Jean-Paul Marat

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Jean-Paul Marat
Jean-Paul Marat portre.jpg
Jean-Paul Marat, 1793'te Joseph Boze tarafından çizilmiştir
Doğum 24 Mayıs 1743(1743-05-24)
Boudry, Neuchâtel Prensliği, Prusya (şimdi İsviçre'nin bir parçası)
Ölüm 13 Temmuz 1793 (50 yaşında)
Paris, Fransa
Ölüm sebebi Suikast
Meslek Gazeteci, politikacı, hekim, bilim adamı
Evlilik Simone Evrard
Ebeveyn(ler) Jean Mara
Louise Cabrol
İmza
БСЭ1. Автограф. Автографы. 4.svg

Jean-Paul Marat (24 Mayıs 1743 - 13 Temmuz 1793), Fransız siyaset teorisyeni, bilim insanı ve hekim[1]. Fransız Devrimi sırasında gazeteci ve politikacı.

Marat, 24 Mayıs 1743'te Prusya Neuchâtel Prensliği'nde (İsviçre'nin bir parçası) Boudry'de doğdu. Cagliari, Sardunya yerlisi Jean Mara (Giovanni Mara) ve Castres'li Fransız Huguenot Louise Cabrol'ün dokuz çocuğundan ikincisiydi. Babası, Mercedarya'lı bir komiser ve dindar bir mülteciydi.[2]

On yedi yaşındayken Jean-Baptiste Chappe d'Auteroche'un, Venüs geçişini gözlemlemek maksadıyla Tobolsk'a götürmek üzere topladığı heyete dahil olmak için başvuruda bulundu fakat reddedildi.[3] Daha sonra Paris'e taşındı ve tıp okudu.

1765'te Londra'ya taşındıktan sonra doktor olarak çalıştı. Oradayken Kraliyet Akademisyeni sanatçı Angelica Kauffman ile arkadaş oldu. Sosyal çevresi, Soho çevresindeki kahvehanelerde tanışan İtalyan sanatçıları ve mimarları içeriyordu.

Sans-culottes'ların (Türkçe: Donsuzlar[4]) güçlü bir savunucusuydu ve radikal bir ses olarak görülüyordu. Görüşlerini broşür, afiş ve gazetelerde yayımladı. Gazetesi L'Ami du peuple (Halkın Dostu) ile Haziran 1793'te iktidara gelen Jakobenler ile gayriresmî bir bağlantı kurdu. Gazeteciliği, şiddetli üslubu, toplumun en fakir üyeleri için temel insan haklarını savunması ve devrimin yeni liderlerine ve kurumlarına karşı tavizsiz duruşuyla ün kazandı.

Marat, Normandiya'ya kaçan Jirondenlerin faaliyetleri hakkında hayati bilgilere sahip olduğunu iddia ederek içeri giren bir Jironden sempatizanı Charlotte Corday tarafından, cilt enfeksiyonunu hafifletmek için şifalı bir banyo yaptığı esnada öldürüldü. Corday'ın dört günlük duruşması sırasında, "100.000 kişiyi kurtarmak için bir adamı öldürdüm"[5] diyerek suikastı tek başına gerçekleştirdiğini itiraf etti. Corday, dört gün sonra suikast suçundan 17 Temmuz 1793 'te idam edildi. Montagnard'ların rakiplerine karşı kazandığı zafer anında Marat’ın dramatik cinayeti, onun halkın davası için bir şehit olarak görülmesine neden oldu. Adı, yirmi bir Fransız kasabasına ve daha sonra, Fransız ve Rus devrimleri arasındaki sürekliliği simgeleyen bir jest olarak, Sovyet donanmasındaki ilk savaş gemilerinden birine verildi.[6]

Paris'in ünlü ressamlarından Jacques-Louis David, ikonik resmi Marat'ın Ölümü'nde Marat'ı ölümsüzleştirdi.

Görseller[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]


Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Isaac Asimov (1982). Biographical Encyclopedia of Science and Technology – Second Revised Edition. s. 334. 
  2. ^ Ernest Belfort Bax (1882). Jean-Paul Marat: A Historico-Biographic Sketch. Modern Press. 
  3. ^ Charles Coulston Gillispie (2009). Science and Polity in France: The End of the Old Regime. Princeton University Press. s. 292. ISBN 1-4008-2461-3. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2020. 
  4. ^ "Sans-culottes". 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2020. 
  5. ^ Owen Hulatt. Aesthetic and Artistic Autonomy. s. 54. 
  6. ^ "Jean-Paul Marat". Britannica. 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2020.