Kemal Kayacan
| Kemal Kayacan GR.1935-1736 | |
|---|---|
| |
| Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı | |
| Görev süresi 30 Ağustos 1972 - 23 Ağustos 1974 | |
| Yerine geldiği | Oramiral Celal Eyiceoğlu |
| Yerine gelen | Oramiral Hilmi Fırat |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 16. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 13 Haziran 1977 - 12 Eylül 1980 | |
| Seçim bölgesi | Ankara |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Sinop, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 29 Temmuz 1992 (77 yaşında) Kadıköy, İstanbul |
| Ölüm nedeni | Suikast |
| Defin yeri | Edirnekapı Şehitliği, İstanbul |
| Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi |
| Mesleği | Asker |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Türkiye
|
| Branşı |  Türk Deniz Kuvvetleri
|
| Hizmet yılları | 1935-1974 |
| Rütbesi |  Oramiral
|
| Komutası | Mayın Filosu, Deniz Eğitim Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanı, Donanma Komutanlığı, Türk Deniz Kuvvetleri |
| Çatışma/savaşları | Kıbrıs Harekâtı[1] |
Mehmet Kemal Kayacan[2] (15 Haziran 1915, Sinop - 29 Temmuz 1992, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi. 7. Deniz Kuvvetleri komutanıdır.
1935 yılında asteğmen rütbesi ile Deniz Harp Okulundan mezun oldu. 1944 yılında Harp Akademisini bitirdi. Türk Deniz Kuvvetlerinde çeşitli kademelerde görev yaptı. 1960 yılında tuğamiral rütbesine terfi etti. Bu rütbede Mayın Filosu Komutanlığı, Deniz Eğitim Komutanlığı görevlerinde bulundu. 1961'de, Adnan Menderes'in idam edilmesinin ardından yapılan seçimlerde Menderes'i destekleyen partilerin çoğunluğu tekrar elde etmesinden rahatsız olan darbe yanlısı askerlerin hazırladığı 21 Ekim Protokolü'ne imza attı.[3] 1963 yılında Deniz Eğitim Komutanlığı görevinde iken tümamiral rütbesine terfi etti. Bu rütbede Güney Deniz Saha Komutanı olarak görev yaptı. 1967 yılında koramiral rütbesine terfi etti. Bu rütbede Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanlığı, Donanma Komutanlığı ve Yüksek Askerî Şûra üyeliği görevlerinde bulundu. 1970 tarihinde oramiral rütbesine terfi etti. 1972 yılında Deniz Kuvvetleri Komutanlığı görevine atandı. Kıbrıs Harekâtı'nın ardından 23 Ağustos 1974 tarihinde oramirallikte dördüncü yılını doldurduğu için emekli oldu.
Emeklilik döneminde siyasete atıldı ve 16. Dönem Cumhuriyet Halk Partisi Ankara milletvekili oldu. 21 Ağustos 1980'de yapılan TBMM oturumunda partisi tarafından Cumhurbaşkanlığına aday gösterildi ancak oylama için yeterli çoğunluk sağlanamadı.[4]
29 Temmuz 1992 tarihinde Göztepe'deki evinde 3 Devrimci Sol militanı tarafından kurşunlanarak eşinin gözü önünde öldürüldü. Olaydan sonra bir gazeteye telefon eden kimliği belirsiz bir kişi, Devrimci Sol adına konuştuğunu bildirerek "son günlerde artan işkence ve baskılardan dolayı Oramiral Kayacan'ın cezalandırıldığını" söyledi.[5] Kızı Fatoş Kayacan Hataylı 29 Temmuz 2002 tarihinde babasının Edirnekapı Şehitliği'ndeki mezarı başında yapılan anma töreninde, "bugüne kadar suikast sonucu hayatını kaybeden en yüksek rütbeli Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu olduğuna" dikkat çekti.[6]
Evli ve iki çocuk babasıydı.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Özhan Bakkalbaşıoğlu (17 Temmuz 2024). "Kıbrıs Barış Harekâtı'nda Türk Deniz Kuvvetleri'nin önemi ve TCG Kocatepe'nin kaybı". Marine Deal News. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2025.
- ^ "TBMM Albümü 2. Cilt (1950-1980)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 12 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- ^ "Köşke bomba koyarım". Milliyet. 21 Aralık 1999. 29 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2025.
- ^ "TBMM Birleşik Toplantı 109. Birleşim" (PDF). TBMM. 21 Ağustos 1980. 13 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi14 Nisan 2025.
- ^ "TEMMUZ 1992". web.archive.org. 5 Aralık 2008. 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2025.
- ^ http://www.aksiyon.com.tr/detay.php?id=2842&yorum_id=1 23 Aralık 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. MİT suikasti biliyordu Aksiyon dergisi 4 Ağustos 2003 sayısı
- ^ http://www.dzkk.tsk.mil.tr/turkce/KOMUTAN.ASP 11 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Komutan Biyografisi
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Celal Eyiceoğlu |
Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı 30 Ağustos 1972 - 23 Ağustos 1974 |
Sonra gelen: Hilmi Fırat |
| Önce gelen: Turgut Kunter |
Donanma Komutanı 30 Ağustos 1970 - 30 Ağustos 1972 |
Sonra gelen: Hilmi Fırat |
| Önce gelen: Celal Eyiceoğlu |
Donanma Komutanı 16 Ağustos 1968 - 30 Ağustos 1969 |
Sonra gelen: Turgut Kunter |
- Türk Deniz Kuvvetleri komutanları
- Donanma komutanları
- 1915 doğumlular
- 1992'de ölenler
- TBMM 16. dönem Ankara milletvekilleri
- Suikast sonucu ölen Türk askerler
- Suikast sonucu ölen Türk siyasetçiler
- TBMM Millî Savunma Komisyonu Başkanları
- Deniz Harp Okulunda öğrenim görenler
- Edirnekapı Şehitliği'ne defnedilenler
- Sinop ili doğumlu siyasetçiler
- İstanbul ilinde ölenler
- Cumhuriyet Halk Partisi mensubu siyasetçiler
- Güverte subaylar
- Yüksek Askerî Şûra üyeleri