Pertev Naili Boratav: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Değişiklik özeti yok
Esc2003 (mesaj | katkılar)
Devriyeler
93.844 değişiklik
Gerekçe: Deneme amaçlı değişiklik
Etiket: Elle geri alma
9. satır: 9. satır:
| ödülleri = TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü (1993)
| ödülleri = TC Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü (1993)
}}
}}
'''Pertev Naili Boratav''' (asıl adı '''Mustaa Pertev''', d. 2 Eylül 1907, [[Darıdere]] [bugün [[Zlatograd]], [[Bulgaristan]]] - ö. 16 Mart 1998, [[Paris]], [[Fransa]]), [[Türkler|Türk]] [[halkbilim]]cisi, [[halk edebiyatı]] ve [[folklor]] araştırmacısı.
'''Pertev Naili Boratav''' (asıl adı '''Mustafa Pertev''', d. 2 Eylül 1907, [[Darıdere]] [bugün [[Zlatograd]], [[Bulgaristan]]] - ö. 16 Mart 1998, [[Paris]], [[Fransa]]), [[Türkler|Türk]] [[halkbilim]]cisi, [[halk edebiyatı]] ve [[folklor]] araştırmacısı.


== Hayatı ==
== Hayatı ==
Boratav, 1906 yılında Gümülcine’nin [[Darıdere]] ilçesinde doğmuştur. Babası kaymakam olduğu için çok yer değiştirirler. İlkokulu Bolu’nun ilçesi Mudurnu'da bitirir. Bu süre içinde en fazla Mudurnu'da hayatı geçtiği için kendini Mudurnulu olarak tanımlamıştır. Annesiyle olan ilişki yapısının daha sonra yapacağı çalışmaların ilk adımını oluşturduğu görülür. Bu dönemde annesi anlattığı masallarla Boratav'ın folklora yönelmesinde etkili olduğu gibi, sonraları masallar üzerine çalışırken onun özel öneme sahip masal kaynağını oluşturur. İlkokulu bitirdikten sonra 1919 yılında İstanbul'a giden Boratav, orta öğrenimini [[Kumkapı Fransız Koleji]]'nde (1919-1924) Gelenbevi ve [[İstanbul Lisesi]]'ni (1924-1927) tamamlar. 1926-27 yılında İstanbul Lisesi'nde sosyoloji dersinde Hilmi Ziya Ülken'in öğrencisi olmasının, kendisinin hem sonra edebiyat Fakültesine gitmesinde hem de Halkbilimi araştırmalarına ilgi duymasında etkili olduğunu ifade eder. Nitekim, bu konudaki kararını hocası Ülken ile konuşması, onun ilk araştırmasını gerçekleştirmesine yol açar. Söz konusu çalışmayı, her yıl tatilini geçirdiği babasının kaymakamlık yaptığı Mudurnu'da, yerlilerin ağzından çeşitli halk edebiyatı metinleri derleyerek gerçekleştirir.<ref name= "Pertev Naili Boratav">{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosder/issue/40978/495019 |başlık=Çiftçi-Yeşiltuna, D ., "Pertev Naili Boratav" Sosyoloji Dergisi, Cilt: 7, Sayfa: 91-95, Yıl:1999 |erişimtarihi=31 Mayıs 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210602214800/https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosder/issue/40978/495019 |arşivtarihi=2 Haziran 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>
Boratav, 1907 yılında Gümülcine’nin [[Darıdere]] ilçesinde doğmuştur. Babası kaymakam olduğu için çok yer değiştirirler. İlkokulu Bolu’nun ilçesi Mudurnu'da bitirir. Bu süre içinde en fazla Mudurnu'da hayatı geçtiği için kendini Mudurnulu olarak tanımlamıştır. Annesiyle olan ilişki yapısının daha sonra yapacağı çalışmaların ilk adımını oluşturduğu görülür. Bu dönemde annesi anlattığı masallarla Boratav'ın folklora yönelmesinde etkili olduğu gibi, sonraları masallar üzerine çalışırken onun özel öneme sahip masal kaynağını oluşturur. İlkokulu bitirdikten sonra 1919 yılında İstanbul'a giden Boratav, orta öğrenimini [[Kumkapı Fransız Koleji]]'nde (1919-1924) Gelenbevi ve [[İstanbul Lisesi]]'ni (1924-1927) tamamlar. 1926-27 yılında İstanbul Lisesi'nde sosyoloji dersinde Hilmi Ziya Ülken'in öğrencisi olmasının, kendisinin hem sonra edebiyat Fakültesine gitmesinde hem de Halkbilimi araştırmalarına ilgi duymasında etkili olduğunu ifade eder. Nitekim, bu konudaki kararını hocası Ülken ile konuşması, onun ilk araştırmasını gerçekleştirmesine yol açar. Söz konusu çalışmayı, her yıl tatilini geçirdiği babasının kaymakamlık yaptığı Mudurnu'da, yerlilerin ağzından çeşitli halk edebiyatı metinleri derleyerek gerçekleştirir.<ref name= "Pertev Naili Boratav">{{Web kaynağı |url=https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosder/issue/40978/495019 |başlık=Çiftçi-Yeşiltuna, D ., "Pertev Naili Boratav" Sosyoloji Dergisi, Cilt: 7, Sayfa: 91-95, Yıl:1999 |erişimtarihi=31 Mayıs 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20210602214800/https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosder/issue/40978/495019 |arşivtarihi=2 Haziran 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>


Boratav, 1930’da Dârülfünûn [[İstanbul Üniversitesi]] Edebiyat Fakültesi ile Yüksek Muallim Mektebi’ni bitirerek [[Mehmet Fuad Köprülü|Fuad Köprülü]]’nün asistanı olarak çalışmaya başladı.
Boratav, 1930’da Dârülfünûn [[İstanbul Üniversitesi]] Edebiyat Fakültesi ile Yüksek Muallim Mektebi’ni bitirerek [[Mehmet Fuad Köprülü|Fuad Köprülü]]’nün asistanı olarak çalışmaya başladı.
18. satır: 18. satır:
1941'de ''Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği'' [[tez]]iyle [[doçent]] oldu, 1948'de [[profesör]]lüğe yükseldi. 1948'de başkanı olduğu Halk Edebiyatı Kürsüsü [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]] iktidarınca [[komünizm]]i yaydığı gerekçesiyle kapatıldıktan sonra yurt dışına gitti.
1941'de ''Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği'' [[tez]]iyle [[doçent]] oldu, 1948'de [[profesör]]lüğe yükseldi. 1948'de başkanı olduğu Halk Edebiyatı Kürsüsü [[Cumhuriyet Halk Partisi|CHP]] iktidarınca [[komünizm]]i yaydığı gerekçesiyle kapatıldıktan sonra yurt dışına gitti.


[[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]], [[Almanya]] ve [[Fransa]]'da çalıştı. 1940'lı yıllarda [[Behice Boran]]'ın ''Yurt ve Dünya'' dergisini yönetti. [[Stanford Üniversitesi]] Türkiye bölümünü kurdu. [[Paris]]'te ölümüne kadar CNRS [Centre National de la Recherche Scientifique(Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi)]'nde çalıştı. 1998'de Paris'te öldü.
[[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]], [[Almanya]] ve [[Fransa]]'da çalıştı. 1940'lı yıllarda [[Behice Boran]]'ın ''Yurt ve Dünya'' dergisini yönetti. [[Stanford Üniversitesi]] Türkiye bölümünü kurdu. [[Paris]]'te ölümüne kadar CNRS (Centre National de la Recherche Scientifique)'de çalıştı. 1998'de Paris'te öldü.


Türk halk edebiyatı araştırmaları öncüsü Boratav 2000 masal, 40 halk hikâyesi, çocuk oyunları, türküler, tiyatrolar, şarkılar, fıkralar, şiirlerden meydana gelen zengin bir arşiv kurdu. CNRS, [[Sedat Simavi]], TC Kültür Bakanlığı ödülleri almıştır.
Türk halk edebiyatı araştırmaları öncüsü Pertev Naili Boratav 2000 masal, 40 halk hikâyesi, çocuk oyunları, türküler, tiyatrolar, şarkılar, fıkralar, şiirlerden meydana gelen zengin bir arşiv kurdu. CNRS, [[Sedat Simavi]], TC Kültür Bakanlığı ödülleri almıştır.


Boratav, Türk kültürünün kaynakları arasında en başta halk edebiyatının geldiğine inanıyordu. Anadolu halk kültürü araştırmalarına, aşık geleneğine yöneldi. Babasının kaymakam olması sebebiyle çocukluk ve gençlik dönemi Mudurnu'da geçmiştir. İlk edebi çalışmalarına da burada başlamıştır. Bolu Mudurnu'da Köroğlu destanı gibi konularda araştırmalar yapmış tez vermiştir. Nerelisin diye soranlara 'insanın memleketi doğduğu yer değil çocukluğunun geçtiği yerdir' diyerek Mudurnu'yu memleketi olarak saymıştır. Halihazırda Mudurnu'da Pertev Naili Boratav kültür evi varlığını korumaktadır.
Pertev Naili Boratav, Türk kültürünün kaynakları arasında en başta halk edebiyatının geldiğine inanıyordu. Anadolu halk kültürü araştırmalarına, aşık geleneğine yöneldi. Babasının kaymakam olması sebebiyle çocukluk ve gençlik dönemi Mudurnu'da geçmiştir. İlk edebi çalışmalarına da burada başlamıştır. Bolu Mudurnu'da Köroğlu destanı gibi konularda araştırmalar yapmış tez vermiştir. Nerelisin diye soranlara 'insanın memleketi doğduğu yer değil çocukluğunun geçtiği yerdir' diyerek Mudurnu'yu memleketi olarak saymıştır. Halihazırda Mudurnu'da Pertev Naili Boratav kültür evi varlığını korumaktadır.


== Eserleri ==
== Eserleri ==
33. satır: 33. satır:
* Halk Hikayeleri ve Halk Hikayeciliği'',1946, 2002
* Halk Hikayeleri ve Halk Hikayeciliği'',1946, 2002
* Typen Türkischer Volsmarchen'', 1953
* Typen Türkischer Volsmarchen'', 1953
* Zaman Zaman İçinde'', 1958, 1991
* Zaman Zaman İçinde'', 1958, 1992
* Le Tekerleme'', 1963, 2000
* Le Tekerleme'', 1963, 2000
* Az Gittik, Uz Gittik'', 1969, 1992
* Az Gittik, Uz Gittik'', 1969, 1992

Sayfanın 11.06, 1 Ekim 2022 tarihindeki hâli

Pertev Naili Boratav
Doğum2 Eylül 1907(1907-09-02)
Darıdere, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm16 Mart 1998 (90 yaşında)
Paris, Fransa
MeslekHalkbilimci
Önemli ödülleriTC Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü (1993)

Pertev Naili Boratav (asıl adı Mustafa Pertev, d. 2 Eylül 1907, Darıdere [bugün Zlatograd, Bulgaristan] - ö. 16 Mart 1998, Paris, Fransa), Türk halkbilimcisi, halk edebiyatı ve folklor araştırmacısı.

Hayatı

Boratav, 1907 yılında Gümülcine’nin Darıdere ilçesinde doğmuştur. Babası kaymakam olduğu için çok yer değiştirirler. İlkokulu Bolu’nun ilçesi Mudurnu'da bitirir. Bu süre içinde en fazla Mudurnu'da hayatı geçtiği için kendini Mudurnulu olarak tanımlamıştır. Annesiyle olan ilişki yapısının daha sonra yapacağı çalışmaların ilk adımını oluşturduğu görülür. Bu dönemde annesi anlattığı masallarla Boratav'ın folklora yönelmesinde etkili olduğu gibi, sonraları masallar üzerine çalışırken onun özel öneme sahip masal kaynağını oluşturur. İlkokulu bitirdikten sonra 1919 yılında İstanbul'a giden Boratav, orta öğrenimini Kumkapı Fransız Koleji'nde (1919-1924) Gelenbevi ve İstanbul Lisesi'ni (1924-1927) tamamlar. 1926-27 yılında İstanbul Lisesi'nde sosyoloji dersinde Hilmi Ziya Ülken'in öğrencisi olmasının, kendisinin hem sonra edebiyat Fakültesine gitmesinde hem de Halkbilimi araştırmalarına ilgi duymasında etkili olduğunu ifade eder. Nitekim, bu konudaki kararını hocası Ülken ile konuşması, onun ilk araştırmasını gerçekleştirmesine yol açar. Söz konusu çalışmayı, her yıl tatilini geçirdiği babasının kaymakamlık yaptığı Mudurnu'da, yerlilerin ağzından çeşitli halk edebiyatı metinleri derleyerek gerçekleştirir.[1]

Boratav, 1930’da Dârülfünûn İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ile Yüksek Muallim Mektebi’ni bitirerek Fuad Köprülü’nün asistanı olarak çalışmaya başladı.

1941'de Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği teziyle doçent oldu, 1948'de profesörlüğe yükseldi. 1948'de başkanı olduğu Halk Edebiyatı Kürsüsü CHP iktidarınca komünizmi yaydığı gerekçesiyle kapatıldıktan sonra yurt dışına gitti.

ABD, Almanya ve Fransa'da çalıştı. 1940'lı yıllarda Behice Boran'ın Yurt ve Dünya dergisini yönetti. Stanford Üniversitesi Türkiye bölümünü kurdu. Paris'te ölümüne kadar CNRS (Centre National de la Recherche Scientifique)'de çalıştı. 1998'de Paris'te öldü.

Türk halk edebiyatı araştırmaları öncüsü Pertev Naili Boratav 2000 masal, 40 halk hikâyesi, çocuk oyunları, türküler, tiyatrolar, şarkılar, fıkralar, şiirlerden meydana gelen zengin bir arşiv kurdu. CNRS, Sedat Simavi, TC Kültür Bakanlığı ödülleri almıştır.

Pertev Naili Boratav, Türk kültürünün kaynakları arasında en başta halk edebiyatının geldiğine inanıyordu. Anadolu halk kültürü araştırmalarına, aşık geleneğine yöneldi. Babasının kaymakam olması sebebiyle çocukluk ve gençlik dönemi Mudurnu'da geçmiştir. İlk edebi çalışmalarına da burada başlamıştır. Bolu Mudurnu'da Köroğlu destanı gibi konularda araştırmalar yapmış tez vermiştir. Nerelisin diye soranlara 'insanın memleketi doğduğu yer değil çocukluğunun geçtiği yerdir' diyerek Mudurnu'yu memleketi olarak saymıştır. Halihazırda Mudurnu'da Pertev Naili Boratav kültür evi varlığını korumaktadır.

Eserleri

  • Gökoğlu Destanı, 1931, 2003
  • Folklor ve Edebiyat I, 1939, 1991
  • Bey Böyrek Hikayesine Ait Metinler, 1939
  • Halk Edebiyatı Dersleri, 1943, 2000
  • İzahlı Halk Şiiri antolojisi, 1946, 2000
  • Folklor ve Edebiyat II, 1954, 1991
  • Halk Hikayeleri ve Halk Hikayeciliği,1946, 2002
  • Typen Türkischer Volsmarchen, 1953
  • Zaman Zaman İçinde, 1958, 1992
  • Le Tekerleme, 1963, 2000
  • Az Gittik, Uz Gittik, 1969, 1992
  • 100 Soruda Türk Folkloru, 1973, 2003
  • Nasreddin Hoca, 1996
  • Pertev Naili Boratav, 100 Soruda Türk Folkloru, K Kitaplığı, İstanbul 2003

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Çiftçi-Yeşiltuna, D ., "Pertev Naili Boratav" Sosyoloji Dergisi, Cilt: 7, Sayfa: 91-95, Yıl:1999". 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2021. 

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pertev_Naili_Boratav&oldid=28621110" sayfasından alınmıştır