1946 Türkiye genel seçimleri: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
MRTFR55 (mesaj | katkılar)
Devriyeler
49.291 değişiklik
kDeğişiklik özeti yok
k Bilgi yanlışı düzeltildi. Bilgi eksikliği giderildi.
17. satır: 17. satır:
| party1 = Cumhuriyet Halk Partisi
| party1 = Cumhuriyet Halk Partisi
| last_election1 =
| last_election1 =
| seats1 = 395
| seats1 = 397
| popular_vote1 =
| popular_vote1 =
| percentage1 =
| percentage1 =
%85,4
<!-- DP -->
| image2 = [[Dosya:Mahmut Celâl Bayar.jpg|165x165px]]
| image2 = [[Dosya:Mahmut Celâl Bayar.jpg|165x165px]]
| colour2 = F7819F
| colour2 = F7819F
26. satır: 26. satır:
| party2 = Demokrat Parti (1946)
| party2 = Demokrat Parti (1946)
| last_election2 =
| last_election2 =
| seats2 = 64
| seats2 = 61
| popular_vote2 =
| popular_vote2 =
| percentage2 =
| percentage2 =
%13,1
<!-- Harita -->
| map_image = 1946 Seçimleri MV Dağılımı.svg
| map_image = 1946 Seçimleri MV Dağılımı.svg
| map_size = 350px
| map_size = 350px
| map_alt =
| map_alt =
| map_caption = {{Lejant|#DA251C|Cumhuriyet Halk Partisi (CHP): 395 sandalye}} {{Lejant|#F7819F|Demokrat Parti (DP): 64 sandalye}}{{Lejant|#808080|Bağımsızlar: 6 sandalye}}
| map_caption = {{Lejant|#DA251C|Cumhuriyet Halk Partisi (CHP): 397 sandalye}} {{Lejant|#F7819F|Demokrat Parti (DP): 61 sandalye}}{{Lejant|#808080|Bağımsızlar: 7 sandalye}}
<!-- Alt kısım -->
<!-- Alt kısım -->
| title = Başbakan
| title = Başbakan
43. satır: 43. satır:
'''1946 Türkiye genel seçimleri''', 21 Temmuz 1946<ref>Nohlen, D, Grotz, F & Hartmann, C (2001) ''Elections in Asia: A data handbook, Volume I'', p248 ISBN 0-19-924958-X</ref> tarihinde yapılan milletvekili genel seçimleridir. 5 Haziran'da Milletvekili Seçim Yasası değiştirilmiş ve Cumhuriyet tarihinde ilk defa tek dereceli seçim esasında gerçekleştirilmiştir.<ref>Emre Kongar (1998), ''21. Yüzyılda Türkiye'', 38. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, ISBN 975-14-0624-2, s. 145.</ref>
'''1946 Türkiye genel seçimleri''', 21 Temmuz 1946<ref>Nohlen, D, Grotz, F & Hartmann, C (2001) ''Elections in Asia: A data handbook, Volume I'', p248 ISBN 0-19-924958-X</ref> tarihinde yapılan milletvekili genel seçimleridir. 5 Haziran'da Milletvekili Seçim Yasası değiştirilmiş ve Cumhuriyet tarihinde ilk defa tek dereceli seçim esasında gerçekleştirilmiştir.<ref>Emre Kongar (1998), ''21. Yüzyılda Türkiye'', 38. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, ISBN 975-14-0624-2, s. 145.</ref>


[[Cumhuriyet Halk Partisi]] 395, [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]] 64 ve [[Bağımsız siyasetçi|Bağımsızlar]] 6 Milletvekilliği kazandı.
[[Cumhuriyet Halk Partisi]] 397, [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]] 61 ve [[Bağımsız siyasetçi|Bağımsızlar]] 7 Milletvekilliği kazandı.


[[Türkiye'de çok partili dönem|Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk çok partili]] genel seçimi olan bu seçim adli denetim dışında, açık oy, gizli sayım ve [[Liste usulü çoğunluk seçim sistemi|liste usulü çoğunluk sistemi]] esasına göre yapıldı.<ref>''Cumhuriyetin 75. Yılı'', C. 1, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 1998, ISBN 975-363-969-8, s. 291.</ref> (açık oy - gizli tasnif)<ref>Sina Akşin, ''Ana Çizgileriyle Türkiye'nin Yakın Tarihi'', İkinci Baskı, İmaj Yayıncılık, Ankara, 1996, ISBN 975-7852-18-X, s. 216.</ref> Bu usulsüzlüklerinden dolayı "şaibeli seçim" şeklinde de anılmıştır.<ref>''A.g.e.'', s. 291.</ref> Bu genel seçim ile [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] 8. dönem milletvekilleri seçilmiştir.
[[Türkiye'de çok partili dönem|Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk çok partili]] genel seçimi olan bu seçim adli denetim dışında, açık oy, gizli sayım ve [[Liste usulü çoğunluk seçim sistemi|liste usulü çoğunluk sistemi]] esasına göre yapıldı.<ref>''Cumhuriyetin 75. Yılı'', C. 1, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 1998, ISBN 975-363-969-8, s. 291.</ref> (açık oy - gizli tasnif)<ref>Sina Akşin, ''Ana Çizgileriyle Türkiye'nin Yakın Tarihi'', İkinci Baskı, İmaj Yayıncılık, Ankara, 1996, ISBN 975-7852-18-X, s. 216.</ref> Bu usulsüzlüklerinden dolayı "şaibeli seçim" şeklinde de anılmıştır.<ref>''A.g.e.'', s. 291.</ref> Bu genel seçim ile [[Türkiye Büyük Millet Meclisi|TBMM]] 8. dönem milletvekilleri seçilmiştir.
53. satır: 53. satır:
* Nüfusu 135.001-175.000 arası: 4 milletvekili<ref>''Seçim Sistemi ve Siyasi Partiler Araştırması Ana Rapor Cilt II'', TÜSİAD Yayınları, İstanbul, 2001, ISBN 975-8458-28-0 s. 209.</ref>
* Nüfusu 135.001-175.000 arası: 4 milletvekili<ref>''Seçim Sistemi ve Siyasi Partiler Araştırması Ana Rapor Cilt II'', TÜSİAD Yayınları, İstanbul, 2001, ISBN 975-8458-28-0 s. 209.</ref>


== Sonuçlar<ref>{{Web kaynağı|url=https://global.tbmm.gov.tr/docs/secim_sonuclari/secim3_tr.pdf|başlık=1946 Türkiye genel seçim sonuçları|erişimtarihi=3 Mayıs 2022}}</ref> ==
== Sonuçlar ==
{| class="wikitable" style="text-align:center; font-size:90%"
{| class="wikitable"
|+
! colspan=2| Parti
!Parti
! Genel Başkan
!Genel Başkan
! Oy
! %
!Oy
!%
⚫
! Sandalye
!+/–
⚫
!Sandalye
!
|-
|-
| style="background:#D50000"| || [[Cumhuriyet Halk Partisi]] || [[İsmet İnönü]] || {{bilinmiyor}} || {{bilinmiyor}} || 395
|[[Cumhuriyet Halk Partisi]]
|[[İsmet İnönü]]
|<small>Bilinmiyor</small>
|85,4
|{{Azalış}}14,6
|397
|{{Azalış}}95
|-
|-
| style="background:#F7819F"| || [[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]] || [[Celâl Bayar]] || {{bilinmiyor}} || {{bilinmiyor}} || 64
|[[Demokrat Parti (1946)|Demokrat Parti]]
|[[Celâl Bayar]]
|<small>Bilinmiyor</small>
|13,1
|<small>Yok</small>
|61
|{{Artış}} 61
|-
|-
|Bağımsızlar (DP Listesinde Yer Alarak Seçilen)
| style="background:#DDDDDD"| || colspan=2| [[Bağımsız siyasetçi|Bağımsızlar]] || {{bilinmiyor}} || {{bilinmiyor}} || 6
|
|
|0,9
|
|4
|{{Artış}}4
|-
|-
|Bağımsız (Bağımsız Aday Olarak Seçilen)
| colspan=3| Geçersiz/boş oy || {{bilinmiyor}} || {{bilinmiyor}} || {{N/A}}
|
|
|0,6
|
|3
|{{Artış}}3
|-
|-
! colspan=3| Toplam || || || 465
! colspan="3" |Toplam
|'''100'''
|
|'''465'''
|
|}
|}


Sayfanın 12.17, 3 Mayıs 2022 tarihindeki hâli

1946 Türkiye genel seçimleri
Türkiye
← 1943 21 Temmuz 1946 (77 yıl önce) (1946-07-21) 1950 →
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 465 sandalyesi için
Çoğunluk için gereken 233 sandalye
  Birinci parti İkinci parti
 
Lider İsmet İnönü Celal Bayar
Parti Cumhuriyet Halk Partisi Demokrat Parti (1946)
Sandalye 397 61
Oran %85,4 %13,1
Dosya:1946 Seçimleri MV Dağılımı.svg
  Cumhuriyet Halk Partisi (CHP): 397 sandalye
  Demokrat Parti (DP): 61 sandalye
  Bağımsızlar: 7 sandalye
Önceki Başbakan

Şükrü Saracoğlu
Cumhuriyet Halk Partisi

Seçilen Başbakan

Recep Peker
Cumhuriyet Halk Partisi

1946 Türkiye genel seçimleri, 21 Temmuz 1946[1] tarihinde yapılan milletvekili genel seçimleridir. 5 Haziran'da Milletvekili Seçim Yasası değiştirilmiş ve Cumhuriyet tarihinde ilk defa tek dereceli seçim esasında gerçekleştirilmiştir.[2]

Cumhuriyet Halk Partisi 397, Demokrat Parti 61 ve Bağımsızlar 7 Milletvekilliği kazandı.

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk çok partili genel seçimi olan bu seçim adli denetim dışında, açık oy, gizli sayım ve liste usulü çoğunluk sistemi esasına göre yapıldı.[3] (açık oy - gizli tasnif)[4] Bu usulsüzlüklerinden dolayı "şaibeli seçim" şeklinde de anılmıştır.[5] Bu genel seçim ile TBMM 8. dönem milletvekilleri seçilmiştir.

Seçimlerde ilk kez aday esaslı blok oy sistemi uygulanmıştır. Bu sistemle beraber her vilayetin bir de seçim çevresi olmaktadır. Her 40 bin yurttaş için bir milletvekili seçilirken, herhangi bir ilin nüfusunun 40 binin altında olması halinde o ile bir milletvekilliği tahsis edilmekteydi. Nüfusu 40 binin üzerindeki iller için milletvekili sayıları ise şöyle belirtilmişti:

  • Nüfusu 55.000'e kadar olan iller: 1 milletvekili
  • Nüfusu 55.001-95.000 arası: 2 milletvekili
  • Nüfusu 95.001-135.000 arası: 3 milletvekili
  • Nüfusu 135.001-175.000 arası: 4 milletvekili[6]

Sonuçlar[7]

Parti Genel Başkan Oy % +/– Sandalye
Cumhuriyet Halk Partisi İsmet İnönü Bilinmiyor 85,4 azalış14,6 397 azalış95
Demokrat Parti Celâl Bayar Bilinmiyor 13,1 Yok 61 artış 61
Bağımsızlar (DP Listesinde Yer Alarak Seçilen) 0,9 4 artış4
Bağımsız (Bağımsız Aday Olarak Seçilen) 0,6 3 artış3
Toplam 100 465

Kaynakça

  1. ^ Nohlen, D, Grotz, F & Hartmann, C (2001) Elections in Asia: A data handbook, Volume I, p248 ISBN 0-19-924958-X
  2. ^ Emre Kongar (1998), 21. Yüzyılda Türkiye, 38. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, ISBN 975-14-0624-2, s. 145.
  3. ^ Cumhuriyetin 75. Yılı, C. 1, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul, 1998, ISBN 975-363-969-8, s. 291.
  4. ^ Sina Akşin, Ana Çizgileriyle Türkiye'nin Yakın Tarihi, İkinci Baskı, İmaj Yayıncılık, Ankara, 1996, ISBN 975-7852-18-X, s. 216.
  5. ^ A.g.e., s. 291.
  6. ^ Seçim Sistemi ve Siyasi Partiler Araştırması Ana Rapor Cilt II, TÜSİAD Yayınları, İstanbul, 2001, ISBN 975-8458-28-0 s. 209.
  7. ^ "1946 Türkiye genel seçim sonuçları" (PDF). Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=1946_Türkiye_genel_seçimleri&oldid=27692993" sayfasından alınmıştır