Portal:Bizans İmparatorluğu

düzenle Bizans İmparatorluğu Portali

Bizans İmparatorluğu, (Yunanca: Βασιλεία τῶν Ῥωμαίων, Basileía tôn Rhōmaíōn "Rum İmparatorluğu"; Latince: Imperium Romanum) ya da 16. yüzyılda Alman Hieronymus Wolff'un adlandırmasıyla Bizans İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun 395'te Doğu ve Batı olarak ikiye ayrılmasıyla ortaya çıktı. Başkenti Roma olan Batı Roma İmparatorluğu 5. yüzyılda Germen kabilelerince yıkıldı. Merkezi Konstantinopolis (bugünkü İstanbul) olan ve Bizans İmparatorluğu da denen Doğu Roma İmparatorluğu ise, bin yılı aşkın süre varlığını sürdürdü. Bizans'ın ortaya çıkışı, Roma İmparatoru I. Konstantin'in başkenti, Roma'dan bugünkü İstanbul'a taşımasıyla da yakından ilişkilidir.

Roma İmparatoru I. Konstantin (Büyük Konstantin), 330'da imparatorluğun başkentini eski Yunan kenti Byzantion'a (Bizans) taşıdı ve yeni başkente, Konstantin'in kenti anlamına gelen Konstantinopolis (Constantinopolis) adını verdi. Büyük Konstantin, Roma'dan senatörler ve yüksek memurlar getirterek Konstantinopolis'te yeni bir yönetim oluşturdu ve kenti yeniden imar etti. Roma çok tanrılı olmasına karşın, Konstantinopolis'i bir Hıristiyan kenti yaptı ve kendisi de bu dini benimsedi.

Bizans'ın yöneticileri kendilerini Roma İmparatorluğu'nun gerçek mirasçıları olarak kabul ettiler ancak öte yandan Roma ile ilişkilerini de sürdürdüler. Roma İmparatorluğu'nun batı kesimi küçük devletlere ayrılıp parçalanırken, Bizans İmparatorluğu bütünlüğünü korumayı başardı. Batıdan bağımsız olarak Doğu Akdeniz'de egemen olan Bizans İmparatorluğu, klasik Yunan ve Roma uygarlıklarının son merkezi oldu.

Daha fazlası...

düzenle Seçilen tarihsel karakter

İoannis Dukas, X. Konstantinos tarafından kendisine Caesar ünvanı verilmiştir ve kardeşinin ölümünden I. Aleksios'a kadar sarayın en etkili üyelerinden biri olmuştur. Serveti Trakya ve Bitinya'da bulunan emlaklarından gelmekteydi. Tarihçi Mihail Psellos'un yakın arkadaşıydı. Genellikle kaynaklar tarafından saray üyesi olarak bildirilsede, kariyerine general olarak başlamıştır.

Kardeşine danışman ve destekçi olarak hizmet ettikten sonra, İoannis 1067 yılında kardeşinin ölümünden sonra yeğeni VII. Mihail Doukas'ın haklarının doğal koruyucusu olarak öne çıktı. Sezar olarak pozisyonu ve ailesinin Senatodaki etkisi, Eudokia Makrembolitissa ile Romen Diyojen evliliğine karşı saray yetkililerinin muhalefetinin arkasında yer almasına neden oldu. Ertesi üç yıl boyunca imparatorun en keskin düşmanı oldu, Romonos'un hükümdarlığı süresince bütün entrikalarını yaparken Bitinya'da bulunan emlaklarında emeklilik yaşamı sürdürür göründü.

Daha fazlası...

düzenle Ayın tarihi eseri

Çemberlitaş sütunu, M.S. 330 yıllarında İmparator I. Konstantin onuruna, İstanbul'un yedi tepesinden biri olan ve şu anki adıyla Çemberlitaş olarak adlandırılan semteki tepeye dikilmiş olan sütundur.

Sütun her biri 3 ton ağırlığında ve 3 metre çapında olan bileziklerle birbirine bağlanmış toplam 8 adet sütun ve bir kaidenin üst üste konulmasıyla oluşturulmuştur. Bizans imparatoru Kostantin Roma'daki Apollon tapınağından söktürterek uzunluğu 57m olan bu sütunu getirterek eskiden Forum Kostantin adı verilen bir meydan olan günümüzdeki yerine diktirmiştir.

İlk yapıldığında sütunun üzerinde doğan güneşi selamlayan bir Apollon heykeli var iken 330 yılında İstanbul'a dikildiğinde İmparator Konstantin bunun yerine kendi heykelini sütunun üstüne koydurtmuştur. Daha sonra da yine Bizans imparatoru olan Jülyanos ve Teodoz'un heykelleri koyulmuştur.

Sütun, 1081 yılında yıldırım isabet etmesi nedeniyle yanmış ve hasarlanmış ve üzerindeki heykel devrilmiştir. bundan sonra 1. Aleksios Komnenos sütunu onartmış ve üzerine kaidesi olan bir başlık ile büyük bir haç koydurtmuştur.

Daha fazlası...

düzenle Bunları Biliyor Muydunuz?

Josef Bringas, isyan eden general Nikiforos Fokas'a karşı Konstantinopolis'e birlikler getirdi; asilerin Boğaziçi'ni geçmelerini engellemek için tüm gemileri tuttu; babası Bardas Fokas'ı rehin aldı ama başarılı olamadı.
İsaakios Komnenos, kardeşi Aleksios'u teşvik ederek onu Bizans İmparatoru III. Nikiforos'a karşı darbe yaptırmış, Aleksios da İmparator olduktan sonra abisini Sebastokrator ilan etmiştir.

düzenle Haftanın maddesi

Bizans Senatosu, ya da Doğu Roma Senatosu (Şablon:Lang-el, Synklētos, or Γερουσία, Gerousia) Roma Senatosu'nun devamıdır. I. Konstantin tarafından 4. yüzyıl'da kurulmuştur. Yüzyıllarca varlığını sürdürmesine rağmen, etkisi giderek azalmış ve en sonunda 13. yüzyıl'da ortadan kalkmıştır.

Doğu Roma İmparatorluğu'nun senatosu, doğuda yaşayan, ya da Konstantinopolis' taşınmayı kabul etmiş senatörler ile senatoya atanmış birkaç bürokrattan oluşuyordu. Konstantin, doğuya taşınmaya istek gösteren senatörlere bedeva toprak ve tahıl önermiştir. Konstantin, Byzantion'da Senato'yu kurduğu zaman, bu kurum, Roma Senatosu'ndan ziyade Antakya gibi önemli şehirlerin konsillerini andırıyordu. Oğlu II. Konstantin, bu kurumu, şehir meclisi görünümünden imparatorluğa hitap eder hale getirdi, ancak kurumun yetkileri Roma Senatosu'nun yetkileri kadardı. II. Konstantin, senator sayısını 2.000'e çıkardı. Bunlar arasında kendi arkadaşları, saray mensupları ve çeşitli vilayet yekilileri vardı.

Geleneksel prensipler, Senato derecelendirilmesinin kalıtım yoluyla intikal etmesi ve normal olarak nüfuz bölgesini elinde tutarak Senato'ya üye olmaktı. 395 yılında, Roma İmparatorluğu'nun kalıcı olarak bölünmesinden sonra, Praetorlerin sorumlulukları azalarak, sadece şehir seviyesine indi. Onların yegâne görevi, halka açık gösterilere ya da kamu çalışmalarına para harcamaktı. Fakat, Tribünlük gibi diğer geleneksel Roma kurumlarının önemleri azalırken, Praetorlük hala Batı ya da Doğu Senatolarında güç kazanmanın önemli bir kapısı olarak kaldı. Praetorlük, parasal bir pozisyondu, Praetorlerden, onların şehir ile ilgili görevlerini icra etmelerinde kullanılmak üzere fonlar ayırabilecekleri bir hazineleri olmaları beklenirdi. Doğu Roma İmparatorluğu'nda bilinen sekiz Praetor vardı, bunlar mali sorumluluğu aralarında paylaşırlardı. Geç Bizans Senatosu, Cumhuriyet Senatosundan farklıydı. Aedilis ve Tribün kurumlarının kurallarının uygulanmasından vazgeçildi. 4. yüzyıl sonlarında kaybolma noktasına gelen quaestorlük vilayet nüfuz bölgesini koruyabildi. İmparator ya da Senatonun kendisi, senato kurallarına göre Senato'da koltuk hakkı olacak şekilde doğmayan insanlara üyelik ihsan edebilirdi. Senatör yapılan bu kişiler bu yolla, praetor'ün pahalı pozisyonundan muaf tutulurdu.

Daha fazlası...

düzenle Seçilen Resim

Ayasofya, Konstantinopolis Patrikliği'nin evrensel prestijinin sembol ve tanımı, I. Justinianos, kiliseyi Tanrı'nın "kutsal bilgeliği" için, 4.5 yıl gibi kısa sürede inşa ettirdi.(532–537). Photo credit: Robert Raderschatt

düzenle Kategoriler

▼ Bizans İmparatorluğu

► Bizans taslakları

► Bizanslılar

► Bizans İmparatorluğu şablonları

► Bizans İmparatorluğu askeriyesi

► Bizans'ta bilim

► Bizans çalışmaları

► Bizans İmparatorluğu'nda ekonomi

► Bizans İmparatorluğu'nda din

► Bizans hukuku

► Bizans hükûmeti