Hâlidîlik

Halidilik adını Halid Bağdadî'den alır. İslâm dinine bağlı bir Sünnî tarîkat olan Nakşibendîliğin en yaygın kollarından biridir. Türkiye'de etkinlik gösteren Nakşibendî şeyhleri genellikle Halidî'dir.

Nakşibendi Tarikâtı Hâlidilik kolu[değiştir | kaynağı değiştir]

Nakşibendi Tarikâtı'nın Hâlidilik Kolu ile ilgili, Hâce Şâh Ghulam Ali Dehlevî'ye kadar Nakşibendi tarikâtı ile aynı silsileyi tâkip etmektedir. Türkiye'nin doğusu, Kuzey Irak ve Suriye'de yaygın olan bu kol adını Mevlânâ Hâlid-î Bağdâdî'den almaktadır.

Nakşibendi Tarikâtı Hâlidiye kolu altın silsilesi[değiştir | kaynağı değiştir]

İmâm'ul Embiyâ Seyyidina Muhammed
Ebu Bekri’s-Sıddiyk
Salmân-ı Fârisî
Kâsım bin Muhammed
Cafer-i Sadık
Bayezid-î Bistamî
Hâce Ebû’l Hasan Harakânî
Ebu Ali Farmedi
Yusuf Hemedani
Abdu’l-Halık Gucdüvani
Hace Arif Rivgiri
Mahmud İncir Fagnevi
Hâce Azîzan Ali Râmitenî
Muhammed Baba Semasi
Seyyid Emir Külal
Muhammed Bahaüddin Nakşibend
Hâce Alaaddin-i Attar
Yakub Çerhi
Hâce Ubeydullah Ahrar
Hâce Muhammed Zahid
Derviş Mehmed
Muhammed Hacegi Emkengi
Hâce Muhammed Bakibillah
İmam-ı Rabbani Ahmed-i Faruk-i Serhendi
Hâce Muhammed Masum
Şeyh Seyfüddin Arif
Muhammed Nurü’l-Bedvani
Şemsüddin Habibullah İbn-i Mirza Can
Hâce Abdullah Dehlevî, nâm-ı diğer Şâh Ğulam Ali Dehlevî
Mevlânâ Hâlid Ziyauddin Bağdâdî (1779 - 1826 CE)

Hâlidî(K) / Nakşîbendî-Hâkkânî(H) Altın Zincir-Silsileleri[değiştir | kaynağı değiştir]

#K/H	Adı	Mezarı	Doğum Tarihi	Vefât Tarihi
1	Seyyîdina Muhammed	Medine, Suudi Arabistan	12 Rebiülevvel (570/571 CE)	12 Rebiülevvel 11 AH (5/6 Haziran 632 CE)
2	Seyyîdina Ebû Bekr-î Sıddık	Medine, Suudi Arabistan		22 Cemaziyelahir 13 AH (22 Ağustos 634 C.E)
3	Seyyîdina Salmân-ı Fârisî	Medain, Irak		10 Receb 33 AH (4/5 Şubat 654 C.E)
4	Imām Kâsım bin Muhammed bin Ebû Bekr, Ebu Bekr-i Sıddık'ın oğlunun oğlu	Medine, Suudi Arabistan	23 Şaban 24 AH (22/23 Haziran 645 C.E)	24 Cemaziyelahir 101/106/107 AH
5	Imām Jafar Sadiq, Ebu Bekr-i Sıddık'ın büyük kız-torunun oğlu	Medine, Suudi Arabistan	8 Ramazan 80 AH (5/6 Kasım 699 C.E)	15 Receb 148 AH (6/7 Eylûl 765 C.E)
6	Hâce Bayazid-î Bestami	Bistam, Semnan Eyaleti, İran	186 AH (804 C.E)	15 Şaban 261 AH (24/25 Mayıs 875 C.E)
7	Hâce Ebû’l Hasan Harakânî	Kars / Türkiye	352 AH (963 C.E)	10 Muharrem 425 AH (5/6 Aralık 1033 C.E)
8	Hâce Ebû Ali Farmadî	Tus, Horasan, bugünkü İran.	434 AH (1042/1043 C.E)	4 Rebiülevvel 477 or 511 AH (10 Temmuz 1084 / 6 Temmuz 1117)
9	Hâce Ebû Yakûb Yusuf Hamadānī	Merv, Türkmenistan	440 AH (1048/1049 C.E)	Receb 535 AH (Şubat/Mart 1141 C.E)
- / 10	Ebû’l Abbas, el-Hidr (Sadece Hakkani Silsilesi)
10/11	Hâce Abdul Halik Ghujdevanî	Ghajdawan, Buhara, Özbekistan	22 Şaban 435 AH (24/25 Mart 1044 C.E)	12 Rebiülevvel 575 AH (17/18 Ağustos 1179 C.E)
11/12	Hâce Arif Reogari	Reogar, Buhara, Özbekistan	27 Receb 551 AH (15 Eylûl 1156 C.E)	1 Şevval 616 AH (10/11 Aralık 1219 C.E.)
12/13	Hâce Mahmûd Anjir-Faghnavvî	Buhara, Özbekistan	18 Şevval 628 AH (18/19 Ağustos 1231 C.E)	17 Rebiülevvel 717 AH (29/30 Mayıs 1317 C.E)
13/14	Hâce Azîzan Ali Râmitenî	Harezm, Özbekistan	591 AH (1194 C.E)	27 Ramazan 715 or 721 AH (25/26 Aralık 1315 or 20/21 October 1321)
14/15	Hâce Muhammad Baba Samasî	Samaas, Buhara, Özbekistan	25 Receb 591 AH (5/6 Temmuz 1195 C.E)	10 Cemaziyelahir 755 AH (2/3 Temmuz 1354 C.E)
15/16	Hâce Seyyid Amir Kulal	Sauhaar, Buhara, Özbekistan	676 AH (1277/1278 C.E)	Wed 2 Cemaziyelahir 772 AH (21/22 Aralık 1370 C.E)
16/17	Hâce Muhammad Bâha'ûddin Nakşbend Buharî	Kasr-ı Arifan, Buhara, Özbekistan	4 Muharrem 718 AH^[1] (8/9 Mart 1318 C.E)	3 Rebiülevvel 791 AH (2/3 Mart 1389 C.E)
17/18	Hâce Ala'uddin Attar Buhari, Muhammad Baha'uddin Nakşibend'in dâmadı	Jafaaniyan, Maveraünnehir (Özbekistan)		Wed 20 Receb 804 AH (23 Şubat 1402 C.E)
18/19	Hâce Yakûb Çerhî	Gülistan, Duşanbe, Tacikistan	762 AH (1360/1361 C.E)	5 Safer 851 AH (21/22 Nisan 1447 C.E)
19/20	Hâce Ubeydullah Ahrar	Semerkand, Özbekistan	Ramazan 806 AH (Mart/Nisan 1404 C.E)	29 Rebiülevvel 895 AH (19/20 Şubat 1490 C.E)
20/21	Hâce Muhammad Zahid Vahşi	Belh, Belh ilçesi, Belh Vilayeti, Afganistan	14 Şevval 852 AH (11/12 Aralık 1448 C.E)	1 Rebiülevvel 936 AH (3/4 Kasım 1529 C.E)
21/22	Hâce Derviş Muhammad, Hâce Muhammad Zahid Vakşhi'nin kızkardeşinin oğlu	Asqarar, Özbekistan	16 Şevval 846 AH (17/18 Şubat 1443 C.E)	19 Muharrem 970 AH (18/19 Eylûl 1562 C.E)
22/23	Hâce Muhammad Amkanaki, Hâce Derviş Muhammad'in oğlu	Amkana, Buhara, Özbekistan	918 AH (1512/1513 C.E)	22 Şaban 1008 AH (8/9 Mart 1600 C.E)
23/24	Hâce Muhammad Bâkî Billah Berang	Delhi, Hindistan	5 Zilhicce 971 or 972 AH (14 Temmuz 1564 / 3 Temmuz 1565)	25 Cemaziyelahir 1012 AH (29/30 Kasım 1603 C.E)
24/25	Şeyh Ahmed el-Farûkî el-Sirhindî, Imâm Rabbânî	Sirhind-Fategarh, Hindistan	14 Şevval 971 AH (25/26 Mayıs 1564 C.E)	28 Safer 1034 AH (9/10 Aralık 1624 C.E)
25/26	Imām Hâce Muhammad Masum Farukî, Imām Rabbānī'nin üçüncü oğlu	Sirhind-Fategarh, Hindistan	1007 AH (1598/1599 C.E)	9 Rebiülevvel 1099 AH (13/14 Ocak 1688 C.E)
26/27	Hâce Muhammad Saifuddin Farukî, Muhammad Masum Farukî'nin oğlu	Sirhind-Fategarh, Hindistan	1049 AH (1639/1640 C.E)	19 or 26 Cemaziyelevvel 1096 AH (Nisan 1685 C.E)
27/28	Sayyid Nûr Muhammad Badayuni	Delhi, Hindistan		11 Zilkade 1135AH (12/13 Ağustos 1723 C.E)
28/29	Şehîd Mirza Mazhar Can-ı Cânân , nâm-ı diğer Şems-ud-Dīn Habīb Allāh	Delhi, Hindistan	11 Ramazan 1111 AH (2/3 Mart 1700 C.E)	10 Muharrem 1195 AH (Cuma, 5 Ocak 1781 C.E)
29/30	Hâce Abdullah Dehlevî, nâm-ı diğer Şâh Ghulam Ali Dehlevî	Delhi, Hindistan	1156 AH^[2] (1743 C.E)	22 Safer 1240 AH (15/16 Ekim 1824 C.E)
30/31	Hazrat Mevlânâ Muhammed Hâlid-î Bağdâdî, Zia-ûd Dîn (Hâlid'îyye silsilesi buradan sonra pek çok kola ayrılmaktadır. Altın Zincirler Nakşîbendî-Silsile-i Zeheb, Hâkkanî Silsilesi ve aşağıda gösterildiği şekilde Dağıstan Nakşîbendî-Mûceddîdî Hâlidîye-Mahmûdîye Silsilesi olarak devam etmektedir.)^{[kaynak belirtilmeli]}	Karadağ, Süleymaniye, Irak	(1779 C.E)	(1827 C.E)

Silsile-i Zeheb (Altın Zincir)[değiştir | kaynağı değiştir]

31. Abdullah el Mücaviru fi Beledillah (Kuddise sirrahu)

32. Muhammed Mustafa İsmet Garibullah Büyük Şeyh Efendi (Kuddise sirrahu)

33. Halil Nurullah el Zağravi (Kuddise sirrahu)

34. Ali Rıza el Bezzaz (Kuddise sirrahu)

35. Ali Haydar El Ehishevi (Kuddise sirrahu)

36. Şeyhuna MAHMUD EL OFİ (KaddessAllahu Teala Esrarahum) Mahmud Ustaosmanoğlu

37. Eş-Şeyh Hasan El-Çaykaravî (Kuddise Sirruhû) [Hasan Kılıç]

Arvâsî Nakşibendi Silsilesi[değiştir | kaynağı değiştir]

31. Seyyid Tâhâ-i Hakkârî

32. Seyyid Fehîm Arvâsî

33. Seyyid Abdülhakîm Arvâsî (Bu silsile burada son bulmaktadır. Yerine halife bırakmamıştır.)^[3]

Palevi Nakşibendi Silsilesi / Silsile-i Nakşibendi Hâlidi Palevi[değiştir | kaynağı değiştir]

Devamı Palevi kolunun ana silsilesidir. Şeyh Ali Sepdi'den itibaren halifelerin kendi silsileleri mevcuttur.)^[4]^[5]^[6]^[7]
31. Şeyh-ul Meşayih Seyyidina Ali Es-Sebdi Palevi Diyarbekiri
32. Şeyh Mahmud Fevzi Efendi Palevi
33. Şeyh Muhammed Said Efendi Palevi
34. Şeyh Ali Rıza Efendi Palevi
35. Şeyh Muhammed Emin Efendi Palevi

Dağıstan Nakşîbendî-Müceddîdî Hâlidîye-Mahmûdîye Zincir-Silsilesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Devamı Dağıstan Nakşibendi-Mahmûdîye kolunun silsilesidir.
31. İsmail el-Kurdumeri
32. Muhammad Salih Şirvani
33. İbrahim Kudkaşani
34. Hacı Yunus Effndi Lalali ed-Dağıstani ( - 1277 H)
35. Mahmud Efdndi ad-Daghestani
36. Cebrail Afandi ad-Daghestani
37. Abdurrahman Hacı Asawi ad-Daghestani
38. Hasan Hilmi Efendi ad-Daghestani (1852-1937 M)
39. Muhammad Ya`sub ad-Daghestani
40. Humayd Efendi Handiqi ad-Daghestani (1868-1952 M)
41. Husenil Muhammad Efendi `Uribi ad-Daghestani (1862-1967 M)
42. Muhammad Arif bin Hasan Hilmi al-Kahibi ad-Daghestani (1900-1977 M)
43. Muhammad Sa`adu Hajj Efendi Batluhi ad-Daghestani (1915-1995 M)
44. Abdulhamid Efendi al-İnhi ad-Daghestani
45. Hamzat Efendi Tlaqi ad-Daghestani
46. Muhammad Efendi Huçadi ad-Daghestani
47. Badrudin Efendi al-Botlihi ad-Daghestani
48. Shaykh Said Efendi al-çirkavi ad-Daghestani (1937- M)
49. Abdulcelil Efendi ad-Daghestani (1949 - M)

Haznevi Silsile-i Şerifi[değiştir | kaynağı değiştir]

31. Seyyid Abdullah Şemdini
32. Seyyid Taha Hakkari
33.Seyyid Sıbgatullah Arvasi
34.Şeyh Abdurrahman Tagi
35.Şeyh Fethullah Verkanisi
36.Şeyh Muhammed Ziyaeddin Nurşini
37.Şeyh Ahmed Haznevi ^[8]

38. Şeyh Seyyid Abdülhakim Bilvânisî

39. Şeyh Seyyid Muhammed Râşid

40. Gavsi Sani Şeyh Seyyid Abdulbakî El-Hüseynî

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Faiz Naqshband (Urdu Translation): Malfuzat of Shah Ghulam Ali Dehlavi, p.46". 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2012.
^ "Faiz Naqshband (Urdu Translation): Malfuzat of Shah Ghulam Ali Dehlavi, p.325". 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2012.
^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015.
^ Secere-i Nakşibendiye-i Halidi Palevi (Palevi-Nakşibendi)
^ “İki Ğavs’ı Enam, Seyid Ali Es-Sebti, Seyyid Ahmed El Kurdi” – Mehmet İhsan Hattatzade (Palevi-Nakşibendi)
^ “Tasavvuf Yolunda Manevi Cihad" - Muhammed İhsan OĞUZ - Oğuz Yayınları (Palevi-Nakşibendi)
^ "Seyyid Muhammed Şerif Buhari (Palevi-Nakşibendi)". 9 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014.
^ "Haznevi Yolu Silsile-i Şerifi". 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1] "Faiz Naqshband (Urdu Translation): Malfuzat of Shah Ghulam Ali Dehlavi, p.46". 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2012.

[2] "Faiz Naqshband (Urdu Translation): Malfuzat of Shah Ghulam Ali Dehlavi, p.325". 8 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2012.

[3] "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2015.

[4] Secere-i Nakşibendiye-i Halidi Palevi (Palevi-Nakşibendi)

[5] “İki Ğavs’ı Enam, Seyid Ali Es-Sebti, Seyyid Ahmed El Kurdi” – Mehmet İhsan Hattatzade (Palevi-Nakşibendi)

[6] “Tasavvuf Yolunda Manevi Cihad" - Muhammed İhsan OĞUZ - Oğuz Yayınları (Palevi-Nakşibendi)

[7] "Seyyid Muhammed Şerif Buhari (Palevi-Nakşibendi)". 9 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014.

[8] "Haznevi Yolu Silsile-i Şerifi". 1 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]