2016 Azerbaycan-Ermenistan çatışmaları: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Kazbeguris (mesaj | katkılar)
Kazbeguris (mesaj | katkılar)
130. satır: 130. satır:
Ermeni askeri yetkililer, Talış köyü ve çevresinin geri alındığını iddia etmiş, Azeri tarafı iddiayı reddetmiştir.<ref>"[http://www.azatutyun.am/content/article/27651576.html Heavy Fighting Continues In Karabakh]." ''RFE/RL''. April 3, 2016.</ref><ref>{{cite web|url=http://haqqin.az/news/67245|title=Минобороны Азербайджана: "Армяне не отбивали высоту у селения Талыш"|publisher=Haqqin.az}}</ref>
Ermeni askeri yetkililer, Talış köyü ve çevresinin geri alındığını iddia etmiş, Azeri tarafı iddiayı reddetmiştir.<ref>"[http://www.azatutyun.am/content/article/27651576.html Heavy Fighting Continues In Karabakh]." ''RFE/RL''. April 3, 2016.</ref><ref>{{cite web|url=http://haqqin.az/news/67245|title=Минобороны Азербайджана: "Армяне не отбивали высоту у селения Талыш"|publisher=Haqqin.az}}</ref>
=== 4 Nisan ===
=== 4 Nisan ===
Ermeni kuvvetlere ait bir komuta merkezinin vurulduğu ve iki tanesi yüksek rütbeli subay olmak üzere pek çok askerin öldürüldüğü belirtilmiştir.<ref>{{cite web |url= http://haqqin.az/news/67287|title=Так сегодня уничтожили армянских генералов и полковников |publisher=Haqqin.az|language=Russian| date=4 April 2016| accessdate =4 April 2016}}</ref> Aynı gün, bir Azeri insansız hava aracının Ermeni gönüllüleri taşıyan bir otobüsü vurması sonucu beş Ermeni hayatını kaybetmiştir.<ref name=drone>{{Cite web|url=http://news.trust.org/item/20160404173940-0rm50|title=Armenia says Azeri drone attacks bus, killing five Armenian volunteers|last=Foundation|first=Thomson Reuters|website=news.trust.org|access-date=2016-04-04}}</ref>
Sabah saatlerinde çatışmaların şiddetlendiği, Azeri kuvvetlerin [[Grad]] tipi füzelerle saldırıda bulundukları belirtilmiştir.<ref>http://www.aljazeera.com/news/2016/04/fighting-rages-nagorno-karabakh-160404131621989.html</ref> Ayrıca, Ermeni kuvvetlere ait bir komuta merkezinin vurulduğu ve iki tanesi yüksek rütbeli subay olmak üzere pek çok askerin öldürüldüğü belirtilmiştir.<ref>{{cite web |url= http://haqqin.az/news/67287|title=Так сегодня уничтожили армянских генералов и полковников |publisher=Haqqin.az|language=Russian| date=4 April 2016| accessdate =4 April 2016}}</ref> Aynı gün, bir Azeri insansız hava aracının Ermeni gönüllüleri taşıyan bir otobüsü vurması sonucu beş Ermeni hayatını kaybetmiştir.<ref name=drone>{{Cite web|url=http://news.trust.org/item/20160404173940-0rm50|title=Armenia says Azeri drone attacks bus, killing five Armenian volunteers|last=Foundation|first=Thomson Reuters|website=news.trust.org|access-date=2016-04-04}}</ref>

Ermenistan Devlet Başkanı [[Serj Sarkisyan]], çatışmaların şiddetlenmesi durumunda, Ermenistan'ın Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ni tanıyacağını ifade etmiştir. Ayrıca, Ermenistan Savunma Bakanlığı sözcüsü Artsrun Ovanisiyan, gece boyunca süren çatışmalarda bazı bölgeleri ele geçirdiklerini iddia etmiştir. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermeni güçlerin sivillere yönelik saldırıları sürdürmesi halinde, Karabağ Ermenileri'nin başkent olarak ilan ettikleri [[Stepanakert]]'e saldırabilecekleri yönünde bir açıklama yapmıştır.<ref>http://www.aljazeera.com/news/2016/04/fighting-rages-nagorno-karabakh-160404131621989.html</ref>


== Uluslararası tepkiler ==
== Uluslararası tepkiler ==

Sayfanın 22.00, 4 Nisan 2016 tarihindeki hâli

2016 Azerbaycan-Ermenistan çatışmaları
Dağlık Karabağ sorunu

Dağlık Karabağ bölgesi
Tarih2 Nisan 2016 - günümüz
Bölge
Sonuç devam ediyor
Taraflar
Azerbaycan Azerbaycan  Ermenistan
 Dağlık Karabağ
Komutanlar ve liderler
Azerbaycanİlham Aliyev
AzerbaycanNecmettin Sadıkov
AzerbaycanZakir Hasanov
AzerbaycanArtur Rasizade
AzerbaycanAltay Mehdiyev
AzerbaycanVasıf Talibov
Ermenistan Serj Sarkisyan
ErmenistanSeyran Ohanyan
ErmenistanYuri Kaçatrov
Dağlık Karabağ CumhuriyetiBako Sahakyan
Dağlık Karabağ CumhuriyetiArayik Harutyunyan
Dağlık Karabağ CumhuriyetiMovses Hakobyan
Çatışan birlikler
Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri

Ermenistan Silahlı Kuvvetleri

Dağlık Karabağ Ordusu
Güçler
66,940[1]

51,580 (Ermeni Ordusu) [2]

21,363 (Dağlık Karabağ milisleri) [3]
Kayıplar

Azerbaycan 2 sivil
12 ölü
(Azeri iddiası)[4]



1 insansız hava aracı
1 Mi-24 helikopteri[5]
2 tank[6]

200+(Ermeni iddiası)[7]

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti 20 ölü
70 yaralı
(Ermeni iddiası)[5][8]



1 insansız hava aracı[9]
9 tank[10]
130+ ölü
(Azeri iddiası)[5]

2016 Azerbaycan-Ermenistan çatışmaları, 2 Nisan 2016 tarihi itibari ile Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri ve Ermenistan Silahlı Kuvvetleri arasında devam etmekte olan çatışmalar dizisidir. Karabağ Savaşı'nın bittiği 1994 yılından beri en şiddetli çatışmaların gerçekleştiği bildirilmiştir.

Arka plan

12 Mayıs 1994'te sona eren Karabağ Savaşı'ndan beri Dağlık Karabağ bölgesi ve civarındaki bazı yerleşim birimleri Ermeni kuvvetlerinin işgali altındadır. Dağlık Karabağ Cumhuriyeti bağımsızlığını ilan etmiş olsa da, bu yapıyı Birleşmiş Milletler üyesi hiç bir devlet tanımamaktadır. Güney Osetya Savaşı sonucunda tek taraflı bağımsızlıklarını ilan eden Abhazya ve Güney Osetya, Dağlık Karabağ Cumhuriyetini tanırken, daha sonra bunlara Moldova'daki Transdinyester Cumhuriyeti de katılmıştır.

Dağlık Karabağ, hukuksal olarak Azerbaycan topraklarına dahildir. Bölgede Ermeni milisler faaliyet göstermektedir.[11]

OSCE aracılığıyla yıllardır süren müzakerelerden bir sonuç alınamamıştır.[12] İki ülke yönetimi de zaman zaman çözüm için yeterince çaba sarfetmemekle ve çözümsüzlüğü iktidarda kalmak için bir araç olarak kullandıkları gerekçesiyle suçlanmaktadır.[13]

1994 yılından günümüze kadar pek çok kez sınır çatışması meydana gelmiştir. Sınır çatışmalarında, iki taraf da sık sık birbirini ilk ateşi açan taraf olmakla suçlamaktadır.

Çatışmalar

Azerbaycan üzerinde 2016 Azerbaycan-Ermenistan çatışmaları
Seysulan
Seysulan
Lala tepesi
Lala tepesi
Talış köyü
Talış köyü
AZERBAYCAN
AZERBAYCAN
ERMENİSTAN
ERMENİSTAN
GÜRCİSTAN
GÜRCİSTAN
RUSYA
RUSYA
İRAN
İRAN
Sıcak çatışma noktaları

2 Nisan

1 Nisan'ı 2 Nisan'a bağlayan gece itibariyle Azerbaycan-Ermenistan sınırında yoğun çatışmaların yaşandığı bildirilmiştir. Azerbaycan Ordusu'nun, Goranboy ve Naftalan kentleri için tehlike oluşturduğu iddia edilen Talış köyü etrafındaki tepe ve Seysulan'ın Ermeni güçlerden temizlendiğini belirtilmiştir.[14] Fuzuli bölgesinde, Horadiz kentinin yakınındaki Lele tepesi de Azerbaycan Ordusu'nun kontrolüne geçmiştir. Ele geçirilen bölgelerde savunma hattının oluşturulduğu ve mevzilerin güçlendirildiği duyurulmuştur.[15] Ermenistan, Azerbaycan'ın bazı bölgeleri ele geçirdiği iddialarını reddetmiştir.[16]

Azeri iddialarına göre, Ermeni güçleri sivil yerleşim birimlerini top atışına tutmuş ve bir Azeri hayatını kaybetmiştir. Azerbaycan Ordusu'nun karşılık vermesiyle 3 Ermeni askeri öldürülmüştür. Gerginlik tırmanmış ve çatışmalar şiddetlenmiştir. Azerbaycan ordusu, 'sivillerin can güvenliğinin temin edilmesi için' Ağdere, Terter, Ağdam, Hocavend ve Fuzuli bölgelerinde operasyonlara başlamıştır.[17]

Azerbaycan Savunma Bakanlığı, çatışmalarda Ermenistan Ordusu'na ait 6 tank ve 15 topun imhâ edildiğini, öldürülen veya yaralanan Ermenistan askeri sayısının 100'den fazla olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca, bir adet Mi-24 helikopterinin Ermenistan güçleri tarafından düşürüldüğü, 1 tankın ise patlayan mayın nedeniyle kullanılamaz hâle geldiği bildirilmiştir.[18]

3 Nisan

3 Nisan'da Azerbaycan Savunma Bakanlığı tek taraflı ateşkes ilan etmiştir. Ermeni tarafı, Azeri kuvvetlerin saldırılarını sürdürdüğünü ifade etmiştir.[19] Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermeniler'in ateşi sürdürmesi durumunda saldırılarını sürdüreceklerini açıklamıştır.[20]

Ermeni askeri yetkililer, Talış köyü ve çevresinin geri alındığını iddia etmiş, Azeri tarafı iddiayı reddetmiştir.[21][22]

4 Nisan

Sabah saatlerinde çatışmaların şiddetlendiği, Azeri kuvvetlerin Grad tipi füzelerle saldırıda bulundukları belirtilmiştir.[23] Ayrıca, Ermeni kuvvetlere ait bir komuta merkezinin vurulduğu ve iki tanesi yüksek rütbeli subay olmak üzere pek çok askerin öldürüldüğü belirtilmiştir.[24] Aynı gün, bir Azeri insansız hava aracının Ermeni gönüllüleri taşıyan bir otobüsü vurması sonucu beş Ermeni hayatını kaybetmiştir.[25]

Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan, çatışmaların şiddetlenmesi durumunda, Ermenistan'ın Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'ni tanıyacağını ifade etmiştir. Ayrıca, Ermenistan Savunma Bakanlığı sözcüsü Artsrun Ovanisiyan, gece boyunca süren çatışmalarda bazı bölgeleri ele geçirdiklerini iddia etmiştir. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermeni güçlerin sivillere yönelik saldırıları sürdürmesi halinde, Karabağ Ermenileri'nin başkent olarak ilan ettikleri Stepanakert'e saldırabilecekleri yönünde bir açıklama yapmıştır.[26]

Uluslararası tepkiler

Uluslararası kuruluşlar

  •  Avrupa Birliği - Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, çatışmalardan derin endişe duyduklarını bildirdi ve iki tarafa da ateşkese uymaları çağrısı yaptı.[27]
  •  Birleşmiş Milletler – Genel Sekreter Ban Ki-moon, çatışmaya dahil olan tüm taraflara çatışmalara son verme ve ateşkese uyma çağrısı yaptı.[28]
  • AGİT Minsk Grubu – AGİT Minsk Grubu eşbaşkanları, ateşkes ihlalleri karşısında büyük endişe duyduklarını ifade ettiler. Sivillerin zarar gördüğü çatışmalarda, güç kullanmayı kesinlikle kınadıklarını bildirdiler.[29] AGİT Minsk Grubu yetkilileri ayrıca, Viyana'da 5 Nisan'da görüşme gerçekleştirilmesinin planlandığını duyurdular.[30]

Devletler

  •  ABD ABDDışişleri Bakanlığı, ateşkes ihlallerini kınadıklarını duyurdu. 'Sahadaki istikrarsız durum, tarafların bir kez daha neden derhal ateşkese oturması gerektiğini göstermiştir.' ifadeleri kullanıldı. Askeri bir çözümün olmadığı vurgulandı. İki tarafa da görüşmeler yoluyla uzlaşmaya varma çağrısı yapıldı.[31]
  •  Almanya – Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier iki tarafı da derhal çatışmayı durdurmaya ve 1994 ateşkesine saygı duymaya davet etti.[32]
  •  Azerbaycan – Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan ordusunun cephe hattında provokasyon yaptığını ve gereken cevabı aldığını söyledi. [33]
  •  Ermenistan – Savunma Bakanlığı sözcüsü Artsrun Hovhannisyan, Azerbaycan'ı koordineli bir şekilde Ermeni güçlerine saldırmakla suçladı. Azeri kuvvetlerinin savaş uçakları, tankları ve bataryaları yardımı ile Dağlık Karabağ'a baskın yaptığını iddia etti.[34]
  •  Gürcistan – Başbakan Giorgi Kvirikaşvili bölgedeki son gelişmeler ile ilgili kaygılarını dile getirdi ve uluslararası aktörlerin çatışmayı yeniden yatıştıracağını umduğunu ifade etti.[35] Gürcistan Savunma Bakanı Tinatin Kidaşeli, Azerbaycanlı meslektaşı Zakir Hasanov'u arayarak, Gürcistan'ın Azerbaycan'ın toprak bütünlüğüne olan desteğini dile getirdi.[36]
  •  İran – Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Hüseyin Caberi Ensari, iki tarafa da durumu kötüleştirecek eylemlerden uzak durma çağrısı yaptı. İran'ın iki taraf arasındaki olası barış görüşmelerinde arabuluculuk rolünü üstlenmesini önerdi. 'Aşırıcı grupların' bölgeyi tehdit ettiği bir dönemde ortaya çıkan bu çatışma durumundan dolayı endişe duyduklarını ifade etti.[37]
  •  Rusya – Devlet Başkanı Vladimir Putin'in danışmanı Dmitri Peskov, Putin'in Ermenistan-Azerbaycan cephe hattında silahlı çatışmaların yeniden şiddetlenmesinden “derin endişe” duyduğunu ve taraflara bir an önce çatışmaya son vermeleri çağrısı yaptığını aktardı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Azeri Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov ve Ermeni Dışişleri Bakanı Eduard Nalbandyan ile telefon görüşmesi yaptı. Lavrov, çatışmaların sona erdirilmesi için duruma müdahil olmaları çağrısı yaptı.[38]
  •  Türkiye – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'i aradı. Çatışmalarda hayatını kaybeden Azerbaycan askerlerin için taziye dileğinde bulundu.[39] Dışişleri Bakanlığı yayınladığı yazılı açıklamada, Azerbaycan'a yönelik olarak başlatılan topçu ateşleri saldırıları kınadı. Ermenistan’ı ateşkese uymaya ve çatışmalara bir an önce son vermeye davet etti.[40]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ The Military Balance 2010. London: Routledge for the IISS. 2010. s. 176. ISBN 1-85743-557-5. 
  2. ^ The Military Balance 2010. London: Routledge for the IISS. 2010. s. 174. ISBN 1-85743-557-5. 
  3. ^ Blandy, C. W. "Azerbaijan: Is War Over Nagornyy Karabakh a Realistic Option?" Advanced Research and Assessment Group. Defence Academy of the United Kingdom, Caucasus Series 08/17, 2008, p.16.
  4. ^ "Azerbaijan, Armenia forces clash as Putin urges ceasefire". 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ a b c Nailia Bagirova and Hasmik Mkrtchyan (2 April 2016). "Fighting erupts in Nagorno-Karabakh, dozens of casualties reported". Reuters India. 3 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ "(02/04/16 [12:50]) Հաղորդագրություն" (Ermenice). NKR Defense Army. Erişim tarihi: 2 April 2016. Հաստատված տվյալներով ղարաբաղյան ուժերը մարտագծի հարավարևելյան ճակատում շարքից հանել են 2 տանկ 
  7. ^ "200 Azerbaijani soldiers eliminated: NKR Defense Army". ARMENPRESS. 2 April 2016. 3 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 April 2016. 
  8. ^ "Armenian side has suffered 20 casualties since Apr 2: spokesman". PANarmenian. 4 April 2016. 
  9. ^ ermenilere ait bulunan insansız hava aracı vurulmuş
  10. ^ Cəbhədə vəziyyətlə bağlı son məlumat
  11. ^ http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/04/160402_daglik_karabag
  12. ^ http://georgiatoday.ge/news/3446/Heavy-Fighting-Erupts-in-Nagorny-Karabakh
  13. ^ http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/04/160402_daglik_karabag
  14. ^ "Cəbhədə vəziyyətlə bağlı son məlumat". mod.gov.az (azərb.). Müdafiə Nazirliyi. 2 aprel 2016. 2 aprel 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 aprel 2016.  Tarih değerini gözden geçirin: |archivedate=, |accessdate=, |date= (yardım)
  15. ^ http://www.aljazeera.com.tr/haber/12-azeri-askeri-hayatini-kaybetti
  16. ^ http://www.bbc.com/turkce/haberler/2016/04/160402_daglik_karabag
  17. ^ http://www.milliyet.com.tr/ermenistan-azerbaycan-cephe/dunya/detay/2220069/default.htm
  18. ^ http://www.aljazeera.com.tr/haber/12-azeri-askeri-hayatini-kaybetti
  19. ^ "Azerbaijan claims cease fire in Nagorny-Karabakh, Armenia says hostilities continue". rt.com. 3 April 2016. 
  20. ^ "Минобороны: Азербайджан в одностороннем порядке приостановил боевые действия" (Russian). Haqqin.az. 3 April 2016. Erişim tarihi: 3 April 2016. 
  21. ^ "Heavy Fighting Continues In Karabakh." RFE/RL. April 3, 2016.
  22. ^ "Минобороны Азербайджана: "Армяне не отбивали высоту у селения Талыш"". Haqqin.az. 
  23. ^ http://www.aljazeera.com/news/2016/04/fighting-rages-nagorno-karabakh-160404131621989.html
  24. ^ "Так сегодня уничтожили армянских генералов и полковников" (Russian). Haqqin.az. 4 April 2016. Erişim tarihi: 4 April 2016. 
  25. ^ Foundation, Thomson Reuters. "Armenia says Azeri drone attacks bus, killing five Armenian volunteers". news.trust.org. Erişim tarihi: 2016-04-04. 
  26. ^ http://www.aljazeera.com/news/2016/04/fighting-rages-nagorno-karabakh-160404131621989.html
  27. ^ http://armenianow.com/karabakh/71113/armenia_eu_azerbaijan_karabakh_fighting
  28. ^ "Генсек ООН призвал немедленно прекратить столкновения в Карабахе" (Russian). RIA Novosti. 2 April 2016. 3 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 April 2016. 
  29. ^ "OSCE Minsk Group Calls for Ending Hostilities in Nagorno-Karabakh (VIDEO)". Sputnik News. 2 April 2016. Erişim tarihi: 2 April 2016. 
  30. ^ "OSCE Minsk Group to Discuss Nagorno-Karabakh Escalated Tensions on April 5". Sputnik International. 2 April 2016. Erişim tarihi: 3 April 2016. 
  31. ^ "United States Condemns Ceasefire Violations Along Nagorno-Karabakh Line of Contact". U.S. Department of State. 
  32. ^ http://www.huffingtonpost.com/entry/putin-ceasefire-armenia-azerbaijan_us_56ffd37ce4b0a06d5805d9d3
  33. ^ http://www.cnnturk.com/dunya/azerbaycan-ermenistan-sinirinda-catisma-12-azeri-askeri-oldu
  34. ^ http://georgiatoday.ge/news/3446/Heavy-Fighting-Erupts-in-Nagorny-Karabakh
  35. ^ "Tbilisi Concerned Over Heavy Fighting in Nagorno-Karabakh". Civil Georgia. 3 April 2016. Erişim tarihi: 4 April 2016. 
  36. ^ "В Грузии выразили озабоченность в связи с обострением ситуации в Нагорном Карабахе". Rosbalt. 
  37. ^ "PressTV". Erişim tarihi: 3 April 2016. 
  38. ^ http://www.aljazeera.com.tr/haber/12-azeri-askeri-hayatini-kaybetti
  39. ^ http://www.internethaber.com/azerbaycanda-catisma-erdogandan-flas-telefon-1580928h.htm
  40. ^ http://www.mfa.gov.tr/no_-82_-2-nisan-2016_-temas-hattinda-ve-azerbaycan-ermenistan-sinir-hattinda-devam-eden-catismalar-hk_.tr.mfa