Afrika Birliği

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şuraya atla: kullan, ara

Bayrak Arma
Marşı: Let Us All Unite and Celebrate Together[1]
Afrika Birliği'ne üye devletleri gösteren Dünya haritası.
Başkent Addis Ababa, Etiyopya
Resmî diller Arapça, Fransızca, İngilizce, İspanyolca, Portekizce, Svahili[2]
Tanınan diller Tüm Afrika dilleri
Hükûmet
 •  Başkan Çad Idriss Déby
 •  Komisyon Başkanı Güney Afrika Nkosazana Dlamini-Zuma
 •  Pan Afrika Parlamentosu Başkanı Kamerun Roger Nkodo Dang
Kuruluşu
 •  ABÖ olarak 25 Mayıs 1963 
 •  Afrika Birliği olarak 9 Temmuz 2002 

Afrika Birliği, Afrika kıtasında yer alan Afrika ülkelerinin tek çatı altında toplandığı ve Afrika Birliği Örgütü'nün ardılı olarak 2002 yılında oluşturulan uluslararası kuruluştur.

Afrika Birliği, Habeşistan İmparatoru Haile Selassie'nin gayretleri ile 22–25 Mayıs 1963'te Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da bir araya gelen otuz iki bağımsız Afrika ülkesinin imzaladığı antlaşma ile Afrika Birliği Örgütü adıyla kuruldu. 9 Temmuz 2002 tarihinden itibaren Afrika Birliği adını alan örgütün temel amacı Afrika ülkeleri arasında dayanışma ve işbirliğini artırmaktır. Merkezi halen Addis Ababa'da bulunan bu birliğe Fas hariç Afrika kıtasında bulunan tüm ülkeler üyedir.

Üye devletler[değiştir | kaynağı değiştir]

Renkler ülkelerin öncel oluşum ABÖ'ye ya da ardılı Afrika Birliği'ne üyelik yılını göstermektedir

Eski üye[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Fas Fas: 1984 yılında Batı Sahra'nın ilhakını Afrika Birliği'nin kabul etmemesi yüzünden bu birlikten ayrıldı. Fas, Temmuz 2016'da yaptığı açıklamada yeniden Afrika Birliği içerisinde yer almayı hedeflediğini açıklamıştır.[3]

Üyelik talebi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Somaliland Somaliland: 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmesine rağmen ulusalararası alanda Somali'nin bir parçası olarak görülen Somaliland, 2005 yılında Afrika Birliği'ne üye olmak için başvuru yapmıştır. Bu başvuru işleme alınmamıştır.[4]
  • Haiti Haiti: 2 Şubat 2012 tarihinde Afrika Birliği'nde gözlemci üye statüsünü elde eden Haiti, bu tarihten sonra Afrika Birliği'ne Afrika kıtası ülkesi olmamasına rağmen resmen ortak üye olabilmek için resmi başvuru yapmıştır.[5]

Gözlemci üyeler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Kazakistan Kazakistan: Ülke 2013 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[6]
  • Letonya Letonya: Ülke 2012 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[7]
  • Litvanya Litvanya: Ülke 2013 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[8]
  • Filistin Devleti Filistin: 2013 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[9]
  • Sırbistan Sırbistan: Gözlemci üye statüsüne sahip olan ülkede, ülke Dışişleri bakanları 2011, 2012 ve 2014 yıllarında gerçekleştirilen Afrika Birliği zirvelerine katılmışlardır.[10][11]
  • Türkiye Türkiye: Ülke 2005 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[12]
  • Ukrayna Ukrayna: Ülke 2016 yılından bu yana gözlemci üye devlet konumundadır.[13]
  • Haiti Haiti: 2 Şubat 2012 tarihinde Afrika Birliği'nde gözlemci üye statüsünü elde etti.

Afrika Birliği başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Afrika Birliği bölgeleri
 Kuzey   Güney   Doğu   Batı   Merkez 
Afrika Birliği başkanları
İsim Göreve başlama Görev bitişi Ülke
Thabo Mbeki 9 Temmuz 2002 10 Temmuz 2003 Güney Afrika
Joaquim Chissano 10 Temmuz 2003 6 Temmuz 2004 Mozambik
Olusegun Obasanjo 6 Temmuz 2004 24 Ocak 2006 Nijerya
Denis Sassou Nguesso 24 Ocak 2006 24 Ocak 2007 Kongo Cumhuriyeti
John Kufuor 30 Ocak 2007 31 Ocak 2008 Gana
Jakaya Kikwete 31 Ocak 2008 2 Ocak 2009 Tanzanya
Muammer Kaddafi 2 Şubat 2009 31 Ocak 2010 Libya
Bingu wa Mutharika[14][15] 31 Ocak 2010 31 Ocak 2011 Malavi
Teodoro Obiang Nguema Mbasogo[16] 31 Ocak 2011 29 Ocak 2012 Ekvator Ginesi
Yayi Boni 29 Ocak 2012 27 Ocak 2013 Benin
Hailemariam Desalegn 27 Ocak 2013 30 Ocak 2014 Etiyopya
Mohamed Ould Abdel Aziz 30 Ocak 2014 30 Ocak 2015 Moritanya
Robert Mugabe 30 Ocak 2015 30 Ocak 2016 Zimbabve
Idriss Déby 30 Ocak 2016 Görevde Çad

Komisyon başkanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Görev dönemi Komisyon başkanı[17] Üye ülke
2002–2003 Amara Essy (Geçici) Fildişi Sahili Fildişi Sahili
2003–2008 Alpha Oumar Konaré Mali Mali
2008–2012 Jean Ping Gabon Gabon
2012-günümüze Nkosazana Dlamini-Zuma Güney Afrika Güney Afrika Cumhuriyeti

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ [1]
  2. ^ Official Languages "Art. 11 AU" Protocol on amendments to the constitutive act of the African Union
  3. ^ Fas yeniden Afrika Birliği'ne dönmek istiyor
  4. ^ Somaliland'dan Afrika Birliği başvurusu
  5. ^ Haiti'den Afrika Birliği başvurusu
  6. ^ Kazakistan, Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti
  7. ^ Letonya, Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti
  8. ^ Litvanya, Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti
  9. ^ Filistin, Afrika Birliği'nde gözlemci üye oldu
  10. ^ Sırbistan Dışişleri Bakanı, 2014 Afrika Birliği zirvesine katıldı
  11. ^ Sırbistan Dışişleri Bakanı, 2011 Afrika Birliği zirvesine katıldı
  12. ^ Türkiye 2005 yılında Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti
  13. ^ Ukrayna, Afrika Birliği gözlemci üye statüsünü elde etti
  14. ^ Gaddafi fails in bid to remain African Union chair, Reuters, 31 January 2010 [ölü/kırık bağlantı]Şablon:Cbignore
  15. ^ Malawi president takes over as AU president, AFP, 31 January 2010
  16. ^ According to the AU, his official style is Son Excellence Obiang Nguema Mbasogo, Président de la République, Chef de l'État et Président Fondateur du Parti Démocratique de Guinée Equatoriale (Fransızca). Retrieved 4 October 2011.
  17. ^ AU, in: rulers.org

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Afrika Birliği ile ilgili medyaları bulabilirsiniz.
Wikinews-logo.svg
Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:
Afrika Birliği üye ülkeleri
Afrika Birliği Örgütü Başkanları ve Afrika Birliği Başkanları
OAU
1963-2002
AU
2002-
Stub icon Afrika ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
Stub icon Bir kuruluş ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Afrika_Birliği&oldid=17653963" adresinden alındı.