Naproksen
| Naproksen | |
|---|---|
 | |
| Sistematik (IUPAC) adı | |
| (+)-(S)-2-(6-methoxynaphthalen-2-yl) propanoic acid | |
| Kimlik belirteçleri | |
| CAS numarası | 22204-53-1 |
| ATC kodu | M01 AE02, M02 AA12 |
| PubChem | 1302 |
| DrugBank | APRD01135 |
| Kimyasal özellikler | |
| Kimyasal formül | C14H14O3 |
| Moleküler ağırlık | 230.259 g/mol |
| Farmakokinetik özellikler | |
| Biyoyararlanım | 95% Oral |
| Proteine bağlanma | 99% |
| Yarılanma ömrü | 12-15 Saat |
| Atılma | İdrarla |
| Tedavi bilgileri | |
| Gebelik kategorisi | ABD - Avustralya - OTC |
| Uygulama yolu | Oral |
Naproksen bir non-steroidal anti-enflamatuvar ilaçtır (NSAİİ). Hafiften orta seviyeye kadarki ağrı, ateş, enflamasyon ve osteoartrit, romatoid artrit, psoriyatik artrit, gut, yaralanma, adet krampları ve tendinit gibi durumların yol açtığı sertliklerin tedavisinde kullanılır. Ayrıca birincil dismenore tedavisinde de kullanılır. Vücutta ağrı ve enflamasyona neden olan mediatörleri azaltarak çalışır.
Her ne kadar diğer Nsaii'lara oranla daha büyük bir dozaja ihtiyaç duysa da naproksen albumine kuvvetlice bağlanır ve böylece diğer ilaçlara oranla kanda daha uzun bir yarılanma süresine sahiptir.
Naproksen'in sodyum tuzu, Naproksen sodyum, gastroinstestinal yoldan daha hızlı emilir.
Naproksen ilk kez 1976'da, reçete ilacı olarak Naprosyn adıyla satılmaya başlandı. Naproksen sodyum ise ilk kez 1980'de Anaprox ismiyle satılmaya başlandı. ABD'deki Food and Drug Administration (FDA - Gıda ve İlaç Dairesi) 1991'de ilacın reçetesiz olarak da satılmasını onaylasa da, Kanada dahil dünyanın diğer birçok ülkesinde ilaç halen reçete ilacıdır.
Yapısı ve ayrıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Naproksen Nsaii'ların arilasetik asit ailesinin bir üyesidir. Beyaz kristalize bir madde olan naproksenin moleküler ağırlığı 230.2628'dir. Kokusuzdur. Ayrıca naproksen lipid çözünürdür; pratik anlamda düşük pH (pH 4'ten düşük) seviyesindeki suda çözünmez. pH seviyesi 6 veya daha yüksek olan suda çözünebilir. Erime noktası 153 °C'dır.
Yan etki ve uyarılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Diğer NSAİİ'lar gibi naproksen de gastrointestinal yolda rahatsızlık yaratabilir. İlacı yiyecek ile birlikte almak en sık karşılaşılan bu yan etkiyi gidermeye yardımcı olabilir.
Yine diğer NSAİİ'ler gibi, naproksen sodyum ve lityum çıkartımını engelleyebilir. Lityum ilavesi (supleman) kullananlarda naproksen kullanımına dikkat edilmelidir.
Ayrıca, NSAİİ'ların salisilat ailesindeki ilaçlarla veya antikoagülanlarla beraber kullanılmaması önerilir.
Bir dönem ilaca ait beyin kanaması yapabileceği idiialarının ise gerçek dışı olduğu gösterilmiştir.[1]
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Naproksen Hakkında Kullanıcı Bilgilendirme ve Kolay Anlaşılır Bilgi
- CID 1302, PubChem'den29 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- EINECS numarası 244-838-7
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2021.