Michael J. Fox

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Michael J. Fox
2012'de Lotusphere'de Fox
DoğumMichael Andrew Fox
9 Haziran 1961 (62 yaşında)
Edmonton, Alberta, Kanada
Diğer ad(lar)ıMichael Fox; Mike Fox
Etkin yıllar1973-2020
EvlilikTracy Pollan (e. 1988)
Çocuk(lar)4
İmza
Fox ve Muhammed Ali, Parkinson ile mücadele için hükûmet fonu sağlama konusunda Senato komitesi önünde demeç veriyor, 2002

Michael J. Fox (asıl adı: Michael Andrew Fox; d. 9 Haziran 1961), Amerikalı-Kanadalı oyuncu. En bilinen rolleri Geleceğe Dönüş üçlemesinde (1985-1990) Marty McFly; Family Ties (1982-1989) dizisinde kendisine üç Emmy ve bir Altın Küre getiren Alex P. Keaton rolü ve Spin City (1996-2000) dizisinde Mike Flaherty rolleridir. Ayrıca Spin City ile bir Emmy ve 3 Altın Küre ödülü kazandı. Ailesi birçok yere göçten sonra en son Vancouver'a yerleşti.[1]

Fox'a 1991 yılında 29 yaşında Parkinson hastalığı teşhisi kondu ve 1998 yılında durumunu kamuoyuna açıkladı. Hastalığın semptomları kötüleştiği için 2000 yılında oyunculuktan emekli oldu. O zamandan beri bir tedavi bulmaya yönelik araştırmaların savunucusu oldu ve Michael J. Fox Vakfı'nı kurdu. İsveç Karolinska Enstitüsü, Parkinson hastalığının tedavisini savunan çalışması nedeniyle 5 Mart 2010 tarihinde kendisine fahri doktora verdi.

Parkinson hastalığına bağlı olarak zaman zaman hareket etmekte ve konuşmakta zorlanan ünlü oyuncu, yaşama bağlılığından hiçbir şey kaybetmedi. Michael J. Fox Parkinson Araştırmaları Vakfı aracılığıyla hastalığın tedavi araştırmalarına destek veren Fox, 2000-2006 yılları arasında vakfı için 78 milyon dolar gelir topladı. Fox'un vakfı, özellikle Parkinson'un erken teşhisine yönelik çalışmalara destek veriyor. Babası Kanada ordusuna mensuptu.[2] 18 yaşında Hollywood'a yerleşti ve yine bu yaşta keşfedildi. Young Republican adlı bir dizide oynamaya başladı.[3]

Michael J. Fox, Kanada vatandaşlığının yanı sıra, 2000 yılında Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı olmuştur.[4]

Fox, Kasım 2020 yılında sağlığı kötüleştiği için ikinci kez oyunculuktan emekli olduğunu açıkladı.[5]

Erken dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Fox, 9 Haziran 1961'de bir polis memuru ve Kanada Kuvvetleri üyesi olan William Fox'un oğludur. İrlandalı, İngiliz ve İskoç kökenlidir.[6][7][8] Ailesi, babasının kariyeri nedeniyle Kanada'nın çeşitli şehir ve kasabalarında yaşıyordu. Sonunda, babası 1971'de emekli olduğunda Britanya Kolumbiyası'nın Vancouver'ın büyük bir banliyösü olan Burnaby'ye taşındılar. Babası 6 Ocak 1990'da kalp krizinden öldü.[1] Fox, Burnaby Central Secondary School'a gitti ve şu anda Burnaby South Secondary'de onun adına bir tiyatro vardır.

Fox, 15 yaşındayken yapımı Canadian Broadcasting Corporation tarafından gerçekleştirilen Kanadalı televizyon dizisi Leo and Me'de rol aldı ve 1979'da 18 yaşında oyunculuk kariyerini ilerletmek için Los Angeles'a taşındı. Evliliğinden kısa bir süre sonra Vancouver'a geri döndü.

Parkinson hastalığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Fox, 1991 yılında Doc Hollywood filmini çekerken erken başlayan Parkinson hastalığının semptomlarını göstermeye başladı ve kısa bir süre sonra teşhis konuldu. İlk semptomlarında sadece seğiren küçük bir parmak ve ağrıyan bir omuz olmasına rağmen, birkaç yıl içinde çalışamayacağı söylendi.[9]

Teşhisi konulduktan sonra, Fox çok içmeye başladı ve depresyona girdi.[10] Sonunda yardım istedi ve içkiyi tamamen bıraktı.[11] 1998'de Parkinson hastalığı hakkında halka açıldı ve Parkinson hastalığı araştırmalarının güçlü bir savunucusu oldu.[12] Onun vakfı, Michael J. Fox Vakfı, embriyonik kök hücre çalışmaları da dâhil olmak üzere, Parkinson hastalığını iyileştirmek için gelecek vadeden her araştırma yolunu ilerletmek için kuruldu.

İlk kitabı olan Lucky Man'de, yedi yıl boyunca hastalığı inkâr ettikten sonra, Michael J. Fox Vakfı'nı nasıl kurduğunu, içkiyi bıraktığını ve Parkinson hastalığı ile yaşayan insanların nasıl savunucusu hâline geldiğini anlatmaktadır.[13]

5 Mart 2010'da Fox, Parkinson hastalığı araştırmalarına yaptığı katkılardan dolayı Karolinska Institutet'ten tıp alanında fahri doktora aldı.[14][15] Ayrıca British Columbia Üniversitesi'nden fahri hukuk doktorası aldı.[16]

31 Mayıs 2012 tarihinde British Columbia Adalet Enstitüsü'nden[17] bir sanatçı olarak başarılarının yanı sıra araştırma fonu ve Parkinson hastalığı konusunda farkındalık yarattığından dolayı fahri Hukuk Doktoru derecesi aldı.

2016 yılında, Michael J. Fox Foundation for Parkinson Research kuruluşu, Parkinson hastalığı konusunda farkındalık yaratmak için bir çekiliş hazırladı ve Nike'ın yardımıyla biri Hong Kong'da diğeri Londra'da olmak üzere iki açık artırma yoluyla 6,75 milyon dolar topladı.[18]

Filmografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Film[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Film Rol Notlar
1980 Midnight Madness Scott Larson İlk filmi
1982 Class of 1984 Arthur
1985 Geleceğe Dönüş Marty McFly
Genç Kurt Scott Howard
1987 Light of Day Joe Rasnick
Başarının Sırrı Brantley Foster / Carlton Whitfield
1988 Şehrin Parlak Işıkları Jamie Conway Bir kitaptan uyarlanmıştır
1989 Savaş Günahları PFC. Max Eriksson Gerçek olaylardan uyarlanmıştır
Geleceğe Dönüş II Marty McFly / Marty McFly Jr / Marlene McFly
1990 Geleceğe Dönüş III Marty McFly / Seamus McFly
1991 Doc Hollywood Dr. Benjamin "Ben" Stone
The Hard Way Nick "Nicky" Lang / Ray Casanov
1993 Yuvaya Dönüş Chance Seslendirme
Life with Mikey Michael "Mikey" Chapman
For Love or Money Doug Ireland Also titled The Concierge
1994 Where the Rivers Flow North Clayton Farnsworth
Greedy Daniel "Danny" McTeague Also called Unseemly Acts
1995 Coldblooded Tim Alexander
Karanlık Sokaklar Pete Maloney
Amerikan Başkanı Lewis Rothschild
1996 Homeward Bound II: Lost in San Francisco Chance Seslendirme
Sevimli Hayaletler Frank Bannister
Çılgın Marslılar Jason Stone
1999 Küçük Kardeşim Stuart Little Seslendirme
2001 Atlantis: The Lost Empire Milo James Thatch Seslendirme
2002 Bilinmeyen Yol Mr. Baker
Küçük Kardeşim 2 Stuart Little Seslendirme
2006 Küçük Kardeşim 3 Stuart Little Seslendirme
2009 The Magic 7 Marcel Maggot Seslendirme
2013 Drew: The Man Behind the Poster Kendisi Belgesel
2014 Annie Kendisi Küçük rol
2015 Being Canadian Kendisi Belgesel
Back in Time Kendisi Geleceğe Dönüş belgeseli[19]
Mr Calzaghe Kendisi Belgesel
2016 A.R.C.H.I.E A.R.C.H.I.E Seslendirme
2018 A.R.C.H.I.E. 2 A.R.C.H.I.E Seslendirme
2019 See You Yesterday Bay Lockhart

Tv dizisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Başlık Rol Notlar
1973 The Beachcombers Bölüm: "Truck Logger"
1977 The Magic Lie Nicky Bölüm: "The Master"
1978 Leo and Me Jamie Ana röl; röl Mike Fox
1979 Letters from Frank Ricky Televizyon filmi (CBS)
Lou Grant Paul Stone Bölüm: "Kids"
1980-1981 Palmerstown, U.S.A. Willy – Joe Hall Ana röl (11 bölümleri)
1980 Family Richard Topol Bölüm: "Such a Fine Line"
Here's Boomer Jackie Bölüm: "Tell 'Em Boomer Sent You"
Trouble in High Timber Country Thomas Elston Televizyon filmi (ABC)
1981 Trapper John, M.D. Elliot Schweitzer Bölüm: "Brain Child"
Leo and Me Jamie 1976'da üretilen, 1981 yılına kadar CBC'de televizyon yayınlanmadı; "Mike Fox" olarak
1982 Teachers Only Jeff 1 bölümleri
1982-1989 Family Ties Alex P. Keaton Başrol (176 bölüm)
1983 The Love Boat Jimmy Bölüm: "I Like to Be in America..."
High School U.S.A. Jay-Jay Manners Televizyon filmi (NBC)
1983-1984 The $10,000 Pyramid Kendisi Ünlüler Yarışmacı (30 bölüm)
1984 Night Court Eddie Simms Bölüm: "Santa Goes Downtown"
The Homemade Comedy Special Sunucu Televizyon özel (NBC)
Don't Ask Me, Ask God Future Son Televizyon filmi
1985 Family Ties Vacation Alex P. Keaton Televizyon filmi
1985 Poison Ivy Dennis Baxter Televizyon filmi (NBC)
1986 David Letterman's 2nd Annual Holiday Film Festival Kendisi Özel televizyon (NBC); Segment: "Iceman Hummeth"
1987 Dear America: Letters Home from Vietnam Pfc. Raymond Griffiths TV filmi belgesel; Sadece ses
1988 Mickey's 60th Birthday Alex P. Keaton (flashback clip) Özel televizyon
1990 Sex, Buys, & Advertising Kendisi Özel televizyon
1991 Saturday Night Live Sunucu Bölüm: "Michael J. Fox/The Black Crowes"
Tales from the Crypt Savcı Bölüm: "The Trap"
1992 Shelley Duvall's Bedtime Stories Anlatıcı Bölüm: "There's a Nightmare in My Closet"
1994 Don't Drink the Water Axel Magee Televizyon filmi (ABC)
1996-2000 Spin City Mike Flaherty Başrol (103 bölüm)
1997 The Chris Rock Show Kendisi Bölüm: "Jesse Jackson/Rakim"
2002 Clone High Gandhi's Remaining Kidney Sadece ses; Bölüm: "Escape to Beer Mountain: A Rope of Sand"
2004 Scrubs Dr. Kevin Casey Episodes: "My Catalyst", "My Porcelain God"
2005 Saving Milly Kendisi Televizyon filmi[kaynak belirtilmeli]
2006 Boston Legal Daniel Post Tekrarlayan rol (6 bölüm)
2009 Rescue Me Dwight Tekrarlayan rol (5 bölüm)
2010-2016 The Good Wife Louis Canning Tekrarlayan rol (26 bölüm)
2011 Ace of Cakes Kendisi
Curb Your Enthusiasm Kendisi Bölüm: "Larry vs. Michael J. Fox"
Phineas and Ferb Michael Sadece ses; Bölüm: "The Curse of Candace"
2013-2014 The Michael J. Fox Show Mike Henry başrol (22 bölüm)
2015 Jimmy Kimmel Live! Kendisi / Marty McFly Bölüm: "Michael J. Fox/Sen. Bernie Sanders/Big Grams"
2016 Nightcap Kendisi Bölüm: "The Cannon" (appeared with his wife, Tracy Pollan)
2018 Designated Survivor Ethan West 5 bölüm
2019 Corner Gas Animated Kendisi Seslendirme, Bölüm: "Dream Waiver"

Video oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Başlık Röl Bilgi
2011 Back to the Future: The Game William McFly
Future Marty McFlys
Bölüm 5: "Outatime"
2015 Lego Dimensions Marty McFly

Yönetmen[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Başlık Röl Notlar
1986 The Iceman Hummeth Yazar / yönetmen Kısa film
1991 Tales From The Crypt Yönetmen / aktör Bölüm: "The Trap"
1992 Brooklyn Bridge Yönetmen Bölüm: "Rainy Day"

Yapımcı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Başlık Notlar
1995 Coldblooded Yapımcı
1996-2000 Spin City Yönetici yapımcı
1999 Anna Says Yönetici yapımcı
2002 Otherwise Engaged Yönetici yapımcı
2003 Hench at Home Yönetici yapımcı
2013-2014 The Michael J. Fox Show Yönetici yapımcı

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "About Michael" 18 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Michael J. Fox biography from michaeljfox.org, accessed on October 31, 2006. Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "MikeBio" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ "Michael J. Fox Biography (1961-)". 3 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2010. 
  3. ^ "Reagan's Favorite Sitcom: How Family Ties spawned a conservative hero". 16 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2010. 
  4. ^ Serrano, Alfonso (26 Ekim 2006). "Fox: I Was Over-Medicated In Stem Cell Ad". New York: CBS News. 5 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2011. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2020. 
  6. ^ James Lipton (host) (October 30, 2005). "Michael J. Fox". Inside the Actors Studio. 12. sezon. § 4. Bravo. 2 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ Fox, Michael J. (2003). Lucky Man : A Memoir. Hyperion. ss. 34, 46-47. ISBN 0-7868-8874-1. 
  8. ^ "Back to the Future: a timeline of Michael J Fox's career". The Telegraph (İngilizce). 21 Ekim 2015. ISSN 0307-1235. 25 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2018. 
  9. ^ Freeman, Hadley (21 Kasım 2020). "Michael J Fox: 'Every step now is a frigging math problem, so I take it slow'". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2020. 
  10. ^ Chiu, Melody (14 Ağustos 2014). "Michael J. Fox 'Stunned' by Robin Williams's Parkinson's Diagnosis". People. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2019. 
  11. ^ Brockes, Emma (11 Nisan 2009). "It's the gift that keeps on taking". The Guardian. Londra. 8 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2009. 
  12. ^ "Brain implant better than meds for Parkinson's disease". CNN. 6 Ocak 2009. 24 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2010. 
  13. ^ Emma Brockes (11 Nisan 2009). "'It's the gift that keeps on taking'". The Guardian. 8 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2010. 
  14. ^ "Michael J Fox hedersdoktor på KI" (İsveççe). Ny Teknik. 5 Mart 2010. 26 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010. 
  15. ^ "Michael J. Fox Gets Doctored". E! News. 5 Mart 2010. 1 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2010. 
  16. ^ "Michael J. Fox 'deeply moved' by honorary degree from UBC". The Vancouver Sun. British Columbia, Canada. 23 Mayıs 2008. 22 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2010. 
  17. ^ "Celebrating Convocation". Justice Institute of British Columbia. 31 Mayıs 2012. 18 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2012. 
  18. ^ Rooney, Kyle (21 Ekim 2016). "The Michael J. Fox Foundation does raffle with Nike to raise awareness for Parkinson's disease". HotNewHipHop.com. 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2016. 
  19. ^ "Back in Time Film". backintimefilm.com. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2015. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]