Papaz

Edik Baroni Tipik ayin giysileri (atkı ve kolluk) ile bir Ortodoks papazı

Papaz, Hristiyan din adamı. Türkçeye 1300'lü yıllarda Rumca papas sözcüğünden geçmiştir. Türkçede rahip (kadınsa rahibe) sözcükleri de papaz anlamında kullanılır. Ancak rahip sözcüğü zaman zaman İslam dışındaki dinlerdeki din adamları için de kullanılır. Rahip sözcüğü Arapça kökenlidir. Farsça kökenli peder sözcüğü de Türkçede zaman zaman papaz anlamında kullanılır.

Papaz kelimesinin diğer dillerdeki kökü Yunanca büyük, ileri gelen manâsındaki presbus'tan gelir. Rahip sözcüğü Arapça rahab (korku, hürmet) kökünden gelir. Peder sözcüğü ise "baba" anlamına gelir.

Papaz bazı Hristiyan kiliselerinde piskopos ile diyakoz arasında yer alan din adamıdır. Temel görevleri sakramentleri idare etmektir.

Ortodoks Kilisesi'nde

Ortodoks kilisesi'nde papaz, kutsal merasimleri ya da ibadetleri yerine getiren kişidir. Kutsal Yağ Sürme ayini, nişan töreni veya klasik ayinleri gerçekleştirir. Piskopos’un aksine Papaz, Diyakoz’lar gibi evlenebilir.

Katolik Kilisesinde

Roma Katolik Kilisesi'nde papazlar 6-7 yıllık bir eğitimden sonra piskopos tarafından bu rütbeye çıkarılırlar. Papazlığa adım atma ayini ile beraber bu kişi vaaz etme ve sakramentleri yönetme yetkisini alır. En önemli görevlerden birisi ayin sırasında Efkaristiyayı yerine getirmektir. Kurban ibadeti Hristiyanlık inancında kansız bir sunumdur. Burada kan yerine İsa'nın ekmeği bölerek bu benim vücudumdur ve de şarabı gösterip bu benim kanımdır diyerek kendisini kurban edişi temel alınır ve kurbanın vücudu yerine ekmek ve kanı yerine şarap sunulur.

Papazlığın Ahit'te yer almasına karşın bunun tamamıyle ifade bulması 2. yüzyılı bulmuştur. O zamana kadar bütün cemaatler bir piskopos veya presbiter (ileri gelen, rahip) tarafından yönlendirilmiştir. Cemaatler büyüyüp daha çok ruhbana ihtiyaç duyunca piskoposlar daha yüksek seviyeli ruhbanlar haline gelerek yanlarına her şehirde birden fazla cemaatle yapılan Evharistya sırasında yardım eden yardımcı rahipler (papazlar) almışlardır. Diyakonluk (hizmetlilik) da kiliselere ait varlıkları ve yoksullara yardım işlerini idare eden kişiler olarak zaman içinde bu şekilde ortaya çıkmıştır.

Ayrıca bakınız

• İmam (İslâm)
• Rabbi