Orta İtalya: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Değişiklik özeti yok
Noyder (mesaj | katkılar)
34.095 değişiklik
Değişiklik özeti yok
19. satır: 19. satır:
| dipnotlar =
| dipnotlar =
}}
}}





'''Orta İtalya Coğrafi Bölgesi''' ({{Dil-it|''Italia centrale''}} veya sadece {{Dil-it|''Centrale''}}) resmi-idari bir niteleme olmayıp, geniş kapsamlı kültürel, tarihsel ve coğrafi bir tanımlamadır. [[İtalya]]'nın coğrafi olarak kuzey kısmında bulunan coğrafi alanları ihtiva eder. İtalyan İstatistiksel Enstitüsü (ISTAT) tarafından kullanılan İtalya'nın beş resmi istatistiksel bölgesinden biridir.<br />
'''Orta İtalya Coğrafi Bölgesi''' ({{Dil-it|''Italia centrale''}} veya sadece {{Dil-it|''Centrale''}}) resmi-idari bir niteleme olmayıp, geniş kapsamlı kültürel, tarihsel ve coğrafi bir tanımlamadır. [[İtalya]]'nın coğrafi olarak kuzey kısmında bulunan coğrafi alanları ihtiva eder. İtalyan İstatistiksel Enstitüsü (ISTAT) tarafından kullanılan İtalya'nın beş resmi istatistiksel bölgesinden biridir.<br />


ISTAT tanimina gore Orta Italya O}Cografi Bolgesi Italya'da bulunan 20 idari bölgesinden 4 tanesini kapsar: [[Lazio]], [[Marche]], [[Toskana]]ve [[Umbria]]. Bununla birlikte, coğrafi bölge olarak, Orta İtalya, kültürel ve tarihi nedenlerle genellikle Güney İtalya'nın bir parçası olan [[Abruzzo]] ve [[Molise[[ idari bölgelerini de içerebilir.
ISTAT tanimina gore Orta Italya Cografi Bolgesi Italya'da bulunan 20 idari bölgeden 4 tanesini kapsar: [[Lazio]], [[Marche]], [[Toskana]] ve [[Umbria]]. Bununla birlikte, coğrafi bölge olarak, Orta İtalya, kültürel ve tarihi nedenlerle genellikle Güney İtalya'nın bir parçası olan [[Abruzzo]] ve [[Molise[[ idari bölgelerini de içerebilir.

== Fisiksel coğrafya ==

Orta İtalya coğrafi bölgesi bir çizme şekilli İtalyan karasının kuzey yukarı kısmını kapsamaktadır. Batısında [[Akdeniz]]'in birer parçaları olan [[Tiren Denizi]] ve [[Ligurya Denizi]] bulunur. Ana kara engebeli olup dik yamaçları bulunan ama zirveleri fazla yüksek olmayan "Kuzey [[Apenin Dağları]]" ve "0rta Apenin Dağları" ile kaplıdır. Orta İtalya bölgesinin %68.9 kısmı bu engebeli dağlık arazilerden olusur.


Bu dağlardan çıkan akarsulardan en önemlileri olan daha kuzeyde olan (genellikle Toskana bölgesinde bulunan) [[Arno Nehri]] ve daha güneyde (genellikle Lazio bölgesinde bulunan) [[Tiber Nehri]] batı yönüne akıp batıda Akdeniz'e akarlar. Bu coğrafi bölgenin doğusunda [[Adriyatik Denizi]] kıyıları bulunur. Bu kıyılar Marche idari bölgesine aittirler . Marche idari bölgesinde bulunan akarsular gayet kısadırlar ve kazdıkları derin vadiler içinden büyük hızla Adriyatik Denizi'ne ulaşırlar.
==Fiziksel cografya ==


Orta İtalya'da bulunan göller şunlardır: (128 km² alanlı) [[Trasimeno Gōlü]], (113.5 km² alanlı) Bolsena Gölü ve (66.6 km² alanlı) Braccıano Glü.
Orta Italya cografi bolgesi bir cizme sekilli Italyan karasinin kuzey yukari kismini kapsamaktadir. Batisinda [[Akdeniz]]'in birer parcalari olan [[Tiren Denizi]] ve [[Ligurya Denizi]] bulunur. Ana kara engebeli olup dik yamaclari bulunan ama zirveleri fazla yuksek olmayan "Kuzey [[Apenin Daglari]]" ve "0rta Apenin Daglari" ile kaplidir. Orta Italya bolgesinin %68.9 kismi bu daglar tarafindan kaplidir. Bu daglardan cikan nehirlerin en onemlileri olan daha kuzeyde olan (genellikle Toskana bolgesinde bulunan) [[Arno Nehri]] ve daha guneyede (genellikle Lazio bolgesinde bulunan) [[Tiber Nehri]] bati yonune akip batida Akdeniz'e akarlar. Bu cografi bolgenin dogusunda [[Adriyatik Denizi]] kiyilari; bulunur bu kiyilar Marche idari bolgesine aittirler . Marche idari bolgesinde bulunan akarsular gayet kisadirlar ve kazdiklari derin vadiler icinden buyuk hizla Adriyatik Denizi'ne ulasirlar. Orta Italya'da bulunan gollerin sunlardir: (128 km² alanli) [[Trasimeno Golu]], (113.5 km² alanli) Bolsena Golu ve (66.6 km² alanli) Bracciano Goludur. .


==Demografi==
==Demografi==


"Orta İtalya cografi bolgesi"'nde (resmi ISTAT 31 Aralik 2016 tahminine gore) 12,067,524 kisi nufusu vardir {{cite web|url=http://www.demo.istat.it/bilmens2016gen/index.html|title=Statistiche demografiche ISTAT|author=|date=|website=www.demo.istat.it}}</ref> Bu nufus 58,052 km² yuzolcumu olan bir alana yayılmıştır. Bu rakamların açıkca gösterdiği gibi, Orta İtalya'nin nüfus yoğunlugu kilometrekare başına 207.89 kişidir.
"Orta İtalya coğrafi bölgesi" nüfusu (resmi ISTAT 31 Aralık 2016 tahminine göre) 12,067,524 kişidir. {{cite web|url=http://www.demo.istat.it/bilmens2016gen/index.html|title=Statistiche demografiche İSTAT|author=|date=|website=www.demo.istat.it}}</ref> Bu nüfus 58,052 km² yüzölçümü olan bir alana yayılmıştır. Bu rakamların açıkça gösterdiği gibi, Orta İtalya'nın nüfus yoğunluğu kilometrekare başına 207.89 kişidir.


Orta Italya coğrafi bōlgesinin ihtiva attiği İtalyan İdari bolgeler (alanları ve 2016 nüfus tahminleri ile) şunlardır:
"Orta İtalya coğrafi bōlgesi"nin ihtiva ettiği "İtalya idari bölgeleri " (alanları ve 2016 nüfus tahminleri ile) şunlardır:


{| class="wikitable sortable"
{| class="wikitable sortable"
48. satır: 51. satır:
|}
|}


Bu coğrafi bölgede (31 Aralık 2016 ISTAT tahmini itibariyle) nufusu 50,000 kişiyi aşkın olan şu şehirsel [[komün|komünler]] bulunmaktadır:
Bu coğrafi bölgede (31 Aralık 2016 ISTAT tahmini itibariyle) nşşfusu 50,000 kişiyi aşkın olan şu şehirsel [[komün|komünler]] bulunmaktadır:


{| class="wikitable sortable"
{| class="wikitable sortable"

Sayfanın 21.06, 12 Haziran 2018 tarihindeki hâli

Orta İtalya Coğrafi Bölgesi
Italia Centrale veya Centrale
İdari olmayan Makro Coğrafi Bölge
İtalya'da konumu
İtalya'da konumu
İdari BölgelerLazio
Marche
Toskana
Umbria
Yüzölçümü
 • Toplam58052 km²
Nüfus
 (31 Aralık 2016 ISTAT tahmini)
 • Toplam12,067,524


Orta İtalya Coğrafi Bölgesi (Şablon:Dil-it veya sadece Şablon:Dil-it) resmi-idari bir niteleme olmayıp, geniş kapsamlı kültürel, tarihsel ve coğrafi bir tanımlamadır. İtalya'nın coğrafi olarak kuzey kısmında bulunan coğrafi alanları ihtiva eder. İtalyan İstatistiksel Enstitüsü (ISTAT) tarafından kullanılan İtalya'nın beş resmi istatistiksel bölgesinden biridir.

ISTAT tanimina gore Orta Italya Cografi Bolgesi Italya'da bulunan 20 idari bölgeden 4 tanesini kapsar: Lazio, Marche, Toskana ve Umbria. Bununla birlikte, coğrafi bölge olarak, Orta İtalya, kültürel ve tarihi nedenlerle genellikle Güney İtalya'nın bir parçası olan Abruzzo ve [[Molise[[ idari bölgelerini de içerebilir.

Fisiksel coğrafya

Orta İtalya coğrafi bölgesi bir çizme şekilli İtalyan karasının kuzey yukarı kısmını kapsamaktadır. Batısında Akdeniz'in birer parçaları olan Tiren Denizi ve Ligurya Denizi bulunur. Ana kara engebeli olup dik yamaçları bulunan ama zirveleri fazla yüksek olmayan "Kuzey Apenin Dağları" ve "0rta Apenin Dağları" ile kaplıdır. Orta İtalya bölgesinin %68.9 kısmı bu engebeli dağlık arazilerden olusur.

Bu dağlardan çıkan akarsulardan en önemlileri olan daha kuzeyde olan (genellikle Toskana bölgesinde bulunan) Arno Nehri ve daha güneyde (genellikle Lazio bölgesinde bulunan) Tiber Nehri batı yönüne akıp batıda Akdeniz'e akarlar. Bu coğrafi bölgenin doğusunda Adriyatik Denizi kıyıları bulunur. Bu kıyılar Marche idari bölgesine aittirler . Marche idari bölgesinde bulunan akarsular gayet kısadırlar ve kazdıkları derin vadiler içinden büyük hızla Adriyatik Denizi'ne ulaşırlar.

Orta İtalya'da bulunan göller şunlardır: (128 km² alanlı) Trasimeno Gōlü, (113.5 km² alanlı) Bolsena Gölü ve (66.6 km² alanlı) Braccıano Glü.

Demografi

"Orta İtalya coğrafi bölgesi" nüfusu (resmi ISTAT 31 Aralık 2016 tahminine göre) 12,067,524 kişidir. "Statistiche demografiche İSTAT". www.demo.istat.it. </ref> Bu nüfus 58,052 km² yüzölçümü olan bir alana yayılmıştır. Bu rakamların açıkça gösterdiği gibi, Orta İtalya'nın nüfus yoğunluğu kilometrekare başına 207.89 kişidir.

"Orta İtalya coğrafi bōlgesi"nin ihtiva ettiği "İtalya idari bölgeleri " (alanları ve 2016 nüfus tahminleri ile) şunlardır:

İdari Bölge bayrak ve ismi Başkent Nũfus kişi (2016)
Lazio Roma 5.885.917
Marche Ancona 1.544.715
Toskana Floransa (Firenze) 3.745.593
Umbria Perugia 892.294

Bu coğrafi bölgede (31 Aralık 2016 ISTAT tahmini itibariyle) nşşfusu 50,000 kişiyi aşkın olan şu şehirsel komünler bulunmaktadır:

# Komün ismi İdari Bölge İl Nüfus
1 Roma Lazio [Roma Capital Metropol Şehri 2.864.348
2 Floransa Toskana Floransa Metropol Şehri 382.036
3 [[Prato Toskana Prato ili 190.858
4 Perugia Umbria Perugia ili 166.271
5 Livorno Toskana Livorno ili 159.164
6 Latina Lazio Latina ili 125.758
7 Terni Umbria Terni ili 111.744
8 Ancona Marche Ancona ili 101.341
9 Arezzo Toskana Arezzo ili 99.417
10 Pesaro Marche Pesaro ve Urbino ili 94.487
11 Pistoia Toskana Pistoia ili 90.389
12 Pisa Toskana Pisa ili 89.627
13 Lucca Toskana Lucca ili 88.587
14 Guidonia Montecelio Lazio Roma Capital Metropol Şehri 88.502
15 Grosseto Toskana Grosseto ili 81.848
16 Fiumicino Lazio Roma Capital Metropol Şehri 77.697
17 Aprilia Lazio Latina ili 72.923
18 Massa Toskana Massa-Carrara ili 69.710
19 Viterbo Lazio Viterbo ili 67.262
20 Carrara Toskana Massa-Carrara ili 63.409
21 Pomezia Lazio Roma Capital Metropol Şehri 62.770
22 Viareggio Toskana Lucca ili 62.661
23 Fano Marche Pesaro ve Urbino ili 60.989
24 Foligno Umbria Perugia ili 57.115
25 Tivoli Lazio Roma Capital Metropol Şehri 56.706
26 Anzio Lazio Roma Capital Metropol Şehri 54.061
27 Siena Toskana Siena ili 53.774
28 {Velletri Lazio Roma Capital Metropol Sehri 53.300
29 Civitavecchia Lazio Roma Capital Metropol Sehri 53.027
30 Scandicci Toskana Floransa Metropol Sehri 50.654

Siyaset

Marche, Toskana ve Umbria, hemen kuzeydeki Emilia-Romagna ile birlikte, İtalya'nın politik bakimdan en solcu kanat bölgesidir. II. Dunya Savasi'ndan sonra 20. yuzyillarda yapilan secimlerde Italya Komunist Partisi'nin cogunluk halk oylarini aldigi bolgeredir. Ancak Lazio idari bolgesinin, Roma dışında, politik olarak muhafazakar olması bu idari bolgenin Güney İtalya ile paylaştığı bir politik özelliktir.


Ayrıca bakınız


Kaynakça

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Orta_İtalya&oldid=19769169" sayfasından alınmıştır