Portal:Bizans İmparatorluğu

düzenle Bizans İmparatorluğu Portali

Bizans İmparatorluğu, (Yunanca: Βασιλεία τῶν Ῥωμαίων, Basileía tôn Rhōmaíōn "Rum İmparatorluğu"; Latince: Imperium Romanum) ya da 16. yüzyılda Alman Hieronymus Wolff'un adlandırmasıyla Bizans İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun 395'te Doğu ve Batı olarak ikiye ayrılmasıyla ortaya çıktı. Başkenti Roma olan Batı Roma İmparatorluğu 5. yüzyılda Germen kabilelerince yıkıldı. Merkezi Konstantinopolis (bugünkü İstanbul) olan ve Bizans İmparatorluğu da denen Doğu Roma İmparatorluğu ise, bin yılı aşkın süre varlığını sürdürdü. Bizans'ın ortaya çıkışı, Roma İmparatoru I. Konstantin'in başkenti, Roma'dan bugünkü İstanbul'a taşımasıyla da yakından ilişkilidir.

Roma İmparatoru I. Konstantin (Büyük Konstantin), 330'da imparatorluğun başkentini eski Yunan kenti Byzantion'a (Bizans) taşıdı ve yeni başkente, Konstantin'in kenti anlamına gelen Konstantinopolis (Constantinopolis) adını verdi. Büyük Konstantin, Roma'dan senatörler ve yüksek memurlar getirterek Konstantinopolis'te yeni bir yönetim oluşturdu ve kenti yeniden imar etti. Roma çok tanrılı olmasına karşın, Konstantinopolis'i bir Hıristiyan kenti yaptı ve kendisi de bu dini benimsedi.

Bizans'ın yöneticileri kendilerini Roma İmparatorluğu'nun gerçek mirasçıları olarak kabul ettiler ancak öte yandan Roma ile ilişkilerini de sürdürdüler. Roma İmparatorluğu'nun batı kesimi küçük devletlere ayrılıp parçalanırken, Bizans İmparatorluğu bütünlüğünü korumayı başardı. Batıdan bağımsız olarak Doğu Akdeniz'de egemen olan Bizans İmparatorluğu, klasik Yunan ve Roma uygarlıklarının son merkezi oldu.

Daha fazlası...

düzenle Seçilen tarihsel karakter

II. Basileios, (Yunanca: Βασίλειος Β΄ Βουλγαροκτόνος, Basileios II Boulgaroktonos yani "Bulgar-Kıran") (d. 955 -ö. 15 Aralık 1025) 960'dan 15 Aralık 1025'e kadar Bizans imparatoru ünvanını taşımıştır. I. Basileios ile başlayan Makedonyalı hanedanından olup, II. Romanos ile Teofanonun oğludur. 960'dan 963'e kadar babası II. Romanos ile; 963'ten 969'a kadar II. Nikeforos ile ve 969'dan 976'ya kadar I. İoannis ile kardeşi olan VIII. Konstantinos ile birlikte daha çok sembolik olarak ortak imparatorluk ünvanı taşımıştır. 976'dan 15 Aralık, 1025'e kadar imparatorluk gücünü tam olarak yüklenmiş; ancak kardeşi VIII. Konstantinos sembolik ortak imparatorluğunu korumuştur.

Daha fazlası...

düzenle Ayın tarihi eseri

Hrisotriklinos, Bizans metinlerinde ünlü ve adı sık geçmesine rağmen, tam tanımı verilmemiştir. Parçalı lütaratür bilgilerinde yer alan kanıtlara göre, salon Konstantinopolis'te Hacı Petros ve Hacı Paulos Bazilikası ve Ravenna'da San Vitale Bazilikası gibi diğer 6. yüzyıl binalarına paralel altıgen şekilli bir kubbedir. Çatı, kamarai (yarım kubbe yada Niş) şeklinde 16 pencereli 8 kemerle desteklenmiştir. Şekli ve genel özellikleri, yetki alanında bulunan Ravenna'da San Vitale Bazilikası hemen bir mimari model vermesine rağmen, Şarlman, Aachen sarayı içerisinde bulunan bulunan Palatine Şapel'inde Hrisotriklinos'u taklit etmiştir.

Hrisotriklinos'un içinde, imparatorluk tacı, doğu yarım kubbede (bēma) bronz parmaklıkların arkasında bulunmaktaydı. Kuzeydoğu yarım kubbesi, "Hacı Theodore Oratoryası" olarak bilinir. İmparatorun tacı ile bazı kutsal emanetleri bulunur ve aynı zamanda imparatorun giyinme odası olarak hizmet verirdi. Güney yarım kubbede, İmparator VII. Konstantinos tarafından koyulan gümüş bir kapının ardında imparatorun yatak odası (koitōn) bulunurdu. Kuzey yarım kubbesi, "Pantheon" olarak bilinir, yetkililerin bekleme odasıydı. Kuzeybatı yarım kubbesi, Diaitarikion hizmetlilerin odası olarak hizmet veriyordu. Odada ayrıca papias isimli saray görevlisinin makamının sembolü olarak elinde bulundurduğu saray anahtarları her sabah salonun törensel açılıştan sonra saklanıyordu. Hrisotriklinos'un ana salonu bir çok eklenti ve salonla çevrelenmişti:

Tripeton isimli dairesel giriş salonu (vestibule)
Muhtemelen Güneş saati bulunduğu için Horologion isimli salon
Kainourgion salonu (Yeni salon)
Lausiakos ve Justinianos salonları. Her ikiside II. Justinianos (685–695 ile 705–711 yılları arasında hükümdar) tarafından yaptırılmıştır.
Faroslu Theotokos isimli güney ve güneydoğu tarafına yaslanmış, salonun ana şapeli.

Salonun 6. yüzyıl orjinal dekarasyonu hakkında hiç bir bilgi yoktur. İkonoklazm döneminde insan formlarının yasaklanmasından sonra, 856 ile 866 yılları arasında bir zaman, abidesel mozaiklerle yeniden dekore edilmiştir. Geç 10. yüzyıl elçisi Kremonalı Liutprand, "sarayın en güzel odası" demekten çekinmez. İmparatorluk tacının üzerinde İsa'nın tac giymiş resmi bulunurdu, yanında İmparator III. Mihail ve Konstantinopolis Patriği I. Fotios olan Bakire Meryem resmi girişin üstünde dururdu. Diğer taraflar melekler, papazlar ve şehitlerle cennetsel bir saray olarak tasvir edilmişti. Tüm dekorasyon, İsa'nın göklerdeki sarayı ile Bizans'ın yeryüzündeki sarayı arasında benzerlik üzerine kurulmuştu.

Salon, İmparator Theofilos (829–842 arası hükümdar) tarafından konulan içerisinde paha biçilemez vazolar, taclar ve diğer nesneler olan yemek büfesi Pentapyrgion ("Beş Kule") gibi çok değerli mobilyalar ihtiva etmekteydi. İmparatorluk ziyafetleri sırasında, 30 yüksek unvan sahibi için ana masa, sayıları iki ile dört arasında değişen her biri 18 kililik ek masalar süslenirdi. İmparator, diğerlerinden ayrı kendi masası olurdu. Çok özel törenlerde, törenin ihtişamı ayrıca artırılırdı, örneğin De Ceremoniis protokol kitabına göre, Arap delegeler için verilen yemeklerde büyük kandiller ile ek ışıklandırma, imparatorluk resmi tören kostümleri, kutsal emanetler ve farklı kiliselerden getirilmiş ve yarım kubbelerde sergilenen değerli parçalar kullanılırdı. Yemeğe, Aya Sofya ve Havariyyun Kilisesi'nden gelen koro ile verandaya koyulan 2 gümüş ve 2 altın org tarafından çalınan müzik eşlik ederdi.

Daha fazlası...

düzenle Bunları Biliyor Muydunuz?

Anthemius'un başlattığı Theodosius surları ile Konstantinopolis'in büyüklüğü neredeyse ikiye katlanmıştır.
Nea Eklezya'nın inşası sırasında Bizans donanması inşaata mermer taşımakla görevlendirildiği için Sicilya'daki ana noktalardan Siraküza desteksiz kalarak Araplar tarafından ele geçirilmiştir.

düzenle Haftanın maddesi

Dördüncü Haçlı seferi, (1200-1204) yılları arasında gerçekleşen bir askerî Haçlı seferidir. Papa III. Innocentius, Kudüs'ü kurtarmak maksadıyla; tüm Avrupa'yı sefere davet etti ve bu sefer 1202de Venedik'ten başladı. Başlangıçta seferin hedefi önce Mısır'ı ele geçirmek ve oradan Kudüs'e gidip o kutsal şehri de ele geçirmekti. Fakat Venedikliler ve yaşlı Venedik Dükü Enrico Dandolo bu seferin hedefini değiştirmeyi başardı. Haçlılar İstanbul'a nakil edilip o şehri kuşatıp ellerine geçirdiler. Klasik ve Orta çağların kültür hazineleriyle dolu o şehri yakıp talan ettiler. 1204'te kendi Orta Çağ ve Katolik inançlarına uyan Latin İmparatorluğu kurdular.

Ertesi gün şehirdeki tüm Bizans direnişi sona erdi. Fakat Konstantinopolis şehri için trajedi ve fecaat yeni olarak o gün başladı. Dördüncü Haçlı Seferi Venedikli ve Frank çapulcuları Konstantiopolis'i üç gün süreyle talan etmek haklarını kullandılar. Venedikli ve Franklar şehrin altını üstüne getirerek her şeyi talan ettiler ve şehir halkina ve her türlü dinsel, kamusal ve şahsi anıt, bina ve eşyaya ve yaşlı, genc, çocuk, erkek, kadın kişilere çok büyük bir zararlar verdiler.

Daha fazlası...

düzenle Seçilen Resim