Susuzluk Olayı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Susuzluk Olayı
Dağlık Karabağ sorunu
Patlama zamanı içerisinde gazetecilerin olduğu KamAZ tırının enkazı.
BölgeSusuzluk, Kelbecer, Azerbaycan
Tarih4 Haziran 2021
11.00 civarı (UTC+04.00)
SilahlarAnti-tank mayın
Ölü3
Yaralı4

Susuzluk Olayı, Susuzluk kazası veya Susuzluk köyü yakınlarında patlama (AzericeSusuzluq kəndi yaxınlığında partlayış), 4 Haziran 2021'de Azerbaycan'ın Kelbecer Rayonu'na bağlı Susuzluk köyü yakınlarında gerçekleşen mayının patlaması. Patlama sonucu Azerbaycan Televizyonu operatörü Sirac Abışov, Azerbaycan Devlet Haber Ajansı muhabiri Muharram İbrahimov ve Kelbecer Rayonu Yürütme Gücü Başkanı Susuzluk Köyü İdari Bölgesi Temsilci Yardımcısı Arif Aliyev hayatını kaybetmiştir.[1] Ayrıca 4 kişi çeşitli derecelerde yaralanmışdır.[2][3] Bu, İkinci Karabağ Savaşı zamanı gazeteci ölümü ile sonuçlanan ilk olaydı.[4]

Azerbaycan tarafı olaydan Ermenistan'ı sorumlu tutarak, son 30 yılda Karabağ'a yerleştirilen mayınların haritasının Azerbaycan'a verilmemesi halinde bu tür trajik olayların tekrar yaşanacağınını belirtmiştir. Azerbaycanlı yetkililer, İkinci Karabağ Savaşı'nın sona ermesinden sonra askerlerin geri çekilmesi sırasında Kelbecer'deki mayınların Ermeni birlikleri tarafından gömüldüğünü iddia etmiştir. Ermenistan buna cevap vermemiştir. Azerbaycan'daki çeşitli ülkelerin büyükelçileri ve büyükelçilikleri, İnsan Hakları İzleme Örgütü, UNESCO, Avrupa Konseyi, AGİT ve Uluslararası Gazeteciler Federasyonu olayla ilgili endişelerini dile getirmiş ve kurbanlara taziyelerini iletmiştir.

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Azerbaycan üzerinde Susuzluk Olayı
Susuzluk Olayı
Olay yerine yakın olan Susuzluk köyünün Azerbaycan haritasındaki yeri.

Kelbecer Rayonu 1993'te Birinci Karabağ Savaşı sırasında Ermeni militanlar tarafından işgal edilmiştir. İşgal sonucunda bölgede yaşayan 60 bin Azerbaycanlı ve Kürt yerinden edilmiş,[5] 150'den fazla Azerbaycanlı rehin alınmıştır.[6]

27 Eylül 2020'de başlayan İkinci Karabağ Savaşı sırasında Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri, Murovdağ'ı işgalden kurtarmıştır.[7][8] Bu, 1992'de bu yana Azerbaycan'ın en büyük askeri başarılarından biri olarak kabul ediliyor.[9] Karabağ'da ateşkes sağlanmasını öngören üçlü deklarasyon kapsamında 25 Kasım 2020'de Kelbecer Rayouna Azerbaycan'ın kontrolüne geri verilmiştir.[10]

Dağlık Karabağ sorunundan etkilenen bölgelerin mayınlardan arındırılması, İkinci Karabağ Savaşı'ndan sonra Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki ana sorunlardan biri olmaya devam ediyor. Karabağ, dünyanın en çok mayınlı bölgelerinden biri olarak kabul ediliyor.[11] Savaşın sona ermesinden bu yana, mayınlar yüzünden Azerbaycan'da askeri ve sivil kayıplar verilmiştir. Resmi verilere göre, üçlü deklarasyonun imzalanmasından bu yana Azerbaycan tarafından 120'den fazla kişi mayınlar yüzünden hayatını kaybetmiş veya yaralanmıştır.[12] Azerbaycan tarafı Ermenistan'dan mayın haritaları talep etmiş ancak Ermeni tarafı olumlu yanıt vermemiştir.[13][14] Azerbaycan, Ermenistan'ın Karabağ'daki mayın tarlalarının haritasını vermeyi reddetmesi üzerine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne iki şikayette bulunmuştur.[15] Azerbaycan tarafı, uygun belgeler olmadan benzer trajedi riskinin her zaman devam edeceğini belirtmiştir.[16] Azerbaycan'ın Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Yaşar Aliyev, BM Güvenlik Konseyi toplantısında, mezarlıklar, tarihi yerler ve diğer sivil nesneler de dahil olmak üzere Azerbaycan'ın işgal altındaki topraklarının çoğunun Ermenistan tarafından mayınlandığını söylemiştir.[17] Karabağ'daki mayın temizleme sürecinin 5-7 yıl daha devam etmesi tahmin ediliyor.[18]

Patlamadan önce, iki ülke arasındaki sınır boyunca gerçekleşen, Azerbaycan ve Ermenistan askerlerinin de içinde olduğu bir dizi olaylar, Ermenistan'daki seçimler öncesinde Rusya'nın aracılık ettiği ateşkes üzerinde baskı yaratmıştır.[19] Mayıs ayı sonlarında Azerbaycan, Kelbecer'e mayın yerleştirmeye çalışan altı Ermeni askerini ele geçirmiştir. Ermeni hükûmeti, kuvvetlerinin yalnızca kendi ülkelerindeki sınır bölgesinin savunmasını güçlendirdiğini söylemiştir.[20]

Olay[değiştir | kaynağı değiştir]

Azerbaycan Devlet Haber Ajansı (AZERTAC) ve Azerbaycan Televizyonu (AzTV) çalışanları, İkinci Karabağ Savaşı sonucunda Azerbaycan'ın işgalden kurtarılmış topraklarında haber yapmak için gönderilmişti.[21] 4 Haziran 2021 günü saat 11 sularında Kelbecer Rayonuna bağlı Susuzluk köyüne giderken gazeteci ve yetkililerin içerisinde bulunduğu KamAZ tırı anti-tank mayına çarpmıştır.[22][23] Mayın bölgeye Ermeni işgali sırasında yerleştirilmiştir.[24]

Mağdurlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Patlama sonucunda üç kişi hayatını kaybetmiş, dört kişi de yaralanmıştır.[25]

  • Sirac Abışov – Azerbaycan Televizyonu operatörüydü.[26] 29 Ağustos 1989'da Azerbaycan SSC'nin Kubadlı kentinde dünyaya gelen Abışov, Birinci Karabağ Savaşı sırasında ailesiyle birlikte evinden olmuş ve Sumgayıt'ta yaşamaya başlamıştır. 2019'da AzTV'de çalışmaya başlamıştır. Bir çocuğu olan Abışov kaza sonucunda hayatını kaybetmiştir.[27] Naşı, Adli Tıp Ekspertiz ve Patolojik Anatomi Derneği'nin Gence şubesinde muayene edildikten sonra Bakü'ye gönderilmiştir.[28] Abişov, 5 Haziran'da Sumgayıt'taki Şehitler Hiyabanı'nda toprağa verildi.[29]
  • Muharram İbrahimov (Alioğlu) – Azerbaycan Devlet Haber Ajansı muhabiriydi. 16 Nisan 1982'de SSCB cumhuriyetlerinden Ermenistan SSC'nin Krasnoselo Rayonu Ardaniş köyünde doğmmuştur. İbrahimov, 1989'de Azerbaycan SSC'nin Binegedi Rayonunun Resulzade kasabasında 100 No'lu ortaokulun birinci sınıfına gitmiş, 1999'de oradan mezun olmuş ve 2003'te Yüksek Sosyo-Politik Yüksek Okulu'nun gazetecilik fakültesine girmiştir. 15 Temmuz 2004 tarihine kadar Azerbaycan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı İç Birliklerinde görev yapmıştır. Aynı yılın Eylül ayında AZERTAC'ta muhabir olarak görev yapan İbrahimov, 2007'den bu yana önde gelen muhabir olarak burada çalışıyordu. İkinci Karabağ Savaşı sırasında savaş alanındaki yenilikleri ele almıştır. İki çocuğu olan İbrahimov, kazada hayatını kaybetmiştir.[30] Naşı, Adli Tıp Ekspertiz ve Patolojik Anatomi Derneği'nin Gence şubesinde muayene edildikten sonra Bakü'ye gönderilmiştir.[28] İbrahimov, 5 Haziran'da Abşeron Rayonu Muşvigabad kasabasındaki mezarlıkta anne ve babasının yanına defnedilmiştir.[31]
  • Arif Ağalar oğlu Aliyev – Kelbecer Rayonu Yürütme Gücü Başkanı Susuzluk Köyü İdari Bölgesi Temsilci Yardımcısıydı. 1983'te Susuzluk köyünde dünyaya gelen Aliyev, Birinci Karabağ Savaşı sırasında mülteci olmuş ve Göygöl Rayonuna bağlı Hasabağ köyüne yerleşmiştir. 2012'den beri bu görevi yürütmekteydi. Üç çocuğu olan Aliyev, kazada hayatını kaybetmiştir. 5 Haziran 2021'de naşı Göygöl Rayonundaki evine götürülmüş[32][33]
  • Emin Memmadov – Azerbaycan Televizyonu müdürü. Kaza sonucu yaralanmıştır.[34] ve oradaki Kelbecer Şehitler Hiyabanı'na defnedilmiştir.[35] AzTV'nin "Ana Makale" programına bağlanan Emin Memmedov, durumunun stabil olduğunu söylemiştir.[36]

Diğer üç kişinin isimleri ise henüz açıklanmadı. Yaralılardan biri otobüs şoförü, diğeri ise köy sakiniydi.[37]

Sonuç[değiştir | kaynağı değiştir]

Basında çıkan haberlerin hemen ardından, Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhuriyet Başsavcılığı ve Azerbaycan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı olayı doğrulamıştır. Savcılık ve polis memurlarının olay yerini incelediklerini, adli muayene atadıklarını ve diğer usuli işlemleri gerçekleştirdiklerini de eklemiştiler. Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhuriyet Askeri Savcılığı, Azerbaycan Ceza Kanununun Madde 100.2 (saldırgan bir olayın planlanması, hazırlanması, başlatılması veya yürütülmesi), Madde 116.0.6 (silahlı bir çatışma sırasında uluslararası insancıl hukukun ihlali) ve diğer maddeler uyarınca ceza davası açmıştır.[38] Yoğun soruşturma sürüyor.[39]

Olaydan sonra, Tigran Mets özel askeri eğitim merkezinin kurucusu ve Ermenistan Silahlı Kuvvetleri yarbayı Koryun Gumaşyan, Ermeni medyasına Laçın ve Kelbecer'e 17 tır mayın yerleştirdiğini söylemiştiri. "Azerbaycan'daki Ermeni esirler" karşılığında Azerbaycan'a mayınlı alanların haritalarını vermeye hazır olduğunu sözlerine de eklemiştir.[40][41][42] Azerbaycan Savunma Bakanlığı 8 Haziran'da yaptığı açıklamada, Ermenistan Silahlı Kuvvetlerine bağlı bir keşif ve sabotaj grubunun mayın yerleştirmek için sınırı geçerek Laçın Rayonu sahasına girdiğini ve Azerbaycan askerlerinin grubun bir üyesi olan asker Artur Kartanyan gözaltına aldığını belirtmiştir.[43] Ermenistan Savunma Bakanlığı, yakalanan askerin sisli hava nedeniyle yolunu kaybettiğini söyleyerek mayın gömme iddialarını yalanlamıştır.[44]

Olay günü Azerbaycan Cumhuriyeti Çalışma ve Ahalinin Sosyal Güvenlik Bakanlığı Sözcüsü Fazıl Talibov, olayda hayatını kaybeden Muharram İbrahimov, Sirac Abışov ve Arif Aliyev'e şehit statüsü verileceğini söylemiştir.[45]

Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]

Azerbaycan[değiştir | kaynağı değiştir]

Olayı ilk doğrulayanlardan biri olan AzTV başkanı Rövşen Memmedov, Facebook sayfasında olayı "Ermeni vandalizminin bir başka örneği ve düşmanın sivillere karşı işlediği suçlar" olarak nitelendirmiş ve her iki gazetecinin ailelerine başsağlığı dilemiştir.[46] Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, hayatını kaybedenlerin ailelerine taziyelerini iletmiş,[47] Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mihriban Aliyeva, olaydan duyduğu derin üzüntüyü dile getirerek, "masum insanların ölümlerinin tüm sorumluluğu Ermenistan'ın askeri-politik liderliğine aittir" demiştir.[48] Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı İdaresi Dış Politika Dairesi Başkanı Hikmet Hacıyev, uluslararası örgütleri dayanışma göstermeye ve olayı kınamaya çağırmış ve gazetecilerin "Kelbecer'den çıkarken Ermeni birlikleri tarafından yola koyulan bir mayının kurbanı olduklarını" sözlerine eklemiştir.[49]

Azerbaycanlı yetkililer, İkinci Karabağ Savaşı'nın sona ermesinden sonra askerlerin geri çekilmesi sırasında Kelbecer'deki mayınların Ermeni birlikleri tarafından gömüldüğünü iddia etmiştir.[50] Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Leyla Abdullayeva,[51] Azerbaycan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov[52] ve Medya Geliştirme Ajansı (MEDİA),[53] mayın patlamasında hayatını kaybeden gazetecilerin ailelerine başsağlığı dilemiştir. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı Ermenistan'ı kara mayınları kullanarak Cenevre Sözleşmelerini ihlal etmekle suçlamıştır.[54] Azerbaycan Gazeteciler Sendikası başkanı Elçin Şıhlı, Ermenistan'ı "uluslararası hukuku ihlal etmekle" suçlamış ve mayınların yakın zamanda Kelbecer'e gömüldüğünü iddia etmiştir.[55] Azerbaycan Cumhuriyeti Aile, Kadın ve Çocuk İşleri Devlet Komitesi yaptığı açıklamada, olay sonucunda 3 ailenin çocuklarının yetim kaldığını belirterek, "bu insan haklarına aykırı" ifadesini kullanmıştır.[56]

Olayda hayatını kaybedenlerin anısı Azerbaycan Televizyonu binası yakınında anılmıştır.[57]

Uluslararası[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransa'nın Azerbaycan Büyükelçisi Zacharie Gross,[58] İtalya'nın Azerbaycan Büyükelçiliği,[59] İsrail'in Azerbaycan Büyükelçisi George Dick,[60] Rusya'nın Azerbaycan Büyükelçiliği,[61] İran'ın Azerbaycan Büyükelçiliği,[62] Gürcüstan'nın Azerbaycan Büyükelçiliği,[63] Türkiye'nin Azerbaycan Büyükelçiliği[64] vəe Ukrayna'nın Azerbaycan Büyükelçiliği[65] iki gazetecinin ölümü nedeniyle taziyelerini iletmiştir. Türkiye merkezli Haber Global kanalı olaydan dolayı Ermenistan'ı kınamıştır.[66]

Human Rights Watch Örgütü Avrupa ve Orta Asya'dan sorumlu müdür yardımcısı Giorgi Gogia, mayınların "yeni gömülmesi veya doğrudan sivilleri hedef almasından" endişe duyduğunu söylemiştir.[67] UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay, Abışov ve İbrahimov'un ölümlerini kınayarak, "gazetecilerin kişisel güvenliklerini riske atmadan görevlerini yerine getirebilmeleri gerektiğini" sözlerine eklemiştir.[68]Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatović, "etkilenen alanların mayınlardan temizlenmesi için acil bir ihtiyaç" olduğunu ifade etmiştir.[69] AGİT'in Medya Özgürlüğü Temsilcisi Theresa Ribeiro, olayla ilgili derin endişesini dile getirmiştir.[70] Uluslararası Gazeteciler Federasyonu Genel Sekreteri Anthony Ballanjer ve Avrupa Gazeteciler Federasyonu Genel Sekreteri Ricardo Guterres, kurbanlara ve ailelerine taziyelerini iletmiş ve Ermenistan hükûmetini mayınlı alanların haritalarını vermeye çağırmıştır.[71] Uluslararası Basın Enstitüsü, iki gazetecinin ölümünden "derin üzüntü duyduğunu" bildirmiştir.[72] Gazetecileri Koruma Komitesi Avrupa ve Orta Asya program koordinatörü Gülnuze Said, İbrahimov ve Abişov'un ölümlerini "gereksiz bir trajedi" olarak nitelendirmiştir. Said, Ermeni yetkilileri "çatışmada diğer gazetecilerin öldürülmemesini sağlamak için mayın haritalarını basınla paylaşmaya" çağırmıştır.[73] Uluslararası Mayın Eylem Kampanyası olayı Twitter hesabından paylaşmış[74] ve Reporters Without Borders her iki ülkeyi de gazetecileri korumaya çağırmıştır.[75]

Ukrayna Yüksek Şurası milletvekilleri Lyudmila Marçenko ve Marian Zablotski, Ermenistan'dan mayınlı alanların bir haritasını vermesini talep etmiştir.[76] Fransız senatör ve Nizami Gencevi Uluslararası Merkezi üyesi Natalie Goulet, İbrahimov ve Abişov'un ailelerine başsağlığı dilemiş ve Ermenistan'ın mayın haritalarını teslim etmesini istemiştir.[77] Aynı zamanda, Moldova parlamentosu Ulusal Güvenlik ve Savunma Komisyonu başkanı Sergei Sirbu ve parlamentodaki Demokrat fraksiyonun başkanı Dumtsi Diacov, Ermenistan'dan mayın haritaları teslim etmesini istemiştir.[78] Rus gazeteci ve askeri uzman ve Rusya Savunma Bakanlığı'na bağlı Kamu Konseyi eski başkanı İgor Korotçenko da olaya tepki göstererek, Avrupalı kuruluşlar ve uluslararası gazeteciler de dahil olmak üzere tüm kuruluşlara başvurmanın önemli olduğunu söyledi.[79]

Ermenistan olayla ilgili hiçbir açıklamada bulunmamıştır.[80]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "В Азербайджане на мине подорвались два журналиста и чиновник". BBC Russian Service (Rusça). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  2. ^ "Two Azeri journalists and an official killed in landmine blast near Karabakh - prosecutor". Reuters (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  3. ^ "Two Azerbaijani journalists and one official die in landmine explosion in Kalbajar". OC Media (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  4. ^ "Kəlbəcər rayonunda iki jurnalist minaya düşərək həlak olub (YENİLƏNİB)". Turan Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  5. ^ Azerbaijan: Seven years of conflict in Nagorno-Karabakh. New York: Human Rights Watch. 1994. ss. 14. ISBN 1-56432-142-8. An estimated 60,000 individuals — equally divided among Kurds and Azeris — lived in Kelbajar province before the offensive." In the space of a week, 60,000 people were forced to flee their homes. Today all are displaced, and Kelbajar stands empty and looted. 
  6. ^ "ARMENIANS CAPTURE KEY AZERBAIJANI TOWN". washingtonpost.com. The Washington Post. 23 Nisan 1993. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  7. ^ "Müdafiə Nazirliyi: Murov zirvəsi azad olundu (yenilənir)" (Azerice). 27 Eylül 2020. 7 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  8. ^ Bashir, Turkan (10 Aralık 2020). "Bakıda "Zəfər Paradı" keçirildi". Amerikanın Səsi (Azerice). 7 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  9. ^ "Münaqişənin həllində ən böyük ümid". RFE/RL (Azerice). 7 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  10. ^ "Azerbaijani army enters Kalbajar, region returned by Armenia". Al Jazeera (İngilizce). 25 Kasım 2020. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  11. ^ Tsukerman, Irina (2 Haziran 2021). "Azerbaijan won war with Armenia, but confronts deadly foe in left-behind landmines". The Tribune (İngilizce). 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  12. ^ "Генпрокуратура Азербайджана сообщила о третьем погибшем при подрыве на мине в Карабахе". TASS (Rusça). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  13. ^ "Avropalı komissardan əsirlər, mina xəritəsi çağırışı". RFE/RL (Azerice). 20 Mayıs 2021. 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  14. ^ "دوخبرنگار آذری بر اثر انفجار مین در قره باغ جان باختند". İslam Cumhuriyeti Haber Ajansı (Farsça). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  15. ^ "Азербайджанские журналисты подорвались на мине в Кельбаджаре, трое погибли". Podrobnosti (Ukraynaca). 5 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  16. ^ "Поряд з Карабахом підірвалися азербайджанські журналісти: 3 загиблих". 24tv.ua (Ukraynaca). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  17. ^ "Four people including two journalists killed in mine explosion in Azerbaijan". JAMNews (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  18. ^ "В Азербайджані авто з журналістами підірвалося на міні, є загиблі". Ukinform (Ukraynaca). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  19. ^ Guliyev, Emil (4 Haziran 2021). "Azerbaijani Reporters, Official Killed In Mine Blast". Barrons (İngilizce). 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  20. ^ "Mine Kills Two Azerbaijani Journalists, Village Official In Areas Recaptured From Armenian Forces". RFE/RL (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  21. ^ "Two Azerbaijani journalists killed in landmine blast near Karabakh". Herald Sun (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  22. ^ "Azərbaycanın iki media işçisi minaya düşərək həlak olub, üç nəfər yaralanıb - VİDEO". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  23. ^ "Baş Prokurorluq və DİN media nümayəndələrinin Kəlbəcər rayonunda minaya düşərək həlak olmaları ilə bağlı birgə məlumat yayıb". Azerbaycan Devlet Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  24. ^ "Armenian mine kills 2 Azerbaijani journalists in Karabakh". Australian News Review (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  25. ^ "Kəlbəcərdə azərbaycanlı jurnalistlər minaya düşərək həyatlarını itirdilər". TRT Azərbaycan. 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  26. ^ "AzTV və Azərtac-ın əməkdaşları Kəlbəcərdə həlak oldular - Video". Axar.az (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  27. ^ "Minaya düşən operator: "Cəbrayılda çəkiliş aparanda hisslərimə hakim ola bilmədim" - VİDEO". Modern.az (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  28. ^ a b "Kəlbəcərdə həlak olan jurnalistlərin nəşi Gəncəyə gətirilib – YENİLƏNİB + FOTO". Oxu.az (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  29. ^ Qərib, Səid (5 Haziran 2021). "Kəlbəcərdə şəhid olan operator dəfn edilib - YENİLƏNİB". Report Haber Ajansı. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  30. ^ "Məhərrəmin böyük planları, arzuları vardı..." Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  31. ^ Qərib, Səid (5 Haziran 2021). "Şəhid jurnalist Məhərrəm İbrahimov torpağa tapşırılıb - YENİLƏNİB-2". Report Haber Ajansı. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  32. ^ Süleymanlı, Sami (4 Haziran 2021). "Kəlbəcərdə minaya düşərək şəhid olan vəzifəli şəxs sabah dəfn ediləcək". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  33. ^ "Media işçilərinin nəşi müayinə üçün Gəncəyə aparıldı - FOTO". Baku.WS (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  34. ^ "В Нагорном Карабахе от подрыва на мине погибли два журналиста". RBK Ukrayna (Rusça). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  35. ^ "Kəlbəcərdə minaya düşərək həlak olan məmur dəfn olunub - YENİLƏNİB". Report Haber Ajansı. 5 Haziran 2021. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  36. ^ Qərib, Səid (4 Haziran 2021). "Kəlbəcərdə minaya düşərək xəsarət alanlardan ikisinin vəziyyəti açıqlanıb - VİDEO". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  37. ^ "Kəlbəcərdə AzTV-nin rejissoru, avtobusun sürücüsü və bir kənd sakini də yaralanıb". Milli.az (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  38. ^ "В Карабахе погибли двое азербайджанских журналистов, подорвавшись на мине". RIA Novosti (Rusça). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  39. ^ "Глава МИД Азербайджана призвал Армению передать карты минных полей в Карабахе". TASS (Rusça). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  40. ^ "A certain Koryun Gumashyan offers Azerbaijan maps of minefields in exchange for prisoners of war". Turan Haber Ajansı (Azerice). 7 Haziran 2021. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  41. ^ "ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ. Հայ գնդապետը պատրաստ է բոլոր գերիների դիմաց Ադրբեջանին տրամադրել ականապատ դաշտերի քարտեզները". Aurora News (Ermenice). 7 Haziran 2021. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  42. ^ "Ադրբեջանի գլխավոր դատախազությունը հերքում է «հայ դիվերսանտների» վարկածը". 365 (Ermenice). 7 Haziran 2021. 10 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  43. ^ "MN: Laçın istiqamətində düşmənin diversiya qrupunun bir üzvü saxlanılıb - VİDEO - YENİLƏNİB". Azeri Press Agency. 8 Haziran 2021. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  44. ^ "Պայմանագրային զինծայառողը մառախուղի պատճառով հայտնվել է Ադրբեջանի ԶՈւ վերահսկողության տակ գտնվող տարածքում. ՊՆ". News.am (Ermenice). 8 Haziran 2021. 8 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  45. ^ "Kəlbəcərdə həlak olmuş media işçilərinə şəhid statusu veriləcək". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  46. ^ "AzTV və "Azərtac"ın əməkdaşları Kəlbəcərdə minaya düşərək vəfat etdi". Qafqazinfo (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  47. ^ "İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva media nümayəndələrinin həlak olması ilə bağlı başsağlığı verib". Report Haber Ajansı. 5 Haziran 2021. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  48. ^ "Mehriban Əliyeva Kəlbəcərdə media işçilərinin minaya düşərək həlak olması ilə bağlı paylaşım edib". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  49. ^ Əliyev, Emin (4 Haziran 2021). "Prezidentin köməkçisi beynəlxalq təşkilatları Kəlbəcərdəki hadisəni pisləməyə çağırdı". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  50. ^ "В Азербайджане на мине подорвались два журналиста". Ggordonua (Rusça). 5 Haziran 2021. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  51. ^ "Leyla Abdullayeva azərbaycanlı jurnalistlərin ölümü ilə bağlı başsağlığı verib". Trend Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  52. ^ "Ceyhun Bayramov Ermənistanı minalanmış ərazilərin xəritələrini verməyə çağırıb". Trend Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  53. ^ "MEDİA Kəlbəcərdə minaya düşərək şəhid olan jurnalistlərlə bağlı bəyanat yayıb". Trend Haber Ajansı. 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  54. ^ "Land Mine Blast Kills 2 Azerbaijani Journalists". Big News Network (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  55. ^ "Azerbaijani journalists, official killed in landmine explosion". Al Jazeera. 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  56. ^ Əliyev, Emin (4 Haziran 2021). "Dövlət Komitəsi Kəlbəcərdəki hadisə ilə bağlı bəyanat yayıb". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  57. ^ "Kəlbəcərdə minaya düşərək həlak olan jurnalistlərin anım mərasimi keçirilir (FOTO/VİDEO)". Trend Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  58. ^ "Fransa səfiri Kəlbəcərdə həlak olan media işçiləri ilə bağlı başsağlığı verib". Azərbaycan24 (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  59. ^ "İtaliya səfirliyi Kəlbəcərdə media işçilərinin həlak olması ilə bağlı başsağlığı verib". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  60. ^ Əliyev, Emin (4 Haziran 2021). "İsrail səfiri Kəlbəcərdəki hadisə ilə bağlı başsağlığı verib". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  61. ^ "Посольство России в Азербайджане соболезнует родным подорвавшихся на мине в Карабахе". TASS (Rusça). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  62. ^ "İran Səfirliyi Azərbaycana başsağlığı verdi - FOTO". Oxu.az (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  63. ^ "Gürcüstan səfirliyi Kəlbəcərdə jurnalistlərin ölümü ilə əlaqədar başsağlığı verib". Trend İnformasiya Agentliyi (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  64. ^ "Türkiyə səfiri: "Minalarla bağlı məsələdə də Azərbaycana hər cür dəstək veririk"". Azeri Press Ajansı. 5 Haziran 2021. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  65. ^ Əliyev, Emin (5 Haziran 2021). "Ukrayna səfirliyi: "KİV işçilərinin həlak olması barədə xəbər bizi son dərəcə sarsıtdı"". Report Haber Ajansı. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  66. ^ ""Haber Global" Kəlbəcərdə şəhid olan jurnalistlərə görə Ermənistanı qınadı - VİDEO". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  67. ^ "Human Rights Watch: Landmines pose ongoing threat to civilians". Azeri Press Agency (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  68. ^ "UNESCO Director-General deplores the death of journalists Siraj Abishov and Maharram Ibrahimov". UNESCO (İngilizce). 7 Haziran 2021. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2021. 
  69. ^ Əliyev, Emin (4 Haziran 2021). "Dunya Miyatoviç Azərbaycanın azad edilmiş ərazilərinin minalardan təmizlənməsi ilə bağlı çağırış edib". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  70. ^ "OSCE representative saddened by tragic death of Azerbaijani journalists Maharram Ibrahimov and Siraj Abishov". Azəri Press Agentliyi (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  71. ^ "Azerbaijan: Two journalists killed in landmine explosion". Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  72. ^ Uluslararası Basın Enstitüsü [@globalfreemedia] (4 Haziran 2021). "#Azerbaijan: IPI is deeply saddened to hear of the death of two journalists - @AZERTAC correspondent Maharram Ibrahimov & @aztvresmi operator Siraj Abyshev - who were killed this morning in a landmine explosion in Kalbajar region west of #NagornoKarabakh" (Tweet). Erişim tarihi: 4 Haziran 2021Twitter vasıtasıyla. 
  73. ^ "Landmine kills 2 Azerbaijani journalists near Nagorno-Karabakh". Gazetecileri Koruma Komitesi (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  74. ^ Uluslararası Mayın Eylem Kampanyası [@minefreeworld] (4 Haziran 2021). "Terrible news of #civilian #mine casualties in #azerbaijan today, as deadly legacy of the #NagornoKarabakh conflict continues to claim lives. @AzerbaijanMFA #NotATarget @MineMonitor" (Tweet). Erişim tarihi: 5 Haziran 2021Twitter vasıtasıyla. 
  75. ^ Reporters Without Borders [@RSF_en] (4 Haziran 2021). "#Azerbaijan: This morning two Azerbaijani journalists, Siraj Abyshev operator for @aztvresmi & Maharram Ibrahimov correspondent for @AZERTAC, were killed by a anti-tank mine explosion in the #UpperKarabakh. They were sent to report to the liberated village of #Susuzlug. [1/2]" (Tweet). Erişim tarihi: 5 Haziran 2021Twitter vasıtasıyla. 
  76. ^ Aslanov, Mübariz (4 Haziran 2021). "Ukraynalı deputatlar Kəlbəcərdə şəhid olan media işçiləri ilə bağlı çağırış ediblər - EKSKLÜZİV". Report Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  77. ^ Tağıyev, Anar (5 Haziran 2021). "Fransa senatoru Azərbaycanın media işçilərinin həlak olması ilə bağlı başsağlığı verib". Report Haber Ajansı. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  78. ^ Aslanov, Mübariz (5 Haziran 2021). "Ukrayna və Moldovanın tanınmış KİV-ləri və siyasi xadimləri azərbaycanlı jurnalistlərin həlak olmasından yazdı". Report Haber Ajansı. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2021. 
  79. ^ "Jurnalistlərin erməni siyasətinin qurbanı olması yalnız təəssüf doğurur - İqor Korotçenko". Trend Haber Ajansı (Azerice). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021. 
  80. ^ "Land Mine Blast Kills 2 Azerbaijani Journalists". Voice of America (İngilizce). 4 Haziran 2021. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021.