Paris Dünya Fuarı (1900)

1900 Paris Dünya Fuarı^[1] veya 1900 Paris Dünya Sergisi^[2] (Fransızca: l’Exposition universelle de 1900_{(Fransızca telaffuz: [ɛkspozisjɔ̃ ynivɛʁsɛl])}), 1900 yılının 14 Nisan-12 Kasım tarihleri arasında düzenlenen bir dünya sergisidir. Fransa'nın başkenti Paris'te gerçekleştirilmiş ve geçen yüzyıldaki başarıları kutlamak ve gelişmeyi ivmelendirmek amaçlanmıştır. Les Invalides Meydanı, Champ de Mars, Trocadéro, Sen Nehrinin kıyıları ve Vincennes Ormanında düzenelenen bu etkinliği 50 milyondan fazla kişi ziyaret eder. Fuar süresi boyunca 1900 Yaz Olimpiyatları da dahil olmak üzere bir sürü uluslarası kongre, etkinlik gerçekleşir.

Bu etkinlik süresi boyunca Grande Roue de Paris (dönme dolap), Rue de l'Avenir (yürüyen bant), ilk düzenli troleybüs hattı, yürüyen merdiven, dizel motor, elektirkli araba, çinko-karbon pil, elektirkli itfaiye aracı, konuşan film, telegrafon (ilk magnetik ses kaydedici), galalit , matruşka bebekler ^[a] gibi bir sürü yeni teknolojik icat sergilenir. Ayrıca Art Nouveau tarzının dünya duyulmasını sağlar. Trocadéro Sarayının bahçesinde inşa edilen çok sayıda pavyon ile Büyük bir kolonyal güç olan Fransa gücünü sergiler.

Etkinlik için yapılan Grand Palais, Petit Palais, Pont Alexandre III, Gare d'Orsay ve Hector Guimard tarafından yapılan girişiyle Paris Metrosunun 1. hattı günümüze kadar gelmiştir.

Organizasyon

İlk kez 1851 yılında Londra'da düzenlenen Dünya Fuarına katılan Fransız İmparatoru 3.Napolyon'u çok etkilenir ve 1855 Paris Dünya Fuarını düzenler. Niyeti Fransız ticaretinin, teknolojisinin, kültürünün gelişmesini temin etmektir. Ardından 1867'de, -3.Napolyon'un 1870'de devrilmesinden sonra- 1878 yılında ve -Paris Komününün mağlup edilmesinde sonraki milli birliğinin kutlanması ve- 1889 yılında Fransız Devriminin yüzüncü kutlamaları gerçekleşir.^[3]^[4]

Açılış seremonisi (14 Nisan 1900)

Katılan ülkeler

Fransa, Dünya'nın dört bir yanından ülkeleri kendi kültür ve başarılarını sergilenemeleri için davet eder. Elli altı davetten kırk tanesi icabet eder ve bunun yanında Fransa, Hollanda, Büyük Britanya ve Portekiz'in bazı koloni ve vassalları da katılır.^[5]

Katılan ülkeler^[6]

Avusturya, Bosna-Hersek ve Macaristan, Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun dahilinde olmalarına rağmen bağımsız devletler şeklinde katılırlar. Finlandiya, Rue des Nations'da milli köşkünün olmasında rağmen resmi olarak Rusya'nın bir parçası olarak katılmıştır. Mısır'ın da kendi köşkü olsa da Osmanlı'nın bir parçası olarak katılır. Bazı temsil edilmeyen ülkelerden gelen katılımcılar, "Uluslarası Kısım"a dahil edilirler.^[6]

Katılan koloni ve vassallar ise şunlardır: Fransız Batı Afrikası, Cezayiri, Dahomey, Fildişi Sahili, Ginesi, Guyanası, Hindçini, Hindistanı, Kamboçyası, Kongosu, Laosu, Madagaskarı, Senegali, Somalilandı, Sudanı, Tonkin, Tunusu, Guadeloupe, Martinik, Mayotte, Polinezya, Réunion , Saint Pierre ve Miquelon, Yeni Kaledonya; Hollanda Doğu Hint Adaları, Britanya Kanadası, Seylanı, Hindistanı, Batı Avustralyası ve Portekiz kolonileri.^[6]

Teşhir alanı

Teşhir alanı, Sen Nehrinin iki yakasında Les Invalides Meydanından Champ de Mars'daki Eyfel Kulesine (1889 Fuarı için inşa edilmiştir) kadar, 112 hektar (280 akre) büyüklüğünde bir sahaya

Dünya Fuarının havadan görüntüsü
Sergi alanının haritası

Porte Monumentale

Concorde Meydanındaki Porte Monumentale
Porte Monumentale'in girişindeki detaylar

Pont Alexandre III

Tematik pavyonlar^[b]

Endüstriyel, ticari, bilimsel, teknolojik ve kültürel sergilere ev sahipliği yapan Fransız organizasyonu, Les Invalides Meydanı ve Champ de Mars'a devasa payvonlar inşa ederler

Optik, İllüzyon ve Akvaryum Sarayları

Optik Sarayının girişi
Büyük Paris Sergisi Teleskopunun Diyagramı
İllüzyon Sarayında ayna ve ışıklarla yaratılmış optik illüzyonun görüntüsü

Elektrik Sarayı ve Su Şatosu

Elektrik Sarayı (Fransızca: Le palais de l'Électricité) ve bitişiğindeki Su Şatosu (Fransızca: Chateau d'Eau), mimar Eugène Hénard ve Edmond Paulin tarafıca tasarlanmıştı^[9] ve etkiniliğin en popüler yerlerinden biri oldu. Elektrik Sarayı, 1889 Fuar'ından kalan eski Champ de Mars Sarayının mimari unsurlarını içeren, 420 metre uzunluğunda ve 60 metre genişliğinde tavus kuşu kuyruğunu andıran şekliyle büyük ve görkemliydi. Tepesinde Elektiriğin Ruhu isimli ışıklandırılmış büyük bir yıldız ve elinde havaya doğru kaldırılmış 50.000 voltluk, ki enerji sarayın içindeki buhar motorlar ve jeneratörlerince temin edilirdi, meşale taşıyan bir savaş arabası bulunan 6,5 m boyunda bir heykel bulunmaktaydı.

Elektrikli aydınlatmalar daha çok akşam saatlerinde de Fuarın açık kalması için kullanılırdı. Gerekli olan elektrik için saatte 200.000 kilogram (440.000 lb) petrol kullanılmaktaydı.^[10]

Elektrik Sarayı (arkada) ve Su Kalesi (önde)

Grand Palais and Petit Palais

Endüstri, Dekorasyon ve Ziraat Sarayları

Milli Pavyonlar(Köşkler)

The Rue des Nations

Rue des Nations. Soldan sağa doğru: Belçika, Norveç, Almanya, İspanya, Monako, İsveç, Yunanistan and Sırbistan Pavyonu
Carlo Ceppi, Costantino Gilodi and Giacomo Salvadori tarafından tasarlanmış İtalya Pavyonu
Adrien-René Dubuisson tarafından tasarlanmış Osmanlı Pavyonu
Coolidge ve Morin-Goustiaux tarafından tasarlanmış ABD pavyonu
Solda Karl Panek tarafından tasarlanmış Bosna-Hersek, sağda Zoltán Bálint ve Lajos Jámbor tarafından tasarlanmış Macaristan Pavyonu
Ernest Acker ve Gustave Maukels tarafından tasarlanmış Belçika Pavyonu
Johannes Radketarafından tasarlanmış Almanya Pavyonu
José Urioste Velada tarafından tasarlanmış İspanya Pavyonu
Jean Marquet ve François Medecintarafından tasarlanmış Monako Pavyonu
Ferdinand Boberg tarafından tasarlanmış İsveç Pavyonu
Lucien Magne tarafından tasarlanmış Yunanistan Pavyonu
Milan Kapetanović ve Milorad Ruvidić tarafından tasarlanmış Sırbistan Pavyonu
Gesellius, Lindgren, Saarinen tarafından tasarlanmış Finlandiya Pavyonu

Diğer yerlerdekiler

Robert Meltzer tarafından tasarlanmış Rusya Pavyonu
Louis Masson-Détourbet tarafından tasarlanmış Çin Pavyonu
Henri-Jules Saladin tarafından tasarlanmış Fas Pavyonu

Kolonyal pavyonlar

Albert Ballu tarafından tasarlanmış Fransız Cezayiri Pavyonu
Henri-Jules Saladin tarafından tasarlanmış Fransız Tunusu Pavyonu
Fransız Kamboçyası Pavyonu-Budizm Tapınağı
Fransız Hindiçini Pavyonu- Hanoi'deki Co Loa Sarayının replikası
Hollanda Doğu Hint Adaları Pavyonu- Yogyakarta'da bulunan Sari Tapınağının replikası

Atraksiyonlar

Fuar; bilimsel, endüstriyel ve sanatsal sarayların yanında muhtelif sıra dışı eğlence merkezleri, atraksiyonlar ve ilgi çekici şeylere sahipti. Bunlardan bazıları şunlardır:

Eyfel Kulesi

Sergi alanının Eyfel Kulesi ile beraber havadan görünüşü
Champ de Mars'ın Eyfel Kulesinin altından görünüşü

The Grande Roue de Paris

The Grande Roue, dönme dolabı 1600 yolcu kapasitesine sahiptir

Yürüyen bant, elektrikli tren ve elektrobüs

Globe Céleste

Globe Céleste ve Eyfel Kulesi
Globe Céleste'nin Suchard Chocolate'a verdiği bir reklam

Sinema

Fono-Sinema(Sesli-sinema) Tiyatrosu Posteri
Cinéorama, dairesel bir ekrana yansıtılan hareketli resimlerle bir yolculuk simüle ediliyor.
Mareorama, sallanan bir gemi ve etrafında dolaşan resimlerle bir deniz yolculuğu simüle ediyor.

Rekreasyonlar

Ulpiano Checa tarafından yapılmış bir poster
Boğa güreşi alanı ve Giralda
El Hamra Sarayının rekreasyonu

Le Vieux Paris(Eski Paris)'nin dış kısmı
Le Vieux Paris
İsviçre Köyü
Panorama du Tour du Monde

Tiyatro ve Müzik Salonları

Dansçı Loie Fuller, kendisine ait tiyatrosundaki bir performansı

Etkinlikler

1900 Yaz Olimpliyatları

Açılış töreninde jimnastikçiler (Bois de Vincennes)
Hélène Pévost; Fransız tenisçi, 1900 Paris Olimpiyatlarında tenis şampiyonu ki kadınların katıldığı ilk oyundur
Birleşmiş Danimarka-İsveç takımları Fransa'yı halat çekme yarışmasında mağlup ediyor
1900 Yaz Olimpiyatlarındaki balon etkinliğinin başları (Bois de Vincennes)

Banquet des maires

Bir diğer önemli etkinlik Fransız Cumhurbaşkanı Émile Loubet'nin ev sahipliğinde tahakkuk edilen büyük ziyafettir. Fransa, Cezayir ve koloni şehirlerinin 20.777 valisinin 22 Eylül tarihinde, Tuileries Bahçesindeki iki devasa çadırda,^[11] ağırlandığı bu akşam yemeği ziyafeti 11 mutfakta hazırlanıp 606 masaya servis edilmiş ve masaların ihtiyaç ve isteklerinin kaşılanmasında ve organizasyonun koordinesinde telefon ve çeşitli taşıtlar kullanılmıştır.^[4]

Ödüller

Giriş ücreti ve maliyetler

Dünya Fuarında Art Nouveau

Miras

Eleştiriler

Literatür

Sinema görüntüleri

Georges Méliès ve Edison Manufacturing Company'nin yapımcısı James H. White tarafından yapılan kısa bir sessiz film günümüze ulaşmayı başarmıştır.

Paris Dünya Fuarına ait görüntüler

ancak katılımcılar için düşük karla sonuçlandığından olumsuz eleştiriler almış^[12] ve Paris 1937 yılına kadar başka dünya fuarına ev sahipliği yapmamıştır.^[13]

Basın, tıpkı daha önceki fuarda Eyfel Kulesi'nin çirkin ve basit bir endüstriyel yapı olarak değerlendirilmesi gibi 1900 Paris Dünya Fuarı yapılarını da zevksiz tasarlanmış ve müsrif imalatlar olarak değerlendirmiştir.

Fuarda yabancı ülkeler için geleneksel olarak Milletler Caddesi ayrılmıştı. Ülkelerin güçlerine ve hiyerarşik durumlarına göre konumlandığı bu alanda İtalya ve ABD pavyonları arasında tek yapıdan oluşan Osmanlı pavyonu yer almıştır.

Not listesi

^ bu icatların bazıları daha önceki dünya fuarları ve çeşitli etkinliklerde teşhir edilmiştir. Çeşitli özelliğe sahip versiyonları ilk kez sergilenmiştir.
^ Pavyon kelimesi, fuar bölmesi, bir bahçe içindeki binalardan her biri manasına da gelmektedir.^[7]^[8] Köşk kelimesi de anlamı karşılamak için kullanılabilir.

Kaynakça

^ url=https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON-14238-ARTICLE-ERGUNEY.pdf
^ "Paris Sergisi - 1900". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.
^ Ageorges, Sylvain, Sur les traces des Exposition universelles (2006) s. 12-15
^ ^a ^b Allwood, John (1977), The Great Exhibitions, Büyük Britanya: Cassell & Collier Macmillan Publishers, s. 7–107.
^ Ageorges, Sylvain, Sur les traces des Exposition universelles (2006) s. 104-105
^ ^a ^b ^c Exposition universelle internationale de 1900 à Paris. Rapport général administratif et technique (Fransızca). 8. Paris: İletişim, Sanayii, Posta ve Telgraf Bakanlığı. Fransa Cumhuriyeti. 1902. s. 640. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021.
^ url=https://www.nisanyansozluk.com/kelime/pavyon
^ url=https://lugatim.com/s/pavyon
^ Jullian, Philipe (1974), The Triumph of Art Nouveau: Paris Exhibition 1900, New York, New York: Larousse & Co, s. 38–83.
^ Mabire, Jean Christophe (2000) s. 116
^ Mabire, Jean Christophe (2000) s. 46
^ Nuran Kara Pilehvarian; Yeşim Duygu Ergüney. "Ondokuzuncu Yüzyıl Dünya Fuarlarında Osmanlı Temsiliyet" (PDF). Megaron / Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi E-Dergisi Yıl: 2015, Cilt 10, Sayı 2. 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2019.
^ THOLOZANY, PAULINE. "The Expositions Universelles in Nineteenth Century Paris". Brown Üniversitesi Kütüphanesi Dijital Burs Merkezi, 2011. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2019.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Paris Dünya Fuarı (1900) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

Exposition Universelle 1900 in Paris 23 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Photographs

Fransa ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[a-3] u icatların bazıları daha önceki dünya fuarları ve çeşitli etkinliklerde teşhir edilmiştir. Çeşitli özelliğe sahip versiyonları ilk kez sergilenmiştir.

[b-10] Pavyon kelimesi, fuar bölmesi, bir bahçe içindeki binalardan her biri manasına da gelmektedir.^[7]^[8] Köşk kelimesi de anlamı karşılamak için kullanılabilir.

[1] url=https://jag.journalagent.com/megaron/pdfs/MEGARON-14238-ARTICLE-ERGUNEY.pdf

[2] "Paris Sergisi - 1900". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2024.

[4] Ageorges, Sylvain, Sur les traces des Exposition universelles (2006) s. 12-15

[:0-5] Allwood, John (1977), The Great Exhibitions, Büyük Britanya: Cassell & Collier Macmillan Publishers, s. 7–107.

[6] Ageorges, Sylvain, Sur les traces des Exposition universelles (2006) s. 104-105

[Rapport-7] Exposition universelle internationale de 1900 à Paris. Rapport général administratif et technique (Fransızca). 8. Paris: İletişim, Sanayii, Posta ve Telgraf Bakanlığı. Fransa Cumhuriyeti. 1902. s. 640. Erişim tarihi: 16 Kasım 2021.

[8] url=https://www.nisanyansozluk.com/kelime/pavyon

[9] url=https://lugatim.com/s/pavyon

[11] Jullian, Philipe (1974), The Triumph of Art Nouveau: Paris Exhibition 1900, New York, New York: Larousse & Co, s. 38–83.

[12] Mabire, Jean Christophe (2000) s. 116

[13] Mabire, Jean Christophe (2000) s. 46

[erguney-14] Nuran Kara Pilehvarian; Yeşim Duygu Ergüney. "Ondokuzuncu Yüzyıl Dünya Fuarlarında Osmanlı Temsiliyet" (PDF). Megaron / Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi E-Dergisi Yıl: 2015, Cilt 10, Sayı 2. 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2019.

[brown-15] THOLOZANY, PAULINE. "The Expositions Universelles in Nineteenth Century Paris". Brown Üniversitesi Kütüphanesi Dijital Burs Merkezi, 2011. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2019.

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[b]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[7]

[8]