Türk Deniz Kuvvetleri komutanları listesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Komutanlık forsu

Türk Deniz Kuvvetleri, Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Osmanlı Donanması'nın İtilaf Devletleri gözetiminde tutulması üzerine[1] Türk Kurtuluş Savaşı için gerekli olan deniz nakliyatını muhafaza etmek üzere 10 Temmuz 1920 tarihinde Umur-ı Bahriye Müdürlüğü (Deniz İşleri Müdürlüğü) adıyla kurulmuştur. Bu müdürlük, modern Türk Deniz Kuvvetleri'nin temeli sayılmaktadır. 1 Mart 1921'de Bahriye Dairesi Reisliği adını alan müdürlük, Karadeniz üzerinden gelen Sovyet Rusya yardımlarını korumak ve karaya ulaştırmakla sorumlu tutulmuştur.[1] Mudanya Ateşkes Antlaşması'nın ardından İstanbul Bahriye Kumandanlığı kuruldu ve Osmanlı'dan kalan bazı hafif tonajlı savaş gemileri onarılarak harekâta hazır edildi. Mustafa Kemal Atatürk'ün 11-24 Eylül 1924 tarihleri arasında çıktığı Karadeniz seyahati, modern donanmaya bağlı Hamidiye kruvazörü ile yapıldı. Hamidiye, modern donanmanın denize açılan ilk savaş gemisiydi.[1] 1 Kasım 1924 tarihli konuşmasında Atatürk, donanmanın geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Kısa bir süre sonra Bahriye Vekaleti (Denizcilik Bakanlığı) kuruldu ve Genelkurmay'a bağlandı. Bahriye Vekaletinin öncelikli amacı eldeki gemileri onarmak ve hazır hale getirmek idi. Bu kapsamda Yavuz'un onarılması için Gölcük'te bir Alman şirketi tarafından yüzer havuz yapılmıştır, onarım çalışmalarını ise bir Fransız şirketi üstlenmiştir. Gölcük'te donanmanın ihtiyaçlarını karşılamak için onarım atölyeleri; mayın, akümülatör ve torpido fabrikaları ile barakalar kuruldu. Gölcük, donanmanın onarım ve geliştirme merkezi haline geldi.[1]

27 Aralık 1927 tarihinde Bahriye Vekaleti lağvedildi, 16 Ocak 1928'de Deniz Müsteşarlığı kuruldu. Donanma, Osmanlı'dan kalan savaş gemilerinden oluşuyordu; donanma yenileme çalışmalarından sonra Hollanda'ya iki adet denizaltı sipariş edildi ve 1928 yılında iki modern denizaltı donanmaya katıldı.[1] 1931 yılına kadar Avrupalı devletlerden sipariş edilen çeşitli savaş gemileri ve denizaltılar donanmaya katıldı, TBMM'nin kararı ile 1933 yılında Gölcük donanma ana üssü oldu.[1]

II. Dünya Savaşı'nın başlaması üzerine 1939 yılında İngiltere'ye 4 muhrip, 2 mayın gemisi ve 4 denizaltı sipariş edildi. Almanya'da inşa edilen Saldıray denizaltısı ise donanmaya katıldı. 1949 yılında Deniz Müsteşarlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı adını aldı. 1952'de NATO'ya üye olunduktan sonra donanma birçok açıdan iyileştirildi. 1960'lı yıllarda Kıbrıs Sorunu sebebiyle amfibik gemi ihtiyacı giderilmeye çalışıldı ve 1974'te donanmanın aktif katılımıyla Kıbrıs Barış Harekatı yapıldı. Bundan sonraki dönemde Türk Deniz Kuvvetleri, Türkiye'nin yerli malı üretimiyle veya başka devletlere edilen siparişlerle çeşitli savaş gemilerini envanterina katmıştır.[1] Günümüzde Türk Deniz Kuvvetleri, donanma komutanlığı, kuzey deniz saha komutanlığı, güney deniz saha komutanlığı ile deniz eğitim ve öğretim komutanlığı olmak üzere dört komutanlıktan oluşmaktadır.[2] 22 Ağustos 2017 tarihi itibarıyla Türk Deniz Kuvvetleri'nin komutanı Adnan Özbal'dır.[3][4][5]

Deniz kuvvetlerine uygun personel yetiştirme ve hazırlama görevi deniz eğitim ve öğretim komutanlığının görevidir.[6] Bölgesel operasyonlara destek verme ise kuzey saha komutanlığı ile güney saha komutanlığının görevleri arasındadır.[7][8] Türk Deniz Kuvvetleri, Atatürkçü düşünce temelinde ilke ve inkılapları resmen temel değer olarak saymaktadır.[9]

Türk Deniz Kuvvetleri komutanları listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Fotoğraf Komutan Görev başlangıcı Görev bitişi Katıldığı muharebeler
1 Oramiral Mehmet Ali Ülgen 1 Temmuz 1949 6 Haziran 1950 Sisam İsyanı, Balkan Savaşları, Türk Kurtuluş Savaşı.[10]
2 Oramiral Sadık Altıncan 13 Haziran 1950 12 Eylül 1957 I. Dünya Savaşı, Türk Kurtuluş Savaşı[10]
3 Oramiral Fahri Korutürk 12 Eylül 1957 2 Temmuz 1960 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
4 Koramiral Ahmet Zeki Özak 20 Haziran 1960 20 Haziran 1961 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
5 Oramiral Necdet Uran 20 Haziran 1961 16 Ağustos 1968 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
6 Oramiral Celal Eyiceoğlu 16 Ağustos 1968 30 Ağustos 1972 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
7 Oramiral Kemal Kayacan 30 Ağustos 1972 23 Ağustos 1974 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
8 Oramiral Hilmi Fırat 23 Ağustos 1974 9 Ağustos 1977 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
9 Oramiral Bülent Ulusu 9 Ağustos 1977 10 Ağustos 1980 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
10 Oramiral Nejat Tümer 10 Ağustos 1980 6 Aralık 1983 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
11 Oramiral Zahit Atakan 6 Aralık 1983 22 Ağustos 1986 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
12 Oramiral Emin Göksan 22 Ağustos 1986 22 Ağustos 1988 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
13 Oramiral Orhan Karabulut 22 Ağustos 1988 20 Ağustos 1990 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
14 Oramiral İrfan Tınaz 20 Ağustos 1990 20 Ağustos 1992 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
15 Oramiral Vural Beyazıt 20 Ağustos 1992 18 Ağustos 1995 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
16 Oramiral Güven Erkaya 18 Ağustos 1995 29 Ağustos 1997 Yanlışlıkla Türk Hava Kuvvetleri tarafından bombalanan
TCG Kocatepe'nin komutanıydı.[1][10]
17 Oramiral Salim Dervişoğlu 29 Ağustos 1997 26 Ağustos 1999 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
18 Oramiral İlhami Erdil 26 Ağustos 1999 24 Ağustos 2001 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
19 Oramiral Bülent Alpkaya 24 Ağustos 2001 28 Ağustos 2003 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
20 Oramiral Özden Örnek 28 Ağustos 2003 26 Ağustos 2005 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
21 Oramiral Yener Karahanoğlu 26 Ağustos 2005 24 Ağustos 2007 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
22 Oramiral Metin Ataç 24 Ağustos 2007 26 Ağustos 2009 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
23 Oramiral Uğur Yiğit 26 Ağustos 2009 29 Temmuz 2011 Katıldığı bir muharebe yok.[10]
24 Oramiral Murat Bilgel[11] 9 Ağustos 2011 23 Ağustos 2013 Katıldığı bir muharebe yok.[11]
25 Oramiral Bülent Bostanoğlu 23 Ağustos 2013 22 Ağustos 2017 Katıldığı bir muharebe yok.[3]
26 Oramiral Adnan Özbal 22 Ağustos 2017 19 Ağustos 2022 Katıldığı bir muharebe yok.
27 Oramiral Ercüment Tatlıoğlu 19 Ağustos 2022 Katıldığı bir muharebe yok.

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e f g h "Türk Deniz Kuvvetleri, Genel Tarihçe". 23 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2013. 
  2. ^ Türk Deniz Kuvvetleri resmi web sitesi, "Türk Deniz Kuvvetlerinin Görevleri" sayfası 14 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  3. ^ a b "Genelkurmay Başkanlığı, "Ağustos 2013 Yüksek Askeri Şura Toplantısı" başlıklı internet bildirisi". 6 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2013. 
  4. ^ "Bugün gazetesi, "YAŞ kararları (Yüksek Askeri Şura) Resmi Gazete'de yayımlandı" başlıklı internet haberi". 6 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2013. 
  5. ^ "Akşam gazetesi, "Kim kimdir?" başlıklı internet fotogalerisi". 16 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2013. 
  6. ^ "DzKK, "Deniz Eğitimv e Öğretim Komutanlığı'nın Görevleri" başlıklı internet yazısı". 25 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. 
  7. ^ "DzKK, "Kuzey Deniz Saha Komutanlığı'nın Görevleri" başlıklı internet yazısı". 25 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. 
  8. ^ "DzKK, "Güney Deniz Saha Komutanlığı'nın Görevleri" başlıklı internet yazısı". 25 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. 
  9. ^ "DzKK, "Türk Deniz Kuvvetlerinin Temel Değerleri" başlıklı internet yazısı". 14 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2013. 
  10. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w "DzKK, komutan listesi (Biyografilere ulaşmak için isimlerinin üzerine tıklayınız)". 14 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2013. 
  11. ^ a b "Türk Deniz Kuvvetleri, "Oramiral E. Murat Bilgel, Deniz Kuvvetleri Komutanı" sayfası". 14 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2013.