Moritanya: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Apolas (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Apolas (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
1. satır: 1. satır:
{{Ülke bilgi kutusu
{{Ülke bilgi kutusu
| kendi_dilinde_adı = <big> {{lang|ar|الجمهورية الإسلامية الموريتانية}} </big><br />''Al-Cumhûriyye el-Islâmiyye el-Mûritaniyye''</br >Republik bu Lislaamu bu Gànnaar</br>{{lang|fr|République Islamique de Mauritanie}}
| kendi_dilinde_adı = <big> {{lang|ar|الجمهورية الإسلامية الموريتانية}} </big><br />''El-Cumhûriyye el-Islâmiyye el-Mûritaniyye''</br >Republik bu Lislaamu bu Gànnaar</br>{{lang|fr|République Islamique de Mauritanie}}
| adı = Moritanya
| adı = Moritanya
| tam_adı = Moritanya İslam Cumhuriyeti
| tam_adı = Moritanya İslam Cumhuriyeti

Sayfanın 16.34, 26 Temmuz 2011 tarihindeki hâli

Moritanya
Arapçaالجمهورية الإسلامية الموريتانية
El-Cumhûriyye el-Islâmiyye el-Mûritaniyye
Republik bu Lislaamu bu Gànnaar
FransızcaRépublique Islamique de Mauritanie
Moritanya İslam Cumhuriyeti
Slogan
شرف إخاء عدل   (Arapça) (Türkçe: Onur, Kardeşlik, Adalet)
Moritanya haritadaki konumu
BaşkentNuakşot
En büyükcapital
Resmî dil(ler)Arapça1
Hükûmetİslam Cumhuriyeti 2
• Devlet Başkanı
Mohamed Ould Abdel Aziz
• Başbakan
Moulaye Ould Mohamed Laghdaf
Tarihçe 
• Gün
28 Kasım 1960
• Su (%)
0.03
Nüfus
• 1988 sayımı
1,864,236[1]
GSYİH (SAGP)2009 tahminî
• Toplam
$6.326 milyar[2]
• Kişi başına
$2,037[2]
GSYİH (nominal)2009 tahminî
• Toplam
$3.029 milyar[2]
• Kişi başına
$975[2]
Gini (2000)39
orta
İGEartış 0.520[3]
Hata: Geçersiz İGE değeri · 2007.
Para birimiUgiya (MRO)
Zaman dilimiUTC+0
• Yaz (YSU)
UTC+0 (not observed)
Trafik akışısağ
Telefon kodu222
İnternet alan adı.mr
1According to article 6 of Constitution: The national languages are Arabic, Pulaar, Soninke, and Wolof; the official language is Arabic
2Not recognized internationally. Deposed leaders President Sidi Ould Cheikh Abdallahi and Prime Minister Yahya Ould Ahmed El Waghef no longer have power as they were arrested by military forces.

Moritanya, resmi adıyla Moritanya İslam Cumhuriyeti, bir kuzeybatı Afrika ülkesidir. Batısında Atlas Okyanusu, güneybatısında Senegal, güneydoğu ve doğusunda Mali, kuzeydoğusunda Cezayir, kuzeyinde ise Batı Sahra yer alır.

Moritanya dünyanın (Bolivya'dan sonra) 29'uncu büyük ülkesidir. Mısır ile yaklaşık aynı büyüklüktedir. Coğrafi yapısı itibariyle düzlük bir ülkedir.

İsmi Berberi krallığı Mauretania'dan geliyor. Başkenti ve en büyük kenti Nouakchott, Atlantik kıyısında bulunmaktadır.

Tarihi

Beşinci yüzyıl ile yedinci yüzyıl arasında, Kuzey Afrika'dan Berberi kabilelerin göç etmesiyle bugünkü Moritanya'nın asil sakinleri ve Soninke'lerin ataları olan Bafour'lar yerlerinden oldu.

Bafourlar asıl olarak tarımla uğraşıyorlardı ve Sahra halkları içinde geleneksel göçebe yaşamı terkeden ilk halk da onlardır. Sahra Çölü yavaş yavaş kurumaya devam ederken güneye yöneldiler.

Bafour'ları Sahra'nın orta kesimlerinde yaşayanlar izledi. Batı Afrika'ya göç ettiler, ancak 1076'da İslamı yaymayı kendilerine amaç edinmiş savaşçı dervişler Almoravid hücuma geçerek dönemin Gana İmparatorluğu'nu ele geçirdiler.

Sonraki 500 yıl boyunca Araplar yerel halkın (Berberi ve diğerleri) direnişini bastırarak Moritanya'ya hakim oldular.

Moritanya'da 1644-1674 yılları arasındaki savaşlarda Beni Hassan kabilesinin (Hassaniler)öncülüğündeki Yemenli Arapları bölgeden çıkarma girişimleri başarısızlıkla sonuçlandı.

Başkent Nouakchott'ta balık pazarı

Beni Hassan kabilesinin soyundan gelenler, yani Hassaniler, buradaki Mağrib toplumunun bir anlamda üst sınıfını oluşturdular denebilir.

Bununla beraber, buradaki bir çok Berberi kavim Yemen soyundan geldiklerini iddia etse de buna pek az kanıt bulunabilmiştir.

Fransızlar, 1800'lerin sonlarından itibaren bölgeyi, bugünkü Moritanya topraklarını kolonisi haline getirdi. Moritanya 1920'den itibaren sekiz eyaletten oluşan Fransız Batı Afrika'sının bir eyaleti oldu. Moritanya'nın 1960 yılında bağımsızlığını elde etmesiyle başkent Nouakchott kuruldu.

Bağımsızlıkla beraber siyah Afrikalı kavimler(Haalpulaar, Soninke, ve Wolof), kalabalık gruplar halinde ülkelerine döndüler.

Fransızca eğitim öğretimden geçmiş bu kavimler yeni devlet yönetiminde söz sahibi oldular, orduda yer aldılar. Bir yandan Fransızlar, güneydeki en uzlaşmaz kavimlerden biri olarak görülen Hassanileri bastırma faaliyetlerinde bulunurken bir yandan da iktidar dengeleri değişti, bu durum güneyde yaşayanlarla Mağrib halk arasında yeni bir anlaşmazlığa temel oluşturdu. Geçmişte köle olan ama Araplaştırılmış ve Mağrib toplumu içinde alt sınıfta kabul edilen Haratinler yer alıyordu.

Mağribler arasında Moritanya'yı bir Arap ülkesi olarak görenlerle bölgenin Mağrip kökenli olmayan asıl sakinlerinin baskın bir rol üstlenmesini isteyenler ayrıştı.

Etnik anlaşmazlıklar 1989'da yaşanan iç çatışmalarla doruk noktaya ulaşsa da o zamandan bu yana yatışmış görünüyor. Etnik gerginlikler ve hassas bir konu olan kölelik, geçmişte olduğu kadar hala siyasi tartışmaların merkezinde yer alıyor. Moritanya'da bir çok grup ülkeyi daha çoğulcu ve çeşitliliğe önem veren bir yer haline getirme yolunda çabalarını sürdürüyor.5 Ağustos 2008 yılında askeri darbe yaşanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ "Mauritania : Location, Map, Area, Capital, Population, Religion, Language - Country Information". Erişim tarihi: 06.08.2008.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  2. ^ a b c d "Mauritania". International Monetary Fund. Erişim tarihi: 21.04.2010.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım)
  3. ^ Human Development Report 2009. The United Nations. Retrieved 15 October 2009
  4. ^ Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009). "World Population Prospects, Table A.1" (.PDF). 2008 revision. United Nations. Erişim tarihi: 2009-03-12.  42. harf sırasında bulunan |author= parametresi line feed character içeriyor (yardım)

Şablon:İKÖ

Şablon:İslam Devletleri