Akballı, Posof
| Akballı | |
|---|---|
 | |
 Ardahan'ın konumu | |
  Akballı Akballı'nın Ardahan'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Ardahan |
| İlçe | Posof |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1617 m |
| Nüfus (2022) | |
| • Toplam | 42 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0478 |
| İl plaka kodu | 75 |
| Posta kodu | 75800 |
Akballı, Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Akballı köyünün eski adı Oboli veya Obola'dır.[3] Gürcüce bir yer adı olan Oboli (ობოლი) veya Obola (ობოლა), “yetim”, “kimsesiz”, “diğerlerinden uzak” gibi anlamlara gelir.[4][5] Bu yer adı Türkçeye Obol (اوبول), Rusçaya Obola (Обола) şeklinde girmiştir.[6][7]
Oboli veya Obola köyü, tarihsel Gürcistan'ın bir parçası olan Samtshe bölgesinin Posof Vadisi'nde yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün adı buranın eski bir Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte, Kveli (Kolköy), Tzurtzkabi (Aşıkzülali) gibi komşu köyler yer aldığı halde, Oboli köyü Osmanlıların Gürcülerden ele geçirdiği toprakların tahriri olan 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı mufassal defterinde yer almamıştır.[8]
Oboli veya Obola köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca, savaş tazminatının bir parçası olarak Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin 1886 tarihli nüfus sayımına göre Oboli, Ardahan sancağının Poshov kazasına bağlı Tzurtzkabi nahiyesinin dokuz köyünden biriydi. Nüfusu, 72'si erkek ve 76'sı kadın olmak üzere, 13 hanede yaşayan 138 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir.[7]
Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Rus idaresinin son bulmasıyla bir süre bağımsız Gürcistan’ın sınırları içinde kalan Oboli, Kızıl Ordu’nun Gürcistan’ı işgali sürerken Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921’de imzalanan Moskova Antlaşması’yla Türkiye’ye bırakıldı.
Oboli veya Obola köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kars vilayetinin Poshov kazasının merkez nahiyesine bağlıydı.[6] 1940 genel nüfus sayımında "Obul" adıyla kaydedilmiş olan köy aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 338 kişiden oluşuyordu.[9] Oboli veya Obol Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında Akballı olarak değiştirilmiştir.[10] 1965 genel nüfus sayımında Akballı köyünde 333 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 83 kişi okuma yazma biliyordu.[11]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy, Ardahan il merkezine 93 km, Posof ilçe merkezine 21 km uzaklıktadır.[12]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 42[2] |
| 2021 | 48[2] |
| 2020 | 51[2] |
| 2019 | 53[2] |
| 2018 | 55[2] |
| 2017 | 61[2] |
| 2016 | 71[2] |
| 2015 | 74[2] |
| 2014 | 75[2] |
| 2013 | 88[2] |
| 2012 | 99[2] |
| 2011 | 111[2] |
| 2010 | 113[2] |
| 2009 | 120[2] |
| 2008 | 124[2] |
| 2007 | 124[2] |
| 2000 | 178[12] |
| 1990 | 261[13] |
| 1985 | 277[14] |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Akballi, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 14 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Ardahan Posof Akballı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო–კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 187. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
- ^ A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 15 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 15 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 761.
- ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı" - 398". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2024.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 432-468". 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 354.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 735.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 361.
- ^ a b "Akballı Köyü". YerelNet.org.tr. 23 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.