonlar
Lityum perklorat
Potasyum perklorat
Amonyum perklorat
Sezyum perklorat
Benzeyen bileşikler
Perklorik asit
Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, Standart sıcaklık ve basınçtadır. (25 °C, 100 kPa)
Bilgi kutusu kaynakları

Sodyum perklorat formülü NaClO4 olan bir kimyasal bileşiktir. Perklorik asitin sodyum tuzu olan bu bileşik diğer perkloratlar gibi kuvvetli bir oksitleyicidir. Sodyum perkloratın çözünürlüğü diğer perklorat tuzları içinde en yüksek olanıdır. Beyaz kristallerden oluşan ve higroskopik özellikte olan sodyum perklorat suda ve alkolde oldukça çok çözünür. Genellikle monohidrat form halinde bulunur ve rombik bir kristal yapısına sahiptir. Standart oluşum entalpisi −382.75 kJ mol−1 dir.[1]

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sodyum perklorat diğer birçok perklorat tuzlarının başlangıç hammaddesidir. Diğer perklorat tuzları elde edilirken çoğunlukla NaClO4 (25 °C’de 209 gr./100 ml)’a göre onların düşük çözünürlüğünden faydalanılır. Perklorik asit NaClO4 ile HCl asitinin reaksiyonu ile elde edilir.

NaClO4 higroskopik özelliğinden dolayı piroteknik alanda çok az kullanılır. Daha çok amonyum ve potasyum perkloratlar tercih edilir. Bu tuzlar, sodyum perklorat ve potasyum ya da amonyum klorür çözeltilerinden çifte bozunma yoluyla imal edilirler.

Laboratuvar uygulamaları[değiştir | kaynağı değiştir]

NaClO4 laboratuvarda çeşitli kullanım alanlarına sahiptir (çoğunlukla reaktif olmayan elektrolit olarak). Örneğin, moleküler biyoloji alanında standart DNA ekstraksiyon ve melezleştirme reaksiyonlarında kullanılır.

Tıp alanında kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sodyum perklorat subklinik hipertiroidizm olan hastalara iyotlu kontrast maddeler verilmeden önce iyot tutulumunu engellemek için kullanılabilir (Tiroid uyarıcı hormon’u baskı altına alma).[2]

Hayvan eğitiminde kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sodyum perklorat ayrıca bomba malzemelerini tespit etmek için köpekleri eğitmek için bir malzeme olarak da kullanılabilir.[3]

Üretimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sodyum perklorat sodyum kloratın platin elektrot kullanılarak anodik oksidasyona tutulmasıyla üretilir.[4]

ClO3 + H2O → ClO4 + 2H+ + 2 e (asidik ortam)

ClO3 + 2 OH → ClO4 + H2O + 2 e (alkali ortam)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Yararlanılan kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "WebBook page for NaClO4". 22 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2012. 
  2. ^ Becker C. [Prophylaxis and treatment of side effects due to iodinated contrast media relevant to radiological practice]. Radiologe. 2007 Sep;47(9):768-73.
  3. ^ "Explosives Detection Dogs". www.special-dogs.de (Almanca). 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017. 
  4. ^ Helmut Vogt, Jan Balej, John E. Bennett, Peter Wintzer, Saeed Akbar Sheikh, Patrizio Gallone “Chlorine Oxides and Chlorine Oxygen Acids” in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2002, Wiley-VCH. DOI:10.1002/14356007.a06_483