Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline tepkiler

Vikipedi, özgür ansiklopedi
2 Mart 2022'de Ukrayna'nın işgalini kınayan ve Rus birliklerinin tamamen geri çekilmesini talep eden Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun ES-11/1 sayılı kararı oylaması
  Kabul
  Ret
  Çekimser
  Oturuma katılmayan
  Üye değil

24 Şubat 2022'de Rusya, Ukrayna'yı işgal etmek için geniş çaplı bir askerî operasyon başlattı. İşgal, 6,4 milyondan fazla Ukraynalı'nın ülkeden kaçmasına[1][2] ve nüfusun üçte birinin ülke içinde yer değiştirmesine sebep olarak[3][4] Avrupa'da 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşanan en büyük mülteci krizine neden oldu.[5][6] İşgal ayrıca küresel çapta gıda kıtlığına da neden oldu.[7][8] İşgale verilen tepkiler, halkın tepkisi, medya tepkileri ve barış çabaları dahil olmak üzere geniş bir endişe yelpazesinde önemli ölçüde değişiklik gösterdi.

Özet[değiştir | kaynağı değiştir]

Helsinki'de savaş karşıtı bir protesto (2022)
Çekya'da yaşayan Rusların düzenlediği protesto, 26 Mart 2022. Beyaz-mavi-beyaz bayrak, Rusya'daki savaş karşıtı protestoların sembolüdür.
Londra'nın merkezinde Suriyeli aktivistler tarafından Rusya'nın Mariupol'u bombalamasına karşı düzenlenen protestolar, Mart 2022

Ukrayna'nın işgali, hükûmetler ve uluslararası kuruluşlar tarafından geniş çapta kınandı ve Rusya'ya uygulanan yeni yaptırımlar da dahil olmak üzere tepkiler, Rus ve dünya ekonomilerinde yaygın ekonomik etkilere neden oldu.[9] Avrupa Birliği, Ukrayna'ya askerî teçhizat sağladı ve finanse etti. Blok ayrıca, Rus uçaklarının AB hava sahasını kullanımını yasaklayan,[10] belirli Rus bankalarının SWIFT yasağı ve belirli Rus medya kuruluşlarının yasağı gibi çeşitli ekonomik yaptırımlar uyguladı.[11] İşgale karşı oluşan gayriresmi tepkiler arasında, eğlence, medya, iş ve spor alanlarında Rusya ve Belarus'a yönelik geniş çaplı boykotlar yer aldı.[12] Ukrayna'da çalışan ve öğrenim gören birçok Hintli,[13] Afrikalı ve Orta Doğulu; Ukrayna ve diğer Doğu Avrupa ülkelerinde ırkçılıkla karşı karşıya kaldıklarını bildirdiler.[14] Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, "dünya gerçekten siyah ve beyazların hayatlarına eşit önem veriyor mu" diye sordu. Daha sonra diğer ülkeleri listelemeye devam etti ve bunları Ukrayna'daki haberlerle karşılaştırdı: Etiyopya, Yemen, Afganistan ve Suriye.[15]

Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline karşı dünya çapında protestolar başladı ve Rusya'da da günlük protestolar düzenlendi.[16] Gösterilerin yanı sıra savaşa karşı muhalefet için imza kampanyaları, açık mektuplar ve bildiriler yayınlandı ve kültürel ve siyasi figürler savaşa karşı açıklamalar yaptılar.[17] Rus yetkililer tarafından geniş çaplı baskılarla karşılaşıldılar. OVD-Info'ya göre, 24 Şubat-13 Mart 2022 tarihleri arasında en az 14.906 kişi gözaltına alındı.[18][19] Rus hükûmeti, savaşa karşı diğer muhalefet biçimlerini de bastırdı; savaş karşıtı kampanyalara imza atan kişilere yönelik baskılar ve geniş çaplı sansür önlemleri uygulandı.[20] Temmuz 2022'de, Moskova belediye meclisi üyesi Aleksey Gorinov, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini eleştirdiği için yeni Rus savaş sansür yasaları sebebiyle cezaevine giren ilk kişi oldu.[21] Aleksandra Skoçilenko ve Vladimir Kara-Murza gibi kişiler benzer davaları görmektedirler.[22] Protestoların yanı sıra, savaşın sonucunda Rus diasporası ve Rusça konuşan göçmenlere karşı Rus karşıtı duygular ve ayrımcılık olayları da rapor edildi.[23][24] Ukrayna, Çaykovski veya Tolstoy gibi Rus tarihî figürlerinin adını taşıyan sokaklarını yeniden adlandırmaya karar verdi.[25] Rus silahlı kuvvetleri tarafından yeni işgal edilen Ukrayna'nın bazı bölgelerinde de işgalcileri protesto eden gösteriler yapıldı.[26][27]

Çin,[28] Hindistan,[29][30] Endonezya,[31] Malezya,[32] Sırbistan[33][34] ve Arap ülkelerinde birçok sosyal medya kullanıcısı, ABD'nin dış politikasına olan güvensizliklerinden dolayı Rus dış politikasını haklı buldu. Malezyalı sosyal medya kullanıcıları, MH17 olayı ve 2020 Yaz Paralimpik Oyunları'nın Rusya'yı desteklemelerinin ana nedenleri olduğunu belirttiler.[35] Mart 2022'de, Ukraynalıların %98'i - Ukrayna'da yaşayan Rusların %82'si de dahil olmak üzere - Ukrayna'nın herhangi bir bölgesinin Rusya'nın meşru bir parçası olduğuna inanmadıklarını söyledi.[36] Nisan sonunda, Levada Merkezi tarafından Rusya'da yapılan bir ankete göre, "Rusların %74'ü Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik işgalini ve Rus askeri eylemlerini destekliyor. Ankete katılanların %19'u ise Rus Federasyonu'nun eylemlerini desteklemediklerini söyledi. Diğer yandan, ankete katılanların %39'u Ukrayna'daki savaşı takip etmediklerini belirtti."[37] Rusya'daki birçok ankete katılımcılar, olumsuz sonuçlarla karşılaşma korkusu nedeniyle katılmak istemiyor.[38] Bir araştırmacı grubuna göre Rusların Ukrayna'daki savaşa yönelik tutumlarını araştıran bir anket için aradıkları 31.000 kişinin 29.400'ü soruyu duyduklarında cevap vermek istemedi.[39]

Papa Francis, ittifakın Rusya'nın kapısında "havlaması" nedeniyle NATO'nun Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline neden olmuş olabileceğini söyledi.[40] Ayrıca Ukrayna'daki savaşın, yeni ve daha güçlü silahların denendiği İspanya İç Savaşı'na benzediği konusunda da uyardı.[41] Daha sonra üstü kapalı olarak Rusya'yı "Ukrayna'da silahlı fetih, yayılmacılık ve emperyalizm" yapmakla suçladı.[42]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Situation Ukraine Refugee Situation". United Nations High Commissioner for Refugees. 10 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  2. ^ "Liz Truss mulls seizure of Russian assets in UK to give to Ukraine". the Guardian (İngilizce). 3 Temmuz 2022. 9 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  3. ^ Ratcliffe, Rebecca; Clayton, Abené; Gabbatt, Adam; Chao-Fong, Léonie; Lock, Samantha; Ambrose, Tom (19 Mart 2022). "Biden outlines 'consequences' if China aids Russia – as it happened". The Guardian. ISSN 1756-3224. OCLC 60623878. 29 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  4. ^ "Ukraine war: Putin being misled by fearful advisers, US says". BBC News. BBC. 31 Mart 2022. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  5. ^ Keane, Daniel; Blake, Elly (14 Mart 2022). "What is the Homes for Ukraine refugees scheme and how do you apply?". Evening Standard. ISSN 2041-4404. 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  6. ^ Pita, Antonio; Costa, Raúl Sánchez (3 Mart 2022). "Ukrainian exodus could be Europe's biggest refugee crisis since World War II". El País. ISSN 0213-4608. 5 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  7. ^ Barbaro, Michael; Chaturvedi, Asthaa; Szypko, Rob; Quester, Rachel; Johnson, Michael; Baylen, Liz O.; Daniel, Chelsea; Powell, Dan; Lozano, Marion (5 Nisan 2022). "How the War in Ukraine is Creating a Global Food Crisis". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 15 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  8. ^ "The coming food catastrophe". The Economist. ISSN 0013-0613. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  9. ^ Chernova, Anna; Cotovio, Vasco; Thompson, Mark (28 Şubat 2022). "Sanctions slams Russian economy". CNN. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  10. ^ "EU adopts new set of measures to respond to Russia's military aggression against Ukraine". Europa (web portal). 22 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  11. ^ "EU imposes sanctions on state-owned outlets RT/Russia Today and Sputnik's broadcasting in the EU". Europa (web portal). 22 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  12. ^ Timsit, Annabelle; Simon, Maite Fernández (2 Mart 2022). "Russia boycott: A list of global campaigns that are underway in support of Ukraine". The Washington Post. ISSN 0190-8286. OCLC 2269358. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  13. ^ "How Indians fleeing Ukraine ran into racism". The Times of India. 2 Mart 2022. 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022. 
  14. ^ Tobore Ovuorie (9 Nisan 2022). "Ukraine war: African students face Russian missiles and racism". Deutsche Welle. 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  15. ^ "Ukraine attention shows bias against black lives, WHO chief says". BBC News (İngilizce). 13 Nisan 2022. 25 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  16. ^ Burakovsky, Arik (3 Mart 2022). "Putin's Invasion of Ukraine Has Sparked Antiwar Protests in Russia. They Could Be His Undoing". Time. ISSN 0040-781X. OCLC 1311479. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  17. ^ "Russia's anti-war lobby goes online". France 24. 26 Şubat 2022. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  18. ^ Нет войне – Как российские власти борются с антивоенными протестами [No to war – How Russian authorities are fighting anti-war protests]. OVD-Info (Rusça). 22 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  19. ^ Shevchenko, Vitaly (15 Mart 2022). "Ukraine war: Protester exposes cracks in Kremlin's war message". BBC News. 15 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  20. ^ "Joint Letter to the United Nations Human Rights Council on the human rights situation in Russia". Human Rights Watch. 4 Mart 2022. 5 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  21. ^ Karev, Andrey (10 Temmuz 2022). "'I'll be exonerated much sooner than this'". Novaya Gazeta Europa. 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  22. ^ Sauer, Pjotr (8 Temmuz 2022). "Moscow councillor jailed for seven years after criticising Ukraine war". Guardian News & Media Limited. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  23. ^ "As Ukraine war intensifies, some Russian speakers far from Moscow are feeling hostility". The Washington Post. 3 Mart 2022. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  24. ^ Beardsworth, James (4 Mart 2022). "Russians Abroad: Blamed for a Regime They Sought to Escape". Moscow Times. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  25. ^ "Goodbye, Tchaikovsky and Tolstoy: Ukrainians look to 'decolonize' their streets". The New York Times. 7 Haziran 2022. 25 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  26. ^ "Ukraine war: Protests held in Russian occupied Ukrainian cities Kherson, Energodar and Berdyansk". inews.co.uk. 20 Mart 2022. 21 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  27. ^ "Ukraine war: A glimpse inside Kherson, the city occupied by Russian forces, through the eyes of a Ukrainian resistance volunteer". Sky News. 20 Mart 2022. 4 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  28. ^ Repnikova, Maria; Zhou, Wendy (11 Mart 2022). "What China's Social Media Is Saying About Ukraine". The Atlantic. 11 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  29. ^ "#IStandWithPutin trending in India amid Russia-Ukraine conflict". DT Next. 2 Mart 2022. 21 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  30. ^ Poddar, Umang (8 Mart 2022). "How Indians on the internet view India's tacit support of Russia". Quartz. 29 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  31. ^ "5 Alasan yang Bikin Banyak Warga RI Dukung Rusia Invasi Ukraina" [5 reasons why many Indonesians support Russia's invasion of Ukraine]. CNN Indonesia (Endonezyaca). 14 Mart 2022. 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  32. ^ Azmi, Hadi (19 Mart 2022). "How the battle on Malaysia's social media has become a propaganda tool for Russia and Ukraine". South China Morning Post. ISSN 1563-9371. OCLC 648902513. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  33. ^ Serbia, Russia and the war in Ukraine (İngilizce), DW News, 24 Mayıs 2022, 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 21 Mart 2023 
  34. ^ "In Serbia, Threats And Insults Are A Cost Of Reporting On Russia's Invasion Of Ukraine". RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 16 Mart 2022. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  35. ^ Danya Hajjaji (7 Nisan 2022). "Ukraine War: Arab Social Media Unsympathetic, Sees Western Hypocrisy". Newsweek. 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  36. ^ "Ukrainians want to stay and fight, but don't see Russian people as the enemy. A remarkable poll from Kyiv". European Leadership Network. 14 Mart 2022. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  37. ^ Mazurenko, Alyona (28 Nisan 2022). "74% Russians support war with Ukraine despite atrocities committed by Russian army". Ukrayinska Pravda. 2 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  38. ^ "In Russia, opinion polls are a political weapon". openDemocracy. 9 Mart 2022. 21 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  39. ^ Yaffa, Joshua (29 Mart 2022). "Why Do So Many Russians Say They Support the War in Ukraine?". The New Yorker. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2023. 
  40. ^ Roberts, Hannah (3 Mayıs 2022). "Pope says NATO may have caused Russia's invasion of Ukraine". Politico. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  41. ^ Coleman, Julie (3 Mayıs 2022). "The Pope says the Russians are learning that 'their tanks are useless' in Ukraine". Business Insider. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023. 
  42. ^ Pullella, Philip (30 Haziran 2022). "Pope implicitly accuses Russia of aggression, imperialism in Ukraine". Reuters. 9 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023.