Karl Landsteiner

Vikipedi, özgür ansiklopedi
22.13, 29 Aralık 2016 tarihinde Adem (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17988312 numaralı sürüm (Taşındı: Kategori:Avusturyalı bilim adamları -> Kategori:Avusturyalı bilim insanları (Katalitik))
Karl Landsteiner
Karl Landsteiner
Doğum14 Haziran 1868(1868-06-14)
Baden bei Wien, Viyana Avusturya
Ölüm26 Haziran 1943 (75 yaşında)
New York City
VatandaşlıkABD
Mezun olduğu okul(lar)University of Vienna
ÖdüllerNobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü (1930)
Kariyeri
DalıTıp, viroloji
Çalıştığı kurumlarUniversity of Vienna
İmza

Karl Landsteiner (d. 14 Haziran 1868, Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - ö. 26 Haziran 1943, New York, ABD), Avusturya kökenli ABD'li immünolog ve patolog. Başlıca kan gruplarını bulması ve kan naklinin tıpta basit bir işlem haline gelmesini sağlayan ABO kan grupları sistemini geliştirmesiyle 1930 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü almıştır.

1898-1908 arasında Viyana Patoloji Enstitüsü'nde araştırmacı olarak çalışırken insanlarda kanın yapısındaki farklılıkları bularak, uygun olmayan kan nakillerinin tehlikelerini ortaya çıkardı. 1901'de, alyuvarlarda hücre zarının dış katmanına bağlanan antijenlerin türüne göre insanda en az üç kan grubu olduğunu gösterdi; bu grupları A, B ve O olarak adlandırdı. Bir yıl sonra, A ve B antijenlerinin ikisini birden taşıyan ve AB antikorları içermeyen AB grubu bulundu. Landsteiner, 1927'de M ve N gruplarını, 1940'ta ilk kez bulunduğu maymun türünün adını taşıyan Rhesus (Rh) faktörünü saptadı. Rh faktörü, anne ve dölütün kanında ortaya çıkabilen ve düşük, ölü doğum ya da yeni doğanda ölümcül bir hastalığa yol açan bir dizi tepkimenin temelini oluşturuyordu.

Landsteiner'in çalışmaları adli tıbbın gelişmesine önemli katkılarda bulundu; babalık ve cinayet davalarında kan gruplarının güvenilir birer kanıt olarak kullanılmasını sağladı. Kan gruplarının belirli genler aracılığıyla kuşaktan kuşağa aktarıldığının kanıtlanması, kalıtım ve antropoloji araştırmaları için de etkili bir yöntem sağladı.

Landsteiner 1909-1919 arasında Viyana Üniversitesi'nde, 1922-1943 arasında New York kentindeki Rockefeller Tıp Araştırmaları Enstitüsü'nde patoloji dersleri verdi. Başlıca yapıtı, bağışıklık kimyasının kurulmasına katkı niteliğindeki The Specificity of Serological Reactions 'dır (1936; Serolojik Tepkimelerin Özgünlüğü).