İkincil oyuncu
İkincil oyuncu veya Deuteragonist (Yunanca: δευτεραγωνιστής, deuteragonistes, ikinci aktör), edebiyatta üçüncü aktör olan tritagonistten önce gelen ikinci en önemli karakterdir.[1] Deuteragonist kurgudaki komplo ve uyuşmazlıklara göre ana karakter olan protagonistten yana veya karşıt durumda rol alabilir. Kurguyu geliştirebilmek için başvurulan ikinci en önemli karakterdir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Aristoteles eseri Poetika'da şöyle söylemektedir;
- Καὶ τό τε τῶν ὑποκριτῶν πλῆθος ἐξ ἑνὸς εἰς δύο πρῶτος Αἰσχύλος ἤγαγε καὶ τὰ τοῦ χοροῦ ἠλάττωσε καὶ τὸν λόγον πρωταγωνιστεῖν παρεσκεύασεν (1449a15).[2]
- Yunan Draması sadece bir aktör (protagonist) ve dansçıların korosu ile başladı. Oyun yazarı Eshilos deuteragonist'u tanıttı.
Böylece ilk defa bir oyunda aktörlerin sayısını birken ikiye çıkartan kişi Eshilos olmuştur. Ayrıca oyunun (1449a15). kısmında koronun rolünü kısıtlayarak diyolog hakkını başrole vermiştir.[2]
Eshilos'un çabaları, karakterler arasındaki etkileşim ve diyologları ön plana çıkartmıştır ve Sofokles ve Euripides gibi çağın diğer önemli oyun yazarlarına öncü olarak sembolleşmiş oyunların çıkartılmasını sağlamıştır..[3]
Dramada
[değiştir | kaynağı değiştir]Eski Yunan draması sadece üç aktör (protagonist, deuteragonist ve tritagonist) ve ilave olarak bir korodan oluştuğu için, oyunlarda her oyuncu genellikle birkaç parça birden oynadı. Örneğin, Sofokles'in Kral Oedipus oyununda, protagonist en çok rol alan Kral Oedipus'dur. Deuteragonist ise Jocasta rolüyle Kral'ın annesi ve karısı rolünde olduğu kadar çoban ve mesajcı rollerini de oynar. Oidipus'un birçok kez karşısında yer aldığı ve hikâyenin orta kısmını dolduran bir oyunculuk sergilediği için Jocasta bu oyunda kesinlikle temel rollerden birisidir. Jocasta'nın arka planda kaldığı vakitler ise çoban ve mesajcı sahnededir ve bu iki rol de aynı aktör tarafından canlandırılabilir..[4]
Edebiyatta
[değiştir | kaynağı değiştir]Edebi olarak, ikincil oyuncu genellikle protagonist için "yardımcı" rolünü üstlenir. Huckleberry Finn'in Maceraları romanında, Huckleberry Finn, protagonist (ana karakter)'ken, O'na sürekli eşlik eden karakter Jim'dir. Bu hikâyede Tom Sawyer, tritagonist (üçüncül karakterdir).[5] Bazen de deuteragonist, Harry Potter ve Felsefe Taşı'ndaki Profesör Quirrell'ın, Voldemort'u gizlemesinde olduğu gibi, gerçek karşıt kişiyi gizleyen karşıt kişi olarak rol alabilir.
Televizyon ve Filmlerde
[değiştir | kaynağı değiştir]Pek çok film ve televizyon dizileri, ikincil oyuncu karakterini, daha karmaşık bir komplo örmek ve ana karakterizasyonun ilerleyebilmesi için kullanırlar. Alias dizisinden Michael Vaughn, Avatar: Son Havabükücü filminde Prens Zuko, Fullmetal Alchemist mangasında Alphonse Elric ve Code Geass animesinde Suzaku Kururugi bunlara örnek olarak verilebilir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bartleby.com (2006). Deuteragonist 22 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b Perseus Digital Library (2006). Aristotle, Poetics 15 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ TheatreHistory.com (2006). "Aeschylus and his Tragedies" 7 Şubat 2001 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Wayne S. Turney (2006). Sophokles' Oedipus Rex 19 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Dr. L. Kip Wheeler (2006). Literary Vocabulary 18 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.