Roman Ludup

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Roman Ludup
Роман Дамдын оглу Лудуп
Doğum28 Eylül 1963(1963-09-28)
Narın, Erzin, SSCB Sovyetler Birliği
MeslekYazar, yayıncı ve lama başkı
MilliyetTıva

Roman Ludup (Rusça:Raman Ludup; 28 Eylül 1963, Tıva, Tuva asıllı yazar, dilbilimci ve yayıncıdır.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Roman Ludup, 28 Eylül 1963'te Tuva Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Erzin İlçesi'ne bağlı Narın köyünde doğdu. Ailesi, 1930 doğumlu babası Damdın Ludup, annesi 1929 doğumlu Yandak Sören'dir. Roman Ludup, ailenin beşinci çocuğudur. 1980'de Narın Ortaokulu'ndan ve 1983'te Çelyabinsk Hukuk Fakültesi'nden mezun oldu. 1984-1986 yılları arasında Silahlı Kuvvetlerde görev yaptı. 2000 yılında Tıva Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesi Tıva Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. Narın köyünde idare müdürü, kütüphaneci, bölge sosyal güvenlik departman kıdemli müfettişlik, Narın köyü Komsomol komitesi sekreteri, Dassın veya dağsın denilen budist lamaizm medresesinde çalışmıştır. Bilgisayar şirketi olan "Sayan-computers" yöneticisi olarak görev yaptı. 1995-1999 yılları arasında Tıva ve Rusça dillerindeki Budist gazete "Enerel" ("Merhamet") 'adlı gazetenin kurucusu ve yayıncısıdır. "Uluğ-Kem" dergisinin nesir ve şiir editörüdür. Tuva Cumhuriyeti Yazarlar Birliği'nin edebiyat danışmanıdır.

Edebi yönü[değiştir | kaynağı değiştir]

Roman Ludup — lirik şairdir. Roman Ludup lirik bir şairdir. 1979'da şiir yazmaya başladı. İlçe ve cumhuriyet gazetelerinin yanı sıra edebi ve sanatsal dergi "Uluğ-Kem" de yayınlandı. Cumhuriyetçi Genç Yazarlar Konferansı katılımcısıdır (1987). 1990 yılında, ilk şiir koleksiyonu "İyi Çagaa" (Ийи чагаа, "İki Mektup") genç yazarların toplu baskısında yayınlandı. İkinci şiir koleksiyonu "Çer-Deernin kıygızı" (Чер-Дээрниң кыйгызы, "Yerin ve Cennetin Çağrısı") 2003 yılında yayınlandı. "İki Mektup" adlı şiir derlemesi ağırlıklı olarak aşk sözleri içerir ("Ottuuşkun", "İyi çagaa", "Seriin hatka kütkütken tal...", "Saynı, doştu hörtük-harı höme algan", "İyi sonet", "Koharaldın saldarından...", "Ergelençig sözün söglem", "Sagıjımda bodal..." vb.).

"Yeryüzünün ve Gökyüzünün Çağrısı" koleksiyonunda şiir, Anavatanlarının, halklarının kaderi için samimi bir sevgi ve endişe ile doludur ("Harı çerge bodanıışkın", "Ulaastayga...", "Aalçı keerge...", "Şıyaan", "Möldük-kaldık", "Çırıtkılıg kelir öy deeş...", "Hoozun surtaal teviinge..." vb.), tüm canlıların kaderi için, maneviyat ve insanlık için, her bir bireyin ruhu için ("Kıygı" ve Budist temalı "ojuk dajı" türünde yazılmış şiirler). "Bir Sessizliğin Uzun Yolu"[1] adlı romanın yazarıdır.

Yaratıcı faaliyeti, Budist edebiyatının Tuva diline çevirileriyle zenginleşmiştir. "Budizm'in Kutsal Sembolizmi", "Mutluluğun Altın Kaynağı" eserlerinin çevirilerinin yanı sıra "Allah Nereye Bakar?" felsefi ve eğitim broşürü yayınlandı. R.Ludup'un çeviri çalışmaları, uzun yıllar boyunca Budist lama olarak yorulmak bilmeyen çalışmasıyla yakından ilgilidir. 1992'den 1994'e kadar Sankt-Peterburg Datsan Gunzeçoyney adlı Buddist mabedinde öğrenim gördü. Yıllarca Kızıl'daki Budist mabedi Taşipandenling Hüree'de lama olarak dini vecibeler yapmaktadır. Bir saygı ifadesi olarak ona Sunduy-başkı demektedir.

Tuva Cumhuriyeti Yazarlar Birliği Üyesi (1987). Rusya Yazarlar Birliği Üyesi (2002).

Başlıca yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Ludup, Roman Damdyenovich. Kuskú suite [Metin] : şiirler / Roman Ludup. — Kızıl : Tıva'nın Yuriy Künzegeş attıg nom ündürer çeri, 2013. - s.74, .; 21 cm; ISBN 978-5-7655-0809-1
  • Ludup, Roman Damdyenoviç. İki Harf / Roman Ludup. - Kızıl : Tüvin. Kn. Yayın, 1990. — 110,[1] s.; 16 cm. — ; ISBN 5-7655-0113-3
  • İyi çagaa çürekter //Ludup R. Anıyak şülükçülernin çıındı nomu / R. Ludup, E. Mizhit, B. Kuular, A Khertek. - Kızıl TıvNUCH, 1989. — Ar.4-32
  • Çer Deernin kığığığı: şiirler. - Kızıl: TyvNUCH, 2002.
  • Cennetin ve Yerin Çağrısı: Şiirler. Kızıl: Tıva. Kn. Yayın, 2002. - 77 sayfa.

Tercümeleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Aas-kejiktin aldın-bulaa (Аас-кежиктин алдын-булаа). — Kızıl, Tıva Y.K.yayınevi, 1999. — 42 s.
  • Kutsal bir mutluluk kaynağı. Bir dua koleksiyonu. Kızıl:  : Tıva Y.K. yayınevi, 1999. — 42 s.
  • Sarıg şajınnın ıdık demdekteri (Сарыг шажыннын ыдык демдектери). — Erzin, 1994. — 31 s.
  • Budizmin Kutsal Sembolizmi: Bir El Kitabı. — Erzin, 1994. — 31 s.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2024. 

Literatür[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Dongak, U.S. Uzumner'in geçmişi: [R. Ludup'un çizimleri] / U. Dongak // Ulug-Hem. — 1992. — Hayır 3. -Ar. 147—151.

Донгак, У. Өзүмнерниң өңнери : [Р. Лудуптуң болгаш өскелерниң шүлүктери] / У. Донгак // Улуг-Хем. — 1992. — № 3. — Ар. 147—151

Ludup Roman Damdynovich : [oh dugay'da] // Tuva Tugaalist'i = Tuva'nın şairleri / turg. M.B. Hovalyg. - Kırmızı, 2001. -Ar. 42-43. Лудуп Роман Дамдынович : [ооң дугайында] // Тываның чогаалчылары = Писатели Тувы / тург. М. Б. Ховалыг. — Кызыл, 2001. — Ар. 42-43.

Abdin, R. Biznes — praktika tolernosti : [o poete, predprinimatel R. D. Ludup] / R. Abdin // Uryankhay. — 2007. — 19 Ocak

Mizhit L. S. Ludup Roman Damdynovych — 50 yıl: [onun hakkında] // Tuva literaturnaya: biobibliogr. ferman. Devlet Bütçe Kurumu "Nats. A. S. Puşkin Bulvarı, Cumhuriyet Tuva". — Kızıl, 2012. — Vyp. 3, sayfa 33.

Kombu S. S. Ludup, Roman Damdynovych/ S. S. Kombu // Tuvinskaya literatura : slovar' / S. S. Kombu; D. A. Mongush, M. L. Trifonova tarafından düzenlenmiştir. — Novosibirsk: 2012. - 530 sayfa.