Eski Ahit
Eski Ahit |
---|
![]() |
Eski Ahit[a] (EA) Yahudi mukaddes kitabı Tanah'ın Hristiyanlıktaki adıdır. Birinci yüzyılda İsa'ya vahyedilen İncil'in ise "Yeni Ahit" olduğuna inanan Hristiyanlar, Eski (Tanah) ve Yeni Ahit'in (İncil) birleştirilmiş hâli olan Kitâb-ı Mukaddes'e inanırlar. İnançlı Yahudilerce "Yeni Ahit" kabul edilmez ve İbrahim'in YHVH ile yaptığı ahitin hâlâ geçerli olduğu ve adının Tanah olduğu inancı hakimdir. Neredeyse tamamı Kutsal İbranice yazılmıştır—ufak bir kısmı Kutsal Aramice yazılmıştır. Tanah'taki 24 kitaba karşılık gelen Hristiyan Eski Ahit'inde bazı düzen farklılıkları bulunmakla birlikte bazı metinlerde farklılıklar vardır.
Bölümleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Eski Ahit, Kitab-ı Mukaddes'in[2] ilk bölümünü oluşturan 39 kitaba verilen isimdir. Tevrat ve Zebur'u da kapsar. Eski Ahit ve Yeni Ahit'in toplamı, Kitab-ı Mukaddes'i oluşturur. Eski Ahit'i oluşturan bölümler:
- Musa’nın Beş Kitabı (Tora veya Tevrat) [3]: Tekvin (Yaratılış), Çıkış (Mısır'dan Çıkış), Levililer, Sayılar (Çölde Sayım), Tesniye (Yasa'nın Tekrarı);
- Yeşu, Hakimler ve Rut kitapları;
- Samuel'in ve Krallar'ın ikişer kitapları;
- Paralipomenon ismi verilen iki adet Tarihler kitapları;
- Ezra (Üzeyir), Nehemya, Ester ve Eyüp (Eyub) kitapları;
- Davut'un Mezmurları (Zebur);
- Süleyman'ın üç kitabı: (Süleyman'ın) Özdeyişler (Süleyman'ın Meselleri), Vaiz ve (Süleyman'ın) Ezgiler Ezgisi (Neşideler Neşidesi veya Süleyman'ın Ezgisi);
- Büyük peygamberler: İşaya (Yeşaya), Yeremya, Ağıtlar Kitabı (Yeremya peygambere ait; Yeremya'nın Mersiyeleri), Hezekiel (Hezekyel), Daniel (Danyal) kitapları;
- Küçük peygamberler: Hoşea, Yoel, Amos, Obadya (Ovadya), Yunus, Mika, Nahum, Habakuk (Habakkuk), Sefanya, Hagay, Zekeriya, Malaki kitapları.
Popüler kültürde[değiştir | kaynağı değiştir]
İlgili sinama filmleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- The Ten Commandments (On Emir), (1923) Fragman5 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'Samson and Delilah', (1923)
- 'Noah's Ark', (1928)
- 'Esther' (1948)
- 'Samson and Delilah', (1949)
- The Ten Commandments (On Emir), (1956) Fragman10 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'Solomon and Sheba', (1959) Fragman30 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'David and Goliath', (1960)
- 'Esther with The King', (1960)
- 'Sodom and Gomorah', (1962)
- 'The Bible', (1966) Fragman30 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'The Thirteenth Day: The Story of Esther' (1979)
- 'King David', (1985)
- 'Esther' (1986)
- 'Abraham', (1994) Richard Harris
- 'Joseph', (TV, 1995) Ben Kingsley Fragman8 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'Moses', (TV, 1995) Ben Kingsley
- 'Samson and Delilah', (TV, 1996) Dennis Hopper
- 'The Prince of Egypt', (Anime, 1998) Fragman19 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'Noah's Ark', (TV, 1999)
- 'Esther' (TV, 1999)
- 'Joseph: King of Dreams', (Anime, 2000) Fragman27 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'One Night With The King', (2006) Fragman1 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- 'The Ten Commandments' (Anime, 2007) Fragman30 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Bibliyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Notlar
- Kaynaklar
- ^ "Ahd-i Atîk". TDV İslâm Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021.
- ^ İncil kelimesi, Türkçede yaygın bir şekilde hatalı olarak Kitab-ı Mukaddes anlamında kullanılır. Matta, Markos, Luka ve Yuhanna İncilleri Yeni Ahit'in bölümleridir ve Kitab-ı Mukaddes'in küçük bir kısmını oluştururlar.
- ^ Musa'nın beş kitabı diye bilinen, "Tora - Pentateuch" Türkçede Tevrat olarak bilinir.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Hristiyanlık inanışına göre ilahi dinlerin kitaplarının oluşumu – Daniel Wickwire