Nefret suçu
Nefret suçu (ön yargı motivasyonlu suç); bir kişiye veya gruba karşı ırk, dil, din, cinsiyet ve cinsel yönelim gibi durumlara karşı oluşmuş ön yargı sebebiyle işlenen, genellikle şiddet içeren suçlar.[1] Zaten suç olan eylemleri kapsar ve ön yargı sebebiyle işlenilmiş olmaları suçun cezasının artmasına neden olur. Bu açıdan nefret söyleminden farklı bir kavramdır. Eğer bu suç bir defaya mahsus olarak işlenmemişse ve süreklilik arz ediyorsa, suç işleyenler nefret grubu olarak adlandırılırlar. Bu suçları engellemeye ve suç işleyenleri cezalandırmaya yönelik düzenlenmiş yasalara ise nefret yasası denir.
Bir suçlu tarafından bir şahsa veya bir mülke karşı işlenen herhangi bir cezai suçun kaynağı o kimsenin: Irkı, rengi, etnik kökeni ya da uyruğu; dini; cinsiyeti, cinsel yönelimi, yaşı, fiziksel veya zihinsel engelleri ise bu suç nefret suçunu teşkil eder. Nefret suçları şu şekillerde işlenebilir: Sözlü taciz, tehdit edici davranışlar, nefretli konuşma, ad veya lakap takmak, postayla veya e-postayla rahatsız etmek, telefonla rahatsız etmek, mesajla rahatsız etmek, duvar yazısı, fiziksel saldırı, kabadayılık, mobbing, soygun, hırsızlık, gasp, taciz, tecavüz, sarkıntılık, gözdağı verme, şiddet, aile içi şiddet, kundakçılık veya diğer herhangi bir şekilde hasar verme.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Nefret yasaları ya da diğer adıyla ön yargı yasaları, ırk, din ve köken kavramlarını içerecek şekilde ilk olarak 1980'lerde ABD'de kabul edilmiş, zamanla Avrupalı devletlere de yayılmıştır. ABD'de nefret yasalarının yürürlüğe konmasının ve nefret suçlarının en ağır şekilde cezalandırılmasının başlıca nedeni ABD'nin etnik, dinî, kültürel olarak farklı topluluklardan oluşmasıdır. Bir göçmen ülkesi olan ve Amerikalı üst kimliği oluşturarak toplum içi uzlaşmayı ve düzeni sağlamaya çalışan ABD'nin başını ağrıtan başlıca sorun ülkedeki ırkçılık ve ayrımcılıktır. Nefret yasaları 1990'larda cinsel suçları da kapsayacak şekilde genişletilmiştir.
Nefret yasalarının düşünce özgürlüğüne etkileri tartışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Nefret yasalarının kapsamının ve içeriğinin genişletilmesi, düşünce ve ifade özgürlüğünün kısıtlanması tartışmalarını da beraberinde getirmiştir.
Amerika'da çeşitli dinî kurum ve kuruluşlar, nefret yasalarının eşcinselleri de kapsayacak şekilde genişletilmesini kınamışlardır. Nefret yasaları nedeniyle, din adamlarının Kitab-ı Mukaddes'in eşcinselliğe bakışını rahatça dile getiremeyeceklerini öne sürmüşlerdir.[2]
Bugün birçok batılı ülkede Yahudi Soykırımı'nı reddetmek veya bu konudaki verilerin sağlığı konusunda eleştiri yapmak suçtur.
Arnavutluk, Kıbrıs, San Marino ve Türkiye'de nefret suçu yasası yoktur.[3] Bununla birlikte, Türkiye dışındakilerin tamamı Siber Suçlar Sözleşmesi ve Ek Protokol'e taraftır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003, hate crime maddesi
- ^ "religioustolerance.org". 11 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2008.
- ^ Q, - Everyday Fears: A Survey of Violent Hate Crimes in Europe and North America