Sodyum perklorat

Sodyum perklorat
	IUPAC adı Sodyum perklorat
	Diğer adlar Sodyum(VII) perklorat; Sodyum hiperklorat
Tanımlayıcılar
CAS numarası	7601-89-0
PubChem	522606
EC numarası	231-511-9
UN numarası	1502
ChEBI	132103
RTECS numarası	SC9800000
SMILES	[Na+].[O-]Cl(=O)(=O)=O ;
InChI	1/ClHO4.Na/c2-1(3,4)5;/h(H,2,3,4,5);/q;+1/p-1 ;
ChemSpider	22668
Özellikler
Molekül formülü	NaClO4; NaClO4.H2O (monohidrat)
Molekül kütlesi	122.44 g mol−1
Görünüm	Beyaz kristal katı
Koku	Kokusuz
Yoğunluk	2.4994 g/cm3 ; 2.02 g/cm3 (monohidrat)
Erime noktası	468°C ((bozunur, susuz) ; 130 °C (monohidrat))
Kaynama noktası	482°C ((bozunur, monohidrat))
Çözünürlük (su içinde)	209.6 g/100 mL (25 °C, susuz) ; 209 g/100 mL (15 °C, monohidrat)
Tehlikeler
GHS piktogramları
GHS İşaret sözcüğü	Tehlike
NFPA 704	0 2 1
Parlama noktası	400°C
LD50	2 - 4 g/kg (tavşan, oral)
Benzeyen bileşikler
Diğer anyonlar	Sodyum klorür; Sodyum hipoklorit; Sodyum klorit; Sodyum klorat
Diğer katyonlar	Lityum perklorat; Potasyum perklorat; Amonyum perklorat; Sezyum perklorat
Benzeyen bileşikler	Perklorik asit
	Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, Standart sıcaklık ve basınçtadır. (25 °C, 100 kPa)
	Bilgi kutusu kaynakları

Sodyum perklorat formülü Na Cl O₄ olan bir kimyasal bileşiktir. Perklorik asitin sodyum tuzu olan bu bileşik diğer perkloratlar gibi kuvvetli bir oksitleyicidir. Sodyum perkloratın çözünürlüğü diğer perklorat tuzları içinde en yüksek olanıdır. Beyaz kristallerden oluşan ve higroskopik özellikte olan sodyum perklorat suda ve alkolde oldukça çok çözünür. Genellikle monohidrat form halinde bulunur ve rombik bir kristal yapısına sahiptir. Standart oluşum entalpisi −382.75 kJ mol⁻¹ dir.^[1]

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sodyum perklorat diğer birçok perklorat tuzlarının başlangıç hammaddesidir. Diğer perklorat tuzları elde edilirken çoğunlukla NaClO₄ (25 °C’de 209 gr./100 ml)’a göre onların düşük çözünürlüğünden faydalanılır. Perklorik asit NaClO₄ ile HCl asitinin reaksiyonu ile elde edilir.

NaClO₄ higroskopik özelliğinden dolayı piroteknik alanda çok az kullanılır. Daha çok amonyum ve potasyum perkloratlar tercih edilir. Bu tuzlar, sodyum perklorat ve potasyum ya da amonyum klorür çözeltilerinden çifte bozunma yoluyla imal edilirler.

Laboratuvar uygulamaları[değiştir | kaynağı değiştir]

NaClO₄ laboratuvarda çeşitli kullanım alanlarına sahiptir (çoğunlukla reaktif olmayan elektrolit olarak). Örneğin, moleküler biyoloji alanında standart DNA ekstraksiyon ve melezleştirme reaksiyonlarında kullanılır.

Tıp alanında kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sodyum perklorat subklinik hipertiroidizm olan hastalara iyotlu kontrast maddeler verilmeden önce iyot tutulumunu engellemek için kullanılabilir (Tiroid uyarıcı hormon’u baskı altına alma).^[2]

Hayvan eğitiminde kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Sodyum perklorat ayrıca bomba malzemelerini tespit etmek için köpekleri eğitmek için bir malzeme olarak da kullanılabilir.^[3]

Üretimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Sodyum perklorat sodyum kloratın platin elektrot kullanılarak anodik oksidasyona tutulmasıyla üretilir.^[4]

ClO₃⁻ + H₂O → ClO₄⁻ + 2H⁺ + 2 e⁻ (asidik ortam)

ClO₃⁻ + 2 OH⁻ → ClO₄⁻ + H₂O + 2 e⁻ (alkali ortam)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

WebBook page for NaClO422 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Yararlanılan kaynaklar[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "WebBook page for NaClO₄". 22 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2012.
^ Becker C. [Prophylaxis and treatment of side effects due to iodinated contrast media relevant to radiological practice]. Radiologe. 2007 Sep;47(9):768-73.
^ "Explosives Detection Dogs". www.special-dogs.de (Almanca). 22 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2017.
^ Helmut Vogt, Jan Balej, John E. Bennett, Peter Wintzer, Saeed Akbar Sheikh, Patrizio Gallone “Chlorine Oxides and Chlorine Oxygen Acids” in Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 2002, Wiley-VCH. DOI:10.1002/14356007.a06_483