C++

C++

Paradigması	çok paradigmalı: yordamsal, nesne yönelimli, genel
İlk çıkışı	1983
Tasarımcı	Bjarne Stroustrup
Geliştirici	Bjarne Stroustrup Bell Labs ISO/IEC JTC1/SC22/WG21
Kararlı sürüm	C++20 ISO/IEC 14882:2020 / 15 Aralık 2020 (2020)
Önizleme sürümü	C++23
Tip sistemi	statik, emniyetsiz, yalın
Önemli uygulamaları	GCC, LLVM Clang, Microsoft Visual C++, Embarcadero C++ Builder, Intel C++ Compiler, IBM XL C++, EDG
Lehçeleri	ISO/IEC C++ 1998, ISO/IEC C++ 2003, ISO/IEC C++ 2011
Etkilendikleri	C, Simula, Ada 83, ALGOL 68, CLU, ML
Etkiledikleri	Perl, LPC, Lua, Pike, Ada 95, Java, PHP, D, C99, C#, Falcon
İşletim sistemi	Çapraz platform
Olağan dosya uzantıları	.h .hh .hpp .hxx .h++ .h++ .C .cc .cpp .cxx .c++ .c++
Web sitesi	http://isocpp.org/
Ailesi	C

C++ (Türkçe telaffuz: ce artı artı, İngilizce telaffuz: si plas plas), Bell Laboratuvarlarından Bjarne Stroustrup tarafından 1979 yılından itibaren geliştirilmeye başlanmış, C'yi kapsayan ve çok paradigmalı, yaygın olarak kullanılan, genel amaçlı bir programlama dilidir. İlk olarak C With Classes (Sınıflarla C) olarak adlandırılmış, 1983 yılında ismi C++ olarak değiştirilmiştir.

Genel olarak her C programı aynı zamanda bir C++ programıdır, ancak her C++ programı bir C programı değildir. Bu durumun bazı istisnaları mevcuttur. C++'ı C'den ayıran özellikler C++'ın nesne paradigması kullanılarak programlamaya olanak tanıyan özelliklerdir. Sınıflar sayesinde yeni veri türleri yaratılabilir veya var olan türlerden yenileri türetilebilir. Ayrıca çokbiçimlilik sayesinde bir sınıf tanımıyla yazılmış kod, o sınıf türünden türetilmiş yeni sınıflarla da çalışabilir.

Yordamsal Altyapı

İşleçler

C++'ın C'den devraldığı ve onu geliştirdiği yapılardan biridir. Kısaca, özel olarak anlamlandırılmış fonksiyonlar kümesidir. Ancak bu fonksiyonlar, alışılageldik şekilde çağırılmaz, dilin semantik yapısı içerisinde özel olarak değerlendirilir. operatörler çoğunlukla iki nesnenin arasına özel bir işaret konulmasıyla çağrılır. Örneğin, iki nesnenin toplanması için iki nesnenin arasına '+' işareti konulması yeterlidir. Bu işaret, derleyiciye '+' operatör fonksiyonunun çağırılacağını ifade eder. C'den farklı olarak, C++'ta operatörlerin çoğu aşırı yükleme yoluyla özelleştirilebilir.

Önişlemci

C++ Program kaynak kodlarının derlenmesi üç aşamadan oluşur: Önişlemci, kodun dönüştürülmesi ve bağlama. İlk aşama olan önişlemciyi basit bir yorumlayıcı olarak görülebilir. Bu aşamada, birtakım direktifler yardımıyla derlenecek kodlarda basit sözcüksel değişiklikler yapılabilir.

Önişlemci direktifleri # karakteriyle başlar, bu karakterden sonrası önişlemci tarafından yorumlanır ve bu özel karakterden önce beyaz boşluk(tab ve boşluk) dışında bir şey olmaması gerekir. Bu direktifler yardımıyla derlenecek kodlar üzerinde birtakım kurallar belirlenebilir. Ayrıca dosyaya bir başka dosyayı dahil etmek veya işlemciye özel direktifler vermek gibi işlemler içinde kullanılabilir.

Nesne Paradigması

Sınıflar ve Nesneler

Kalıtlama

Kalıtlama diğer veri türlerinin özelliklerinden bir veri türü elde etmeyi sağlar. Temel sınıftan kalıtım, "public", "protected" ve "private" olarak ilan edilebilir. Bu erişim belirteci ilgili olmayan ve türetilmiş sınıfların kalıtımını "public" ve "protected" üyelerine aktarabilir. Kalıtım ifadesi tek başına kullanılırsa "public" kalıtımı ifade eder. Diğer iki kalıtım türü "public" kalıtımdan daha az kullanılır. Geçiş belirteci ihmal edilirse "class" "private" olarak, "struct" "public" olarak kalıtılır. Temel sınıflar sanal olarak ilan edilebilir, bu sanal kalıtım olarak adlandırılır. Sanal kalıtım çoklu kalıtımın problemlerinden sıyrılarak temel yalnızca bir örneğinin kalıtım grafiğinde olmasını sağlar.

Örnekler

Yorum Satırları

Yorum satırları bilgisayar tarafından çalıştırılmaz. Bunlar kodu okuyanın anlamasını kolaylaştırmak için eklenir.

// Tek satirdan olusan bir yorum
/*
  Birden 
  fazla 
  satirdan olusan yorumlar
*/

Merhaba Dünya

Merhaba dunya C++ programının terminal çıktısı.

Bu program terminal ekranına "Merhaba, dunya!" yazacaktır.

#include <iostream>

int main() {
  std::cout << "Merhaba, dunya!\n";
}

İşleçleri Aşırı Yükleme (DOS ya da Process Prompta)

#include <iostream>

namespace matematik {

class Karmasik {
public:
  Karmasik() = default;

  Karmasik(const double reel, const double sanal)
      : reel_(reel), sanal_(sanal) {}

  Karmasik &operator+=(const Karmasik &diger);

  double real() const { return reel_; }
  void real(const double t) { reel_ = t; }

  double sanal() const { return sanal_; }
  void sanal(const double t) { sanal_ = t; }

  friend std::ostream &operator<<(std::ostream &os, const Karmasik &k);

private:
  double reel_ = 0;
  double sanal_ = 0;
};

Karmasik &Karmasik::operator+=(const Karmasik &diger) {
  reel_ += diger.reel_;
  sanal_ += diger.sanal_;

  return *this;
}

std::ostream &operator<<(std::ostream &os, const Karmasik &k) {
  return os << k.reel_ << '+' << k.sanal_ << 'i' << '\n';
}

Karmasik operator+(const Karmasik &sol, const Karmasik &sag) {
  return Karmasik(sag.real() + sol.real(), sag.sanal() + sol.sanal());
}

}

int main() {
  using namespace matematik;

  Karmasik c;
  std::cout << c; // 0 + 0i

  Karmasik ilk(1, 0), ikinci(0, 1);
  Karmasik sonuc = ilk + ikinci;
  std::cout << sonuc; // 1 + 1i

  ilk += ikinci;
  std::cout << ilk; // 1 + 1i

  return 0;
}

Ayrıca bakınız

• C tabanlı programlama dilleri listesi

Dış bağlantılar

Vikikitapta bu konu hakkında daha fazla bilgi var:

C++

• Standart C++'ı Yeni Bir Dil Olarak Öğrenmek8 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.—Bjarne Stroustrup'un yazısının çevirisi
• CppReference.com 25 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• Cplusplus.com22 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• parashift.com13 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
• C++ Language Reference 25 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)