Şuşa Muharebesi (2020)
| Şuşa Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 2020 Dağlık Karabağ Savaşı | |||||||
.svg) Harekât sırasında Azerbaycan güçlerinin ilerleyişi | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Azerbaycan |
 Dağlık Karabağ Ermenistan | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Hikmet Mirzayev[1] |
 Seyran Ohanyan[2] | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 200+ (Ermenistan'a göre)[3] | 800+ (Azerbaycan'a göre)[4] | ||||||
Şuşa Muharebesi (Azerice: Şuşa döyüşü; Şuşa uğrunda döyüş; Ermenice: Շուշիի ճակատամարտ Şuşa) veya Azerbaycanlılar tarafından dile getirildiği şekilde Şuşa'nın Kurtuluşu (Azerice: Şuşanın azad edilməsi; Şuşanın qurtuluşu), 4-7 Ekim 2020 tarihleri arasında de jure Azerbaycan'ın Şuşa rayonunun parçası olan ancak de facto olarak artık Azerbaycana ait olan Şuşa şehrinde gerçekleşen muharebe.
Şuşa ve çevresindeki dağlık arazi, tartışmalı Dağlık Karabağ bölgesindeki stratejik açıdan en önemli yerlerden biriydi.[5] 19. yüzyılın ortalarına kadar şehir, bölgesel Azerbaycan nüfusunun kültürel ve siyasi merkezi olarak kabul edilirken,[6] Ermeniler için Dağlık Karabağ içinde savunma omurgası olarak hizmet vermekteydi ve başkent Stepanakert'i (Hankendi) Laçın Koridoru ile Ermenistan'ın Goris kasabasına bağlamaktaydı.[7] Şehir, 1992 yılında Birinci Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Ermenistan tarafından ele geçirildi ve çoğunlukla Azeri olan nüfusu şehirden kaçmak zorunda kaldı.[8]
Cebrayıl şehrinde iki kola ayrılıp ilerleyen Azerbaycan ordusunun kuzeye yönelen grubu Ekim ayı ortasında Cebrayıl'dan Şuşa'ya giden yol üzerindeki Hadrut kasabasını ele geçirdi. Azerbaycan kuvvetleri daha sonra 17 Ekim'de aynı yol üzerindeki Füzuli'ye girerek kuzeye ilerlemeye devam ettiler. Şuşa, çatışmanın başlangıcından bu yana bombardıman altında olmasına rağmen 29 Ekim'de şehir yakınlarında yerel savaş patlak verdi. Azerbaycan, 4 Kasım'da Şuşa yakınlarındaki Çanakçı köyünü işgalden kurtardı ve ardından şehre batıdan yaklaşarak stratejik Şuşa-Laçın-Hankendi yolunun bir bölümünü ele geçirdi ve ardından Ermeni güçleri sivillere giden yolu kapattı. Le Monde gazetesi, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti yönetiminin inkârına rağmen savaşın 6 Kasım'da Azerbaycan lehine döndüğünü bildirdi.[9] 8 Kasım'da Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, babası ve 3. Azerbaycan cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in kabrini ziyaretinin ardından Şehitler Hiyabanı'nda askeri üniformayla yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Azerbaycan kuvvetlerinin şehrin kontrolünü ele geçirdiğini açıkladı.[10] Ertesi gün Azerbaycan Savunma Bakanlığı, şehirden Azerbaycan'ın tam kontrolünü doğrulayan bir video yayınladı.[11] Aynı gün, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti cumhurbaşkanı sözcüsü Vahram Poğosyan, Şuşa'nın kontrolünü kaybettiğini doğruladı,[12][13] ancak bu daha sonra Ermenistan başbakanı Nikol Paşinyan[14] ve Ermenistan Savunma Bakanlığı'nın açıklamalarıyla çelişti.[15] 10 Kasım'da üçlü ateşkes anlaşmasının imzalanmasının ardından, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin 7 Kasım'da şehrin kontrolünü kaybettiği ortaya çıktı.[16]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
 |
Wikimedia Commons'ta Şuşa Muharebesi (2020) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ Aliyev, İlham (8 Kasım 2020). "Release of the Press Service of the President". Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı İdaresi. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Legendary liberator of Shushi Seyran Ohanyan during these days has become legendary defender of Shushi: MOD representative". Aysor.am. 8 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Դավիթ Բաբայանը հայտնում է՝ Շուշիի ուղղությամբ վտանգն այս պահի դրությամբ չեզոքացվել է". Azatutyun (Ermenice). 30 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Операция в Шуше завершена: «Чтобы гореть в аду» — 800 трупов армянских солдат". Haqqin.az (Rusça). 8 Kasım 2020. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Azerbaijan says it seized Nagorno-Karabakh's 2nd-largest city". Al Jazeera. 8 Kasım 2020. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Why is Shusha/Shushi so important for Azerbaijanis and Armenians?". JAM News. 8 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ Kucera, Joshua (8 Kasım 2020). "Fears of civilian exodus rise as Azerbaijan advances in Karabakh". Eurasianet. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Шуша - цитадель Карабаха: почему она важна для азербайджанцев и армян". BBC Russian Service (Rusça). 7 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ Ourdan, Rémy (7 Kasım 2020). "Haut-Karabakh : la bataille de Chouchi, clé du conflit dans la région, fait rage". Le Monde. 7 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Azerbaijan says it has taken Karabakh's second-largest city, Armenia denies it". Reuters. 8 Kasım 2020. 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "İşğaldan azad olunmuş Şuşa şəhərinin videogörüntüləri - VİDEO" (Azerice). Azerbaycan Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Key Town In Nagorno-Karabakh Falls As Azerbaijan Presses Forward in Breakaway Region". RFE/RL. 9 Kasım 2020. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Ethnic Armenian forces confirm loss of Karabakh's second city, say enemy nearing capital". Reuters. 9 Kasım 2020. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Премьер-министр Армении: "Бои за Шуши продолжаются"". BBC Russian Service (Rusça). 9 Kasım 2020. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Twitter". mobile.twitter.com. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
- ^ "Президент Арцаха прокомментировал мир с Азербайджаном". www.mk.ru (Rusça). 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2020.
