İçeriğe atla

Litürji

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Litürji,[1] özellikle Hristiyanlıkta, halka açık dinî ibadetlerin (ayinlerin) nasıl yapılacağını belirleyen formlar (metot ve prosedürler) bütünü.[2] Bu formlara uygun olarak düzenlenmiş ayinlere de litürji denir.[2] Litürji sözcüğü özel isim olarak özellikle Ortodoks Kilisesindeki Efkaristiya (Ekmek şarap ayini) anlamında kullanılır.[2]

Liturji sözcüğünün kökeni Yunanca leitourgia (kamu hizmeti) kavramına dayanır. Antik Atina'da zengin bir vatandaş tarafından kendi mal varlığı ile gönüllü olarak yürütülen bir işe (ofise) litürji deniliyordu.[2][3] Örneğin gymnasiarch spor tesislerinden sorumluydu, choregus şehir tiyatrosunun korosundaki şarkıcıların maaşlarını ödüyordu.[3] Sözcük zamanla her türlü umumî hizmet için kullanılmaya başlandı. Tanah'ın Yunanca çevirisi Septuagint'te[4] bu kavram ilk kez tapınakla ilgili kamu hizmeti için kullanıldı (örneğin: Çıkış 38:27, 39:12).[3] Daha sonra din adamlarının görevleri ve tapınaktaki ritüeller için kullanılmaya başlandı. Yeni Ahit'le birlikte bu sözcüğün kullanımı Hristiyanlıkta yerleşti. Örneğin Luka 1:23'te Zekeriya "litürji günleri sona erince" (ai hemerai tes leitourgias autou) evine döner. İbraniler 8:6'da "Yeni Ahit'in yüksek rahibi daha iyi bir litürjiye sahip oldu," denir.[3]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Katolik Kilisesi Din ve Ahlâk İlkeleri[ölü/kırık bağlantı] MeryemAna.net. Erişim: 13 Aralık 2011
  2. ^ a b c d "liturgy." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  3. ^ a b c d "liturgy." 16 Ağustos 2000 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Catholic Encyclopedia. Erişim: 13 Aralık 2011.
  4. ^ "Septuagint." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.