2022-2023 Ukraynalı mülteci krizi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(2022 Ukraynalı mülteci krizi sayfasından yönlendirildi)
Polonya-sınır tren istasyonunun Przemyśl Główny yakınında mülteciler birbirleriyle ilgileniyor, 28 Şubat 2022

2022-2023 Ukraynalı mülteci krizi, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Ukrayna'dan gelen büyük bir insan hareketidir. 24 Şubat 2022'de Rus birliklerinin ilk işgal ile başladı. İşgalden önce bile, birçok Avrupa ülkesi mülteci almaya hazırlanıyordu, özellikle Polonya 1 milyon mülteciyi kabul etmeye hazırdı.[1][2]

Saldırıdan sonraki ilk birkaç gün içinde yüz binlerce kişi kaçtı. Çoğu, Ukrayna'nın batısındaki komşu ülkeler olan Polonya, Macaristan, Moldova, Romanya ve Slovakya'ya sığındı.[3] Etkilenenlerin çoğu yurtdışında yaşayan akrabalarının evlerine sığındı. Avrupa Birliği ve diğer birlik üyesi ülkeler, mültecilerin bir sığınma prosedüründen geçmek zorunda kalmamaları için Ukraynalılara açık olacaklarını açıkladı. Polonya ve Almanya gibi birçok eyaletteki demiryolu şirketleri, Ukraynalı mültecilerin trenle ücretsiz seyahat etmesine izin verilmektedir.

Yasallık[değiştir | kaynağı değiştir]

2 Mart 2022'de Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği'ndeki Ukrayna'dan gelen mültecilerin standart Avrupa Birliği iltica prosedüründen geçmek zorunda kalmaması için tarihinde ilk kez Geçici Koruma Direktifi'nin başlatılmasını önerdi. İçişleri bakanlarının direktifin uygulanıp uygulanmayacağına 3 Mart'ta karar vermeleri bekleniyor.[4] Almanya ve Avusturya da dahil olmak üzere birçok ülkedeki demiryolu şirketleri, Ukraynalı mültecilerin trenle ücretsiz seyahat etmesine izin verdi.[5]

Sayılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Ukrayna'dan kaçan insanlarla ilgili rakamlar hızla değişebilir ve genellikle sadece tahmindir. Ülkeden ülkeye seyahatler mutlaka resmi olarak kayıtlı değildir. Ukraynalılar Avrupa'daki bazı ülkelere vizesiz seyahat edebilirler. Özel izin olmaksızın 90 gün gibi uzun bir süre ülkede kalmalarına izin verilebilir. Başka bir yerde, sığınma başvurusunda bulunmaları gerekir. Ayrıca bir ülkeye sınırı geçmek, insanların o ülkede (kalıcı olarak) kalacağı anlamına gelmez.

Birleşmiş Milletler İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi 27 Şubat'ta Ukrayna'da iki ay içinde 7,5 milyon yerli mülteci olacağını tahmininde bulundu. 18 milyon insan çatışmalardan etkileniyor ve 12 milyon insanın sağlık yardımına ihtiyacı olacak. Savaştan önce dört milyona yakın insan ülkeyi terk etti.[6]

27 Şubat 2022 Pazar günü Birleşmiş Milletler Mülteci Konferansı'nda, savaştan bu yana 368.000'den fazla kişinin Ukrayna'dan kaçtığı açıklandı.[7] 1 Mart 2022 itibarıyla Ukrayna'dan komşu ülkelere kaçtığına inanılan 600.000'den fazla mülteci ile Birleşmiş Milletler Mülteci Ajansı (UNHCR), durumun "Avrupa'nın bu yüzyıldaki en büyük mülteci krizine" dönüşebileceğinden endişelenmektedir.[8] 16 Mart itibarıyla Polonya, yaklaşık 1,9 milyon ile Ukrayna'dan gelen en fazla mülteci sayısına sahipti.[9]

Konaklama ve yardım[değiştir | kaynağı değiştir]

Mültecilere yardım eden Macar gönüllüler, 1 Mart 2022

Airbnb'nin kurucu ortağı ve diğer iki yetkilisi, Ukrayna ile sınırı paylaşan Avrupa ülkelerinin liderlerine, şirketlere mültecileri geçici olarak barındırma konusunda destek sunan mektuplar gönderdi. Plan, Mülteci Fonu siteleri aracılığıyla yapılan bağışlarla ve platformdaki ev sahiplerinin desteğiyle finanse edilecektir.[10] UNICEF, Birleşmiş Milletler Mülteci Ajansı, Uluslararası Kurtarma Komitesi, Birleşik Ukrayna Amerikan Yardım Komitesi ve diğer kuruluşlar, mültecilere ve krizden etkilenenlere yardım etmek için para bağışları kabul etmeye başladı. Kyiv Independent gibi kuruluşlar, belirli nedenlerle para toplamak için GoFundMe kampanyaları başlattı veya kişiler tarafından fiziksel eşyaların bağışlanması çağrısında bulundu.[11][12]

Ülkeler[değiştir | kaynağı değiştir]

Avusturya[değiştir | kaynağı değiştir]

ÖVP'den Avusturya İçişleri Bakanı Gerhard Karner ve Federal Şansölye Karl Nehammer, Avusturya'nın Ukrayna'dan mülteci almak istediğini açıkladı. Tüm mültecilerin ülkede 90 gün kalmasına izin verilmektedir.[13]

Belçika[değiştir | kaynağı değiştir]

Belçika İltica ve Göçten Sorumlu Devlet Bakanı Sammy Mehdi 25 Şubat 2022'de Belçika'nın Polonya ve Macaristan ile dayanışma içinde olduğunu söyledi. Ancak, resepsiyonu koordine etmesi için Avrupa'ya çağrıda bulundu.[14] İki gün sonra Kalkınma Bakanı Meryame Kitir, Ukrayna'ya ek insani yardım için üç milyon euro ayrılacağını duyurdu.[15]

Fransa[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransa, Ukraynalı mültecileri karşılamada "kendi payına düşeni alacak": Emmanuel Macron'un 25 Şubat Cuma günü yaptığı ve metropollerin ve toplulukların belediye başkanları tarafından aktarılan bu duyuru, değerlendirmek için çok erken olduğunu düşünseler de göçmenlere yardım dernekleri tarafından memnuniyetle karşılandı.[16]

Almanya[değiştir | kaynağı değiştir]

Ukrayna'dan ilk mülteciler 25 Şubat 2022 Cuma akşamı Brandenburg'a ulaştı. Brandenburg'un 10.000 kişiye hazırlandığı bildirildi. Diğer devletler yardım sözü verdiler. Ayrıca Mecklenburg-Batı Pomeranya, ülkeyi terk etmesi gereken kişilerin Ukrayna'ya dönüşünü durdurma kararı aldı.[17] Deutsche Bahn, Ukrayna pasaportu veya kimlik kartı olan mültecilerin Polonya'dan Almanya'ya giden uzun mesafeli trenlerde ücretsiz seyahat etmesine izin verdi.[18]

2 Mart'ta federal içişleri bakanı Nancy Faeser tarafından Almanya'ya 5000'den fazla mültecinin ulaştığı bildirildi. Sınır kontrolü olmadığı için sayı daha yüksek olabilir. Mülteciler genellikle normal tren bağlantılarıyla ülkeye geldi. Bakan, sığınmacılar için bir prosedür izlemek zorunda olmadıklarını söyledi. Üç yıla kadar kalabileceklerini belirtti. Alman sağlık hizmeti kapsamında olacaklarını ve çalışmalarına izin verildiğini açıkladı.[19]

Yunanistan[değiştir | kaynağı değiştir]

Yunan hükûmeti, Ukrayna'daki 100.000 Rum'u Mariupol ve çevresinden tahliye etmeyi düşünüyordu.[20]

Macaristan[değiştir | kaynağı değiştir]

Rus işgalinin başlangıcından 1 Mart 2022'ye kadar, yaklaşık. Ukrayna'dan 105 bin kişi Macaristan'a geldi. 21.000 Ukraynalı Macaristan üzerinden Ukrayna'ya döndü. Macaristan'da 313 kişi sığınma talebinde bulundu. Bu rakamlar Macar polisinden. Schengen Bölgesinde sınır kontrolü olmadığı için Macaristan, Avusturya gibi diğer Schengen ülkelerine kaç kişinin taşındığını bilmiyor. Üçüncü ülkelerden 200 kişi trenle Budapeşte'ye gelerek polisten yardım istedi. Basında çıkan haberlere göre, bunlar çoğunlukla Ukrayna'da yaşayan Asya ve Afrika'dan gelen öğrenciler veya göçmen işçiler oluşmaktadır.[21]

İsrail[değiştir | kaynağı değiştir]

Yahudi Ajansı, Ukraynalı Yahudilerin ve akrabalarının Varşova üzerinden İsrail'e tahliyesini başlatırken, İsrailli diplomatlar Hasidik Uman tapınağından ve başka yerlerden İsrail vatandaşlarının yanı sıra Lübnan, Suriye ve Mısır vatandaşlarını tahliye etti.[22][23]

İtalya[değiştir | kaynağı değiştir]

İtalya ve Lega mültecileri kabul etmeye hazır olduğun bildirdi.[24]

Letonya[değiştir | kaynağı değiştir]

24 Şubat'ta Letonya Hükûmeti, Ukrayna'dan gelen yaklaşık 10.000 mülteciyi kabul etmek ve barındırmak için bir acil durum planını onayladı[25] ve iki gün sonra Letonya Samaritan Derneği tarafından desteklenen ilk mülteciler gelmeye başladı. Bazı sivil toplum kuruluşları, belediyeler, okullar ve kurumlar da barınma sağlama sözü verdi.[26] 27 Şubat'ta, yaklaşık 20 gönüllü profesyonel sürücü, bağışlanan malzemelerle Lublin'e gitti ve geri dönüş yolunda Ukraynalı mültecileri Letonya'ya getirdi.[27]

Moldova[değiştir | kaynağı değiştir]

Moldova, Odessa ve Vinnytsia oblastlarından mülteci alan ilk ülkeler arasındaydı.[28] 2 Mart itibarıyla, İçişleri Bakanlığı, 51.000'i Moldova'da kalan 108.000 Ukrayna vatandaşının Moldova'ya girdiğini bildirmişti.[29] Moldova makamları, göçmenler için barınma ve insani yardım sağlanmasını kolaylaştırmak için bir Kriz Yönetim Merkezi'ni faaliyete geçirdi.[30]

Yerli olmayan Ukraynalı nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Sınır muhafızları ve diğer yetkililer tarafından yerli olmayan Ukraynalı mülteciler tarafından eşit olmayan muamele yapıldığına dair iddialar krizin birkaç gün içinde gündeme geldi. Pek çok yabancı, bazılarının gardiyanlar tarafından dövüldüğünü ve kıyafetlerinin yırtıldığını iddia ederek, kuyrukların arkasına geçmelerine zorlandıklarını iddia ediyor, ancak bu herkes tarafından görülen bir durum değil.[31][32][33][34]

Polonya sınır polisi, milliyetin önemli olmadığını ve Afrikalıların ırkçı nedenlerle geri çevrildiğinin doğru olmadığını öne sürerek Ukrayna'dan kaçan herkese yardım ettiğini söyledi. Gana ve Somali temsilcileri, Ukraynalı hemşerilerinin sorunları hakkında hiçbir bilgileri olmadığını söyledi. Afrika Birliği ise, ilgili raporlar hakkında şikayette bulundu ve Afrikalıların sınırı geçmelerini engellemeye yönelik girişimlerde bulunarak, uluslararası hukuka uygun olmayan ırkçılık yapıldığı çağrısında bulundu.[35] Afrika Birliği Başkanı ve Senegal Devlet Başkanı Macky Sall, Afrika Birliği Komisyonu Başkanı Moussa Faki Mahamat]], Nijerya Devlet Başkanı Muhammadu Buhari ve Güney Afrika Hükûmeti, Afrika vatandaşlarının maruz kaldığı ırkçı ve ayrımcılık muamelesinden duydukları endişeyi dile getirdiler.[36]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Reuters (13 Şubat 2022). "Poland preparing for potential influx of Ukrainian refugees -Interior Minister". Reuters (İngilizce). 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  2. ^ Shotter, James (16 Şubat 2022). "Poland prepares for possible influx of refugees fleeing Ukraine". Financial Times. 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  3. ^ "UN-Angaben: 500.000 Menschen aus der Ukraine geflüchtet". 28 Şubat 2022. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  4. ^ "EU Commission plans to give 3-year protection to Ukraine refugees". InfoMigrants (İngilizce). 2 Mart 2022. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  5. ^ Times, The Brussels. "Germany, Austria announce free train transport for Ukrainian refugees". www.brusselstimes.com. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  6. ^ "DPG Media Privacy Gate". myprivacy.dpgmedia.be. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  7. ^ "Putin droht weiter: Auch Innenminister will ukrainische Flüchtlinge aufnehmen". MeinBezirk.at. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  8. ^ "UNHCR: Ukraine could become "Europe's largest refugee crisis this century"" (İngilizce). CNN. 1 Mart 2022. 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022. 
  9. ^ "Як криворіжцям евакуюватись із дітьми: всі необхідні документи? - ikryvorizhets.com" (Ukraynaca). 18 Mart 2022. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2022. 
  10. ^ Business, Jennifer Korn, CNN. "Airbnb offering free temporary housing for up to 100,000 Ukrainian refugees". CNN. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022. 
  11. ^ "Ukraine invasion: Family 'overwhelmed' by donations for refugees". BBC News. 28 Şubat 2022. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022. 
  12. ^ Solis, Dianne; Choi, Hojun (28 Şubat 2022). "Where to donate to help Ukrainians". Dallas News (İngilizce). 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022. 
  13. ^ "Putin droht weiter: Auch Innenminister will ukrainische Flüchtlinge aufnehmen". 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  14. ^ Lisa De Bode: Ook België zal Oekraïense vluchtelingen opvangen. In: standaard.be. 25 February 2022, retrieved 1. Marc 2022 (Dutch).
  15. ^ België maakt 3 miljoen euro vrij voor humanitaire hulp Oekraïne. In: hln.be. Het Laatste Nieuws, 27 February 2022, retrieved 1 March 2022 (Dutch).
  16. ^ "International - Actualités, vidéos et infos en direct". Le Monde. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  17. ^ "UN: Mehr als 500.000 Menschen aus der Ukraine geflüchtet". 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  18. ^ Ukraine-Krieg: Deutsche Bahn will ukrainischen Flüchtenden helfen (Almanca), 27 Şubat 2022, ISSN 2195-1349, 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 28 Şubat 2022 
  19. ^ Deutschland will ukrainische Flüchtlinge unterbringen 4 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. In faz.net, 2 March 2022, retrieved 2 March 2022 (German).
  20. ^ Kaki Bali (1 Mart 2022). "Die russische Invasion bedroht die griechische Minderheit in der Ostukraine". 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022. 
  21. ^ Mehr als 100 000 Flüchtlinge in Ungarn 4 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. In: stgallen24.ch, 1 March 2022, retrieved 2 March 2022 (German).
  22. ^ "Israelis in Ukraine told to evacuate, Israeli diplomats to help". 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  23. ^ "Israel Helps Evacuate Lebanese, Syrian and Egyptian Citizens from Ukraine". Haaretz. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022. 
  24. ^ "Italien zur Aufnahme von Flüchtlingen bereit - TGR Tagesschau". 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2022. 
  25. ^ "Latvia ready to take in Ukrainian refugees, visas for Russians to be suspended". Public Broadcasting of Latvia. 24 Şubat 2022. 26 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  26. ^ Čigāne, Iveta (26 Şubat 2022). "First Ukrainian refugees arrive in Latvia". Public Broadcasting of Latvia. 26 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2022. 
  27. ^ Līcīte, Madara (27 Şubat 2022). "Volunteer drivers depart Latvia to pick up Ukrainian refugees". Public Broadcasting of Latvia. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2022. 
  28. ^ "Cozi la punctele de trecere a frontierei cu Ucraina, pe sensul de intrare în R. Moldova. Președinta Sandu: "Suntem pregătiți să acomodăm câteva zeci de mii de oameni. Avem pregătite mai multe scenarii în cazul în care vom avea un flux mai mare de refugiați"" (Rumence). Ziarul de Gardă. 24 Şubat 2022. 25 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  29. ^ "Peste 108 mii de refugiați au ajuns în R. Moldova de la începutul războiului din Ucraina" (Rumence). Ziarul de Gardă. 2 Mart 2022. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  30. ^ "Prim-ministra Gavrilița a oferit detalii despre măsurile întreprinse de autorități pentru gestionare fluxului de migrați. A fost creat Centrul unic de gestionare a crizei" (Rumence). Ziarul de Gardă. 27 Şubat 2022. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  31. ^ Pronczuk, Monika; Maclean, Ruth (1 Mart 2022). "Africans Say Ukrainian Authorities Hindered Them From Fleeing". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 2 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022. 
  32. ^ Hegarty, Stephanie (28 Şubat 2022). "Ukraine conflict: Nigeria condemns treatment of Africans". BBC News. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  33. ^ "'Pushed back because we're Black': Africans stranded at Ukraine-Poland border". France 24. 28 Şubat 2022. 1 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  34. ^ Steavenson, Wendell (2 Mart 2022). ""Svoboda! Liberté! Freedom!": the great flight from Ukraine to Poland". 1843 Magazine. The Economist. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  35. ^ "Polnischer Grenzschutz weist Rassismus-Vorwürfe zurück". Zeit Online. 28 Şubat 2022. 4 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022. 
  36. ^ "Statement of the African Union on the reported ill treatment of Africans trying to leave Ukraine". African Union. 28 Şubat 2022. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2022.